به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، جلسه ماهیانه سازمان‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد فعال در حوزه محیط زیست فارس که با حضور مسئولان حفاظت محیط زیست استان با محوریت نقش سازمان‌های مردم نهاد در حفاظت و حمایت از حیات وحش و به شکل ویدئوکنفرانسی برگزار شد، به واکاوی تهدید‌ها و فرصت‌ها و بررسی اجمالی وضعیت کنونی گونه‌هایی از حیات وحش فارس اختصاص داشت.

مدیرکل حفاظت محیط زیست فارس در این جلسه ضمن گرامیداشت روز حفاظت از یوزپلنگ بیان کرد: همه اقشار، اعم از محیط بانان، مسوولان، سازمان‌های مردم نهاد، رسانه‌ها و به ویژه مردم محلی، نهایت تلاش خود را برای حفظ این گونه بسیار مهم انجام داده، زیرا آخرین پناهگاه یوز در قاره آسیا، ایران است و حذف این گونه در ایران به منزله حذف آن از جهان خواهد بود.

حمیدرضا ظهرابی گفت: وضعیت یوزپلنگ آسیایی، تحت تاثیر آسیب‌های ناشی از فعالیت‌های انسانی نظیر معدن کاوی، احداث جاده، خطوط ریلی، خطوط انتقال گاز، توسعه شهرها، روستا‌ها و بخش‌ها بوده و دامداری سنتی نیز در زیستگاه‌های یوز، آسیب‌های بسیار گسترده‌ای را به این گونه حیات وحش وارد کرده است که کماکان، اثرات و پیامد‌های آسیب زای آن ادامه دارد.

او افزود: از سال‌های گذشته تلاش‌های گسترده‌ای برای جریان سازی حفظ یوزپلنگ در بخش‌های مختلف کشور انجام و موفقیت‌های چشمگیری در این زمینه حاصل شده است، که از آن جمله می‌توان به افزایش حساسیت مردم نسبت به این گونه و مطالبه‌گری اقشار مختلف برای حفظ و حراست از آن اشاره کرد، تا حدی که به عنوان یک نماد ملی تبدیل شد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان فارس خاطرنشان کرد: جریان سازی، آموزش جوامع محلی، جلب توجه عمومی و نیز جذب مشارکت مردم، از نکات حایز اهمیت در موفقیت این طرح بوده است.
​
ظهرابی، در خصوص وضعیت حیات وحش استان فارس نیز گفت: اگرچه حیات وحش فارس با چالش‌های زیادی مواجه بوده، اما طی چند سال اخیر شرایط پایداری را داشته است. یکی از این چالش‌ها، تخریب زیستگاه‌های آبی و آسیب وارد شدن به پرندگان و آبزیان به دلیل خشک شدن تالاب‌ها و رودخانه‌هاست. از عوامل دیگر ایجاد چالش‌ها، را می‌توان خشکسالی در زیستگاه‌های مهمی، چون پارک ملی بختگان، بهرام گور، هرمود لارستان، دره باغ بوانات و سایر مناطق شکار ممنوع دانست.

او ادامه داد:​ نکته قابل ملاحظه در این مناطق، مشارکت قابل تقدیر مردم در قالب تامین علوفه، تامین آب، ایجاد آبشخور و ایجاد حفاظت‌گاه‌های مردمی است که قدم‌های بسیار موثری را خصوصا در مناطق جنوبی استان برداشته اند.

مصائب گورخر ایرانی در فارس

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان فارس نگرانی‌های موجود در زیستگاه گورخر را برشمرده و گفت: کوچک بودن زیستگاه، فشار خشکسالی افزایش جمعیت و تعارض منافع زارعان و کشاورزان اطراف پارک ملی که با آن مواجه هستیم و باید در دراز مدت موضوع گسترش پارک ملی قطرویه و فنس کشی محدوده کشاورزی، را در دستور کار داشته باشیم، از چالش‌ها و نگرانی‌های عمده این گونه است.

او طاعون نشخوارکنندگان را از دیگر دغدغه‌ها خوانده و افزود: با تلاش همکاران در استان، فعلا مهار شده است، اما همواره به عنوان تهدیدی خطرناک قلمداد می‌شود و تنها با آموزش، اطلاع رسانی و ایجاد محدودیت‌ها در برخی مناطق می‌توان، از وقوع رخداد‌های ناگوار جلوگیری کنیم.

ظهرابی به لزوم آموزش و جلب مشارکت علاقه‌مندان در حفاظت از پرندگان، آموزش و ترویج پرنده‌نگری با همکاری اداره حیات وحش، اداره آموزش و همچنین انجمن میراث پریشان و دیگر علاقه‌مندان با ایجاد چارچوبی هدفمند و مثمر ثمر تاکید کرد.

تغییر رفتار حیات وحش یک مخاطره جدی

علی اکبر کاظمینی، نماینده شورای هماهنگی ​ تشکل‌های مردم نهاد استان فارس نیز با اشاره به نبود دسترسی و امکانات مناسب​ برای پاکسازی اکوسیستم‌های کوهستانی، گفت: شاهد تغییر رفتار حیات وحش به واسطه رها کردن زباله و مواد غذایی در ارتفاعات هستیم که به مرور زمان به یکی از آسیب‌های جدی برای حیات وحش​ تبدیل خواهد شد.

تقی‌خانی، دبیر انجمن همیاران و پاکسازان طبیعت شهرستان اقلید هم در سخنان خود به ایجاد بانک اطلاعاتی قابل استناد برای تشخیص گونه‌های جانوری و گیاهی اشاره کرده و بر لزوم بررسی تالاب آسپاس، با توجه به وضعیت مناسب آن نسبت به تالاب‌های دیگر استان برای ثبت در کشور تاکید کرد و در ادامه صحبت‌های خود به آموزش جوامع محلی و آگاهی بخشی از طریق رسانه ملی و سایر رسانه‌ها و نیز ایجاد صندوق مالی در استان به منظور تدوین حفاظت پایدار از حیات وحش تاکید داشت.

سیاح پور، دبیر انجمن میراث پریشان نیز در این جلسه گفت: در شهرستان‌های کازرون، نورآباد، فراشبند، فیروزآباد و... ماهانه شاهد چندین مورد تلفات و مجروح شدن حیات وحش هستیم که نیازمند ایجاد مراکز بازپروری برای بهبود و تیمار این حیوانات در استان است و می‌توان علاوه بر دانشکده دامپزشکی دانشگاه​ شیراز از​ پتانسیل دانشگاه‌های دیگر استان، از جمله دانشگاه آزاد شهرستان کازرون نیز بهره‌مند شد. با توجه به شکل گیری بستر ارتباطی با دانشکده دامپزشکی، سازمان‌های مردم نهاد می‌توانند برای تسهیل در این امر، با ایجاد تیم تخصصی در این زمینه اقدام کنند و قطعا در ادامه مسیر​سایر سمن‌ها نیز یاریگر خواهند بود.

سیاح پور خطاب به سازمان‌های مردم نهاد گفت: باید بیش از پیش در زمینه توانمند سازی تشکل‌ها در زمینه‌های تخصصی محیط زیست اقدام کرد. همچنین از ظرفیت گروه‌های پرنده نگری و همراه کردن جوامع محلی استفاده کرد.

نیاز فارس به ایجاد مرکز بازپروری حیات وحش

رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش استان فارس نیز در خصوص مراکز بازپروری خاطر نشان کرد: متاسفانه تا کنون نتوانسته‌ایم در کشور و استان چنین مراکز تخصصی را ایجاد کنیم و تحقق آن مستلزم پیگیری و تخصیص اعتباراتی است.

لیلا جولایی، تخصیص نیافتن اعتبارات به این بخش را یکی از دلایل این موضوع برشمرد و گفت: با توجه به شرایط موجود و ظرفیت بالایی که در استان وجود دارد، تفاهمنامه‌ای با دانشکده دامپزشکی منعقد و زمینه برای بهره‌گیری از از تخصص اساتید و دانشجویان و فضای دانشکده در موضوع بازپروری استفاده کرد.

او افزود: همچنین پارک ملی بمو به دلیل نزدیکی به دانشکده دامپزشکی و تنوع بالای گونه‌های جانوری برای انتقال دانش و تجربه فی ما بین دانشگاه و محیط زیست و نیز بهره مندی از دانشجویان به عنوان پایلوت انتخاب شده است.

جولایی اضافه کرد: یکی از اشتباهاتی که برخی از دوستداران و دلسوزان حیات وحش مرتکب می‌شوند خارج کردن حیوانات از طبیعت برای تیمار است که راه مناسبی نیست.

رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش در خصوص پرنده نگری نیز گفت: چند سالی است گروه پرنده نگری بختگان راه اندازی شده است و با جذب علاقه‌مندان به پرنده نگری​ ظرفیت خوبی را برای رصد پرندگان در استان ایجاد کرده اند و رکورد‌های خوبی را از خود به جای گذاشته اند.

رسول حاجی باقری، دبیر انجمن دیده بان استهبان نیز بیان کرد: زمانی که نتوانیم مشارکت جوامع محلی را جلب کنیم قاعدتاً اثرگذاری مثبتی برای حفاظت نخواهیم داشت و برای این امر نیازمند اعتماد سازی و آموزش هستیم.

حاجی باقری همچنین در خصوص جاده سازی و لوله گذاری در مسیر پناهگاه حیات وحش معترض بود و خواستار مطالبه‌گری محیط زیست، جوامع محلی و سازمان‌های مردم نهاد شد و افزود علی رغم تمام پیگیری‌های انجام شده مقابله با عزم ذینفعان این پروژه‌ها کار بسیار دشواری است و شوربختانه این امر منجر به پراکندگی حیات وحش در آن منطقه شده است.

رئیس اداره محیط طبیعی در پاسخ به ابهامات حاجی باقری اظهار کرد: پس از چندین بار مراجعه و مشاهدات میدانی توسط کارشناسان دفتر زیستگاه‌های کشور​ و همچنین مکاتبات با سازمان محیط زیست مشخص شد که​ در احداث جاده هیچ تداخلی با پارک ملی بختگان وجود ندارد و اداره کل راه متعهد شده است در طول مسیر هم مرز با پارک ملی از گارد ریل استفاده کند و هیچگونه تاسیسات جانبی در مسیر قرار نخواهد گرفت.

سیاوش محمدی، همچنین در خصوص مسیر‌های سیلابی سال‌های گذشته نیز گفت: مقرر شد اداره راه در طول مسیر‌های شناسایی شده پل و دهنه ایجاد کند تا خللی در عبور آب از ارتفاعات به سمت تالاب ایجاد نشود.

رئیس اداره محیط طبیعی در خصوص موضوع انتقال آب در منطقهی پناهگاه حیات وحش بختگان نیز گفت: با توجه به عام المنفعه بودن این طرح، سعی بر آن شده است که با در نظر گرفتن بهترین مسیر با کمترین تعارض این اتفاق روی دهد.

درستکار دبیر انجمن پرنده نگری بختگان هم گفت: برای حمایت از حیات وحش، باید​ اطلاعات در اختیار داشته باشیم تا بر اساس تعداد گونه‌های ثبت شده و ارزشمندی آن‌ها و نوع حمایت لازمه، به ترسیم پروژه‌های متنوع برای این گونه‌ها بپردازیم.

درستکار​ با اشاره به وسعت و گستردگی محیط زیست استان و همچنین حفاظت از آن با امکانات موجود افزود: قطعا بدون جلب مشارکت‌های مردم این حفاظت امکان پذیر نخواهد بود.

انتهای پیام/