طرح خودروهای جدید در ایران با تحریم کلید خورد. به‌گزارش صمت شاهین محصول گروه خودروسازی سایپا در دوران تحریم است؛ پروژه‌ای که سال ۹۴ آغاز شد اما به‌دلایلی به‌نتیجه نرسید اما محدودیت بین‌المللی سبب شد این پروژه اجرایی شود.

نام نخست این خودرو ابتدا «رهام» انتخاب شد اما در ادامه در راستای مسئولیت اجتماعی و بنا بر پیشنهاد یکی از دوستداران محیط‌زیست نام این خودرو به‌نام پرنده ایرانی تغییر کرد.

پژوهشگر محیط‌زیست و حامی گونه‌های در معرض خطر انقراض شاهین ایرانی، به مدیرعامل سایپا پیشنهاد کرد در راستای حفظ و حراست از این پرنده، نام محصول جدید این گروه خودروسازی را به شاهین تغییر دهند، در ادامه چند انجمن دیگر نیز این پیشنهاد را به مدیران سایپا ارائه دادند. در نهایت رهام به شاهین تغییرنام داد. این روزها شاهین را خودرو جایگزین پراید عنوان می‌کنند و این خودروساز امیدوار است درآمد حاصل از عرضه پراید که یکی از پرفروش‌ترین مدل‌ها در ایران بود، با فروش شاهین به‌دست آید.

خودرویی ایمن در کلاس جهانی

از اواخر سال گذشته موضوع ایمنی خودرو شاهین هم‌زمان با معرفی این خودرو مطرح و با معرفی آن، گویی سایپا گامی بسیار بلند رو به جلو برداشته و وارد فصل تازه‌ای از تاریخ خود شده است. به‌گزارش وب‌سایت خبری پیشرانه، در سال‌های اخیر سخنان زیادی مبنی بر شکل‌گیری یک مرکز مستقل به‌منظور بررسی و اعتبارسنجی ایمنی خودروهای سواری انجام‌شده اما تا به‌حال نتیجه مفید و خروجی مشخصی را به‌دنبال نداشته است.

در نتیجه، تنها الزامات ایمنی تصویب‌شده برای خودروهای حاضر در بازار ایران در اجباری شدن قوانینی همچون نصب دو ایربگ و سامانه ضدقفل (abs) و همچنین استانداردهای هشتادوپنج‌گانه خلاصه می‌شود.

البته سعی شده همین قوانین نیز با مدنظر قرار دادن معیارها و استانداردهای معتبر بین‌المللی مکتوب شده و به‌عنوان یک قانون تدوین و تثبیت شود و اگرچه در کنار آن، سازمان بازرسی کیفیت و استاندارد ایران نیز به‌طور فعال اقدام به انتشار رتبه‌بندی کیفی خودروهای داخلی می‌کند اما خلأ مجموعه‌ای معتبر و مستقل برای تشخیص میزان مقاومت سازه خودرو در برابر تصادف و کارآیی تجهیزات ایمنی فعال و غیرفعال آن در کشورمان همچنان احساس می‌شود و همه می‌دانیم تا زمانی که چنین مجموعه ساختارمند و معتبر و الزامات قانونی اساسی‌تری برای ارزیابی ایمنی خودروها در کار نباشد، بسیاری از خودروسازان داخلی به سهل‌انگاری در مورد این مبحث مهم و حساس ادامه خواهند داد.

در این بین اما یکی از خودروسازان داخلی راه و اندیشه‌ای متفاوت را در پیش‌گرفته و تلاش کرده محصول جدید خود را منطبق بر آخرین و بالاترین استانداردهای ایمنی توسعه دهد و خوشبختانه به‌نظر می‌رسد این‌بار و برخلاف تجربه‌های قبلی، این تلاش برای طراحی و عرضه خودرویی ایمن در کلاس جهانی، تنها یک شعار و وعده‌ای پوچ و توخالی نیست.

کیفیت و استاندارد

خودرو شاهین سدان سایپایی‌ها که این روزها طرفداران خاصی نیز دارد، از جمله خودروهایی است که در اثر همت زنجیره تامین و البته نارنجی‌پوشان جاده مخصوص به تولید رسیده است. به‌گزارش سایپانیوز، در صنعت خودرو وقتی صحبت از کیفیت محصول می‌شود، در واقع سخن از یک مقوله کلی اما با دو حوزه متفاوت است، زیرا هر چند محصول نهایی که به‌دست مشتری می‌رسد یک پکیج کلی از کیفیت را نمایان می‌کند اما واقعیت اینجاست که هر قطعه از خودرو دارای کیفیت و استاندارد مختص به خود است و در نهایت عملکرد چند هزار قطعه یک خودرو است که نشان می‌دهد سازنده چقدر به مقوله کیفیت اهمیت می‌دهد.

به‌طور کلی باید کیفیت را به دو دسته مختلف تقسیم کرد. بخش نخست مربوط به زنجیره تامین است. جایی‌که منابع تولیدکننده قطعات وظیفه دارند، کیفیت قطعه یا مجموعه‌های تولیدی خود را به استانداردهای موردنظر خود و خودروساز برسانند. در این بخش خودروسازان استانداردهای کلی دارند که قطعه‌سازان بعد از ارائه قطعات خود موظف به رعایت آنها هستند؛ اما فراموش نکنیم گاهی بعضی از خودروها در سگمنتی خاص قرار می‌گیرند که این موضوع باعث می‌شود، حساسیت خودروسازان نسبت به قطعات به‌کار رفته در یک محصول خاص دوچندان شود.

به‌عنوان مثال، از نظر کیفی قطعاتی که در خودروهایی مانند سدان‌های نیمه‌لوکس بکارگیری می‌شود، از نظر عملکرد، طول عمر و متریال نسبت‌به قطعاتی که برای یک هاچ‌بک نسبتا اقتصادی شهری مورد استفاده قرار می‌گیرند، تفاوت‌های بسیاری دارد. علاوه‌بر اینکه نرخ تمام‌شده این قطعات نیز متفاوت است و بدون شک قطعه باکیفیت‌تر هزینه ساخت بالاتری دارد. بکارگیری این قطعات باکیفیت در یک محصول در نهایت نرخ تمام‌شده آن خودرو را بالا می‌برد و البته کیفیت بهتری در اختیار مشتری قرار می‌دهد که موجب رضایتمندی خواهد شد؛ در نتیجه نقش زنجیره تامین در کیفیت یک خودرو نقشی اساسی و پایه به‌شمار می‌آید.

در حوزه قطعه‌سازی در ایران، در سال‌های گذشته در ارتباط با همکاران خارجی تجاربی کسب‌شده که بکارگیری آنها در دوران تحریم باعث شده بسیاری از قطعات وارداتی در فهرست داخلی‌سازی خودروها قرار بگیرند و به همین دلیل قطعه‌سازان کشور در دوران تحریم توانستند دانش فنی جدید کسب کنند. به‌عنوان مثال، خودرو شاهین سدان سایپایی‌ها که این روزها طرفداران خاصی نیز دارد، از جمله خودروهایی است که با همت زنجیره تامین و البته نارنجی‌پوشان جاده مخصوص به تولید رسیده است.

این خودرو به‌ویژه در بخش قطعات الکترونیکی یکی از نخستین دستاوردهای صنعت خودرو کشور در حوزه داخلی‌سازی است، زیرا این پروژه که در ابتدا تامین‌کنندگانی خارجی داشت، با برخورد به سد تحریم‌ها تا اندازه‌ای از برنامه‌های خود عقب ماند اما همت و دانش متخصصان داخلی سدهای تحریم را شکست و امروز این خودرو با کیفیت مناسب در سبد فروش سازنده قرار گرفته است. گارانتی ۶۰ هزار کیلومتری یا ۳ ساله این خودرو که برای نخستین‌بار روی یک محصول داخلی اعمال‌شده، شاید بهترین مهر تایید بر کیفیت این خودرو باشد.

فرآیند تولید

بخش دوم کیفیت در یک خودرو به فرآیند تولید بازمی‌گردد. در این بخش، خطوط تولید و ابزارهای یک خط مونتاژ مدرن در نهایت محصولی بسیار باکیفیت‌تر پدید می‌آورد. به‌عنوان مثال، کافی است، گان‌های جوش قطعات بدنه در عمق نقطه جوش‌های خود کیفیت لازم را نداشته باشند. در این صورت قطعا خودرویی از خط تولید خارج می‌شود که علاوه‌بر عدم‌ایمنی کافی، بعد از مدتی صداهای مزاحم در آن به گوش می‌رسد. در واقع اتوماسیون تولید بی‌کیفیت می‌تواند همه زحمات زنجیره تامین در این حوزه را بر باد بدهد یا با پوشش تکمیلی کیفیت در تولید، محصولی راهی بازار کند که باعث جلب رضایت و وفای مشتریان به برند شود.

خودباوری در صنعت

خودرویی مانند شاهین را باید دستاوردی از خودباوری در صنعت خودرو ایران به‌شمار آورد که نشانه‌های بلندی از کیفیت را نشان می‌دهد. حاصل این خودباوری قبولی در تست تصادف ECE R۹۵ اروپا/ تاییدیه ECE R۹۵ است که یکی از آزمون‌های مربوط به دریافت مجوز فروش محصول در اتحادیه اروپا به‌شمار می‌شود. تست ECE R۹۵ که در آن یک جسم ۹۵۰ کیلوگرمی با سرعت ۵۰ کیلومتر در ساعت با خودرو ثابت برخورد می‌کند، سلامت سرنشینان در برخورد از کنار را موردبررسی قرار می‌دهد. این تست که یکی از سخت‌ترین‌ها در بخش سازه کناری یا Side خودرو است، روی شاهین نیز در یکی از مراکز تست اروپا انجام‌شده و این خودرو توانست از این تست سربلند بیرون بیاید.

حفظ تعادل هنگام ضربه، عدم‌شکست نقاط جوش و اتصال ستون‌ها، ثبات ستون افقی و سازه سقف، حفظ سلامت کامل ستون A و C، مهار درست نیروی وارد در نقطه R، امکان باز شدن درها پس از تصادف، سلامت سازه ضربه‌گیر داخل درها و جلوگیری از وارد شدن نیروی حداکثری به پا و پهلوی سرنشین و عدم شکست ستون افقی پایینی از جمله نکاتی است که در پایان این تست موردبررسی متخصصان قرار می‌گیرد. البته این همه دستاورد تلاشگران صنعت خودرو ایران در سخت‌ترین دوران این صنعت نیست، زیرا شاهین به‌عنوان نماینده این صنعت توانسته در تست سیستم ایربگ نیز استاندارد ECE را در اروپا دریافت کند.

این تست که به‌تازگی ویدئوی آن نیز از طرف سایپا منتشر شده، شاخص‌هایی چون میزان باز شدن، جهت باز شدن، انحراف از مسیر ضربه، محل برخورد با سرنشین و سطح تاثیرگذاری در استانداردهای مختلف را موردبررسی قرار می‌دهد و معیار اصلی صحه‌گذاری و اعطای مجوزهای مختلف «ای مارک» و ECE است. در واقع آنچه امروز از موفقیت‌های خودرو شاهین در حوزه کیفیت و ایمنی باید نتیجه گرفت، ساخت یک خودرو مناسب توسط سایپا نیست، بلکه باید این خودرو را نتیجه مدیریت فرآیندهای ساخت و تولید یک پلتفرم و البته شناخت و استفاده درست از ظرفیت‌های داخلی به‌شمار آورد.

امروز شاهین نماینده‌ای برای صنعت خودرو ایران است. درباره سایپا شاهین، سدان کامپکت جدید سایپا صحبت می‌کنیم که از اواخر سال گذشته پایش به جاده‌های کشورمان باز شده و با معرفی آن، گویی سایپا گامی بسیار بلند و رو به جلو برداشته و وارد فصل تازه‌ای از تاریخ خود شده است.

حرکت به‌سوی تولید و صادرات

دبیر اول کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی هم با حمایت از اتخاذ سیاست سایپای نوین و حرکت به سمت تولید خودروهای باکیفیت گفت: سایپای نوین باید به سمت تولید خودروهای جدید و صادرات حرکت کند. انور حبیب‌زاده، نماینده بوکان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به وضعیت صنعت خودرو کشور اظهارکرد: خودرو یکی از نیازهای خانواده‌ها بوده و متاسفانه به‌دلیل سیاست‌های نادرست در گذشته این صنعت با مشکلاتی روبه‌رو بود.

دبیر اول کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه کشور ایران با کشور کره‌جنوبی هم‌زمان ساخت خودرو را آغاز کردند، افزود: خودروهای ایرانی در همان سطح تولید و مدل باقی ماند اما کره‌جنوبی با توجه به شرایط ویژه و خاص توانست خودرو خود را برابر استاندارد جهانی معرفی و بازار خوبی برای خود رقم بزند.

دبیر اول کمیسیون اقتصادی مجلس اظهارکرد: با توجه به ظرفیت و امکانات موجود کشور توانایی ساخت و طراحی خودروهای با کیفیت در داخل وجود دارد و اقدامات مسئولان در برخی از زمینه‌ها نشان داد که توانایی این کار را داریم. اما متاسفانه در گذشته به‌دلیل عدم‌مدیریت درست و برنامه‌ریزی نادرست نتوانستیم در صنعت خودرو خوب حرکت کنیم. او خاطرنشان کرد: امروز به‌دلیل نظارت نداشتن بر کیفیت و نیز بر نحوه تولید قطعات، مشکلاتی در کشور ایجادشده و جایگاه خودروسازان در کشور ارتقا نیافت.

حبیب‌زاده با بیان اینکه سایپای نوین درصدد جبران گذشته است، عنوان کرد: تصمیمات اخیر مدیران سایپا برای طراحی و تولید خودروهای باکیفیت قابل‌تقدیر است.

دبیر اول کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به تولید و عرضه ۶ خودرو جدید همچون شاهین و آریا از سوی سایپا در مدت ۲ سال گفت: امیدواریم این شرکت بتواند با برنامه‌ریزی خوبی که در این زمینه دارد نه‌تنها نیاز داخلی را تامین کند، بلکه برای صادرات به کشورهای همجوار برنامه‌ریزی کند. او تاکید کرد: اگر مسئولان نظارت دقیقی بر نحوه تولید و توزیع داشته باشند می‌توانند در بازار جهانی جایگاه خود را پیدا کرده و محصولات ایرانی در این بازارها بدرخشد.

حبیب‌زاده افزود: کمیسیون اقتصادی مجلس حمایت کاملی از خودروسازان داشته و با هدف تولید و سرمایه‌گذاری برای صادرات و تامین نیاز داخل می‌تواند نقش خود را به خوبی ایفا کند.

سخن پایانی

 پیش‌فروش شاهین آغاز و تعداد از این خودرو به مشتریان هم تحویل شد. حال باید منتظر بود و دید استقبال بازار از این خودرو و نیز رضایتمندی صاحبان آن چقدر است.