به گزارش دیده بان ایران؛ سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در ۲۸ خرداد برگزار و در آن، سید ابراهیم رئیسی به‌عنوان هشتمین رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد.

ابراهیم رئیسی به‌طور رسمی از ۱۵ مردادماه دولت را از حسن روحانی رئیس‌جمهور فعلی ایران تحویل گرفته و کشور را به مدت ۴ سال اداره خواهد کرد؛ حسن روحانی رئیس‌جمهور دولت یازدهم و دوازدهم در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا درباره زمان شروع به کار دولت گفته است: «ان‌شاءالله رئیس‌جمهور منتخب ملت ۴۵ روز دیگر مسئولیت ریاست‌جمهوری را عملاً به‌عهده خواهد گرفت».

رئیس‌جمهور منتخب برای تصدی امور اجرایی کشور، علاوه بر تأیید نتیجه انتخابات از سوی شورای نگهبان باید دو مرحله دیگر را پشت سر بگذارد.

این مراحل شامل تنفیذ حکم رئیس‌جمهوری و تحلیف در مجلس شورای اسلامی است؛ به اعتباربخشی عمل حقوقیِ قابل‌ابطال و همچنین اجرای حکم را تَنفیذ می‌گویند و از جمله اختیاراتی که قانون اساسی برای مقام رهبری در نظر گرفته، امضای (تنفیذ) حکم ریاست‌جمهوری است که پس از انتخاب رئیس‌جمهور از سوی مردم انجام می‌شود.

عباسعلی کدخدایی، حقوقدان طی یادداشتی در روزنامه جام جم (۱۳۹۶) نوشت: «با توجه به این‌که پایه‌های قانون اساسی و ارکان نظام جمهوری اسلامی ایران بر اصل ولایت‌فقیه استوار شده (اصول ۵ و ۵۷ قانون اساسی)، ادامه داشتن تنفیذ برای معتبر دانستن اختیارات و وظایف رئیس‌جمهور یک شرط اساسی است و چنانچه به هر دلیلی در ادامه راه، تائید ولی‌فقیه متوقف شود و به عبارتی، امضای رهبری پس گرفته شود، سایر اقدامات رئیس‌جمهور بدون اعتبار خواهد بود و حتی وی را نمی‌توان به‌عنوان رئیس‌جمهور تلقی کرد، چون رکن اصلی و مؤثر در اعتبار مقام ریاست جمهوری یعنی (تنفیذ ولی‌فقیه) از میان رفته است. به تعبیر امام خمینی (ره) «... رئیس‌جمهور با نصب فقیه نباشد، غیرمشروع است.» استفاده از واژه نصب در تمام احکام تنفیذ رؤسای جمهور توسط حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری (دامت برکاته) نیز مؤید این نکته است».

معمولا رؤسای مجلس و قوه قضائیه، رئیس‌جمهور پیشین و رئیس‌جمهور منتخب، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس مجلس خبرگان رهبری و دبیر شورای نگهبان در این مراسم حضور دارند.

به‌طور معمول رئیس‌جمهور پیشین حکم امضا شده توسط رهبر معظم انقلاب را به دست رئیس‌جمهور منتخب می‌دهد و مقام معظم رهبری نیز حکم ریاست بالاترین مقام اجرایی کشور را به رئیس‌جمهور منتخب تحویل می‌دهد. در ادامه رئیس‌جمهور و پس از آن مقام معظم رهبری به‌عنوان آخرین بخش از مراسم تنفیذ سخنرانی می‌کنند.

شرط استمرار تنفیذ

در تمام احکام تنفیذ ریاست جمهوری، مشروعیت تصرفات رئیس‌جمهور در امور اجرایی کشور به‌صورت مشروط بیان شده، عبارت‌ است از:

۱ ـ عدم تخلف از احکام مقدسه اسلام و تبعیت از قانون اساسی اسلامی ایران

۲ ـ طرفداری از مظلومان، مستضعفان، محرومان و مخالفت با ظالمان، ستمگران و مستکبران

۳ ـ دفاع از اسلام ناب برای تحقق حاکمیت قرآن، عمل به شریعت، کوشش برای ریشه‌کن کردن فقر و محرومیت و استقرار عدالت اجتماعی

۴ ـ عدم تخطی از فرامین الهی و قانون اساسی، باقی ماندن در خط اسلام و پیروی از احکام مقدس اسلام، تلاش در راستای مصالح کشور و ملت در حدود اختیارات قانونی

۵ ـ پایبندی به آرمان‌های نظام اسلامی، دفاع از حقوق ملت، ایستادگی در برابر زورگویان و مستکبران

۶ ـ تمسک به اصول پایدار انقلاب اسلامی

برگزاری مراسم تنفیذ در بیت رهبری تا مراسم تحلیف ریاست جمهوری در مجلس شورای اسلامی به‌طور معمول به فاصله کوتاهی (یک تا دو روز) انجام می‌شود.

۱۴ مرداد؛ میزبانی مجلس از حجت الاسلام رئیسی

در همین راستا، طبق گفته سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی پس از برگزاری مراسم تنفیذ، مراسم تحلیف آقای رئیسی روز پنجشنبه ۱۴ مرداد در سالگرد صدور فرمان مشروطیت در محل مجلس شورای اسلامی برگزار خواهد شد؛ «سید نظام‌الدین موسوی» دراین‌باره می‌گوید: «در مراسم تحلیف رئیس‌جمهوری منتخب و سوگند رسمی او به قانون اساسی در این مقام، علاوه بر رئیس و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، رئیس قوه قضاییه و اعضای شورای نگهبان که طبق قانون اساسی باید در جلسه حضور داشته باشند، از برخی مقامات ‌و شخصیت‌های داخلی ‌خارجی نیز دعوت به عمل آمده است».

در این مراسم رئیس‌جمهور پیشین و اعضای اصلی کابینه او، سران قوا و نهادها، مقام‌های سیاسی، نظامی و مذهبی و همچنین جمعی از سفرای مقیم تهران حضور دارند.

رئیس‌جمهور منتخب بر طبق اصل ۱۲۱ قانون اساسی سوگند یاد می‌کند که همه استعداد و صلاحیت خویش را در راه ایفای مسئولیت‌هایی که برعهده گرفته‌است، به کار گیرد و در پایان سوگندنامه را امضا می‌کند.

متن سوگند رئیس‌جمهور به شرح زیر است:

«من به‌عنوان رئیس‌جمهور در پیشگاه قرآن کریم و در برابر ملت ایران به خداوند قادر متعال سوگند یاد می‌کنم که پاسدار مذهب رسمی و نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی کشور باشم و همه استعدادها و صلاحیت خویش را در راه ایفای مسئولیت‌هایی که برعهده گرفته‌ام به‌کارگیرم و خود را وقف خدمت به مردم و اعتلای کشور، ترویج دین و اخلاق، پشتیبانی از حق و عدالت، گسترش عدالت سازم و از هرگونه خودکامگی بپرهیزم و از آزادی و حرمت اشخاص و حقوقی که قانون اساسی برای ملت شناخته است، حمایت کنم. در حراست از مرزها و استقلال سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشور از هیچ اقدامی دریغ نورزم و با استعانت از خداوند و پیروی از پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم السّلام، قدرتی را که ملت به‌عنوان امانتی مقدس به من سپرده است، همچون امینی پارسا و فداکار نگاهدار باشم و آن را به منتخب ملت پس از خود بسپارم».

گفتنی است رئیس‌جمهور بعد از مراسم تحلیف، طبق آئین‌نامه دو هفته زمان دارد تا نسبت به معرفی کابینه و برنامه وزرا به مجلس شورای اسلامی اقدام کند که پس از اعلام وصول در مجلس، به مدت یک هفته وزرا و برنامه‌هایشان در دست ارزیابی قرار خواهند گرفت./ انا