پروفسور قاسم آهنگری، متخصص ایمونوژنتیک و استاد تمام دپارتمان ژنتیک پزشکی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری در گفت و گو با ایسنا با اشاره به خطرات ناشی از به وجود آمدن واریانت های جدید ویروس کرونا به دلیل شیوع و تکثیر این ویروس و خطاهای سیستم ژنتیکی ویروس در اثر تکثیر زیاد، گفت:وضعیت امروز که اغلب مناطق کشور قرمز و حتی رو به سیاهی است، ناشی از حضور واریانت جدید ویروس کرونا که قدرت بالاتری از شیوع را دارد، است.

وی افزود :از این جهت شیوع وسیع بیماری کرونا منجر به بیماری افراد در سطح کشور خواهد شد و مدیریت و برنامه ریزی سیستم بهداشتی و درمانی کشور برای مرحله بعد از بیماری کرونا اهمیت بسیار زیادی دارد. این نگاه آینده نگر موجب می شود که بتوان برنامه ریزی بهتری نه تنها در ارائه خدمات بهداشتی درمانی، آموزشی، تحقیقاتی داشت، بلکه بتوان برنامه های توسعه ای در این حوزه را ادامه داد.

آهنگری لازمه این کار را استفاده از دانش و فناوری های جدیدی دانست که بتوان تهدیدهای این حوزه را شناخت و مدیریت کرد و یادآور شد :این ویروس و بیماری ماندگار خواهد بود و در این راستا از یک سال گذشته مطالعات گسترده ای برای اجرای مدلی از شیوع این بیماری به صورت پایلوت اجرایی کردیم.

وی با اشاره به تحقیقات گسترده خود در حوزه فناوری های نوین فارماکو ژنتیک بیماری سرطان مخصوصا سرطان ریه ، اظهار کرد :از آنجایی که بیشترین تلفات ناشی از این ویروس به علت ایجاد اختلال در عملکرد ریه است، از این رو با اپیدمی ویروس کرونا بر اساس نتایج مطالعات و تحقیقات همکاران در کشورهای غربی و ژاپن در طی یک سال گذشته و با به کارگیری استعداد دانشجویان کشور توانستیم مدلی را برای آسیب شناسی این ویروس ارائه دهیم.

به گفته وی درصورتی که از این مدل در سطح وسیع تر در کشور استفاده شود، میتوان برنامه ریزی جامعی در خصوص مدیریت آینده نگر این بیماری و یا سایر بیماری ها انجام داد.

این استاد تمام دپارتمان ژنتیک پزشکی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری با اشاره به جزئیات این مطالعات، توضیح داد:به صورت خلاصه هر یک از ما در حدود ۳۰ هزار ژن داریم که این ژن ها مسؤولیت کنترل بدن ما در حالت سلامت و یا بیماری را بر عهده دارند و این ژن ها در یک پروژه چندین ساله با صرف هزینه ۶ میلیارد دلاری در امریکا شناسایی شدند.

وی اضافه کرد:ما نیز در طی این مطالعات یکساله ابتدا ژن های دخیل در التهاب را در سرطان ریه (Lung cancer) مورد مطالعه قرار دادیم و بر اساس نتایج به دست آمده ، بر روی مطالعات ژنتیکی بیماران مبتلا به کرونا متمرکز شدیم.

آهنگری با تاکید بر اینکه طی این مطالعات، از نتایج تحقیقاتی ژنتیکی جهانی بر روی کرونا از روش Big Data Mining استفاده کردیم تا ژن های برتر درگیر در بیماری کرونا را مورد شناسایی قرار دهیم، ادامه داد :هدف ما از این تحقیق شناسایی ۱۰ ژن برتر( Topten Gene) دخیل در این بیماری اعم از ژن هایی که افزایش( Upregulation) و یا کاهش( Down Regulation) دارد، بوده است و در این راستا از برنامه های پیشرفته بیوانفورماتیکی کامپیوتری و محاسبات ریاضی بهره بردیم.

این محقق حوزه ایمنوژنتیک تاکید کرد:بعد از انجام این جستجو و محاسبات ریاضی و همین طور محاسبات آماری، موفق به شناسایی ۱۰ ژن برتر شدیم که بیشترین دخالت را در گرفتاری بیماران کرونایی دارند.

وی اهمیت شناسایی این ژن ها را مدیریت درمان و تحقیقات در این حوزه دانست و یادآور شد :ژن های برتر شناسایی شده ژن هایی هستند که در بیماری های خودایمن مانند لوپوس ارتیمانوز سیستمیک که بیشتر خانم ها را درگیر می کند، نقش دارند؛ از این رو لازم است همکاران نسبت به شیوع بیماری خودایمن بعد از ابتلای فرد به کرونا توجه داشته باشند.

استاد دپارتمان ژنتیک پزشکی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک با بیان اینکه برخی از این ژن های برتر شناسایی شده در بروز بیماری های اعصاب و روان نقش دارند، اظهار کرد :دسته دیگری از این ژن ها شامل ژن هایی می شود که مسؤولیت کنترل تقسیم سلولی را بر عهده دارند، از این رو لازم است متخصصین اونکولوژی در این زمینه هوشیارتر عمل کنند.

آهنگری افزود :نکته جالب اینکه اغلب این تصور را دارند که مصرف الکل و مواد افیونی موجب مصونیت فرد از ابتلا به بیماری کرونا می شود که متاسفانه باید عرض کنیم در این مطالعات هر دو ژن دخیل در مصرف خوراکی الکل و مواد افیونی جزو ۱۰ ژن برتر از میان ۳۰ هزار ژن ما هستند.

وی در این مورد توضیح داد:مکانیزم عملکرد الکل مصرفی به این صورت است که الکل در عملکرد سلول های مخاطی یعنی محل و دروازه ورود ویروس اختلال ایجاد می کند که شامل سلول های دستگاه تنفس فوقانی و گلو می شود.

آهنگری خاطر نشان کرد:از این رو از مردم درخواست می شود از اخبار نامعتبر پیروی نکنند و جان خود و خانواده خود را در معرض خطر قرار ندهند و به یافته های آکادمیک و دانشگاهی که ماحصل نتایج تحقیقات جهانی است، اعتماد داشته باشند و حتما از دستور العمل های بهداشتی شامل رعایت فاصله گذاری اجتماعی ، عدم برگزاری دورهمی ها و استفاده از ماسک پیروی کنند.

بیماران کرونایی تا چند روز "ناقل" هستند؟

بیماران کرونایی تا چند روز یک متخصص بیماریهای عفونی اظهار کرد: بسته به وضعیت جسمانی افراد و میزان درگیری ریوی، قدرت انتقال ویروس کرونا بین حداقل دو تا سه هفته بعد از شروع علائم ادامه دارد.

دکتر بهزاد مهدویان در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به قدرت سرایت بالای کرونای انگلیسی، گفت: این امر می طلبد که افراد با دقت بیشتری پروتکل های بهداشتی را رعایت کرده و اگر بیمار شده و یا فرد بیماری در خانه دارند، حتما نکات مربوط به قرنطینه را با جدیت بیشتری رعایت کنند.

وی در خصوص مدت زمان ناقل بودن بیماران کرونایی اظهار کرد: این مدت بسته به وضعیت جسمانی افراد و میزان درگیری ریوی آنها بین حداقل دو تا سه هفته بعد از شروع علائم  ادامه دارد.

مهدویان تصریح کرد: در افرادی که بیماری خاص و صعب العلاج داشته و دچار درگیری ریوی شده اند، مدت انتقال بیماری تا سه هفته هم هست و این مدت در سایر بیماران حداقل دو هفته است.

وی خاطرنشان کرد: این مدت قرنطینه دو تا سه هفته ای حداقلی است و اگر افراد بتوانند مدت بیشتری در قرنطینه بمانند قطعا اطمینان خاطر بیشتری از عدم انتقال ویروس حاصل می شود.

وی یادآور شد: توصیه می شود افراد دارای بیماری خاص و صعب العلاج و بیمارانی که درگیری ریوی پیدا کرده اند، در صورت امکان و برای اطمینان بیشتر مدت قرنطینه خود را به چهار هفته و سایر بیماران به سه هفته افزایش دهند.

مهدویان اظهار کرد: افرادی هم که معذوریت شغلی دارند و یا به هردلیل نمی توانند بیش از زمان حداقلی دو تا سه هفته در قرنطینه بمانند می توانند تست کرونا داده و با خیال راحت قرنطینه را ترک کنند.

وی با تاکید بر لزوم گذراندن کامل دوران قرنطینه، خاطرنشان کرد: روند بیماری کرونا دارای نوسان است و این امکان هست که افراد چند روز بدحال بوده و دو تا سه روز بهبود یافته و دوباره بدحال شوند، بنابراین توصیه می شود افراد به هیچ عنوان در مدت دو تا سه هفته قرنطینه، حتی در صورت بهبودی علائم، قرنطینه را ترک نکنند.

مهدویان تصریح کرد: افراد در این مدت حتی اگر بهبود یافته و علائمی نداشته باشند بازهم ناقل هستند و می توانند افراد دیگر را درگیر کنند، بنابراین باید حداقل دو تا سه هفته بصورت کامل در قرنطینه بمانند.