عید غدیر، عید الله اکبر و عید آل محمد و ارزشمندترین و والاترین عید اسلامی‏ است. هیچ روزی در طول سال، فرخنده ‏تر و مبارک‏ تر از این روز مقدس نزد شیعیان اهل‏ بیت نیست. امام صادق سلام الله ‏علیه می‏فرماید:

«ان یوم غدیر خم بین الفطر و الاضحی و الجمعه کالقمر بین الکواکب...»؛ روزعید غدیر خم در میان سه عید فطر و قربان و جمعه، مانند درخشندگی ماه در میان ‏ستارگان است. چه تعبیر ظریفی امام دارد که عید غدیر را تشبیه به ماه کرده است و دیگر اعیاد را به ستاره؛ زیرا در این روز بزرگ بود که خداوند اعلام کرد: امروز دین را بر شما تکمیل کردم و نعمتم را بر شما به اتمام رساندم «الیوم اکملت‏ لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا»؛ نعمت ‏بزرگ اسلام که از هر نعمتی ارزنده ‏تر و گرانبهاتر است، کامل نمی‏شود و محقق نمی‏گردد جز با ولایت علی‏علیه السلام « و ما نودی بشی‏ء مثل ما نودی بالولایه‏».

محب الدین طبری از علمای بزرگ اهل سنت نقل می‏کند که رسول خدا صلوات الله علیه فرمود: «اذا جمع الله الاولین و الاخرین یوم القیامة و نصب الصراط علی جسر جهنم، لم ‏یجزها احد الا من کانت له براء ة بولایة علی بن ابی طالب‏»؛ در روز قیامت که خداوند تمام مردم را جمع می‏کند و صراط بر پل دوزخ زده می‏شود، هیچ کس از آن نمی‏گذرد جز کسی که با ولایت علی ابن ابی‏طالب، گذرنامه بی‏زاری و برائت از جهنم را داشته باشد.

ولایت علی علیه السلام همان دین حنیف است که فرمود: « فاقم وجهک للدین حنیفا فطرت الله التی فطر الناس علیها»؛ پس ای پیامبر(همراه با پیروانت) به سوی آیین پاک اسلام روی ‏آور که فطرت الهی‏ است و مردم بر آن مفطور شده‏اند.

و ولایت علی همان طریقه و روش صحیح زندگی است که اگر مردم آن روش را برگزینند، خداوند در روز رستاخیز، از آب گوارای حوض کوثر به دست علی علیه السلام ‏سیرابشان می‏گرداند. « و ان لو استقاموا علی الطریقة لاسقیناهم ماء غدقا»؛ و ولایت همان نعمتی است که حتما از آن سؤال می‏شود که با آن چگونه رفتار کردید« ثم لتسالن یومئذ عن النعیم‏».

آلوسی، مفسر بزرگ اهل سنت در تفسیر کبیر روح المعانی پس از ذکر آیه شریفه‏« وقفوهم انهم مسئولون‏»؛ و آنان را متوقف کنید و ایست ‏بدهید که مسئولیت دارند و باید پاسخگو باشند، در ذیل تفسیر این آیه، اقوال گوناگونی را نقل می‏کند و سپس‏ نتیجه می‏گیرد و می‏گوید:

« سزاوارترین و صحیح ترین سخن این است که در آن روز از عقاید و اعمال انسان ‏سؤال می‏شود و از همه مهم‏ تر و عظیم‏تر، قطعا ولایت علی کرم الله وجهه است‏».

و در این روز بزرگ که یادآور نصب و تعیین امیرالمؤمنین به دست مبارک رسول‏ اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و به امر پروردگارش است، باید این فطرت الهی ‏را در دل‏ها زنده کرد و پرده‏های ظلمت و جهالت و تارهای نادانی و غفلت ‏را از دیدگان غافلان برداشت تا بر طریقه حق پایدار گردند و به صراط مستقیم الهی روی‏ آورند و دینشان کامل شود.

از امام صادق علیه السلام می‏پرسد: مولای من! آیا به من دستور می‏دهی که ‏این روز را روزه بداریم؟

حضرت پاسخ می‏دهد: « ای والله ای والله انه الیوم الذی نجی فیه ابراهیم ‏من النار فصام لله شکرا لله عزوجل ذلک الیوم، و انه الیوم الذی اقام رسول الله‏ امیرالمؤمنین علما و ابان فضله و وصیته، فصام ذلک الیوم، و ذلک یوم صیام و قیام و اطعام الطعام و صلة الاخوان و فیه مرضاة الرحمن و مرغمة الشیطان‏»؛ آری، به خدا قسم آری، به خدا قسم! این همان روزی است که خداوند، حضرت ‏ابراهیم را از آتش رها ساخت، پس او به شکرانه این لطف الهی، این روز را روزه ‏گرفت. و همانا این روز، روزی است که رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم امیرالمؤمنین علیه السلام را بر مردم نصب کرد و بزرگواری و فضلش را نمایان ساخت و او را وصی و جانشین خود قرار داد، پس او هم در این روز، روزه ‏گرفت و این روز، روز روزه گرفتن و دعا کردن و مسلمانان را اطعام نمودن و به ‏دیدار برادران دینی رفتن است و در این روز، رضایت‏ خدای رحمان به دست می‏آید و بینی شیطان به خاک مالیده می‏شود (مایوس می‏گردد).

امام صادق علیه السلام اعمال این روز مهم را در چهار مورد خلاصه می‏کند:

۱- صیام :

در برخی روایات وارد شده که روزه این روز برابر است‏ با صد بار حج ‏و صد بار عمره. و در روایت دیگری، کفاره شصت ‏سال گناه است. پس حتما برادران و خواهران به این فضیلت‏ بسیار مهم توجه کنند و حتما آن را روزه بدارند.

۲- قیام:

اصطلاحا قیام بر عبادت و زنده نگه داشتن این یوم الله با مناجات و دعا و استغفار، اطلاق می‏شود ولی ممکن است قیام کنایه از استقامت و پایداری در راه حق و قیام در برابر دشمنان اسلام و مسلمین و مبارزه با طاغوت‏ها و ستم‏ پیشگان‏ باشد.

بهر حال خود قیام علیه باطل و جهاد در راه خدا، نیز یک عبادت بزرگ است ‏بلکه ‏از اهم فرائض و واجبات است.

۳- اطعام الطعام:

مهمانی کردن و اطعام نمودن برادران با ایمان از ویژگی‏های‏ تمام اعیاد به ویژه این عید بزرگ است که بر آن تاکید شده است. و قطعا خرسند نمودن مؤمنین، از برترین عباداتی است که رضایت پروردگار را به دنبال دارد.

۴- صلة الاخوان:

احسان و نیکی به برادران مؤمن و دید و بازدید و زیارت آنان‏ پیوسته از اعمال بسیار پسندیده و نیکو است ولی در این روز، تاکید بر آن شده‏ است. در روایت دارد که هر وقت ‏با برادر مومنی دیدار کردید، برای تهنیت‏ به او بگویید:

«الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیرالمؤمنین و الائمه علیهم السلام ‏»؛ سپاس و حمد خدای را که ما را جزء تمسک ‏جویان به ولایت امیرمومنان و دیگر امامان که درود خدای رحمان بر آنان باد، قرار داد.

فرا رسیدن این عید بزرگ اسلامی را به مقام شامخ ولی الله الاعظم ارواحنا لتراب مقدمه الفداء و عموم‏ مسلمانان و شیعیان و پیروان امامان، تبریک و تهنیت عرض نموده، از خدای بزرگ‏ خواهانیم ما را جزء شیعیان و ولایت ‏پذیران واقعی قرار دهد.