گروه سیاسی/ سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز گذشته در حالی میهمان مقامهای بلندپایه ایران بود که ایران و کشورهای طرف توافق هستهای در بحبوحه گفتوگوهایی هستند که قرار است تکلیف تحریمهای امریکا را تعیین و وضعیت این کشور را در قبال برجام مشخص کنند. روسیه از جمله کشورهایی بوده که در سالها و ماههای اخیر همواره با حمایت از برجام، از اقدامات تلافیجویانه ایران در چارچوب این توافق حمایت کرده و از امریکا خواسته که تحریمهای ضد ایرانی را لغو کند. جز دفاع روسیه از موجودیت برجام در برابر دستاندازیها و بهانهتراشیهای دولت سابق امریکا که با بدعهدیهای مستمرش کوشید این توافق را در مسیر اجرا با مخاطرهای جدی مواجه سازد، روند همکاریهای دوجانبه تهران و مسکو و تصمیم به تمدید موافقتنامه جامع نشاندهنده این است که دو کشور بالاترین سطح رابطه را تجربه میکنند. وزیر خارجه روسیه در آستانه این سفر به تهران، در گفت وگو با «ایرنا» از امکان عملیاتی کردن راهکارهایی سخن گفت که میتواند همکاریهای اقتصادی دو کشور را تسهیل کند. او تأکید کرد دو کشور میتوانند در جهت دلارزدایی تدریجی از اقتصاد ملی، استفاده از ارزهای ملی در تسویه حسابهای متقابل و ممانعت از استفاده سیستمهای پرداخت بینالمللی کنترلشونده از سوی غرب، گامهایی بردارند. لاوروف در جریان سفر به تهران با حسن روحانی، رئیس جمهوری، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه و محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار و گفتوگو کرد. بررسی ابعاد مختلف تحولات جاری از جمله مذاکرات برجام، موضعگیری درباره حادثه در تأسیسات هستهای نطنز، همکاریهای اقتصادی و سیاسی دوجانبه و همکاریهای دو کشور در زمینه تبادلات واکسن کرونا و راهاندازی خط تولید واکسن در ایران، از جمله محورهای گفتوگوهای دیروز بود.
روحانی: ایران نه کمتر از برجام میخواهد، نه بیشتر از آن
روحانی در دیدار وزیر امور خارجه روسیه، با اشاره به علاقهمندی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه همکاریهای منطقهای، از توسعه این همکاریها با هدف کمک به برقراری صلح و ثبات در منطقه به عنوان اقدامی راهبردی در مقابله با یکجانبهگرایی امریکا و مداخله در امور منطقه از سوی این کشور استقبال کرد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، رئیس جمهوری با تأکید بر ضرورت حفظ امنیت، صلح و ثبات در منطقه و اینکه امنیت منطقه باید از سوی کشورهای خود منطقه حفظ شود، بر لزوم توسعه همکاریهای دفاعی و نظامی ایران و روسیه با توجه به پایان تحریمهای تسلیحاتی ایران از ماه اکتبر سال گذشته، تأکید کرد.
روحانی با قدردانی از مواضع و حمایتهای مسکو از مذاکرات هستهای، بر تداوم تلاشها برای حفظ و احیای برجام به عنوان یک توافق چندجانبه بینالمللی که الگویی برای حل و فصل مشکلات از مسیر مذاکره و دیپلماسی بوده است، تأکید کرد و گفت: امروز امریکا و همه دنیا به این نتیجه رسیدهاند که فشار حداکثری شکست خورده و تنها راه امریکا برای بازگشت به برجام، لغو تحریمها است. او افزود: حرکت دو کشور در این خصوص نشاندهنده نگاه مشترک در مورد مسائل بینالمللی از جمله برجام است و همچنین امروز برای اینکه بتوانیم برجام را احیا و فعال کنیم، همکاری دو کشور به طور قطع بسیار مؤثر خواهد بود.
رئیس جمهوری تأکید کرد: ما در واقع میخواهیم فضا و روابط به تعهدات و توافقات سال 2015 برگردد و همه طرفهای برجام، همان قولها و گفتارهای خود را عملیاتی کنند و هر آنچه در آن زمان توافق شده پذیرفته شود، نه حاضریم کمتر از آن را بپذیریم و نه دنبال آن هستیم که بیش از آن را بدست آوریم.
باز کردن پای رژیم صهیونیستی به خلیج فارس خطرناک است
روحانی در ادامه با اشاره به مشکلات و بحرانهای منطقهای از جمله بحران یمن و سوریه بر تداوم همکاریها و تبادل نظر ایران و روسیه به عنوان دو کشور تأثیرگذار منطقه برای حل و فصل بحرانها و مشکلات منطقهای تأکید کرد و افزود: باز کردن پای رژیم صهیونیستی به عنوان یک عنصر بیثباتکننده و تنشزا، در منطقه خلیج فارس، اقدامی خطرناک است. رئیس جمهوری همچنین با اشاره به همکاریهای خوب دو کشور در حوزههای سیاسی و منطقهای، بر ضرورت تقویت مناسبات اقتصادی و همچنین تسریع در اجرایی و عملیاتی شدن توافقات و پروژههای مشترک اقتصادی دو کشور در حوزههای نفت، انرژی و حمل و نقل و همکاری دو کشور در حوزه هستهای در ساخت دو نیروگاه در بوشهر و همچنین سوخت نیروگاهها و ایزوتوپها، با استفاده از ظرفیت شرکتهای خصوصی تأکید کرد. روحانی در این دیدار با اشاره به موفقیتهای روسیه در زمینه کرونا و توفیق در ساخت واکسن، تسریع در ارسال محمولههای واکسن ساخت این کشور به ایران را مورد اشاره قرار داد و بر لزوم تسریع در راهاندازی خط تولید مشترک واکسن در کشورمان تأکید کرد.
تأکید روسیه بر لزوم بازگشت بیقید و شرط امریکا به برجام
وزیر امور خارجه روسیه نیز در این دیدار با بیان اینکه دو کشور برای توسعه و تعمیق روابط مصمم بوده و اراده قوی دارند، گفت: برای توسعه همکاریهای مسکو – تهران از جمله همکاریهای فنی و دفاعی هیچ محدودیتی وجود ندارد. لاوروف با بیان اینکه ایران و روسیه در زمینه همکاریهای منطقهای و بینالمللی اهداف مشترک و نزدیک دارند، به مذاکرات هستهای اخیر در وین و تمایل امریکا برای بازگشت به برجام اشاره کرد و افزود: تنها راه حل مسأله از نظر مسکو بازگشت بیقید و شرط و کامل امریکا به برجام با اجرای قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد و عمل به تعهدات از سوی این کشور است. لاوروف تصریح کرد: از نظر ما این کاملاً غیرمفید است که از ایران خواسته شود در چارچوب برجام شرایط جدیدی را بپذیرد یا فراتر از تعهدات خود در قالب برجام عمل کند.
وزیر امور خارجه روسیه تأکید کرد: هرگونه سند تکمیلی یا اضافی درباره مسائل مختلف از جمله منطقهای یا توسعه نظامی میتواند خارج از چارچوب برجام و در راستای تأمین امنیت منطقه و خلیج فارس با حضور کشورهای منطقه به صورت جداگانه مورد برررسی قرار گیرد. سرگئی لاوروف همچنین بر توسعه و تعمیق روابط تهران و مسکو تأکید کرد و یادآور شد روسیه برای اجرایی و عملیاتی کردن توافقات در راستای توسعه روابط، جدی است و پروژههای مشترک دو کشور با سرعت و جدیت دنبال خواهد شد.
ظریف: اگر اسرائیل مسئول حادثه نطنز باشد پاسخ خواهد گرفت
وزیر امور خارجه روسیه همچنین پس از گفتوگو با همتای ایرانی خود، در یک نشست خبری مشترک حضور یافت. ظریف در این نشست با تأکید بر اینکه امریکا باید بدون توقف به تعهدات خودش برگردد و همه تحریمها را رفع کند، تأکید کرد که ایران هم پس از راستیآزمایی اقدامات خودش را انجام خواهد داد. وزیر خارجه ایران با یادآوری اینکه ایران هیچ مشکلی برای بازگشت به برجام ندارد، افزود: امریکاییها باید بدانند نه تحریم و نه اقدامات خرابکارانه ابزار مذاکراتی برای آنان نخواهد بود و این اقدامات فقط وضعیت را برای آنان دشوارتر میکند. ظریف همچنین به موضوع همکاری ایران و روسیه درباره واکسن کرونا اشاره و ابراز امیدواری کرد با توافقی که بین دو کشور صورت گرفته، تولید واکسن اسپوتنیک در ایران شروع شود و امکان خرید تعداد بیشتر این واکسن از روسیه برای تأمین نیازهای ما فراهم شود، چرا که این، زمینه خوبی برای همکاریهای گستردهتر بین ایران و روسیه است. انتقاد از ناتوانی اتحادیه اروپا و انفعال آن در برابر خرابکاریهایی که در سایت هستهای ایران صورت میگیرد، از دیگر موضوعاتی بود که عالیترین مقام دیپلماتیک ایران به آن اشاره کرد و افزود: امروز هم به جای اینکه اروپاییها اقدام امریکا برای تهدید تروریستی علیه امنیت غذایی و دارویی ۸۲ میلیون ایرانی را محکوم کنند و به جای اینکه علیه اقدام درباره سایت غنیسازی تحت نظر آژانس هسته ای، اقدام کنند، با یک اظهار نظر نرم از کنار آن عبور کرده و همزمان علیه مقامات نظامی کشور اقدام می کنند، اینها فقط باعث میشود اتحادیه اروپا به دنیا ثابت کند که جایگاهی در دنیا ندارد. ظریف تأکید کرد که اگر رژیم صهیونیستی مسئول حادثه نطنز باشد پاسخ خواهد گرفت. او گفت: اگر اسرائیلیها فکر میکنند میتوانند مانع رفع تحریمها علیه ملت ایران شوند، اشتباه میکنند. دست ایران هم در مذاکره و هم در آینده هستهای قویتر خواهد بود و حمله به تأسیسات نطنز موضع ایران در مذاکرات هستهای را تقویت میکند. ظریف تصریح کرد: آنچه در نظنز انجام شد، شرایط را برای ایران امکانپذیر میکند که به طور قانونی برای جبران این حماقت تروریستی هر کاری برای پیشرفت هستهای در نظنز انجام دهد. در آینده نزدیک نظنز با سانتریفوژهای پیشرفتهتر جلو خواهد رفت.
محکومیت هرگونه اقدام علیه برجام از سوی لاوروف
وزیر خارجه روسیه هم در این نشست خبری با بیان اینکه موضع ما در مورد برجام کاملاً روشن است و همه تحریمها علیه ایران باید بیقید و شرط برداشته شود، گفت: تنها راه احیای برجام این است که امریکا به صورت کامل به تعهدات خود بازگردد و طبق قطعنامه شورای امنیت و سازمان ملل عمل کند. اگر امریکاییها این کار را نکنند ممکن است پیامدهای ناگواری داشته باشد. تلاش ما این است که کمک کنیم امریکاییها به برجام بازگردند و ایرانیها نیز بازگردند. به گفته لارورف، ایران و روسیه در راستای همکاری دوجانبه در زمینه حمل و نقل، ادارات، و موضوعات فرهنگی گفتوگوهای خوبی داشتند و توافقنامه فرهنگی میان دو کشور امضا شد. او درباره واکسن کرونا هم افزود: ما درباره مبارزه با کرونا و تامین واکسن اسپوتنیک که به گفته کارشناسان ایرانی از کارآمدترین و بهترین واکسنهاست، گفت و گو کردیم و بنا شد تلاش کنیم در خاک ایران با استفاده از کارشناسان دو کشور این واکسن را تولید کنیم.
توافق درباره چارچوب مذاکرات آستانه، حمایت از طرح صلح هرمز و موضوع قره باغ از دیگر محورهای گفتوگوی طرفین بود. وزیر خارجه روسیه همچنین درباره این روزها که اروپا در وین نقش هماهنگکننده مذاکرات بین ایران و ۱+۴ در چارچوب برجام را بر عهده دارد، اما همزمان تحریمهایی را علیه تعدادی از مقامات ایرانی و همچنین علیه روسیه اعمال کرده است، گفت: بسیار از شنیدن این خبر تعجب کردم، این رویکرد اتحادیه اروپا نشان میدهد آنها نمیدانند در زمینه حقوق بشر چه اتفاقی در اروپا میافتد. وی با بیان اینکه اعمال این تحریمها در اوج مذاکرات برای حفظ برجام اشتباه بزرگی است، افزود: این اقدام حتی بدتر از یک جرم است. وزیر خارجه روسیه همچنین تأکید کرد: هرگونه تلاش برای برهم زدن روند برجام را محکوم میکنیم.
∎
روحانی: ایران نه کمتر از برجام میخواهد، نه بیشتر از آن
روحانی در دیدار وزیر امور خارجه روسیه، با اشاره به علاقهمندی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه همکاریهای منطقهای، از توسعه این همکاریها با هدف کمک به برقراری صلح و ثبات در منطقه به عنوان اقدامی راهبردی در مقابله با یکجانبهگرایی امریکا و مداخله در امور منطقه از سوی این کشور استقبال کرد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دولت، رئیس جمهوری با تأکید بر ضرورت حفظ امنیت، صلح و ثبات در منطقه و اینکه امنیت منطقه باید از سوی کشورهای خود منطقه حفظ شود، بر لزوم توسعه همکاریهای دفاعی و نظامی ایران و روسیه با توجه به پایان تحریمهای تسلیحاتی ایران از ماه اکتبر سال گذشته، تأکید کرد.
روحانی با قدردانی از مواضع و حمایتهای مسکو از مذاکرات هستهای، بر تداوم تلاشها برای حفظ و احیای برجام به عنوان یک توافق چندجانبه بینالمللی که الگویی برای حل و فصل مشکلات از مسیر مذاکره و دیپلماسی بوده است، تأکید کرد و گفت: امروز امریکا و همه دنیا به این نتیجه رسیدهاند که فشار حداکثری شکست خورده و تنها راه امریکا برای بازگشت به برجام، لغو تحریمها است. او افزود: حرکت دو کشور در این خصوص نشاندهنده نگاه مشترک در مورد مسائل بینالمللی از جمله برجام است و همچنین امروز برای اینکه بتوانیم برجام را احیا و فعال کنیم، همکاری دو کشور به طور قطع بسیار مؤثر خواهد بود.
رئیس جمهوری تأکید کرد: ما در واقع میخواهیم فضا و روابط به تعهدات و توافقات سال 2015 برگردد و همه طرفهای برجام، همان قولها و گفتارهای خود را عملیاتی کنند و هر آنچه در آن زمان توافق شده پذیرفته شود، نه حاضریم کمتر از آن را بپذیریم و نه دنبال آن هستیم که بیش از آن را بدست آوریم.
باز کردن پای رژیم صهیونیستی به خلیج فارس خطرناک است
روحانی در ادامه با اشاره به مشکلات و بحرانهای منطقهای از جمله بحران یمن و سوریه بر تداوم همکاریها و تبادل نظر ایران و روسیه به عنوان دو کشور تأثیرگذار منطقه برای حل و فصل بحرانها و مشکلات منطقهای تأکید کرد و افزود: باز کردن پای رژیم صهیونیستی به عنوان یک عنصر بیثباتکننده و تنشزا، در منطقه خلیج فارس، اقدامی خطرناک است. رئیس جمهوری همچنین با اشاره به همکاریهای خوب دو کشور در حوزههای سیاسی و منطقهای، بر ضرورت تقویت مناسبات اقتصادی و همچنین تسریع در اجرایی و عملیاتی شدن توافقات و پروژههای مشترک اقتصادی دو کشور در حوزههای نفت، انرژی و حمل و نقل و همکاری دو کشور در حوزه هستهای در ساخت دو نیروگاه در بوشهر و همچنین سوخت نیروگاهها و ایزوتوپها، با استفاده از ظرفیت شرکتهای خصوصی تأکید کرد. روحانی در این دیدار با اشاره به موفقیتهای روسیه در زمینه کرونا و توفیق در ساخت واکسن، تسریع در ارسال محمولههای واکسن ساخت این کشور به ایران را مورد اشاره قرار داد و بر لزوم تسریع در راهاندازی خط تولید مشترک واکسن در کشورمان تأکید کرد.
تأکید روسیه بر لزوم بازگشت بیقید و شرط امریکا به برجام
وزیر امور خارجه روسیه نیز در این دیدار با بیان اینکه دو کشور برای توسعه و تعمیق روابط مصمم بوده و اراده قوی دارند، گفت: برای توسعه همکاریهای مسکو – تهران از جمله همکاریهای فنی و دفاعی هیچ محدودیتی وجود ندارد. لاوروف با بیان اینکه ایران و روسیه در زمینه همکاریهای منطقهای و بینالمللی اهداف مشترک و نزدیک دارند، به مذاکرات هستهای اخیر در وین و تمایل امریکا برای بازگشت به برجام اشاره کرد و افزود: تنها راه حل مسأله از نظر مسکو بازگشت بیقید و شرط و کامل امریکا به برجام با اجرای قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد و عمل به تعهدات از سوی این کشور است. لاوروف تصریح کرد: از نظر ما این کاملاً غیرمفید است که از ایران خواسته شود در چارچوب برجام شرایط جدیدی را بپذیرد یا فراتر از تعهدات خود در قالب برجام عمل کند.
وزیر امور خارجه روسیه تأکید کرد: هرگونه سند تکمیلی یا اضافی درباره مسائل مختلف از جمله منطقهای یا توسعه نظامی میتواند خارج از چارچوب برجام و در راستای تأمین امنیت منطقه و خلیج فارس با حضور کشورهای منطقه به صورت جداگانه مورد برررسی قرار گیرد. سرگئی لاوروف همچنین بر توسعه و تعمیق روابط تهران و مسکو تأکید کرد و یادآور شد روسیه برای اجرایی و عملیاتی کردن توافقات در راستای توسعه روابط، جدی است و پروژههای مشترک دو کشور با سرعت و جدیت دنبال خواهد شد.
ظریف: اگر اسرائیل مسئول حادثه نطنز باشد پاسخ خواهد گرفت
وزیر امور خارجه روسیه همچنین پس از گفتوگو با همتای ایرانی خود، در یک نشست خبری مشترک حضور یافت. ظریف در این نشست با تأکید بر اینکه امریکا باید بدون توقف به تعهدات خودش برگردد و همه تحریمها را رفع کند، تأکید کرد که ایران هم پس از راستیآزمایی اقدامات خودش را انجام خواهد داد. وزیر خارجه ایران با یادآوری اینکه ایران هیچ مشکلی برای بازگشت به برجام ندارد، افزود: امریکاییها باید بدانند نه تحریم و نه اقدامات خرابکارانه ابزار مذاکراتی برای آنان نخواهد بود و این اقدامات فقط وضعیت را برای آنان دشوارتر میکند. ظریف همچنین به موضوع همکاری ایران و روسیه درباره واکسن کرونا اشاره و ابراز امیدواری کرد با توافقی که بین دو کشور صورت گرفته، تولید واکسن اسپوتنیک در ایران شروع شود و امکان خرید تعداد بیشتر این واکسن از روسیه برای تأمین نیازهای ما فراهم شود، چرا که این، زمینه خوبی برای همکاریهای گستردهتر بین ایران و روسیه است. انتقاد از ناتوانی اتحادیه اروپا و انفعال آن در برابر خرابکاریهایی که در سایت هستهای ایران صورت میگیرد، از دیگر موضوعاتی بود که عالیترین مقام دیپلماتیک ایران به آن اشاره کرد و افزود: امروز هم به جای اینکه اروپاییها اقدام امریکا برای تهدید تروریستی علیه امنیت غذایی و دارویی ۸۲ میلیون ایرانی را محکوم کنند و به جای اینکه علیه اقدام درباره سایت غنیسازی تحت نظر آژانس هسته ای، اقدام کنند، با یک اظهار نظر نرم از کنار آن عبور کرده و همزمان علیه مقامات نظامی کشور اقدام می کنند، اینها فقط باعث میشود اتحادیه اروپا به دنیا ثابت کند که جایگاهی در دنیا ندارد. ظریف تأکید کرد که اگر رژیم صهیونیستی مسئول حادثه نطنز باشد پاسخ خواهد گرفت. او گفت: اگر اسرائیلیها فکر میکنند میتوانند مانع رفع تحریمها علیه ملت ایران شوند، اشتباه میکنند. دست ایران هم در مذاکره و هم در آینده هستهای قویتر خواهد بود و حمله به تأسیسات نطنز موضع ایران در مذاکرات هستهای را تقویت میکند. ظریف تصریح کرد: آنچه در نظنز انجام شد، شرایط را برای ایران امکانپذیر میکند که به طور قانونی برای جبران این حماقت تروریستی هر کاری برای پیشرفت هستهای در نظنز انجام دهد. در آینده نزدیک نظنز با سانتریفوژهای پیشرفتهتر جلو خواهد رفت.
محکومیت هرگونه اقدام علیه برجام از سوی لاوروف
وزیر خارجه روسیه هم در این نشست خبری با بیان اینکه موضع ما در مورد برجام کاملاً روشن است و همه تحریمها علیه ایران باید بیقید و شرط برداشته شود، گفت: تنها راه احیای برجام این است که امریکا به صورت کامل به تعهدات خود بازگردد و طبق قطعنامه شورای امنیت و سازمان ملل عمل کند. اگر امریکاییها این کار را نکنند ممکن است پیامدهای ناگواری داشته باشد. تلاش ما این است که کمک کنیم امریکاییها به برجام بازگردند و ایرانیها نیز بازگردند. به گفته لارورف، ایران و روسیه در راستای همکاری دوجانبه در زمینه حمل و نقل، ادارات، و موضوعات فرهنگی گفتوگوهای خوبی داشتند و توافقنامه فرهنگی میان دو کشور امضا شد. او درباره واکسن کرونا هم افزود: ما درباره مبارزه با کرونا و تامین واکسن اسپوتنیک که به گفته کارشناسان ایرانی از کارآمدترین و بهترین واکسنهاست، گفت و گو کردیم و بنا شد تلاش کنیم در خاک ایران با استفاده از کارشناسان دو کشور این واکسن را تولید کنیم.
توافق درباره چارچوب مذاکرات آستانه، حمایت از طرح صلح هرمز و موضوع قره باغ از دیگر محورهای گفتوگوی طرفین بود. وزیر خارجه روسیه همچنین درباره این روزها که اروپا در وین نقش هماهنگکننده مذاکرات بین ایران و ۱+۴ در چارچوب برجام را بر عهده دارد، اما همزمان تحریمهایی را علیه تعدادی از مقامات ایرانی و همچنین علیه روسیه اعمال کرده است، گفت: بسیار از شنیدن این خبر تعجب کردم، این رویکرد اتحادیه اروپا نشان میدهد آنها نمیدانند در زمینه حقوق بشر چه اتفاقی در اروپا میافتد. وی با بیان اینکه اعمال این تحریمها در اوج مذاکرات برای حفظ برجام اشتباه بزرگی است، افزود: این اقدام حتی بدتر از یک جرم است. وزیر خارجه روسیه همچنین تأکید کرد: هرگونه تلاش برای برهم زدن روند برجام را محکوم میکنیم.