قبل از آنکه مواد غذایی مجاز و ممنوعه برای رفلاکس معده معرفی شوند، ابتدا باید بدانید که بازگشت اسید معده به چه دلیل اتفاق میافتد. به محض آنکه فرد غذا بخورد، اسیدهای سیستم گوارش فعالیت خود را آغاز میکنند. آنزیمها برای بهبود فرآیند هضم و گوارش و جذب مواد غذایی ترشح میشوند.
اسیدهای سیستم گوارش معده معمولاً درون معده باقی میمانند و به دیگر اندامهای بدن راه پیدا نمیکنند. ولی برخی از خوراکیها این اسید را به سمت مری منتقل میکنند و موجب احساس سوزش و درد در این ناحیه میشوند. برای آنکه بتوانید از رفلاکس معده و حس ناخوشایند آن جلوگیری کنید، نباید به سراغ مصرف غذاهای ممنوعه بروید.
نبایدها
۱- غذای تند و پر ادویه
در صورتی که به خوردن غذاهای تند عادت دارید، باید بدون شک و هرچه سریعتر به فکر اعمال تغییر در رژیم غذایی خود باشید. فراموش نکنید که میتوانید از ادویههای کمضرر و سبزیهای معطر به عنوان چاشنی و طعمدهنده به غذا استفاده کنید.
۲- قهوه
کافئین ترکیبی است که رفلاکس معده را تحریک میکند و تولید اسید را در معده افزایش میدهد. پیشنهاد میشود به جای قهوه از چای سبز یا دمنوشهای گیاهی و مفید دیگر استفاده کنید.
۳- شکلات
شکلات یکی دیگر از مواد غذایی ممنوعه است که اگر از رفلاکس معده رنج میبرید، باید از مصرف آن اجتناب کنید، زیرا این ماده غذایی موجب آرام و شل شدن اسفنکتر تحتانی مری میشود. میزان زیاد چربی، کافئین و تئوبرومین موجود در شکلات تولید اسید معده را تحریک میکند.
۴- مواد غذایی چرب
بدن برای سنتز هورمونها و تأمین انرژی لازم به چربی نیاز دارد. محصولاتی مانند کره، مایونز و غیره از جمله مواد غذایی به شمار میروند که برای افراد مبتلا به رفلاکس معده ممنوع هستند. این مواد مخاط معده را تحریک میکنند و بر عملکرد صحیح مری اثر میگذارند. در نهایت همه این موارد موجب افزایش میزان اسید معده میشوند و با اعمال فشار به معده، فرآیند هضم و گوارش را هم آهستهتر میکنند. در نتیجه مواد غذایی برای مدت طولانیتر از آنچه که نیاز است، در بدن باقی میماند.
- به یاد داشته باشید که بهترین نوع چربی برای مصرف، روغنهای گیاهی مانند روغن نارگیل، زیتون، تخم آفتابگردان و غیره است.
- اگر از مایونز استفاده میکنید، به دنبال تهیه مایونز خانگی باشید تا بتوانید کیفیت و کمیت مواد تشکیلدهنده آن را کنترل کنید.
- کره را با روغنهای دیگر جایگزین کنید. به زودی متوجه میشوید که با مصرف روغنهایی که کمتر در آشپزی رایج هستند مثل روغن نارگیل یا روغن کنجد، هنوز هم طعم فوقالعادهای به غذا اضافه میشود.
۵- مرکبات
از آنجایی که مرکبات pH معده را کاهش میدهند و به همین دلیل موجب رفلاکس معده میشوند، باید در دسته منع غذایی قرار گیرند. به جای مرکبات از میوههای دارای آلکالین مثل سیب و گلابی مصرف کنید.
برای مصرف آب پرتقال به دلیل خواص مفید و مواد مغذی موجود، فقط آن را بعد از یک وعده غذایی کامل و مناسب بنوشید تا اثرات اسیدیاش کاهش یابد. میتوانید برای کاهش این تأثیرات منفی، میوههای مرکبات را با سبزیجات هم ترکیب کنید.
۶- محصولات لبنی
شیر و دیگر محصولات لبنی حاوی مقدار زیادی چربی و کلسیم هستند. این ترکیبات بیشتر از مواد غذایی دارای منشأ گیاهی موجب پیچیده شدن فرآیند هضم میشوند. البته این گفتهها به آن معنا نیست که به هیچ وجه نباید لبنیات بخورید، بلکه باید بهترین زمان مصرف آنها را شناسایی کنید. زمان مناسب مصرف لبنیات برای افراد دارای رفلاکس معده، معمولاً در صبح زود در نظر گرفته میشود تا زمان کافی برای شکستن مواد مغذی و جذب در اختیار بدن قرار گیرد. اگر لبنیات را در شب مصرف کنید، در حین خواب به بازگشت اسید معده دچار میشوید.
بایدها
موز
مقدار محتوای اسید یک غذا روی برچسب آن نوشته نشده است، بنابراین پیدا کردن غذاهایی که اسید کمی در خود دارند ممکن است به کمی تحقیق نیاز داشته باشد.
میوهها معمولا غذاهایی اسیدی به حساب میآیند، اما برخی میوهها مانند موز این چنین نیستند.
اگر دچار رفلاکس اسید شده اید به صورت کلی توصیه میشود از خوردن مرکبات و گوجه فرنگی پرهیز کنید، چون اسید زیادی در خود دارند.
موزها را معمولا میوههایی با مقدار اسید کم میدانند بنابراین خوردن این میوه برای افرادی که مشکل رفلاکس معده دارند توصیه میشود.
موز برای مسیر گوارشی غذایی ساده به حساب میآید، چون بافتش طوری است که در معده به سادگی تجزیه میشود.
سیب، گلابی، ملون و توت
غلات کامل
غلات کامل به صورت طبیعی سرشار از فیبر، ویتامینها و مواد معدنی هستند. از غلات فرآوری شده و بسته بندی شده استفاده نکنید، چون سرشار از چربی هستند و فیبرشان نیز کم است.
زنجبیل
در تحقیقی که روی موشها انجام گرفت مصرف زنجبیل نشان داد میتواند به کاهش زخم معده کمک کند. زخم معده زمانی که اسید باعث التهاب معده میشود میتواند بسیار دردناک باشد.
میتواند از راههای مختلفی به برنامه غذایی خود زنجبیل اضافه کنید. میتوانید قطعات زنجبیل را به سبزیجات پخته و سسها اضافه کنید، چای زنجبیل درست کنید و یا زنجبیل تازه یا خشک شده را به ماست اضافه کنید.
پروتئین
پروتئینهای کم چرب مانند سینه مرغ و بوقلمون و غذاهای دریایی توصیه میشود. سفیده تخم مرغ نیز پروتئین بدون چربی است. زرده تخم مرغ نیز مواد مغذی فراوانی دارد، اما ممکن است در برخی افراد حساس موجب رفلاکس اسید معده شود.
سبزیجات
از روشهای پخت پر چرب مانند سرخ کردن پرهیز کنید و از سس زیاد هم استفاده نکنید. خوردن سبزیجات دارای برگ سبز مانند بروکلی، پیازچه، مارچوبه توصیه میشود، چون مقدار اسید بسیار کمی دارند.
اضافه کردن ریحان تازه به برنامه غذایی نیز میتواند برای بهبود رفلاکس اسید معده مفید باشد
نظر شما