صاحب‌خبر - دولت «جو بایدن» رییس‌جمهور آمریکا ضمن اذعان به شکست سیاست فشار حداکثری «دونالد ترامپ» علیه ایران ادعا کرده است قصد دارد تغییر رویه دهد و برای احیای برجام روال دیپلماسی را در پیش بگیرد. این در حالی است که در میدان عمل، دولت بایدن نه‌تنها اقدامی در جهت کاهش تحریم‌ها علیه ایران انجام نداده چندین و چند اقدام ضدایرانی دیگر را همزمان با جاری بودن مذاکرات وین در دستور کار قرار داده است و مقامات این کشور دائما در حال گزافه‌گویی علیه تهران هستند. از مجموع این اظهارات، کنار نحوه رفتار تیم بایدن و همچنین نگاه آمریکایی‌ها به‌طورکلی به مقوله مذاکرات می‌توان استنباط کرد که «فشار هوشمندانه» قرار نیست سیاستی عقلانی‌تر با میزان زورگویی کمتر نسبت به «فشار حداکثری» باشد بلکه قرار است با رفع نقائص آن در جهت یارگیری‌های بیشتر برای زورگویی باکیفیت‌تر و احتمالاً نتیجه‌بخش‌تر حرکت کند، می‌توان گفت همه اختلاف بایدن و ترامپ در سیاستشان در قبال ایران به همین خلاصه می‌شود. آنچه این فرضیه را تقویت می‌کند تأکید مقام‌های دولت بایدن در روزهای اخیر بر عدم رفع تمامی تحریم‌ها علیه ایران است. عدم لغو تمامی تحریم‌ها ـ به مانند آنچه از تجربه اجرای برجام در دوران ریاست‌جمهوری اوباما هم پیدا است، موجب خواهد شد فضا و ساختار تحریم‌ها حفظ شود و رفع تحریم به یک اقدام نمادین و صرفاً روی کاغذ، بدون آثار عملی تبدیل شود. چنان‌که از سابقه رفتارهای گذشته آمریکا پیداست این کشور ابزارهای اقتصادی، سیاسی و حقوقی متعددی را به‌کار می‌گیرد که حتی در صورت رفع حقوقی تحریم‌ها، باز هم بتواند مانع از انتفاع اقتصاد ایران شود. شاید نشست وین به نتیجه نرسد اما در شرایطی که رفع تحریم‌ها علیه ایران از جمله اصلی‌ترین موضوعات گفت‌وگو میان طرف‌های حاضر در گفت‌وگوهای وین است، «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ‌سفید مدعی شده که معلوم نیست مذاکرات جاری در وین برای احیای برجام به توافق منجر شود. سالیوان ادعا کرد: آنها در مذاکرات هسته‌ای در وین در نوعی وضعیت نامشخص قرار دارند. هنوز معلوم نیست که آیا این مذاکرات طی هفته‌های آینده به توافق ختم شود. جیک سالیوان که در نشست آسپن صحبت می‌کرد، مدعی شد: تهران در مذاکرات جدی است. او علی‌رغم این مدعی شد مذاکرات غیرمستقیم، کارآیی کمتری دارند. وی تصریح کرد: نمی‌توانم در مقطع فعلی درباره ماهیت مذاکرات صحبت کنم چون گفت‌وگوها در وضعیت مبهمی قرار دارند. سالیوان در ادامه گفت: شاهد تمایل از سوی همه طرف‌ها از جمله ایران برای گفت‌وگوهای جدی در خصوص رفع تحریم‌ها و بازگشت به برجام هستیم. «جویی هود» دستیار موقت وزیر خارجه آمریکا هم در اظهاراتش در اندیشکده خاورمیانه از تلاش‌ها برای برقراری گفت‌وگو میان عربستان سعودی و ایران استقبال کرد اما به تکرار ادعاهای اثبات‌نشده علیه تهران پرداخت. وی مدعی شد: من نمی‌دانم این گفت‌وگوهای دوجانبه تا کجا پیش خواهند رفت اما ایران طی چند دهه گذشته سیاست بسیار بسیار فعالی در حایت از گروه‌های مسلح در کشورهای دیگر داشته است. پوتین: امیدواریم برجام احیا شود اما از سوی دیگر، مواضع کشورهای مستقل دنیا در زمینه احیای برجام است. در همین رابطه، «ولادیمیر پوتین» رییس‌جمهور روسیه درباره احیای توافق هسته‌ای ایران به شکل اولیه خود ابراز امیدواری کرد. به نوشته وبگاه شبکه «ریانووستی»، پوتین طی اظهاراتی در جلسه شورای امنیت ملی روسیه گفت: ما امیدواریم که اجرای توافق هسته‌ای ایران دوباره در چارچوب‌های قبلی آن به‌طور کامل انجام شود. وی با اشاره به اهمیت همسایگی ایران با روسیه به عنوان یکی از پنج کشور مجاور دریای خزر، توضیح داد:‌ ما امروز درباره یک موضوع بسیار مهم گفت‌وگو می‌کنیم، وضعیت منطقه دریای خزر. نیازی نیست که دوباره تاکید کنیم این موضوع چقدر برای روسیه اهمیت دارد. این همچنین به مسئله فعالیت‌های اقتصادی و تعاملات با شرکا و متحدان نزدیک ما نیز تعمیم داده می شود. رییس‌جمهور روسیه با بیان اینکه اکنون بسیاری از مسائل درخصوص برنامه هسته‌ای ایران در حال برطرف شدن است، افزود: امیدوارم که همه چیز مرتبط با برجام، در چارچوب قبلی احیا شود و بتوانیم روابط همه‌جانبه‌ای را با تمام اعضای باشگاه دریای خزر برای اجرای همه برنامه‌هایی که در نظر داریم، ایجاد کنیم. پیش از این نیز «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، با غیرواقعی و مخرب توصیف کردن برخی ایده‌ها برای گسترش توافق هسته‌ای به دیگر حوزه‌ها، گفت روز پنجشنبه هیأت‌های آمریکایی و روسی برای گفت‌وگو درباره برجام دیدار می‌کنند. این در حالی است که کاخ‌سفید خواستار همکاری با روسیه درباره ایران شد. در این‌باره، «جن ساکی» سخنگوی کاخ‌سفید بر ضرورت همکاری با روسیه، علی‌رغم اختلافات با این کشور تأکید کرد. سخنگوی کاخ‌سفید در ادامه گفت: اما می‌بینیم که برخی حوزه‌ها هم هستند که ما می‌توانیم در خصوص آنها با یکدیگر همکاری کنیم مثل تلاش‌های دیپلماتیک مربوط به ایران از طریق گروه ۱+۵. کوتاه سخن اینکه ناگفته پیداست که طرف آمریکایی به‌دنبال آن است تا آنجا که امکان دارد رفع تحریم‌ها علیه ایران از حالت واقعی و عملی فاصله بگیرد و به حالت نمایشی و نمادین نزدیک شود تا بتواند از همین مسئله به‌عنوان اهرم فشاری بر ایران برای باز کردن باب مذاکرات آتی استفاده کند، به‌نظر می‌رسد مأموریت ریچارد نفیو در دولت بایدن، کمک به همین موضوع است. دولت آمریکا به‌موازات فشارهای دیپلماتیک در عرصه اقتصادی و دیپلماسی، از اهرم‌های امنیتی برای به ثمر رساندن تلاش‌های خود پشت میز مذاکره استفاده می‌کند. چند هفته پیش در پی اقدامی خرابکارانه در سایت هسته‌ای نطنز که علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران آن را «تروریسم هسته‌ای» توصیف کرد، حادثه‌ای در یک بخش از شبکه توزیع برق تأسیسات هسته‌ای غنی‌سازی نطنز به وقوع پیوست. اگرچه مسئولان اعلام کرده‌اند که این واقعه هیچ صدمات انسانی و آلودگی به‌دنبال نداشته است، امّا نگاهی فنی به موضوع مشخص می‌کند که خرابکاری در شبکه توزیع برق با هدف آسیب‌رساندن جدی به دستگاه‌های غنی‌سازی ایرانی انجام شده است، اقدامی که پیشتر هم آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها با نفوذ دادن ویروس استاکس‌نت در تأسیسات نطنز به‌دنبال انهدام سانتریفیوژها بودند اما موفق به این کار نشدند. البته، هر نوع تحلیلی که این حملات را صرفاً به صهیونیست‌ها نسبت دهد و از نقش آمریکا غفلت کند تحلیلی به‌دور از واقعیت است. از جمله دیگر دلایلی که فرضیه مشارکت آمریکا در این حمله را تقویت می‌کند این است که رویداد نطنز کاملاً در راستای منافع مذاکراتی دولت آمریکا است و می‌توان انتظار داشت که با هدف پایین آوردن دست ایران در مذاکرات، از طریق خرابکاری در مسیر پیشرفت‌های هسته‌ای طراحی شده باشد.∎​