آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، میگوید آمریکا برای رفع تحریمها پیشنهادهایی میکند که "غالبا متکبرانه و تحقیرآمیز است و حتی قابل نگاه کردن هم نیست."
همزمان با مذاکرات وین برای احیای برجام، آقای خامنهای بار دیگر از ایالات متحده و کشورهای اروپایی حاضر در این مذاکرات انتقاد کرده و درباره "فرسایشی" شدن این گفتوگوها به مسئولان دولتی ایران هشدار داده است.
او آمریکا را متهم کرده که برای "تحمیل حرف باطل" مذاکره میکند و با انتقاد از موضع کشورهای اروپایی گفته است که آنها "در مقام تصمیم گیری خودشان هیچ استقلالی ندارند."
این انتقاد و هشدار در حالی مطرح شده که فضای مذاکرات تحت تاثیر خرابکاری در مرکز هستهای نطنز و تصمیم ایران برای غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم در این تاسیسات قرار دارد.
سه کشور اروپایی حاضر در برجام از این تصمیم ایران به شدت ابراز نگرانی کردهاند و همزمان وزیر امور خارجه ایران به جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا هشدار داده است که فرصت زیادی برای رفع تحریمها باقی نمانده است.
آژانس: ایران برای غنیسازی ۶۰ درصدی آماده شده
آژانس بینالمللی انرژی اتمی هم اعلام کرده است که بازرسان آژانس امروز از تاسیسات غنیسازی نطنز بازدید کردهاند اما اشارهای به خسارات واردشده به این مرکز نکرده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز آژانس اعلام کرده است که ایران تدارکات لازم برای شروع غنیسازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد را "تقریبا به صورت کامل" انجام داده است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنین تایید کرده است که ایران قصد دارد شش زنجیره (۱۰۲۴ دستگاه) سانتریفیوژ نسل اول IR-۱ در تاسیسات زیرزمینی نطنز نصب کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم آقای خامنهای گفت سیاست جمهوری اسلامی در پرونده هستهای همان است که او قبلا اعلام کرده و گفت "نباید جوری باشد که طرفها بخواهند این مذاکره را کش بدهند چرا که این مسئله برای کشور ضرر دارد."
او بارها گفته است که ایران در صورتی به تعهدات خود در برجام بر میگردد که ابتدا آمریکا تمام تحریمها را لغو کند.
اظهار تاسف اروپاییها
سه کشور اروپایی حاضر در برجام از تصمیم ایران برای غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم در واکنش به خرابکاری در تاسیسات نطنز، به شدت ابراز نگرانی کردهاند و وزیر امور خارجه ایران به جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا هشدار داده است که فرصت زیادی برای رفع تحریمها باقی نمانده است.
بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیهای غنیسازی ۶۰ درصدی را "تحولی جدی" خواندهاند و گفتهاند "تولید اورانیوم با خلوص بالا به عنوان گامی مهم در تولید یک سلاح هستهای در نظر گرفته میشود."
این سه کشور بدون اشاره به واقعه روز یکشنبه در مرکز غنیسازی نطنز که به گفته مقامهای ایران "آسیب عمدهای" به این تاسیسات وارد کرده، از برنامه ایران برای نصب هزار سانتریفیوژ دیگر در این مرکز ابراز نگرانی کردهاند.
آنها گفتهاند که همزمانی این اقدامات با مذاکرات وین برای احیای برجام "به طور خاص تاسفبرانگیز" است و هشدار دادهاند که "اطلاعرسانی خطرناک اخیر در تقابل با روح سازنده و حسن نیت در این گفتوگوها است."
ظریف: فرصت زیادی نمانده
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در توییتی نوشت که تنها راه مهار "تنش خطرناکی که با تروریسم هستهای در نطنز به وجود آمده، پایان دادن به تروریسم اقتصادی است که ترامپ آغاز کرد."
آقای ظریف نوشت: "بایدن/هریس گزینه روشنی دارند: یا توافق اوباما/بایدن یا کارزار 'ناکامی حداکثری' ترامپ."
او هشدار داده که گزینه دیگری در کار نیست و فرصت زیادی هم نمانده است.
این تحولات در آستانه دور تازه مذاکرات وین برای احیای برجام و رفع تحریمهای آمریکا علیه ایران صورت میگیرد که نمایندگان سه کشور اروپایی، روسیه، چین در آن شرکت دارند. همزمان با جلسات کمیسیون برجام نمایندگان آمریکا هم در وین هستند، هرچند به طور مستقیم با ایران مذاکره نمیکنند.
عباس عراقچی معاون وزیر خارجه و عضو تیم مذاکره کننده هستهای ایران در وین میگوید با تغییر برنامه قبلی، مذاکرات وین از روز چهارشنبه به روز پنجشنبه موکول شده است. پیشتر سفیر روسیه در سازمان ملل در وین نیز این موضوع را تایید کرده بود.
آقای عراقچی علت به تعویق افتادن مذاکرات را "ابتلای یکی از اعضای هیئت سیاسی اتحادیه اروپا به کرونا و ضرورت رعایت پروتکلهای مراقبتی" عنوان کرد.
هفته گذشته پس از آخرین دور مذاکرات، ایران و ۱+۴ با 'خرسندی از پیشرفت اولیه' و ادامه گفتوگوها در هفته بعد خبر داده بودند.
اما در چند روز گذشته تحریمهای تازه اروپا علیه تهران و سپس خرابکاری در سایت هستهای نطنز و اعلام تصمیم ایران در افزایش غنیسازی بر مذاکرات سایه انداخت.
روز یکشنبه ۲۲ فروردین مقامهای ایران اعلام کردند که حادثهای در شبکه برق مرکز غنیسازی نطنز رخ داده و بعد از ساعاتی آن را "اقدام علیه" این مرکز و "تروریسم هستهای" عنوان کردند. دو روز بعد از آن، ایران اعلام کرد غنیسازی ۶۰ درصدی را آغاز میکند.
به فاصله کوتاهی از اعلام تصمیم ایران برای غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم در تاسیسات نطنز، آمریکا این اظهارات مقامهای ایرانی را "تحریکآمیز" خواند. فرانسه هم این اقدام ایران را "تحولی جدی" دانست و گفت کشورش در حال هماهنگی برای پاسخ بینالمللی به است.
با این حال کاخ سفید اعلام کرده است که همچنان به مذاکرات هستهای ایران پایبند است.
امروز حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نیز در تازهترین اظهاراتش بار دیگر بر ادامه مذاکرات تایید کرد.
روز گذشته نیز ۲۷ سناتور دمکرات در نامه ای به جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا با استقبال از گفت و گوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا در وین نوشتند که بازگشت به برجام "برای رسیدگی به تهدید برنامه هسته ای ایران باید یکی از اولویت های سیاست خارجی" باشد.
آنها نوشته اند: "تصمیم رئیس جمهور ترامپ برای خروج از برجام و دنبال کردن استراتژی 'فشار حداکثری ' نه تنها بی نتیجه مانده بلکه ایران را به ظرفیت ساخت سلاح های اتمی نزدیک تر کرده است."
هفته گذشته نیز وزارت خارجه آمریکا از آمادگی این کشور برای برداشتن قدمهای ضروری برای بازگشت به توافق هستهای، از جمله "رفع تحریمهای ناسازگار با برجام" خبر داد. آمریکا در عین حال خواستار بازگشت ایران به تعهدات برجامی از جمله محدودیت غنیسازی اورانیوم است.
ایران اما خواستار پایان دادن فوری به تمامی تحریمهای یکجانبه آمریکا است. آیت الله علی خامنه ای، رهبر ایران گفته است که همه تحریم های آمریکا باید یکجا رفع شود و سپس ایران با "راستی آزمایی" آن دوباره به تعهدات خود در برجام بازخواهد گشت.
آمریکا سه سال پیش از برجام خارج شد و همه تحریم های اتمی را همراه با تحریم های تازه تر مجددا اعمال کرد. ایران پس از یک سال عمل به توافق، قدم به قدم از تعهدات برجامی خود کاست.