به گزارش دیده بان ایران؛ به زودی قرار است ابراهیم رییسی به عنوان رییس‌جمهوری منتخب اعضای کابینه خود را برای رأی اعتماد به مجلس شورای اسلامی معرفی کند. در این بین تماس‌هایی که از طرف او با اصلاح‌طلبان گرفته شده این گمانه‌زنی را به وجود آورده که ممکن است او بخواهد نظر مخالفان خود را در تعیین سیاست‌های دولتش و حتی انتخاب اعضای کابینه مد نظر قرار دهد. تاکنون براساس گزارش‌های مختلف بیشتر اصلاح‌طلبان به تماس‌های او پاسخ مثبت داده‌اند. هرچند که برخی درباره این تماس‌ها خیلی مطمئن نیستند که به نتیجه خاصی برسد ولی با این حال می‌گویند که لازم نیست بدبینی به خرج داده شود و ترجیح می‌دهند که با نگاه مثبت به آن بپردازند و تأکید کنند که از آن استقبال می‌شود. حسین انصاری‌راد از نمایندگان سابق مجلس شورای اسلامی با اینکه نسبت به این تماس‌های رییسی ابراز خوش‌بینی می‌کند ولی می‌گوید بعید است که رییسی بخواهد خیلی نسبت به توصیه‌ها و پیشنهادات فعالان سیاسی اهتمام ویژه‌ای از خود نشان دهد.

او «اصل و اساس کار هم همان است که منتقدان بتوانند آزادانه نظر خود را در عرصه عمومی و در رسانه‌ها بیان کنند. اساس کار بر این است که فضا باز باشد و مطالبات مردم بازگو شود.» در ادامه مشروح گفت‌وگوی او را می‌خوانید.

*به تازگی از سوی رییس‌جمهوری منتخب سیدابراهیم رییسی و رییس جدید قوه قضاییه محسنی‌اژه‌ای با فعالان سیاسی به خصوص با اصلاح‌طلبان تماس‌هایی گرفته شده و از آنان خواسته شده که نظراتشان را درباره مشکلات کشور بیان کنند. تحلیل شما از این اقدام رییسی و اژه‌ای چیست؟

من مطلب آقای زیدآبادی را در این باره دیدم که نوشته بودند از این تماسی که از سوی آقای رییسی به او شده بود، شوکه شدند و البته دیدم که نوشتند به این تماس پاسخ مثبت داده بودند. آقای عبدی هم دیدم که مطلبی در این باره نوشته بود. البته آقای عبدی نگفته بود که با ایشان تماس گرفته‌اند یا خیر ولی برای آقای رییسی نوشته بود که بهتر است ایشان این مسیر را ادامه دهند و همچنان ارتباط با بدنه جامعه و فعالان سیاسی را حفظ کند. به نظر من هم اگر حقیقتا آقای رییسی و آقای اژه‌ای تصمیم داشته باشند که به این توصیه‌ها عمل کنند یا به پیشنهادهایی که به آنان می‌رسد جامه عمل بپوشانند و از نظرات و نقدهای کارشناسان استفاده کنند، باید بگویم که کار درستی انجام می‌دهند. به هر حال یک گام مهم و رو به جلو است که یک رییس قوه بیاید نظرات فعالان را جویا شود و سپس پیشنهادهای کارشناسان را برای عبور از مشکلات کشور به کار ببندد. من فکر نمی‌کنم کسی بتواند بگوید که این کار خوب نیست.

اتفاقا این همان کاری است که کشور به آن نیاز دارد. مثلا یکی از پیشنهادهایی که کارشناسان حوزه سیاست خارجی به‌طور مشترک بر آن تأکید دارند و از دولت‌ها و روسای جمهوری می‌خواهند آن را اجرا کند این است که ایران باید رابطه خود را با همه کشورهای جهان بهبود ببخشد. کارشناسان توصیه می‌کنند که سیاست خارجی ایران باید به سمتی برود که بتواند رابطه بدون تنشی با خارج از کشور و به خصوص اروپا و امریکا داشته باشد. یک رابطه متعادلی که البته حقوق ملت ایران در آن حفظ شود. برای رسیدن به این هدف هم لازم است که مذاکره در دستور کار وزارت خارجه باشد. اما اگر قرار باشد که مذاکره کنار گذاشته شود حتما رسیدن به این هدف بعید است. به غیر از این در موضوع انتخابات همه فعالان سیاسی تأکید دارند که باید به گونه‌ای برگزار شود که مردم در انتخابات شرکت داده شوند نه اینکه احساس کنند از گردونه رقابت حذف شده‌اند. ولی ردصلاحیت‌هایی که در دوره‌های متعدد رخ داده شرایط شرکت مردم در انتخابات را سخت کرده است.

به خصوص از انتخابات مجلس هفتم شورای اسلامی به بعد ردصلاحیت‌ها بر اساس موازین مبهمی اتفاق افتاد که می‌توان گفت در برخی موارد هم حتی موازین شرعی برایش نادیده گرفته شد. به هر حال با وجود شرایط و عوامل مختلف من بعید می‌دانم که آقای رییسی بتواند به توصیه‌های دلسوزان و منتقدان برای عبور کشور از بحران‌های مختلف عمل کند. ولی به هرصورت در ناامیدی بسی امید است. بالاخره این تماس‌ها کار خوبی است که از طرف ایشان گرفته می‌شود. از طرف دیگر اصلاح‌طلبان هم به نظرم کار خوبی کردند که به تماس‌های ایشان پاسخ مثبت دادند. در مجموع فکر می‌کنم این اتفاق می‌تواند یک آزمون باشد و نتیجه آن معلوم می‌کند که چقدر آقای رییسی در اجرای این پیشنهادات جدی است و چقدر می‌تواند به پیشنهادهای دلسوزان عمل کند.

*برخی معتقدند که رییسی بهتر است به جای اینکه نظر منتقدان و فعالان سیاسی را به صورت خصوصی گردآوری کند، از آنان بخواهد تا در عرصه عمومی نظرات خود را بیان کنند. ضمن اینکه تلاش کند فضایی فراهم شود تا افکار مختلف و مخالفان و منتقدان بتوانند نظرات خود را بدون نگرانی از برخوردها بیان کنند. شما با این موافق هستید و فکر می‌کنید که این کار بهتر است؟

به نظر من هم اصل و اساس کار همان است که منتقدان بتوانند آزادانه نظر خود را در عرصه عمومی و در رسانه‌ها بیان کنند. اساس کار بر این است که فضا باز باشد و مطالبات مردم بازگو شود. مردم بتوانند حرف‌های خود را مطرح کنند و اگر چنین اراده‌ای برای ایجاد فضای باز وجود داشت، باید انتخابات گذشته در ۲۸ خرداد به شکل دیگری برگزار می‌شد. باید حداقل آقای لاریجانی ردصلاحیت نمی‌شدند. باید اصلاح‌طلبان می‌توانستند کاندیدای اصلی خود را در میدان داشته باشند. اگر اصلاح‌طلبان کاندیدای اصلی خود را در میدان رقابت انتخابات داشتند، می‌شد که مطالبات مردم در فضای بهتری مطرح شود و یک رقابت آزاد شکل بگیرد. بنیان جمهوری اسلامی هم بر همین بنا شده است. جمهوری اسلامی هم یعنی مشارکت جمهور مردم در سرنوشت خودشان که مبنای قانون اساسی است. قانون اساسی بر اساس رأی مردم رسمیت پیدا می‌کند و نظر مردم و اراده مردم است که باید مسوولان را از بالاترین تا پایین‌ترین مقام انتخاب کند.

آزادی یک اصل اساسی است که در شعارهای اولیه جمهوری اسلامی مبنا بوده است. در خود قانون اساسی هم به هر صورت انتخاب یک حق مسلم برای مردم است. حاکمیت از اول با این قرار و تعهد با مردم به میدان آمده و مردم را به میدان آورده و انقلاب انجام شده است. با اراده مردم انقلاب اسلامی انجام شد. در نظرات بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران یعنی امام خمینی (ره) هم مبنا این بود که میزان رأی مردم است و مردم در انتخاب قیم لازم ندارد. حتی اگر مردم اشتباه کنند. این سخن بنیانگذار جمهوری اسلامی امام خمینی (ره) است که حتی اگر مردم اشتباه کنند بعدا آن را خودشان اصلاح می‌کنند و ما حق نداریم جلوی مردم را بگیریم که شما نمی‌فهمید و درک شما اشتباه است.

مبنای حاکمیت همین است که مردم می‌توانند بر تعیین سرنوشت خودشان اختیار داشته باشند. به تعبیر قانون اساسی هیچ کس نمی‌تواند این حق الهی و شرعی را از مردم سلب کند. ولی متأسفانه می‌بینیم که برخی تلاش دارند که این حق و حقوق مردم را نادیده بگیرند. کما اینکه در انتخابات گذشته هم این روند رخ داد و با وجود اعتراض‌ها و گلایه‌های مختلف تغییری به وجود نیامد و اصلاح‌طلبان نتوانستند نامزدی در انتخابات داشته باشند. با این حال ما باید به حرکت‌های مثبت خوش‌بینانه نگاه کنیم. در همین موضوع تماس‌های آقای رییسی هم به نظرم غنیمتی است که ایشان از اصلاح‌طلبان و مخالفان نظرخواهی کند و باید از آن استفاده کنیم.

*از طرف آقای اژه‌ای یا رییسی با شما تماسی نگرفتند؟ اگر تماس بگیرند راهکار و نظر شما برای حل مشکلات کشور چیست؟

خیر از طرف آقایان اژه‌ای یا رییسی با من تماسی گرفته نشده است. بنده پیشنهادم این است که مطالبات مردم مورد توجه قرار گیرد. شرایطی فراهم شود که همه سلایق بتوانند نامزد مورد نظر خود را در انتخابات‌ها داشته باشند و فضایی فراهم شود که بتوانیم بگوییم انتخاباتی آزاد برگزار شده است. در عین حال هم دستگاه سیاست خارجی تلاش کند که رابطه ایران با جهان یک رابطه متعادل باشد و در زمینه مسائل مختلف با شرق و غرب مذاکره انجام شود. در رابطه با قوه قضاییه هم باید بتوانند مردم را قانع کنند و به گونه‌ای عمل کنند که عدالت و قانون مبنا باشد. دادگاه و رسیدگی به محاکمات بر اساس قانون انجام شود. یعنی رفتارها و تصمیمات به سمتی باشد که مردم باور کنند عدالت در حال شکل‌گیری است و قول دهند که قانون مبنا قرار گرفته است. برای این کار هم باید استقلال قوه قضاییه حفظ شود./ اعتماد