تاریخ دقیق تولد حضرت احمد بن موسی شاه چراغ (ع) مشخص نیست. در سال‌های اخیر در شورای فرهنگ عمومی استان فارس نامگذاریِ یک روز به نام بزرگداشت آن حضرت مطرح شد و متولیان امر تصمیم گرفتند که روز تولد آن حضرت را به عنوان مراسم بزرگداشت انتخاب کنند.

لذا برای مشخص شدن روز دقیق تولد، مورخان و محققان تحقیقات خود را آغاز کردند. اما پس از بررسی‌های به عمل آمده، کارشناسان به این نتیجه رسیدند که روز تولد حضرت شاه چراغ به‌ درستی مشخص نیست و در این رابطه نقل‌های متفاوتی وجود دارد. از این رو، تصمیم بر این شد که در دهه کرامت یعنی حد فاصل تولد حضرت فاطمه معصومه (س) و امام رضا (ع) یک روز به عنوان روز بزرگداشت حضرت احمد بن موسی «شاه‌چراغ» تعیین شود.

ایشان از فرزندان امام موسی‌کاظم (ع) معروف به سیدالسادات و شاه‌چراغ است.

در مورد رابطه احمد بن موسی(ع) با پدرش این اندازه آورده‏‌اند که امام کاظم (ع) او را دوست داشت و ملکی از خود به‌ او بخشید و وی را به بخشندگی و دلیری ستود.

مورخان گزارش داده‌‏اند که پس از شهادت امام کاظم (ع)، مردم مدینه به لحاظ شخصیتی که ایشان داشت، به در خانه او رفته و با وی بیعت کردند و او پیشاپیش جمعیت به مسجد پیغمبر رفت و خطبه‏‌ای خواند و به مردم گفت: «ای کسانی که با من بیعت کرده‌اید، بدانید که من خودم با برادرم علی (علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع) بیعت کرده‌‏ام و او واجب‌الاطاعة و بر من و شما است که از او اطاعت کنیم» و سپس از منبر پایین آمده و به اتفاق مردم به در خانه برادرش رفته و با حضرت بیعت کردند.

درباره آمدن احمدبن موسی (ع) به ایران و انگیزه او گزارش‏های گوناگون وجود دارد و این قسمت از زندگی وی فاقد شفافیت است.

برخی عقیده دارند که این بزرگوار در بغداد ساکن بود و آن‌گاه که خبر شهادت و در گذشت ناگهانی امام رضا (ع) را شنید، به‌شدت ناراحت شد و گریه کرد، آن‌گاه با همراهانی بسیار (حدود ۳ هزار نفر) به خون‌خواهی و انتقام از مامون خروج کرد و روی به ایران نهاد.

بر پایه این گزارش او در قم و ری با سپاهیان مامون جنگید و سرانجام به خراسان آمد و در جایی نزدیک اسفراین طی جنگ با لشکریان مامون کشته شد.

بعضی دیگر باور دارند که احمد بن موسی(ع) پیش از درگذشت امام رضا(ع) و مقارن با ولایتعهدی او همراه جماعتی قصد ایران کرده تا به برادرش ملحق شود و شرح آن در منابع اینگونه آمده است؛ در زمانی که حضرت امام علی بن موسی(ع) با ولایتعهدی تحمیلی در «طوس خراسان» بودند، حضرت احمد بن موسی(س) به اتفاق جناب سید محمد عابد و جناب سید علاءالدین حسین برادران خود و جمعی دیگر از برادرزادگان و اقارب و دوستان، به قصد زیارت آن حضرت از حجاز به سمت خراسان حرکت نمود. در بین راه نیز جمع کثیری از شیعیان و علاقه مندان به خاندان رسالت، به سادات معظم ملحق و به اتفاق حرکت نمودند تا جایی که می نویسند: به نزدیک شیراز که رسیدند، تقریباً یک قافله پانزده هزار نفری از زنان و مردان تشکیل شده بود.

خبر حرکت این کاروان را به خلیفه وقت(مامون) دادند. وی ترسید که اگر چنین جمعیتی از بنی هاشم و دوستداران و فدائیان آن ها به طوس برسند، اسباب تزلزل مقام خلافت گردد. لذا امریّه ای صادر نمود به تمام حکام بلاد که در هر کجا قافله بنی هاشم رسیدند، مانع از حرکت شوید و آن ها را به سمت مدینه برگردانید. به هرکجا این حکم رسید قافله حرکت کرده بود مگر شیراز.

حاکم شیراز مردی به نام «قتلغ خان» بود. وی با 40 هزار لشکر جرّار، در «خان زنیان» در هشت فرسخی شیراز اردو زد و همین که قافله بنی هاشم رسیدند، پیغام داد که حسب الامر خلیفه، آقایان از همین جا باید برگردید. حضرت سید احمد(س) فرمود: «ما قصدی از این مسافرت نداریم، جز دیدار برادر بزرگوارمان». اما لشکر قتلغ خان راه را بستند و جنگ شدید خونینی شروع شد اما لشکر در اثر فشار و شجاعت بنی هاشم پراکنده شدند.

لشکر شکست خورده، تدبیری اندیشیدند. بالای بلندی ها فریاد زدند: «الان خبر رسید که ولیعهد(امام هشتم علیه السلام) وفات کرد»! این خبر مانند برق، ارکان وجود مردمان سست‎عنصر را تکان داده، از اطراف امام زادگان متفرق شدند. جناب سید احمد(س) شبانه با برادران و اقارب از بیراهه به شیراز رهسپار گردیدند.

مورخان در مورد شهادت و یا وفات و محل دفن احمدبن‌موسی نیز اختلاف دارند که این اختلاف مبتنی بر آن است که وی به اسفراین رفته و در آن جا به شهادت رسیده و یا در شیراز وفات یافته و یا به شهادت رسیده است.

برخی عقیده دارند وی در اسفراین به شهادت رسید و در همان جا به خاک سپرده شد و زیارتگاه او همان جا است.

براین اساس قبر احمدبن موسی (ع)  در اسفراین و یا مکان‏های دیگر بوده و آرامگاه شیراز مربوط به احمدبن موسی نیست.

برخی دیگر باور دارند که احمدبن موسی در شیراز در جنگ با عامل مامون شهید شد و یا این که در این شهر مخفی شد و بعد وفات کرد و در همان جا دفن شد. امین یکی از فقهای شیعه بعد از گزارش آنانی که محل دفن احمدبن موسی(ع) را اسفراین و یا مکان دیگر می‌داند، می‌نویسد: «... و هذا غریب مخالف للمشهور من ان مشهده شیراز...».

حقیقت امر آن است که به طور قاطع نمی‌توان گفت قبر ایشان در کجا قرار دارد، اما شواهد و قرائن دیدگاه آنانی را که قایل هستند شیراز محل دفن احمد بن موسی(ع) است، تایید می‌کند و مشهور همین است.

محسن امین بعد از بیان عقیده آنانی که محل دفن احمدبن موسی را در اسفراین و یا مکان دیگر می‌دانند، می‌نویسد «این عقیده بعید و مخالف با عقیده مشهور است که محل شهادت و قبر او شیراز است».

تاریخ وفات احمدبن موسی به‌طور دقیق معلوم نیست، اما برخی تاریخ وفات را حدود ۲۰۳ که همزمان با شهادت امام هشتم (ع) است ذکر کرده‌اند.