شناسهٔ خبر: 48627362 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی | لینک خبر

چرا باید با خبرنگاران در انجام امور حرفه ای همراهی کرد؟

صاحب‌خبر -

به گزارش روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان؛ به نقل از گزارش روز دوشنبه خبرنگار گروه پژوهش ایرنا، رسانه ها پس از شناخته شدن به عنوان رکن چهارم دموکراسی نقش ویژه و بالقوه ای در راستای ایجاد همبستگی، آموزش، تفریح و افزایش آگاهی های اجتماعی ایفا کرده اند.
رسانه ها در دنیای کنونی در لایه های زیرین زیست بشری رخنه کرده و دیگر زندگی بدون وسایل ارتباط جمعی در مخیله ها نمی گنجد و همین امر سبب پررنگ شدن نقش خبرنگار حرفه ای و آموزش دیده می شود چرا که آنان با داشتن سواد رسانه ای می توانند سره را از ناسره در جهان بیشمار داده ها تشخیص داده و از شیوع اطلاعات و اخبار کذب پیشگری کنند.
البته اگر از منظر دینی به امر رسانه پرداخته شود، قدمت بسیار بیشتری پیدا می کند چرا که رسولان خود پیام آوران الهی بودند تا مردمان را از منجلاب بدبختی و فلاکت دور کرده و با رساندن افراد به مقام والای انسانیت آنان را به سرای خوشبختی رهنمون سازند؛ هر چند که با گذشت زمان این ساخت قدسی به واسطه امیال نفسانی انسان، وسیله ای برای تحریف افکار عمومی برای مجاب ساختن شهروندان در راستای نیل به اهداف و برنامه های دول و حکام شد.
مطبوعات در ایران نیز در اواسط حکومت قاجار شکل گرفت و خبرنگاران طی این سالها با فراز و فرود های بیشماری گام  برداشته اند به گونه ای که حتی جانشان را در راه رساندن حرف صادق در طبق اخلاص گذاشته اند که نمونه های زیادی از آن را می توان در دوران نهضت مشروطه و انقلاب اسلامی بیان کرد.
خبرگزاری ایرنا نیز پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی بار دیگر سعی کرد تا با نصایح داهیانه امام خمینی (ره) ، رسانه ای برای پیوند حکومت اسلامی با مردم همراه با پاسداشت حرمت قلم شود و در این راه نیز شهدا و ایثارگران زیادی نیز تقدیم انقلاب در هشت سال دفاع مقدس کرد.
متاسفانه طی روزهای گذشته خبری در خروجی خبرگزاری ها مبنی بر برخورد سخیف مامور اجرای حکم با خبرنگار و مسوول دفتر ایرنا هنگام پلمب ساختمان اداره ورزش و جوانان شهرستان کاشان منتشر شد که از این رفتار به عنوان تهدیدی برای آزادی رسانه‌ها و استقلال خبرنگاران در جریان ماموریت های حرفه ای  قلمداد شد.
محمد خدادای معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در همین زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: ماهیت کار خبرنگاری ورود به موضوعاتی است که اساسا دارای چالش ، بحران ، مخاطره و حوادث هست و بر اساس تعاریف حرفه ای در مورد رسانه وظیفه آن روشنگری، کمک برای روش شدن ابعاد حادثه و حل و فصل موضوعات کند.

وی با بیان اینکه کارکرد رسانه ، ایجاد پل ارتباطی بین مردم و دولت و دستگاه های مختلف با یکدیگر است است، خاطرنشان کرد: هیچ خبرنگاری نیست که بخواهد مشکل و بحران ایجاد کند؛ بلکه آنان قصد کمک برای ساده سازی و حل و فصل موضوعات را دارند.
وی با تاکید بر اینکه نخستین مولفه برای این امر درک شرایط کار خبرنگاری، جایگاه و نقش رسانه هاست؛ اظهار داشت: نباید کارکرد خبرنگاران سبب سوء تفاهم شده و منجر به تقابل با رسانه ها شود چرا که رسانه ها طرفدار هیچ فرد و جناح و گروهی نیستند؛ بلکه طرف عدالت و روشنگری است.
خدادی با اشاره بر اینکه رسانه بستر و ظرفیتی دارد که همگان بدان نیازمند هستند؛ افزود: رسانه به تنهایی برای خودش هیچگاه کاری نمی کند بلکه کارکرد اصلیش برای دیگران است به طور مثال هیچ نفعی در حوادث و بلایای طبیعی و غیره ندارد، اما در چنین شرایطی ورود پیدا می کند و در کنار طرفین قرار می گیرد.
وی اظهار داشت: نیازمند شناخت هر چه بیشتر ضرورت، جایگاه و کارکرد رسانه ها هستیم تا با رسمیت شناختنش به عنوان بخش مهمی از جامعه برای کمک و مساعدت دولت و ملت بشمار رود.
معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: البته رسانه ها هم  دارای وظایفی هستند که در چارچوب قوانین و مقررات به آنها اشاره شده است و اینگونه نیست که برایش هیچ چارچوب و جایگاهی قایل نشویم.
وی با تاکید بر صحت و دقت اخبار در رسانه ها گفت: خبرنگاران بایستی در ورود به حوادث بی طرفی را حفظ کنند و خود را در یک سمت و سو موضوع قرار ندهند. البته وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتظار دارد  همانگونه که اثرگذاری رسانه ها در هر حادثه و واقعه ای کاملا بارها اثبات شده، به همین میزان نیز کارکردشان حرفه ای باشد. اخلاق در این امر بسیار مهم است و افرادی که جایگاه حاکمیتی دارند و نیز رسانه ها که در کارکرد خبری قرار دارند؛ آنرا به عنوان نقطه اصلی هر نوع فعالیتی قرار دهند که در منظر افکار عمومی قرار گیرد.
معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: اساسا برخورد قهری با هر موضوعی نباید انتخاب نخست باشد و این امر حتی در مورد بزه کاران نیز صادق است و بر همین اساس نیز ناجا پلیس پیشگیری راه اندازی کرده است.
وی یادآور شد: ماهیت برخورد قهری اصولا معنایی ندارد و بایستی آخرین انتخاب بشمار رود؛ حال اگر این برخورد با خبرنگار صورت گیرد که به منزله یک فاجعه بزرگ است.
خدادی با تاکید بر اینکه برخورد قهری در جامعه و حتی درون یک خانواده را هیچکس توصیه نمی کند و همگان بر این باورند که باید آخرین گزینه باشد، تصریح کرد: انتظار می رود ظریب تحمل ما در برابر رسانه ها حداکثری باشد.
وی گفت: اینها نکاتی است که فعالیت و کارکرد مشارکتی و ایجاد یک جامعه ای بر بستر همکاری را علی رغم وجود چالش ها بحران ها و مشکلات به سمت همگرایی هدایت می کند و جامعه را از تنش به فضای آرامش نزدیک می کند؛ آرامشی که معنایش محو کردن موضوعات و یا پاک کردن صورت مساله ها نیست بلکه حل کردن موضوعات با پیدا کردن راه حل های منطقی است.
معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: بر همین اساس محور هر گونه رفتار و قضاوت مسوولان و خبرنگاران باید بر پایه اخلاق، بردباری، صبر، تحمل و درک متقابل باشد تا منتج به انصاف شود که نتیجه آن نیز عدالت می شود.
*** جهان پیرامونی برخی از مسوولان همچنان سنتی است
همچنین محمد سلطانی‌فر، پژوهشگر و استاد ارتباطات اجتماعی نیز در همین زمینه به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: متاسفانه مقوله روزنامه ، پدیده ای است که از غرب به شرق آمده و روزنامه نگاری نیز در ایران با فاصله ای بیش از دو قرن از بدو شکل گیری آن به وجود آمده است.
وی با اشاره به تاریخ شکل گیری مطبوعات در ایران گفت: هر چند که صنعت روزنامه در کشور ما شکل گرفت؛ اما واقعیت آن است که این امر بدون در نظر گرفتن ادبیات، فرهنگ، ساختار و نیاز کشور و شهروندان وارد این سرزمین شد.
وی افزود: البته  این به معنای آن نیست که هر چیزی که برای نخستین بار  وارد کشور می شود؛ باید از قبل همه ملزوماتش را آمده کنیم و یا چرخ را از اول تولید کنیم و بعد وارد مسایل دیگر شویم بلکه واقعیت آن است که آن چیزی را که ما از پدیده روزنامه نگاری و آزادی در غرب مشاهده می کنیم؛ به طور حتم  آوردن و جا انداختشان همین تبعات را در پی خواهد داشت.
معاون سابق مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: متاسفانه اغلب مسوولان، آشنا به وظایفشان در قبال روزنامه و خبرنگار نیستند و به قولی آنان هنوز در سنت بسر می برند؛ هر چند که ژست  مدرنیته و یا حتی پست مدرنیته را می گیرند. آنان هنوز هم احساس می کنند که وظیفه خبرنگار صرفا پیام رسانی آنها به مردم است و در قبال مردم شانی برای پاسخگویی قایل نیستند.
استاد ارتباطات اجتماعی دانشگاه علوم و تحقیقات گفت: این ساختار معیوب کماکان تداوم دارد هر چند که خبرنگاران ایرانی سعی در تطبیق حرفه خویش با دنیای کنونی هستند، اما کماکان جهان پیرامونی برخی از مسوولان همچنان سنتی است و  همین امر سبب اختلافی است که در کاشان و سایر مناطق دیگر در برخورد با خبرنگار مشاهده می شود. بسیاری از مسوولان هنوز تفکر بیش از ۵۰ سال قبل را دارند و با همان ایده ها به وظایفشان در قبال روزنامه نگاران می نگرند چرا که احساس می کنند رسانه ها روابط عمومی هایی هستند که فقط باید پیام آنان را به مردم برسانند.
وی با تاکید بر اینکه آنان روابط خود با رسانه ها را همچون کارکرد روابط عمومی ها تلقی می کنند، یادآور شد: این گونه مسوولان به هیچ عنوان حاضر به تفکر پاسخگویی نیستند ضمن اینکه به شدت نقد ناپذیر بوده و در مورد نقد بی طاقت و تحملشان تقریبا صفر است.

نویسنده کتاب‌ پوشش خبری خاطرنشان کرد: آنان نسبت به وظایف خود در قبال پاسخگویی به هیچ عنوان آشنا نیستند و احساس می کنند که تحت هیچ شرایطی نباید به رسانه ها و افکار عمومی  پاسخ دهند و رسانه ها را در دسته بندی های سیاسی و جناحی قرار می دهند و نهایتا موضعی که در قبال آن می گیرند کاملا یکطرفه ، کنشی و ساختاری است که احساس می کنند باید تا جایی که می توانند اخبار و اطلاعات را از آنها پنهان کنند.
رفتار ناشایست و خارج از عرف با مسوول نمایندگی خبرگزاری جمهوری اسلامی در کاشان و بازداشت غیرقانونی وی هنگام انجام یک ماموریت خبری با واکنش اهالی رسانه در این شهرستان همراه شد.
 رییس حفاظت دادسرای کاشان که روز شنبه هفته جاری مسوولیت تیم اجرای حکم پلمب اداره ورزش و جوانان این شهرستان را بر عهده داشت، حین اجرای حکم علاوه بر ضبط و آسیب رساندن به دوربین خبرنگار ایرنا ، او را بازداشت کرد.
رفتار غیرقانونی مامور نیروی انتظامی در حالی انجام شد که دهها تن از مردم در حال نظاره اجرای حکم و مشاهده رفتار  این مامور ضابط قضایی بودند. مامور یادشده سپس خبرنگار ایرنا را دستبند زده، سوار خودرو کرده و به دادسرا انتقال داد تا پرونده قضایی برای وی تشکیل دهد. پس از انتقال خبرنگار ایرنا به دادسرا، قاضی پرونده دستور آزادی خبرنگار ایرنا را صادر کرد اما پرونده قضایی در این زمینه در دادسرا تشکیل شده است. خبرگزاری جمهوری اسلامی این موضوع را با یک روز تاخیر رسانه‌ای کرد که شاید در این فاصله مسوولان نیروی انتظامی یا شهرستان کاشان به خاطر اقدام ناپسند ضابط قضایی پلمب اداره ورزش و جوانان کاشان، از مسوول نمایندگی ایرنا در این منطقه دلجویی کنند اما متاسفانه چنین نشد.
با این وجود برخی مسوولان ادارات و نهادها، رسانه‌ها و شماری از خبرنگاران کاشان ضمن محکوم کردن این اقدام، از خبرنگار ایرنا دلجویی کردند.

نظر شما