شناسهٔ خبر: 47181964 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: ایسنا | لینک خبر

تسلیت‌ ۲ مدیر ارشاد برای درگذشت محمدرضا باطنی

فاطمه نظرمحمدی

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران در پیام‌هایی جداگانه درگذشت محمدرضا باطنی، چهره مطرح زبان‌شناسی را تسلیت گفتند.

صاحب‌خبر -

به گزارش ایسنا، در پیام تسلیت محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در پی درگذشت این زبان‌شناس، فرهنگ‏ نویس و مترجم آمده است: "انا الله و االیه راجعون

درگذشت دکتر محمدرضا باطنی، زبان‎شناس، نویسنده، مترجم و فرهنگ‎‌نویس برجسته موجب تاثر و تالم اهالی فرهنگ و علاقه‏‌مندان به زبان فارسی شد.

محمدرضا باطنی آثار ارزشمندی در حوزه زبان‌شناسی تالیف و ترجمه کرد که یقینا سالیان سال مورد استفاده فرهیختگان خواهد بود.

ایشان همچنین بیش از سه دهه از عمر خود را صرف فرهنگ‏‌نویسی کرد و به گردآوری و تدوین مجموعه‌ فرهنگ‌‏های پویا پرداخت که به پاس این تلاش‌‎ها برگزیده‎ سی‌ودومین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد.

اینجانب درگذشت این فرهنگ‎شناس برجسته را به خانواده و اهالی فرهنگ تسلیت عرض می‌‏کنم و از خداوند منان برای آن مرحوم علو درجات و برای بازماندگان صبر مسالت دارم."

همچنین در متن پیام ایوب دهقانکار، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران برای درگذشت محمدرضا باطنی می‌خوانیم: "شنیدن خبر فقدان ادیبی صاحب سبک و مترجمی چیره‌دست و زبان‌شناسی صاحب‌نظر، استاد محمدرضا باطنی تلخ و خلاء وجود پرخیر و برکت ایشان برای حوزه زبان‌شناسی جبران‌نشدنی است.

استادی پرتلاش و توانا که عرصه فعالیتش از نوشتن در مطبوعات و نقد مسائل فرهنگی و اجتماعی تا مطالعات زبان و ادبیات فارسی را شامل می‌شد و با تسلط کاملش بر زیروبم زبان فارسی معتقد بود «زبان فارسی بیدی نیست که با هر بادی بلرزد و راه خودش را می‌رود».

آثار متعدد ایشان در زمینه زبان‌شناسی همواره از جمله منابع و کتاب‌های مرجع این حوزه بوده است. همچنین کتاب‌های «فرهنگ معاصر اصطلاحات پویا انگلیسی - فارسی»، «فرهنگ معاصر انگلیسی ـ فارسی» و «فرهنگ معاصر پویا اصطلاحات و عبارات رایج فارسی "فارسی – انگلیسی"» زنده‌یاد باطنی موفق به کسب عنوان در جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد.    

اینجانب درگذشت ایشان را که نقش بسزایی در عرصه ترجمه، زبان‌شناسی و فرهنگ‌نویسی داشتند، به خانواده محترم‌شان و تمام کسانی که با آثار ایشان انس داشته‌اند، تسلیت می‌گویم و برای آن مرحوم مغفرت و برای بازماندگان صبر مسالت دارم.»

محمدرضا باطنی سال ۱۳۱۳ در اصفهان متولد شد. او پس از پایان دوره دبیرستان به عنوان معلم در آموزش و پرورش استخدام شد. باطنی پس از دریافت دیپلم ادبی وارد دانشسرای عالی شد و در سال ۱۳۳۹ از رشته زبان و ادبیات انگلیسی فارغ‌التحصیل شد. او در سال ۱۳۴۰ به انگلستان رفت و از دانشگاه لیدز فوق لیسانس زبان‌شناسی گرفت و با دفاع از رساله‌ای که بنا بود از آن در لندن دفاع کند، در دوره تازه‌تاسیس دکتری زبان‌شناسی دانشگاه تهران، در خردادماه ۱۳۴۶ دکتری زبان‌شناسی همگانی و زبان‌های باستانی دریافت کرد. پس از آن در مهرماه ۱۳۴۶ به عنوان استادیار زبان‌شناسی در گروه زبان‌شناسی دانشگاه تهران آغاز به کار کرد. او در سال ۱۳۶۰ و پس از انقلاب فرهنگی با بازنشستگی از دانشگاه مواجه شد.

محمدرضا باطنی از سال‌های تدریس در دانشگاهی با مطبوعات در زمینه نگارش مقاله‌هایی درباره مسائل اجتماعی و فرهنگی همکاری داشت، این همکاری پس از انقلاب نیز با ماهنامه «آدینه» و سپس «دنیای سخن» و چند نشریه ادامه داشت. از جمله مقاله‌های تاثیرگذار او «اجازه بدهید غلط بنویسیم»، نقدی بر کتاب «غلط ننویسیم» ابوالحسن نجفی بود. 

پس از آن، باطنی در سال ۱۳۶۴ با تقاضای موسسه فرهنگ معاصر شروع به تالیف یک فرهنگ دوزبانه انگلیسی-فارسی کرد و این فرهنگ در اردیبهشت ۱۳۷۲ به بازار عرضه شد. او پس از آن به همکاری با موسسه فرهنگ معاصر ادامه داد و حاصل این همکاری تالیف و تدوین طرح‌های گوناگون فرهنگ‌نویسی بود. 

از آثار او در حوزه زبان‌شناسی می‌توان به «توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی»، «مسائل زبان‌شناسی نوین»، «نگاهی تازه به دستور زبان»، «چهار گفتار درباره زبان»، «درباره زبان»، «زبان و تفکر»، «پیرامون زبان و زبان‌شناسی» و ... اشاره کرد. از آثارش در زمینه ترجمه نیز «زبان و زبان‌شناسی» رابرت هال، «زبان‌شناسی جدید» مانفرد بی یرویش، «درآمدی بر فلسفه» بوخینسکی، «دانشنامه مصور»، «مغز و رفتار» فرانک کمپ بل، «خواب» یان اوزوالد،«ساخت و کار ذهن» بلیک مور، «انسان به روایت زیست‌شناسی» و ... هستند. فرهنگ‌ها نیز بخش دیگری از تالیفات او هستند. «فرهنگ معاصر پویا: اصطلاحات و عبارات رایج فارسی (فارسی - انگلیسی)» تالیف باطنی توانست عنوان برگزیده سی و دومین دوره جایزه «کتاب سال جمهوری اسلامی» را در سال ۹۳ به خود اختصاص دهد.

انتهای پیام

نظر شما