خبرگزاری فارس ـ همدان؛ دامداران و کشاورزان به عنوان دو رکن مهم خودکفایی غذایی همواره سهم  مهمی در استقلال اقتصادی کشور داشته‌اند اما این روزها دامداران با توجه به خشکسالی بی‌سابقه در سال جاری و گرانی شدید نهاده‌های دامی و سیاست‌های نامتوازن دولت و بی‌تدبیری‌ها روزگار خوبی را سپری نمی‌کنند و حال و روز خوشی ندارند.

گرانی بیش از حد نهاده‌های دامی نفس آنان را به شماره انداخته و شمارش معکوس تعطیلی واحدهای دامداری را آغاز کرده، وضعیت به گونه‌ای است که در صورت عدم چاره‌اندیشی اصولی و ضربتی تا پایان سال اغلب این واحدها تعطیل شده و دامداران می‌مانند و کلی بدهی و ضرر و زیان‌ ناشی از مشکلات پیش آمده برای این بخش مهم اقتصادی!.

البته زیان‌های آن علاوه بر دامداران گریبان کشور را گرفته و ما را به واردکننده گوشت قرمز و لبنیات تبدیل می‌سازد، می‌توان گفت؛ کوتاهی مسوولان در تامین نیازمندی‌های قشر دامدار و عدم پیش‌بینی این مشکلات دست به دست هم داده تا امروز دامداران را با مشکل مواجه کنند.

نهاوند که روزگاری از سرآمدترین و بهترین مناطق استان همدان برای فعالیت‌های دامپروری و دامداری بود نیز گرفتار این مشکل شده و دامداران را با مشکلات بسیاری از جمله کمبود و گرانی نهاده‌های دامی و نبود نقدینگی و در نهایت مقروض کردن آنها مواجه ساخته است.

تنگناها باعث شده بسیاری از آنها دام‌های مولد را به دلیل افزایش هزینه‌های دامپروری روانه کشتارگاه و با قیمت بسیار اندک به دلالان بفروشند.

علی گندمگون از دامداران شهرستان که از سال ۹۲ وارد این عرصه شده در رابطه با مشکلات بخش دامداری به خبرنگار فارس گفت: متاسفانه قیمت نهاده‌های دامی مانند کاه نسبت به سال گذشته افزایش یافته و به دلیل خشکسالی‌ها، وضعیت مراتع هم چندان تعریفی نیست، با کمبود نهاده‌های دامی، ظرف مدت کوتاهی کشور با کمبود دام مواجه خواهد شد.

وی افزود: یکی از مشکلات دامداری کمبود نهاده‌های دامی است یعنی نهاده‌ای که مسئوولان دولتی اعلام می‌کنند با تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی آن را به کشور وارد کرده‌اند اما باید دید چه اتفاقی می‌افتد به من دامدار که می‌خواهم گوشت و شیر کشور را تولید کنم میزان نهاده‌ای که تخصیص می‌دهند فقط بخشی از خوراک دام را تشکیل می‌دهد!

این عضو اتحادیه گاوداران صنعتی نهاوند با بیان اینکه ۲۰ درصد و در برخی مواقع ۱۰ درصد علوفه مورد نیاز دام را به این شکل تحویل می‌دهند افزود: ما هم مجبوریم ۸۰ درصد نهاده‌ها را آزاد بخریم که در این صورت بهای شیر بیش از ۶ هزار و ۵۰۰ تومان تمام می‌شود.

وی ادامه داد: ما همین شیر را باید با نرخ دولتی ۴ هزار و ۵۰۰ تومان به فروش برسانیم یا اینکه گوشت را در میدان دام کیلویی ۱۰۰ یا ۹۰ هزار تومان به دلالان بدهیم.

گندمگون با بیان اینکه با این وضعیت تمام دامداران گاوهایشان را به کشتارگاه می دهند و یا اینکه شیرها را دور می‌ریزند گفت: دولتی‌ها می‌گویند چون ما نهاده ۴۲۰۰ تومانی را در اختیار شما قرار داده‌ایم پس باید شیر را کیلویی ۴۵۰۰ تومان و گوشت را کیلویی ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان بفروشید در حالی که تکلیف ۸۰ درصد خوراک دامی که آزاد تهیه شده چه می‌شود؟

انتظار دولت از دامداران عرضه ۱۰۰ درصدی شیر به نرخ دولتی است

وی افزود: چرا باید با ۲۰ درصد ارز یارانه‌ای که به نهاده‌ها اختصاص می‌یابد شیر را کیلویی ۴۵۰۰ تحویل بازار دهیم در حالی که مسوولان به این مساله توجه ندارند چنانچه ۱۰۰ درصد خوراک دام را با ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌گرفتیم آن وقت انتظار می‌رفت شیر را با ۴ هزار و ۵۰۰ تومان تحویل دهیم.

این عضو اتحادیه گاوداران صنعتی نهاوند اضافه کرد: با این وضعیت همه تلاش‌های دامداران به زیان تبدیل می‌شود و دیگر قادر به ادامه کار نخواهند بود زیرا بهای تمام شده شیر بالای ۶ هزار و ۵۰۰ تومان است.

وی با بیان اینکه ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی باعث انتقال دام‌ها به کشتارگاه و یا رهاسازی شیرها در خیابان‌ها شده است گفت: این‌ها نتیجه دستورالعمل‌هایی است که در بخش امور دام و یا هر مرکز دیگری گرفته شده و متاسفانه نتوانسته‌اند این بخش را مدیریت کنند.

از بین رفتن دام مولد کشور را با بحران مواجه می‌کند 

گندمگون در ادامه فروش گاوهای مولد را زمینه‌ساز وابستگی کشور به خارج برای تامین مواد لبنی عنوان کرد و افزود: اگر ما دام مولد را برای کشتار به بازار ببریم سال دیگر باید چکار کنیم، نه شیری خواهیم داشت نه گوشتی!.

وی با اشاره به اینکه تداوم این وضعیت باعث افزایش واردات آن هم به بهای بالاتر خواهد شد که این مساله باعث خروج ارز از کشور می‌شود اظهار کرد: ایران در حال حاضر جزو صادرکنندگان مواد لبنیاتی است و علاوه بر تامین مصرف داخلی برای کشور ارزآفرینی می‌کند اما اگر مشکل دامداران حل نشود ورق برخواهد گشت.

این عضو اتحادیه گاوداران صنعتی نهاوند ادامه داد: صرفنظر از مساله واردات و تعطیلی کارخانه‌های لبنی، با مشکل بیکاری کارگران مواجه خواهیم شد که این مساله می‌تواند تبعات زیادی برای کشور داشته باشد.

وی گفت: به اعتقاد بنده باید سیاستی اتخاذ شود ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی به صورت صد درصدی به دامدار اختصاص داده شود تا دامدار با انگیزه بیشتر به فکر تولید باشد و شیر را با قیمت کیلویی ۴ هزار و ۵۰۰ تومان تحویل دهد در غیر این صورت همین وضعیت پیش می آید که الان با آن روبرو هستیم.

یارانه شیر به جای دولت به دامدار تحمیل شده است

این گاودار صنعتی با بیان اینکه نباید تجربه‌های تلخ گذشته را تکرار کرد بیان کرد: متاسفانه در سالهای گذشته این سیاست اجرا شد که نتیجه‌ای از آن بدست نیامد اما به جای تجربه گرفتن از آن امسال هم در حال انجام است و باعث شده برای مثال حدود ۸۰ درصد دامداری‌های نهاوند تعطیل شوند.

وی تأکید کرد: دولت یا باید حمایت صد درصدی از ما داشته باشد و یا اینکه حمایت خود را کامل بردارد که در این صورت اگر دولت در کار ما دخالت نکند سودش هم برای دامدار و هم برای خود دولت بیشتر است.

گندمگون ادامه داد: باید شرایطی محقق شود تا بحث عرضه و تقاضا بر بازار شیر حاکم شود، در حال حاضر قیمت یک بطری آب معدنی و یا نوشابه از شیر بیشتر است، از آن جا که دولت نمی‌تواند حمایت صد درصدی از دامدار داشته باشد پس دخالت‌های بیجای خود را هم قطع کرده و اجازه دهد قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا جای خودش را پیدا کند.

وی گفت: معتقدم در این صورت هم تولیدکننده راضی خواهد بود و هم مصرف کننده، از سوی دیگر منابع دولتی هم به هدر نرفته و دامدار نیز انگیزه پیدا می‌کند تا تولید خود را افزایش دهد و به هدف خود برسد.

دخالت دولت در بخش تولید به صورت مدیریتی و حمایت مالی باشد 

این گاودار صنعتی افزود: دولت اگر قصد حمایت دارد باید در تامین اعتبارات، اعطای وام‌ کم‌بهره و طولانی‌مدت اقدام کند یا در خصوص بازاریابی و اصلاح نژاد دام مرغوب اقدام کند تا دامدار مجبور نشود به علت نداشتن هزینه و یا عدم آگاهی از دانش روز دام بی‌کیفیت وارد کار کنند.

وی با بیان اینکه دامداران برای تامین نهاده‌های مورد نیاز از اداره امور دام سهمیه‌ای دارند که از طریق بازارگاه خریداری می‌شود گفت: این سهمیه تقریبا ۲۰ درصد مصرف کل دمدارا را تشکیل می‌دهد که شامل ذرت هر کیلو ۱۹۰۰ تومان، جو ۱۸۰۰ تومان و سویا ۳۴۰۰ تومان است.

گندمگون با اشاره به اینکه دریافت این نهاده‌ها در برخی مواقع یک ماه زمان می‌برد اظهار کرد: در برخی مواقع نیز ماشینی برای حمل آن پیدا نمی‌شود بنابراین مجبوریم کرایه‌ای که برای هر تن ۳۱۰ هزار تن اعلام بار می‌شود را تا ۵۶۰ هزار تومان پرداخت کنیم.

وی با بیان اینکه در زمینه حمل و نقل هم نظارتی نیست افزود: با وجود همه مشکلات مساله عمده ما در زمینه نهاده‌هاست که شرایط بسیار سختی را بر ما تحمیل کرده است.

این دامدار با اشاره به اینکه قیمت کلش که یکی از بی‌ارزش‌ترین خوراک‌های دام است بین ۳ هزار تا ۳ هزار و ۵۰۰ تومان خریداری می‌شود گفت: جو هم تا کیلویی ۷ هزار و ۵۰۰ تومان در بازار آزاد خریدای شده است.

وی ادامه داد: نکته جالب اینکه زمان فروش شیر کارخانه پول نقد به ما نمی‌دهد این درحالی است که برای خرید نهاده حتی باید پول پیش پرداخت کنیم یعنی یک تا دو ماه پول در حساب بازارگاه می‌ماند تا بعد از آن جنس ما تامین شود؛ از طرف دیگر پول شیر یا گوشت فروشی یک تا دو ماه بعد به حساب واریز می شود که فشار همه اینها روی دامداران است.

بیشترین سود عاید دلالان میدان دام می‌شود 

این تولیدکننده مواد لبنی در ادامه نبود محلی برای خرید دام در شهرستان را از دیگر مشکلات دامداران دانست و گفت: از آن جا که مرجع و یا بازاری برای فروش دام به صورت نقدی نداریم مجبوریم دام خود را در میدان دام و به دلالان بفروشیم.

وی افزود: چون میدان دام آلودگی دارد، دیگر نمی‌توانیم گاو یا گوساله را برگردانیم بنابراین باید با هر قیمت پیشنهادی آن را بفروشیم و در قبال آن یک چک ۵۰ روزه یا بیشتر به ما می‌دهند که این مساله زیان‌آور می‌شود و سود اصلی جیب دلالان و یا قصاب‌ها می‌رود.

گندمگون با بیان اینکه در نهاوند مرجعی نیست که به داد ما برسد گفت: در شهرهایی مانند همدان کشتارگاه وجود دارد که گوساله‌های پرواری را خریداری و پول نقد به دامدار پرداخت می‌کند و یا ممکن است در شهرهای کوچک دیگری میدان دام وجود داشته باشد اما همانند نهاوند نیستند که دام سبک یا سنگین را به صورت مدت‌دار در قبال ارائه چک خریداری کنند.

وی ادامه داد: در نهاوند هنگامی که به میدان دام مراجعه و گاو یا گوسفند خود را از خودرو پیاده می‌کنید دیگر صاحب آن نیستید چون مجبورید به هر شرایط آن را در اختیار دلالان قرار دهید و پول آن را بعد از مدتی دریافت کنید.

این دامدار صنعتی با بیان اینکه باید در نهاوند کشتارگاهی ایجاد شود که حداقل پول دام را به صورت نقدی پرداخت کند، در ادامه به مقایسه وضعیت درآمدی دامداران در مقایسه با دو سال پیش پرداخت و گفت: نسبت به شرایط دو سال پیش صد درصد زیان می‌بینیم، مثلا کلشی که امسال ۳۵۰۰ تومان می‌خریم سال گذشته ۷۰۰ تا ۸۰۰ خریداری می‌شد، یا جو که الان نزدیک ۷ هزار تومان است سال گذشته ۱۹۰۰ تومان بود.

وی اظهار کرد: اگر هزینه سرسام‌آور حمل و نقل را به هزینه نهاده‌ها را اضافه کنیم متوجه می‌شویم چقدر دچار زیاد شده‌ایم، برای مثال یکی از دامداران بزرگ را می‌شناسم که با شرایط موجود ماهانه ۷۰ میلیون تومان ضرر می‌دهد.

دولت به فکر ایجاد بازار رقابتی برای فروش محصولات لبنی باشد

گندمگون با بیان اینکه باید برای برون‌رفت از شرایط کنونی باید سیاست‌های اشتباه دولت اصلاح شود گفت: یکی از راه‌ها این است که دولت یا اختصاص ۱۰۰ درصدی نهاده‌ها را دنبال کند یا کلا حمایت خود را بردارد و به جای آن اعتبارات بلندمدت به دامداران اختصاص دهد.

وی با بیان اینکه دامداران برای توسعه دامداری‌ها نیاز به اعتبار دارند تأکید کرد: دولت باید با وام‌های کم‌بهره و مدت بازپرداخت طولانی‌ به ما کمک کند نه مانند الان که وام‌های با سود ۱۸ درصد در اختیار قرار می‌دهند و پس از موعد یک ساله یا ۶ ماهه حتی اگر قادر به پرداخت آن نباشیم آن را طلب می‌کنند.

این دامدار در ادامه پیشنهاد ایجاد یک بازار رقابتی چه در فروش شیر و چه فروش گوشت را داد و گفت: دولت یا باید به صورت تضمینی محصولات را بخرد و یا اینکه کاری با ما و کارخانه‌دار نداشته باشد تا بتوانیم بر اساس اصل عرضه و تقاضا رقابت را ایجاد کنیم.

وی فعالیت کشاورزی در کنار دامداری را از جمله عوامل تقویت این بخش عنوان کرد و افزود: با این کار ما خودمان یونجه کشت کرده و نیازمان را تامین می‌کنیم و مازاد آن را می‌فروشیم و از پول آن جو تهیه می‌کنیم.

گندمگون ادامه داد: در حال حاضر دامداری‌های فعال کار کشاورزی هم انجام می‌دهند برای مثال خود ما یونجه را ۱۰۰ درصد، کلش ۵۰ درصد و جو را در حد ۲۰ درصد از طریق کشاورزی تامین می‌کنیم اما ذرت، سویا و سایر مکمل‌ها را به صورت کامل می‌خریم.

وی در پایان بار دیگر نسبت به خطر از بین رفتن دامداری و تعطیلی آن هشدار داد و گفت: اگر این وضعیت ادامه داشته باشد، حتی اگر هنر هم به خرج دهیم در حالت خوش بینانه تا پایان سال بیشتر نمی‌توانیم دامداری‌ها را فعال نگهداریم و تا آن زمان همه به تعطیلی کشیده خواهند شد.

 

انتهای پیام/ 3140/ع