به گزارش خبرگزاری برنا از قزوین؛ امیرحسین حاتمی روز شنبه در جمع خبرنگاران رسانه های گروهی استان با اشاره به اهمیت توجه به اسناد هویتی و تاریخی اظهارداشت: گردآوری، حفاظت، سازماندهی و اشاعه اطلاعات مربوط به آثار مکتوب، چاپی و خطی وغیر مکتوب در ایران و یا متعلق به ایرانیان خارج از کشور، جمع آوری و حفظ اسناد ملی ایران در سازمان واحد و فراهم آوردن شرایط و امکانات مناسب برای دسترسی عموم به این اسناد و همچنین صرفه جویی در هزینه های اداری و استخدامی از طریق تمرکز پرونده های راکد وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و امحاء اوراق زائد سازمانی به نام سازمان اسناد ملی ایران از کارهایی است که در مرکز اسناد انجام می شود.

وی گفت:  بهره‌گیری از اطلاعات موجود درسازمان اسناد و کتابخانه ملی قزوین  می‌تواند برای آشنایی مردم با تاریخ گذشته کشور در زمینه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی مورد استفاده قرار گیرد لذا امیدوارم با تلاش برای جست‌وجوی اسناد بیشتر، زمینه دسترسی به این خزانۀ ارزشمند برای کشور و استان بیش از گذشته مهیا شود.

حاتمی تصریح کرد: کتابخانه ملی در واقع محل نگهداری حافظه ملی ایرانیان است و در زمینه اسناد همه دستگاههای اجرایی و ارگان‌های دولتی باید اسناد راکد و غیر قابل استفاده خود را در اختیار مرکز اسناد  قرار دهند تا اسنادی که قابلیت آرشیو دارند تفکیک و تنظیم شده و در اختیار  علاقه مندان و محققان قرار ‌گیرد.

5 درصد اسناد اداری قابل آرشیو و نگهداری است

حاتمی اظهارداشت: ادارات و نهادها معمولا بعد از 15 سال باید اسناد راکد خود را در اختیار سازمان اسناد قرار دهند که در این راستا در مرکز «پیش آرشیو» کار تنظیم و توصیف مدارکی که شاخص های نگهداری را دارند شناسایی کرده و جدا می شود. 

وی افزود: به طور میانگین حدود ۹۰ درصد اسناد سازمان‌ها، امحایی هستند و ارزش نگهداری ندارند ولی سازمان ها، شرکت ها و اداراتی که قدمت بیشتری دارند معمولا سندهایی در آرشیو آنها دیده می شود که می تواند ارزش تاریخی و هویتی داشته باشد که آنها  را تفکیک می کنیم.

حاتمی یادآورشد: برای نمونه از آنجا که هویت قزوین با باغستان گره خورده اسناد مربوط به حقابه‌ها، امور کشاورزی که در برخی ادارات مانند سازمان جهاد کشاورزی، شرکت آب منطقه ای و شهرداری ها وجود دارد، می تواند مورد توجه و بهره برداری تحقیقی قرار گیرد.

اسناد هویتی قزوین جمع اوری نشده است

مدیرکل مرکز اسناد و کتابخانه های استان قزوین تصریح کرد: به دلایل مختلف متاسفانه از سال ۹۲ تاکنون هیچ اقدامی برای جمع آوری اسناد غیر دولتی در اختیار مردم انجام نشده که این عقب ماندگی و خلاء در دوره جدید مدیریت جبران خواهد شد.

حاتمی اضافه کرد: اولین گام برای شناسایی و جمع آوری اسناد ارزشمند، جلب اعتماد خاندان‌های بزرگ و شخصیت های تاثیرگذار قزوین است تا بتوانیم ضمن ثبت تاریخ شفاهی از اسناد احتمالی موجود در اختیار این افراد برای تهیه آرشیوی غنی استفاده کنیم.

وی گفت: قزوین در زمان مشروطه و قاجار روزهای تاریخی را سپری کرده و مهاجرت خاندان های بزرگی از این شهر صورت گرفته و در این میان خاندان‌ هایی بوده اند که در گذشته با کشور چین مبادلاتی داشتند که بازماندگان آن‌ها در استان هستند و اسنادی را در اختیار دارند که در شرایط خوبی نگهداری نمی شود و احتمال نابودی آنها وجود دارد.

حاتمی اضافه کرد: از آنجا که ذهن برخی از مسئولان ما توسعه صنعتی و ماشینی است اهمیت مناسبی به اسناد هویتی و تاریخی داده نشده و این اسناد ارزشمند درحال از بین رفتن است و تداوم این روند ما را نگران کرده زیرا همین اسناد در توسعه اهمیت دوچندان دارند و باید حفظ شوند.

اسناد در اختیار مردم را جمع آوری می کنیم

مدیرکل مرکز اسناد و کتابخانه های استان قزوین یادآورشد: در کنار اسناد دولتی، بخش زیادی از اسناد در اختیار مردم است که ابتدا باید اهمیت این مدارک هویتی و تاریخی را برای شهروندان تشریح و تبیین کنیم که در نگهداری آن بکوشند و یا آن را به عنوان هدیه یا امانت در اختیار ما در مرکز اسناد قرار دهند و یا آنها را به مرکز بفروشند.

 حاتمی اضافه کرد: با جمع آوری و آرشیو اسناد تاریخی و هویتی که از نظر محتوا، نوع خط و جنس کاغذ ارزیابی می شوند می توان یک آرشیو غنی و ارزشمند را برای استان مهیا کرد.

نگهداری بیش از هفت میلیون سند در مرکز اسناد استان قزوین

وی گفت: در حال حاضر بالغ بر 7 میلیون برگ سند داریم که 95 درصد آن اسناد مکتوب، عکس، نقشه و اسناد دولتی است که شهرداری قزوین هم اسناد ارزشمندی دارد که بخش کمی از آن تنظیم و توصیف شده و می تواند در اختیار محققان قرار گیرد.

حاتمی با تشکر از مدیرکل سابق مرکز اسناد برای تامین فضایی مناسب در استقرار این مرکز بیان کرد: سه طبقه از ساختمان کنونی در اختیار قرار گرفته و در صورت همکاری و مساعدت مسئولان استان و اختصاص دو طبقه دیگر می توانیم محل مناسبی برای نگهداری اسناد را بسرعت آماده کنیم.

وی گفت: مخزن پیش بینی شده در قزوین شرایط ویژه ای برای نگهداری اسناد دارد و تاکنون بخشی از اسناد مربوط به قزوین از تهران به استان منتقل شده و در مرکز نگهداری می شود.

تاریخ شفاهی قزوین را جمع آوری می کنیم

حاتمی با اشاره به اهمیت ثبت و ضبط تاریخ شفاهی قزوین اظهارداشت: متاسفانه در سالهای گذشته در زمینه تاریخ شفاهی هیچ اقدامی نشده و ما باید بسرعت این عقب ماندگی را در استان جبران کنیم.

وی اضافه کرد: در عرصه تاریخ شفاهی باید دو کار مهم صورت گیرد که مصاحبه با افراد شاخص و تاثیرگذار و سپس جمع آوری و مکتوب کردن آثار در اولویت برنامه های ما در سال جاری است.

مدیرکل مرکز اسناد و کتابخانه ملی استان قزوین تصریح کرد: از شهروندان درخواست می کنیم ضمن اعتماد به این مرکز اگر سند مکتوب، عکس یا فیلم و دست نوشته ای در اختیار دارند که هویت خاندان، منطقه قزوین و یا موضوعی را اثبات می کند به این مرکز تحویل دهند تا با استفاده از آن بتوانیم تاریخ اجتماعی و فرهنگی استان را نیز ثبت و ضبط کنیم.

حاتمی از برگزاری وبینار «نقش سند در توسعه مدیریت» فردا یکشنبه 19 اردیبهشت ماه از ساعت ۱۰ تا ۱۲ برگزار می‌شود و از دیدگاههای دکتر محسن روستایی مشاور مرکز ملی اسناد ایران استفاده خواهیم کرد که علاقمندان می توانند در آن شرکت کنند.

مدیرکل مرکز اسناد استان قزوین بار دیگر از همه شهروندان و روستائیانی که اسناد قدیمی و ارزشمندی دارند خواست ضمن نگهداری اصولی و مناسب از آن با استفاده از کارشناسان این مرکز از ارزش و اهمیت این اسناد آگاه شده و در صیانت از تاریخ قزوین با مسئولان همکاری کنند.

رسانه ها در اطلاع رسانی همراه مرکز اسناد باشند

وی بیان کرد: رسانه ها به عنوان رکن چهارم دموکراسی می توانند در آگاهی بخشی نسبت به وظیفه سازمان اسناد نقش تعیین کننده ای داشته باشند و شهروندان و خانواده ها و مسئولان دولتی را در جریان اهمیت صیانت از اسناد هویتی قرار دهند.

حاتمی اظهارداشت: انبوهی از نسخ خطی در اختیار مردم قرار دارد که شاید برخی از اهمیت و یا ارزش آن بی اطلاع هستند و برخی نیز نگاه اقتصادی دارند و همکاری کمتری از آنها در جمع آوری و نگهداری از این اسناد دیده می شود که انتظار داریم با همکاری رسانه های این مشارکت بیشتر شود.