زهره صفاری/ صف‌آرایی نیروهای مسلح پلیس اسرائیل در برابر صدها نمازگزار فلسطینی در غروب روز قدس در مسجدالاقصی، درگیری‌های خونینی را رقم زد که بر اثر آن دست‌کم 205 فلسطینی و 17 مأمور رژیم صهیونیستی مجروح و شماری از تظاهرکنندگان نیز دستگیر شدند.
به گزارش «گاردین»، تنش‌ها در بیت‌المقدس در هفته‌های اخیر با توجه به محدودیت‌های اسرائیل برای برگزاری آیین‌های مذهبی مسلمانان قدس در ماه رمضان و همچنین فشارها برای اشغال منطقه «شیخ جراح» در حومه قدس و بیرون راندن خانواده‌های فلسطینی از آن افزایش یافته بود و تنها در هفته گذشته دو فلسطینی کشته و چندین تن مجروح شدند. شامگاه جمعه نیز تعدادی از مسلمانان فلسطینی شانه به شانه یکدیگر برای نماز ایستاده بودند و شماری نیز در محل تجمع کرده بودند. اما نیروهای پلیس اسرائیل با استقرار در اطراف محل عبادت مسلمانان و بستن دروازه‌های منتهی به مسجدالاقصی از داخل شهر قدیم جرقه یک تنش بزرگ را زد. این اقدامات با واکنش فلسطینی‌ها همراه شد و نمازگزاران در برابر آتش نظامیان اسرائیلی، با پرتاب کفش، سنگ و صندلی مقابله کردند.
بنا بر اعلام نیروهای هلال احمر فلسطین این درگیری که چند ساعتی ادامه داشت دست‌کم 205 مجروح برجای گذاشت که بسیاری از آنها از ناحیه چشم و بینی آسیب دیده و در بیمارستان صحرایی تحت درمان قرار دارند. به نوشته «الجزیره»، بنا بر اعلام کارشناسان پیش‌بینی می‌شود اعتراضات خشونت‌بار جمعه آغاز سریال اعتراضات به زورگویی اسرائیل برای اخراج شهروندان فلسطینی از خانه و کاشانه‌شان باشد. در حال حاضر ده‌ها فلسطینی ساکن مناطق شرقی بیت‌المقدس با گسترش شهرک‌سازی‌های رژیم صهیونیستی در معرض تهدید به اخراج هستند و دادگاه عالی رژیم صهیونیستی نیز تاکنون مالکیت بخش‌هایی از مناطق مسکونی فلسطینی‌ها در منطقه «شیخ جراح» را به اسرائیلی‌ها داده است و دادگاه فرجام خواهی فردا برگزار می‌شود.
واکنش جهانی به درگیری ها در قدس
افزایش خشونت‌ها علیه فلسطینی‌ها آن هم همزمان با ماه رمضان با واکنش امریکا، سازمان ملل، کشورهای عضو اتحادیه اروپا، مصر، ترکیه، قطر و... همراه شده است. همزمان «محمود عباس»، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز اسرائیل را مسئول این تنش‌های خطرناک و حملات گناه‌آلود در مسجدالاقصی دانست و با قهرمان دانستن مجروحان حوادث اخیر، خواستار اقدام فوری شورای امنیت سازمان ملل در این‌باره شد. به نوشته «دویچه وله» جنبش حماس نیز در واکنش به اقدام صهیونیست‌ها بیانیه‌ای تهدید‌آمیز صادر و اعلام کرد: «آنها هزینه این خشونت را خواهند داد.»
سازمان ملل خواستار توقف اخراج فلسطینی‌ها از شرق قدس شد و هشدار داد که در صورت تداوم شرایط، اقدامات اسرائیل به منزله «جرایم جنگی» قلمداد خواهد شد. «روپرت کولویل»، سخنگوی بخش حقوق بشر سازمان ملل گفت: «امیدواریم شرق قدس همان‌طور که در قوانین حقوق بشر بین‌الملل هم آمده در قلمروی فلسطینی‌ها باقی بماند.»
واشنگتن با ابراز «نگرانی عمیق» از تحولات اخیر اراضی اشغالی اقدامات خشونت‌آمیز اسرائیل را به نقد کشید. «جالینا پورتر»، معاون وزیرخارجه امریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «تنش‌های قدس بشدت ما را نگران کرده است. ضروری است که اقدامات تحریک کننده علیه صلح منطقه مانند اخراج فلسطینی‌ها از شرق قدس، شهرک‌سازی و تخریب خانه‌ها و اقدامات تروریستی هرچه زودتر متوقف شود.»
سخنگوی اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای اسرائیل را محکوم کرد: «ما خواستار اقدام فوری برای کاهش تنش‌ها در قدس هستیم. چراکه باید تقدس این مکان حفظ شود. در حال حاضر همه مقامات سیاسی، مذهبی و اجتماعی هر دو طرف باید برای برقراری آرامش وارد عمل شوند.»
این در حالی است که پیش‌تر آلمان، انگلیس، فرانسه، اسپانیا و ایتالیا نیز در بیانیه‌هایی خواستار توقف شهرک‌سازی صهیونیست‌ها در کرانه باختری شده بودند.
به نوشته سایت رادیو ملی امریکا (NPR)، سخنگوی وزارت خارجه مصر نیز با انتقاد از این اقدام صهیونیست‌ها در مسجدالاقصی، خواستار حفظ حقوق مردم فلسطین برای برگزاری مراسم مذهبی خود شد. «احمد حافظ» همچنین هشدار داد: «هرگونه تهدید علیه قلمروی فلسطینی‌ها در اراضی اشغالی علاوه بر نقض قوانین بین‌المللی، شانس حل بحران دوملتی و برقراری صلح و ثبات منطقه را کاهش می‌دهد.»
همزمان ترکیه نیز که به‌تازگی روابط با مصر را از سرگرفته نسبت به اتفاقات جمعه شب واکنش نشان داد. به نوشته «دیلی صباح»، «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه این کشور با انتقاد از سیاست‌های اسرائیل گفت: «اسرائیل باید شهرک‌سازی غیرقانونی در شرق قدس را متوقف کند. آنها نباید به مسجدالاقصی حمله و نمازگزاران را مجروح می‌کردند.» برخی کشورهای عرب منطقه مانند قطر نیز به اتفاقات روز قدس فلسطین واکنش نشان دادند. به گزارش شبکه رسمی قطر، «شیخ محمد بن عبدالرحمان آل ثانی»، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر در این باره گفت: «ما بشدت اشغالگری اسرائیل، حمله به مسجدالاقصی و خشونت علیه نمازگزاران را در این روزهای معنوی تقبیح می‌کنیم و از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم تا هر چه سریعتر برای حمایت از مردم فلسطین و مراکز مقدس وارد عمل شوند.»
با این حال صبح دیروز نمازگزاران فلسطینی پس از باز شدن درهای مسجدالاقصی نماز صبح را در صحن مسجد برگزار کردند تا در آستانه برگزاری شب قدر مسلمانان فلسطینی آرامش نسبی در منطقه برقرار باشد.
∎
به گزارش «گاردین»، تنش‌ها در بیت‌المقدس در هفته‌های اخیر با توجه به محدودیت‌های اسرائیل برای برگزاری آیین‌های مذهبی مسلمانان قدس در ماه رمضان و همچنین فشارها برای اشغال منطقه «شیخ جراح» در حومه قدس و بیرون راندن خانواده‌های فلسطینی از آن افزایش یافته بود و تنها در هفته گذشته دو فلسطینی کشته و چندین تن مجروح شدند. شامگاه جمعه نیز تعدادی از مسلمانان فلسطینی شانه به شانه یکدیگر برای نماز ایستاده بودند و شماری نیز در محل تجمع کرده بودند. اما نیروهای پلیس اسرائیل با استقرار در اطراف محل عبادت مسلمانان و بستن دروازه‌های منتهی به مسجدالاقصی از داخل شهر قدیم جرقه یک تنش بزرگ را زد. این اقدامات با واکنش فلسطینی‌ها همراه شد و نمازگزاران در برابر آتش نظامیان اسرائیلی، با پرتاب کفش، سنگ و صندلی مقابله کردند.
بنا بر اعلام نیروهای هلال احمر فلسطین این درگیری که چند ساعتی ادامه داشت دست‌کم 205 مجروح برجای گذاشت که بسیاری از آنها از ناحیه چشم و بینی آسیب دیده و در بیمارستان صحرایی تحت درمان قرار دارند. به نوشته «الجزیره»، بنا بر اعلام کارشناسان پیش‌بینی می‌شود اعتراضات خشونت‌بار جمعه آغاز سریال اعتراضات به زورگویی اسرائیل برای اخراج شهروندان فلسطینی از خانه و کاشانه‌شان باشد. در حال حاضر ده‌ها فلسطینی ساکن مناطق شرقی بیت‌المقدس با گسترش شهرک‌سازی‌های رژیم صهیونیستی در معرض تهدید به اخراج هستند و دادگاه عالی رژیم صهیونیستی نیز تاکنون مالکیت بخش‌هایی از مناطق مسکونی فلسطینی‌ها در منطقه «شیخ جراح» را به اسرائیلی‌ها داده است و دادگاه فرجام خواهی فردا برگزار می‌شود.
واکنش جهانی به درگیری ها در قدس
افزایش خشونت‌ها علیه فلسطینی‌ها آن هم همزمان با ماه رمضان با واکنش امریکا، سازمان ملل، کشورهای عضو اتحادیه اروپا، مصر، ترکیه، قطر و... همراه شده است. همزمان «محمود عباس»، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز اسرائیل را مسئول این تنش‌های خطرناک و حملات گناه‌آلود در مسجدالاقصی دانست و با قهرمان دانستن مجروحان حوادث اخیر، خواستار اقدام فوری شورای امنیت سازمان ملل در این‌باره شد. به نوشته «دویچه وله» جنبش حماس نیز در واکنش به اقدام صهیونیست‌ها بیانیه‌ای تهدید‌آمیز صادر و اعلام کرد: «آنها هزینه این خشونت را خواهند داد.»
سازمان ملل خواستار توقف اخراج فلسطینی‌ها از شرق قدس شد و هشدار داد که در صورت تداوم شرایط، اقدامات اسرائیل به منزله «جرایم جنگی» قلمداد خواهد شد. «روپرت کولویل»، سخنگوی بخش حقوق بشر سازمان ملل گفت: «امیدواریم شرق قدس همان‌طور که در قوانین حقوق بشر بین‌الملل هم آمده در قلمروی فلسطینی‌ها باقی بماند.»
واشنگتن با ابراز «نگرانی عمیق» از تحولات اخیر اراضی اشغالی اقدامات خشونت‌آمیز اسرائیل را به نقد کشید. «جالینا پورتر»، معاون وزیرخارجه امریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «تنش‌های قدس بشدت ما را نگران کرده است. ضروری است که اقدامات تحریک کننده علیه صلح منطقه مانند اخراج فلسطینی‌ها از شرق قدس، شهرک‌سازی و تخریب خانه‌ها و اقدامات تروریستی هرچه زودتر متوقف شود.»
سخنگوی اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای اسرائیل را محکوم کرد: «ما خواستار اقدام فوری برای کاهش تنش‌ها در قدس هستیم. چراکه باید تقدس این مکان حفظ شود. در حال حاضر همه مقامات سیاسی، مذهبی و اجتماعی هر دو طرف باید برای برقراری آرامش وارد عمل شوند.»
این در حالی است که پیش‌تر آلمان، انگلیس، فرانسه، اسپانیا و ایتالیا نیز در بیانیه‌هایی خواستار توقف شهرک‌سازی صهیونیست‌ها در کرانه باختری شده بودند.
به نوشته سایت رادیو ملی امریکا (NPR)، سخنگوی وزارت خارجه مصر نیز با انتقاد از این اقدام صهیونیست‌ها در مسجدالاقصی، خواستار حفظ حقوق مردم فلسطین برای برگزاری مراسم مذهبی خود شد. «احمد حافظ» همچنین هشدار داد: «هرگونه تهدید علیه قلمروی فلسطینی‌ها در اراضی اشغالی علاوه بر نقض قوانین بین‌المللی، شانس حل بحران دوملتی و برقراری صلح و ثبات منطقه را کاهش می‌دهد.»
همزمان ترکیه نیز که به‌تازگی روابط با مصر را از سرگرفته نسبت به اتفاقات جمعه شب واکنش نشان داد. به نوشته «دیلی صباح»، «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه این کشور با انتقاد از سیاست‌های اسرائیل گفت: «اسرائیل باید شهرک‌سازی غیرقانونی در شرق قدس را متوقف کند. آنها نباید به مسجدالاقصی حمله و نمازگزاران را مجروح می‌کردند.» برخی کشورهای عرب منطقه مانند قطر نیز به اتفاقات روز قدس فلسطین واکنش نشان دادند. به گزارش شبکه رسمی قطر، «شیخ محمد بن عبدالرحمان آل ثانی»، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر در این باره گفت: «ما بشدت اشغالگری اسرائیل، حمله به مسجدالاقصی و خشونت علیه نمازگزاران را در این روزهای معنوی تقبیح می‌کنیم و از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم تا هر چه سریعتر برای حمایت از مردم فلسطین و مراکز مقدس وارد عمل شوند.»
با این حال صبح دیروز نمازگزاران فلسطینی پس از باز شدن درهای مسجدالاقصی نماز صبح را در صحن مسجد برگزار کردند تا در آستانه برگزاری شب قدر مسلمانان فلسطینی آرامش نسبی در منطقه برقرار باشد.