گروه سیاسی/ سخنگوی وزارت خارجه روند مذاکرات برجام در وین را رو به پیشرفت خواند و همچنین تأکید کرد که ایران از گفتوگو با عربستان استقبال میکند. سعید خطیبزاده در نشست خبری با نمایندگان رسانهها که بهصورت ویدیو کنفرانس برگزار شد به تشریح ابعاد تحولات پرشمار سیاست خارجی پرداخت.
سخنگوی وزارت خارجه درباره اخبار منتشر شده مبنی بر گفتوگوی ایران و عربستان گفت: ما هم این گزارشهای رسانهای و مطبوعاتی منتشر شده را دیدیم. نقل قولهای متضادی در این گزارشها منتشر شده است. جمهوری اسلامی ایران همواره از گفتوگو با پادشاهی سعودی استقبال کرده و آن را به نفع مردم دو کشور و صلح و ثبات منطقهای دانسته و همین فکر ادامه خواهد داشت.
پیشرفت خوب در وین
خطیبزاده نشستهای جاری در وین را هم در امتداد رایزنیهای فنی برای اجرایی کردن تفاهمات صورت گرفته دانست و گفت: آنچه در وین اتفاق میافتد گفتوگوهای فنی در خصوص چگونگی رفع تحریمهای ظالمانه امریکا و بازگشت دولت ایالات متحده به تعهدات خودش ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ است. در مسیر درستی هستیم و پیشرفتهایی حاصل شده، ولی به این معنا نیست که گفتوگوها به مرحله نهایی رسیده است. وی افزود: چون هیأت ما برای فرسایشی شدن مذاکرات و گفتوگوها در وین حاضر نشده، سعی کردیم متون خودمان را ارائه کنیم و از طرف مقابل خواستیم که سریعاً وارد مصادیق و متون مشترک بشود. هر چه زودتر این اتفاق بیفتد، ما بهتر میتوانیم به نتیجه فکر کنیم.
خطیبزاده با اشاره به اینکه الان در مرحلهای هستیم که باید گفتوگوها در موضوعات سختی صورت بگیرد، درباره اظهارات عباس عراقچی، رئیس هیأت مذاکره کننده در وین مبنی شکلگیری تفاهم جدید، تصریح کرد: پیشرفتهای خوبی در خصوص چگونگی بازگشت امریکا به تعهدات برجامی خودش حاصل شده است.
به گزارش ایرنا، وی افزود: آنچه بهعنوان مذاکرات گفته میشود، مذاکرات در خصوص چگونگی اجرای تعهدات امریکا ذیل برجام است. ما برجام را مذاکره نمیکنیم. آنچه انجام میشود گفتوگوهای تکنیکی است که بسیار پیچیده است و باید مطمئن شویم که امریکا این بار قابل راستی آزمایی است و هم با اعضای ۱+۴ و هم با دوستان و متحدان خود بهصورت نزدیک کار میکنیم که این مسیر، مسیری باشد که در تمامی ابعادش قابل راستی آزمایی باشد. سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: کوچکترین نکات آن باید مورد گفتوگو قرار بگیرد و تعهدات طرف مقابل روشن شود. اساساً بدون گفتوگو که نمیشود این را با یک نامه و اعلام از سوی واشنگتن بپذیریم. اتفاقاً برای اینکه مطمئن شویم این بار آنچه امریکا میگوید روی کاغذ نیست، تمامی تعهدات امریکا در یک لیستی باید کاملاً روشن شود که قابل راستی آزمایی باشد.
خطیبزاده ادامه داد: در خصوص متنی که صحبت میکنیم متن کلیه تعهداتی است که امریکا باید انجام دهد، البته این بدان معنا نیست که ما خسارات امریکا به مردم ایران را فراموش کردیم و آن در جای خود قابل بحث است. الان تمرکز ما بر این است که بدون هیچ گونه خدشهای باید کلیه تعهدات امریکا روشن شود. نقاط اختلافی وجود دارد و پنهانی نیست و امریکا صحبتهایی را کرده که برخی تحریمهای اعمال شده را برجامی نمیداند و ما هم گفتهایم که تمامی تحریمهایی که امریکا در دوران ترامپ انجام داده، برای این بوده که بازگشت امریکا به برجام غیر ممکن و سخت شود و پنهان هم نبوده و مقامات دولت ترامپ هم ابایی نداشتند که بگویند این تحریمها را باز اعمال یا تغییر عنوان میدهند. مسیر شفافی وجود دارد.
مسئولیت راستی آزمایی تعهدات امریکا
این دیپلمات ارشد کشورمان همچنین درباره اظهارات برخی نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه راستی آزمایی در حوزه رفع تحریمها بر عهده مجلس است و همه تصمیمات در نشست وین باید به تصویب مجلس برسد هم گفت: مجاری سیاست خارجی مجاری تخصصی و فنی است و تمامی تصمیمات در شورای عالی امنیت ملی در موضوعاتی در این سطح بررسی و تصمیم گرفته میشود. رئیس مجلس شورای اسلامی عضو شورای عالی امنیت ملی است و همه به توشیح و تنفیذ رهبر معظم انقلاب میرسد.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: مسیر راستی آزمایی یک مسیر کاملاً فنی، تکنیکی، میان سازمانی و چند بعدی است و یک نفر و یک گروه و یک جا انجام نمیدهد و وزارت خارجه تنها هماهنگ کننده تمامی این اقدامات خواهد بود. قطعاً مجلس شورای اسلامی مثل همیشه در تمامی این مسیر هر کجا که خودشان مایل باشند هم مطلع هستند و هم ورود دارند.
توافقنامه ایران و روسیه
سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر لاوروف به تهران و اینکه قرار بود توافقنامه جامع بین ایران و روسیه در این سفر امضا شود نیز اظهار داشت: دو سند موازی در حال تکمیل است. آنچه بهعنوان سند همکاری دو کشور است هر پنج سال تمدید میشود و فروردین امسال پنج سال آن تمام شد و براساس مصوبات آن بهصورت خودکار تمدید میشود و آن سند معتبر است.
وی یادآور شد: همزمان روی یک سند ارتقا یافته کار میکنیم و در این سفر توافقهای خیلی خوبی در خصوص پیگیری سند جامع انجام شد و انشاءالله متون پیگیری و مبادله میشود و زمانی به نقطهای برسد که قابل امضا باشد، امضا خواهد شد. سند همکاریهای فرهنگی بین دو کشور بود که مدتها در حال مذاکره بود در این سفر امضا شد.
99 درصد سند همکاری جامع تهران-کابل آماده شده
سخنگوی وزارت خارجه درباره امضای سند همکاریهای جامع راهبردی بین ایران و افغانستان و روند صلح در این کشور با اشاره به گفتوگوهای ظریف با همتای افغانستانی و همچنین گفتوگوی نماینده وزیر خارجه در امور افغانستان با مقامات افغانستان، اظهار داشت: نه تنها در گفتوگوی آقای ظریف با همتای افغانستانی بلکه در گفتوگوهای نماینده ویژه ایران با مقامات افغانستان این موضوع طرح شده است. علاوه بر این، در ملاقات ظریف با رئیسجمهوری افغانستان در تاجیکستان این موضوع مورد گفتوگو قرار گرفته است. وی گفت: در موضوعات دوجانبه از جمله سند همکاری گفتوگوها انجام شده است و بیش از ۹۹ درصد سند جامع همکاری ایران و افغانستان محقق و توافق شده و در برخی موارد گفتوگوها همچنان ادامه دارد و امیدواریم در آینده نزدیک باقیمانده آن به نتیجه برسد.
وی درباره حضور ایران در نشست استانبول در خصوص افغانستان گفت: آقای طاهریان فرد نماینده ویژه وزیر امور خارجه در امور افغانستان با عبدالله عبدالله گفتوگوهایی درباره موضوعات مختلف از جمله نشست استانبول داشت. با دقت بررسی میکنیم و بر آن اساس تصمیم میگیریم. خطیبزاده یادآور شد: البته درخواست دولت افغانستان همراهی دولت ایران با این دولت است و ما سعی کردیم جمهوری افغانستان همواره همراهی خودش را در ایران داشته باشد و حتماً با نگاه کاملاً دقیقی بررسی خواهیم کرد. اگر گفتوگوها در استانبول با اصولی که قبلاً عرض کردم بخواند و همخوان باشد، ما هم شرکت خود را در نظر خواهیم گرفت.
سفر وزیر خارجه پاکستان به تهران
سخنگوی وزارت امور خارجه با اعلام اینکه وزیر خارجه پاکستان روز چهارشنبه به تهران میآید، گفت: سفر وزیر خارجه پاکستان مهم است و روابط ما با پاکستان عمیق و گسترده است. در این سفر ضمن گفتوگو درباره موضوعات دوجانبه، مرز سوم مشترکی در پاکستان هم افتتاح خواهد شد.
برش
تغییر موضع معنادار امریکا در مذاکرات وین
مذاکرات هیأتهای مذاکره کننده ایران و گروه ۱+۴ که از چند روز پیش در وین آغاز شده است همچنان در سطحهای مختلف دیپلماتیک و کارشناسی ادامه دارد. این مذاکرات در حالی از سوی مقامهای دیپلماتیک ایران و سخنگوی وزارت خارجه کشورمان رو به پیشرفت توصیف میشود که شاید این موضعگیری «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی امریکا در گفتوگو با شبکه خبری «فاکس نیوز» مهر تأییدی بر رو به پیشرفت بودن مذاکرات باشد.
«سالیوان» با سازنده خواندن مذاکرات وین اعلام کرد «امریکا تحریمها علیه ایران را بر نخواهد داشت مگر آنکه اطمینان پیدا کند که ایران به تعهدات هستهای خود پایبند خواهد شد.» این اظهارات نشان میدهد مواضع واشنگتن از موضع «ابتدا ایران باید به برجام برگردد تا تحریمها لغو شود» به موضع «ایران باید اطمینان دهد که به برجام برمیگردد تا امریکا تحریمها را بردارد» تغییر جهت داده است. طبیعی است که انتظار میرود مذاکرات وین در مسیر ایجاد این اطمینان برای امریکاست تا این کشور در قدم اول تحریمهای ضد ایرانی را بردارد.
در همین چارچوب شبکه خبری «بلومبرگ» هم در گزارشی پیرامون روند جاری برای احیای برجام تصریح کرد که تحولات و اظهارات مذاکره کنندگان حاکی از بهبود اوضاع و نرمش در وین است. به گزارش این رسانه خبری، ایالات متحده و ایران به نقطه پایان دادن به اختلافاتشان بر سر توافق هستهای نزدیکتر شدهاند. واشنگتن گفتوگوها را سازنده توصیف کرده و جمهوری اسلامی ایران نیز نشان داده، آمادگی دارد در خصوص جزئیات مربوط به چگونگی احیای توافق صحبت کند.
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در وین هم از رسیدن مذاکرات به مرحله نگارش پیشنویس خبر داده و در صفحه توئیترش نوشت: با جمعبندی نتایج دو هفته بحث و رایزنی در زمینه احیای برجام با رضایتمندی اعلام میکنیم که مذاکرات به مرحله تهیه پیشنویس رسیده است. اولیانوف در ادامه مطرح کرد: هنوز با راهکارهای عملی فاصله داریم اما از بیان اظهارات کلی به توافق بر سر گامهایی به سمت هدف اصلی رسیدهایم.
∎
سخنگوی وزارت خارجه درباره اخبار منتشر شده مبنی بر گفتوگوی ایران و عربستان گفت: ما هم این گزارشهای رسانهای و مطبوعاتی منتشر شده را دیدیم. نقل قولهای متضادی در این گزارشها منتشر شده است. جمهوری اسلامی ایران همواره از گفتوگو با پادشاهی سعودی استقبال کرده و آن را به نفع مردم دو کشور و صلح و ثبات منطقهای دانسته و همین فکر ادامه خواهد داشت.
پیشرفت خوب در وین
خطیبزاده نشستهای جاری در وین را هم در امتداد رایزنیهای فنی برای اجرایی کردن تفاهمات صورت گرفته دانست و گفت: آنچه در وین اتفاق میافتد گفتوگوهای فنی در خصوص چگونگی رفع تحریمهای ظالمانه امریکا و بازگشت دولت ایالات متحده به تعهدات خودش ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ است. در مسیر درستی هستیم و پیشرفتهایی حاصل شده، ولی به این معنا نیست که گفتوگوها به مرحله نهایی رسیده است. وی افزود: چون هیأت ما برای فرسایشی شدن مذاکرات و گفتوگوها در وین حاضر نشده، سعی کردیم متون خودمان را ارائه کنیم و از طرف مقابل خواستیم که سریعاً وارد مصادیق و متون مشترک بشود. هر چه زودتر این اتفاق بیفتد، ما بهتر میتوانیم به نتیجه فکر کنیم.
خطیبزاده با اشاره به اینکه الان در مرحلهای هستیم که باید گفتوگوها در موضوعات سختی صورت بگیرد، درباره اظهارات عباس عراقچی، رئیس هیأت مذاکره کننده در وین مبنی شکلگیری تفاهم جدید، تصریح کرد: پیشرفتهای خوبی در خصوص چگونگی بازگشت امریکا به تعهدات برجامی خودش حاصل شده است.
به گزارش ایرنا، وی افزود: آنچه بهعنوان مذاکرات گفته میشود، مذاکرات در خصوص چگونگی اجرای تعهدات امریکا ذیل برجام است. ما برجام را مذاکره نمیکنیم. آنچه انجام میشود گفتوگوهای تکنیکی است که بسیار پیچیده است و باید مطمئن شویم که امریکا این بار قابل راستی آزمایی است و هم با اعضای ۱+۴ و هم با دوستان و متحدان خود بهصورت نزدیک کار میکنیم که این مسیر، مسیری باشد که در تمامی ابعادش قابل راستی آزمایی باشد. سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: کوچکترین نکات آن باید مورد گفتوگو قرار بگیرد و تعهدات طرف مقابل روشن شود. اساساً بدون گفتوگو که نمیشود این را با یک نامه و اعلام از سوی واشنگتن بپذیریم. اتفاقاً برای اینکه مطمئن شویم این بار آنچه امریکا میگوید روی کاغذ نیست، تمامی تعهدات امریکا در یک لیستی باید کاملاً روشن شود که قابل راستی آزمایی باشد.
خطیبزاده ادامه داد: در خصوص متنی که صحبت میکنیم متن کلیه تعهداتی است که امریکا باید انجام دهد، البته این بدان معنا نیست که ما خسارات امریکا به مردم ایران را فراموش کردیم و آن در جای خود قابل بحث است. الان تمرکز ما بر این است که بدون هیچ گونه خدشهای باید کلیه تعهدات امریکا روشن شود. نقاط اختلافی وجود دارد و پنهانی نیست و امریکا صحبتهایی را کرده که برخی تحریمهای اعمال شده را برجامی نمیداند و ما هم گفتهایم که تمامی تحریمهایی که امریکا در دوران ترامپ انجام داده، برای این بوده که بازگشت امریکا به برجام غیر ممکن و سخت شود و پنهان هم نبوده و مقامات دولت ترامپ هم ابایی نداشتند که بگویند این تحریمها را باز اعمال یا تغییر عنوان میدهند. مسیر شفافی وجود دارد.
مسئولیت راستی آزمایی تعهدات امریکا
این دیپلمات ارشد کشورمان همچنین درباره اظهارات برخی نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه راستی آزمایی در حوزه رفع تحریمها بر عهده مجلس است و همه تصمیمات در نشست وین باید به تصویب مجلس برسد هم گفت: مجاری سیاست خارجی مجاری تخصصی و فنی است و تمامی تصمیمات در شورای عالی امنیت ملی در موضوعاتی در این سطح بررسی و تصمیم گرفته میشود. رئیس مجلس شورای اسلامی عضو شورای عالی امنیت ملی است و همه به توشیح و تنفیذ رهبر معظم انقلاب میرسد.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: مسیر راستی آزمایی یک مسیر کاملاً فنی، تکنیکی، میان سازمانی و چند بعدی است و یک نفر و یک گروه و یک جا انجام نمیدهد و وزارت خارجه تنها هماهنگ کننده تمامی این اقدامات خواهد بود. قطعاً مجلس شورای اسلامی مثل همیشه در تمامی این مسیر هر کجا که خودشان مایل باشند هم مطلع هستند و هم ورود دارند.
توافقنامه ایران و روسیه
سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر لاوروف به تهران و اینکه قرار بود توافقنامه جامع بین ایران و روسیه در این سفر امضا شود نیز اظهار داشت: دو سند موازی در حال تکمیل است. آنچه بهعنوان سند همکاری دو کشور است هر پنج سال تمدید میشود و فروردین امسال پنج سال آن تمام شد و براساس مصوبات آن بهصورت خودکار تمدید میشود و آن سند معتبر است.
وی یادآور شد: همزمان روی یک سند ارتقا یافته کار میکنیم و در این سفر توافقهای خیلی خوبی در خصوص پیگیری سند جامع انجام شد و انشاءالله متون پیگیری و مبادله میشود و زمانی به نقطهای برسد که قابل امضا باشد، امضا خواهد شد. سند همکاریهای فرهنگی بین دو کشور بود که مدتها در حال مذاکره بود در این سفر امضا شد.
99 درصد سند همکاری جامع تهران-کابل آماده شده
سخنگوی وزارت خارجه درباره امضای سند همکاریهای جامع راهبردی بین ایران و افغانستان و روند صلح در این کشور با اشاره به گفتوگوهای ظریف با همتای افغانستانی و همچنین گفتوگوی نماینده وزیر خارجه در امور افغانستان با مقامات افغانستان، اظهار داشت: نه تنها در گفتوگوی آقای ظریف با همتای افغانستانی بلکه در گفتوگوهای نماینده ویژه ایران با مقامات افغانستان این موضوع طرح شده است. علاوه بر این، در ملاقات ظریف با رئیسجمهوری افغانستان در تاجیکستان این موضوع مورد گفتوگو قرار گرفته است. وی گفت: در موضوعات دوجانبه از جمله سند همکاری گفتوگوها انجام شده است و بیش از ۹۹ درصد سند جامع همکاری ایران و افغانستان محقق و توافق شده و در برخی موارد گفتوگوها همچنان ادامه دارد و امیدواریم در آینده نزدیک باقیمانده آن به نتیجه برسد.
وی درباره حضور ایران در نشست استانبول در خصوص افغانستان گفت: آقای طاهریان فرد نماینده ویژه وزیر امور خارجه در امور افغانستان با عبدالله عبدالله گفتوگوهایی درباره موضوعات مختلف از جمله نشست استانبول داشت. با دقت بررسی میکنیم و بر آن اساس تصمیم میگیریم. خطیبزاده یادآور شد: البته درخواست دولت افغانستان همراهی دولت ایران با این دولت است و ما سعی کردیم جمهوری افغانستان همواره همراهی خودش را در ایران داشته باشد و حتماً با نگاه کاملاً دقیقی بررسی خواهیم کرد. اگر گفتوگوها در استانبول با اصولی که قبلاً عرض کردم بخواند و همخوان باشد، ما هم شرکت خود را در نظر خواهیم گرفت.
سفر وزیر خارجه پاکستان به تهران
سخنگوی وزارت امور خارجه با اعلام اینکه وزیر خارجه پاکستان روز چهارشنبه به تهران میآید، گفت: سفر وزیر خارجه پاکستان مهم است و روابط ما با پاکستان عمیق و گسترده است. در این سفر ضمن گفتوگو درباره موضوعات دوجانبه، مرز سوم مشترکی در پاکستان هم افتتاح خواهد شد.
برش
تغییر موضع معنادار امریکا در مذاکرات وین
مذاکرات هیأتهای مذاکره کننده ایران و گروه ۱+۴ که از چند روز پیش در وین آغاز شده است همچنان در سطحهای مختلف دیپلماتیک و کارشناسی ادامه دارد. این مذاکرات در حالی از سوی مقامهای دیپلماتیک ایران و سخنگوی وزارت خارجه کشورمان رو به پیشرفت توصیف میشود که شاید این موضعگیری «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی امریکا در گفتوگو با شبکه خبری «فاکس نیوز» مهر تأییدی بر رو به پیشرفت بودن مذاکرات باشد.
«سالیوان» با سازنده خواندن مذاکرات وین اعلام کرد «امریکا تحریمها علیه ایران را بر نخواهد داشت مگر آنکه اطمینان پیدا کند که ایران به تعهدات هستهای خود پایبند خواهد شد.» این اظهارات نشان میدهد مواضع واشنگتن از موضع «ابتدا ایران باید به برجام برگردد تا تحریمها لغو شود» به موضع «ایران باید اطمینان دهد که به برجام برمیگردد تا امریکا تحریمها را بردارد» تغییر جهت داده است. طبیعی است که انتظار میرود مذاکرات وین در مسیر ایجاد این اطمینان برای امریکاست تا این کشور در قدم اول تحریمهای ضد ایرانی را بردارد.
در همین چارچوب شبکه خبری «بلومبرگ» هم در گزارشی پیرامون روند جاری برای احیای برجام تصریح کرد که تحولات و اظهارات مذاکره کنندگان حاکی از بهبود اوضاع و نرمش در وین است. به گزارش این رسانه خبری، ایالات متحده و ایران به نقطه پایان دادن به اختلافاتشان بر سر توافق هستهای نزدیکتر شدهاند. واشنگتن گفتوگوها را سازنده توصیف کرده و جمهوری اسلامی ایران نیز نشان داده، آمادگی دارد در خصوص جزئیات مربوط به چگونگی احیای توافق صحبت کند.
«میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در وین هم از رسیدن مذاکرات به مرحله نگارش پیشنویس خبر داده و در صفحه توئیترش نوشت: با جمعبندی نتایج دو هفته بحث و رایزنی در زمینه احیای برجام با رضایتمندی اعلام میکنیم که مذاکرات به مرحله تهیه پیشنویس رسیده است. اولیانوف در ادامه مطرح کرد: هنوز با راهکارهای عملی فاصله داریم اما از بیان اظهارات کلی به توافق بر سر گامهایی به سمت هدف اصلی رسیدهایم.
نظر شما