در حالی همچنان آمریکا مانع به نتیجه رسیدن مذاکرات وین میشود که وزیر خارجه چین، خروج یک جانبه آمریکا از برجام و فشار حداکثری آن کشور علیه تهران را ریشه اصلی بحران هسته ای ایران عنوان کرد و از واشنگتن خواست به برجام برگردد و به تصمیم سال ۲۰۱۵ خود احترام بگذارد.
وانگ یی در مجمع جهانی صلح در دانشگاه شینهوا پکن گفت: «به قول معروف، کسی که کمان را بسته باید آن را باز کند».او افزود که ایالات متحده باید هرچه سریعتر به برجام بازگردد و در این مورد اشتباه خود را اصلاح کند.
وزیر خارجه چین در این نشست که با همکاری موسسه مطالعاتی وزارت خارجه این کشور برگزار شد علاوه بر ضرورت پیوستن آمریکا به برجام، در مورد مسایل دیگری مانند همه گیری کرونا، مبارزه با تروریسم، کره شمالی، تایوان و افزایش اعتماد به نفس و قاطعیت چین در امور جهانی سخن گفت.
این مواضع در حالی مطرح می شود که سخنگوی کاخ سفید با اشاره به چالشهای موجود برای رسیدن به توافق بر سر برجام یادآوری کرد طرفها پیشتر نیز در موقعیت مشابه قرار گرفتهاند.«جن ساکی»، ، چالشهای موجود برای رسیدن به توافق در خصوص برجام را کوچکنمایی کرد.سخنگوی کاخ سفید ضمن اشاره به چالشهایی که برای رسیدن به توافق وجود دارد به قرار گرفتن طرفها در موقعیتی مشابه در گذشته اشاره کرد.او در اظهاراتی که احتمالاً به مذاکرات میان ایران و ۱+۵ قبل از حصول برجام در سال ۲۰۱۵ اشاره داشت گفت: «میدانیم که پیش از رسیدن به توافق با ایران چالشهایی وجود دارند و ما این موقعیت را قبلاً هم تجربه کردهایم.»یک مقام ارشد ایرانی روز پنجشنبه در مصاحبه با خبرگزاری رویترز گفته آمریکا باید تضمین بدهد مجدداً از برجام خارج نمیشود.
در این میان یک مقام ارشد جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده است که تا زمانی که برجام احیا نشود، فیلم دوربینهای نصب شده در تأسیسات هستهای را در اختیار بازرسان آژانس قرار نخواهند داد.
یک مقام ارشد ایرانی در گفتوگو با شبکه آمریکایی «سی ان ان» تصریح کرد، تا زمانی که مذاکرات وین برای احیای برجام به نتیجه نرسد، اطلاعات موجود بر روی دوربینهای نصب شده در تأسیسات هستهای ایران را در اختیار بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار نخواهند داد.شبکه سی ان ان بدون آن که نام مقام ایرانی را ذکر کند، گزارش کرد که یک مقام ارشد جمهوری اسلامی در گفتوگو با این شبکه آمریکایی این گونه گفته است: «اگر مذاکرات به موفقیت برسد، ایران قطعاً نوارهای ویدئویی را به آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان خواهد داد».
وی ادامه داد: «به اشتراک گذاری نوارها به شیوه پیشروی مذاکرات (وین برای احیای برجام) بستگی دارد. کلید این مسئله، توافق است. (توافقی که طبق آن) آنها در خصوص چیزی توافق کنند که درهای همکاری و فهم بهتر از جمله در زمینه شفافیت را باز کند».تفاهم بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی که مجوز بازبینی تصاویر ویدئویی موجود بر روی دوربینهای نصب شده در برخی سایتهای هستهای ایران را به بازرسان آژانس میدهد، سوم تیرماه منقضی شد و تاکنون تمدید نشده است.با این حال، این مقام جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد که تهران به هیچ عنوان تا زمان ادامه مذاکرات وین، قصد از بین بردن دادههای موجود در تصاویر ویدئویی ضبط شده را ندارد اما تصمیم گرفته است در حال حاضر این تصاویر را از دید آژانس بینالمللی انرژی اتمی مخفی نگه دارد زیرا به دیپلماسی اجازه پیشروی میدهند.
این مقام ایرانی هرگونه ادعا را مبنی بر این که ممانعت از دسترسی فعلی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به دادههای ضبط شده بر روی دوربینها، احتمال حصول توافق هستهای را از بین میبرد، رد کرد و گفت که آژانس در نهایت در صورت احیای برجام، میتواند تمامی تصاویر را به صورت یکجا مشاهده کند.
سوم اسفند ۱۳۹۹ بود که در پی سفر «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران و رایزنیهای انجام شده با «علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی و «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران و پیش از اجرایی شدن تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای توقف داوطلبانه پروتکل الحاقی در راستای اجرای قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران»، سازمان انرژی اتمی و نهاد دیدهبان هستهای سازمان ملل در خصوص یک تفاهم فنی موقت سه ماهه توافق کردند.در همین حال «لارنس نورمن» خبرنگار روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» در رشته توییتی در خصوص ایران، مدعی شد در هفته جاری معاون مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران سفر خواهد کرد.
این خبرنگار در اشاره به گزارش اخیر خبرگزاری رویترز، در توییتی نوشت: همانطور که رویترز گزارش داد، انتظار میرود بازرسان هفته آینده (به وقت غرب) دسترسی مناسب به نطنز داشته باشند. متوجه شدم که یک مقام ارشد آژانس هفته آینده، بعد از آن که ایران درخواست دیدار او به منظور گفتوگو را در اواخر ژوئن رد کرده بود، به تهران سفر خواهد کرد. وی همچنین مدعی شد: برخی دیپلماتها فکر میکنند بسته به بازخوردی که معاون مدیرکل آژانس هفته آینده در تهران میگیرد، ممکن است گزارشی در روزهای آینده به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی داده شود که میتواند به برگزاری شورای ویژه (جلسه ویژه شورای حکام) منتهی شود.
خبرنگار آمریکایی در ادامه اعلام کرد: همه اینها در شرایطی است که ایران هیچ شفافیتی در خصوص این که آیا توافق نظارت با آژانس (تفاهمنامه فنی موقت ایران و آژانس) را تمدید کرده یا خیر نداشته و همچنین در حالی است که تاریخ جدید برای گفتوگوهای وین به منظور ازسرگیری مذاکرات احیای برجام که متوقف شده، مشخص نشده است.
پیشتر خبرگزاری رویترز به نقل از منابع غربی مدعی شد ایران بعد از وقوع خرابکاری در تأسیسات نطنز دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به این سایت را بنا به ملاحظات امنیتی محدود کرده است.طبق این گزارش، یک دیپلمات غربی مدعی شده بود دسترسی کامل بازرسان آژانس اتمی از این هفته برقرار خواهد شد.یک مقام ارشد ایرانی جمعه در گفتوگو با شبکه آمریکایی «سیانان» تصریح کرد، تا زمانی که مذاکرات وین برای احیای برجام به نتیجه نرسد، اطلاعات موجود بر روی دوربینهای نصب شده در تأسیسات هستهای ایران را در اختیار بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار نخواهند داد.تفاهم بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی که مجوز بازبینی تصاویر ویدئویی موجود بر روی دوربینهای نصب شده در برخی سایتهای هستهای ایران را به بازرسان آژانس میدهد، سوم تیرماه منقضی شد و تاکنون تمدید نشده است.
نکته قابل توجه آنکه در حالی دولتهای غربی برآنند تا ایران را متهم به برهم زدن مذاکرات وین نمایند که وزیر امور خارجه روسیه در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای بحرینی خود ضمن اشاره به رونمایی قریبالوقوع از نسخه جدیدی از مفهوم امنیت گروهی در خلیج فارس، تأکید کرد که موضع ایران در قبال پرونده هستهای منصفانه است و این غرب است که به دنبال تحمیل تعهدات جدید به ایران است.
«سرگئی لاوروف» دیروز، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با «عبداللطیف الزیانی» همتای بحرینی خود در مسکو حاضر شد.سرگئی لاوروف در این کنفرانس گفت: «روسیه به زودی نسخهای بهروزشده از مفهوم امنیت گروهی در منطقه خلیج [فارس] را ارائه خواهد کرد».وزیر امور خارجه روسیه در بخش دیگری اظهاراتش گفت: «ارزیابی طرفهای مذاکرات هستهای بیانگر پیشرفت ملموس است؛ اما هنوز درباره تمامی امور هماهنگی صورت نگرفته است».لاوروف: «بر اساس این طرح و قطعنامه شورای امنیت، باید بازگشت واشنگتن به توافق هستهای منجر به ازسرگرفته شدن پایبندیهای این کشور به تمام تعهداتش شود».وی ادامه داد: «موضع ایران در قبال پرونده هستهای منصفانه است؛ اما غرب تلاش میکند تعهدات جدیدی را به تهران تحمیل کند».
چین ضمن تاکید بر لزوم لغو تحریمها تاکید کرد
آمریکا ریشه اصلی چالش هستهای ایران
صاحبخبر -
∎