در پی انتشار خبر امضای «برنامه همکاری 25 ساله ایران و چین» که به دنبال سفر وزیر امور خارجه چین به ایران به امضاء رسید، موج رسانهای گستردهای در شبکههای اجتماعی و برخی رسانههای داخلی و خارجی شکل گرفت. به منظور روشن شدن ابعاد قرارداد مذکور و علت شیطنت برخی رسانهها در این ارتباط، گفتگویی با دکتر «جیانوی هن» انجام شد. از نظر استاد روابط بینالملل دانشگاه شانگهای، چین امیدوار است بتواند از طریق این قرارداد، به توسعه دو کشور کمک کند. این استاد چینی ضمن اذعان به دروغگویی غربیها در خصوص قراداد 25 ساله ایران و چین، پیشبینی کرد که در آینده احتمالا تلاش بیشتری از سوی غربیها برای تخریب قرارداد مذکور صورت پذیرد.
مشروح مصاحبه با دکتر «جیانوی هن» بدین شرح است:
- به طور کلی قرارداد 25 ساله بین ایران و چین را چطور ارزیابی میکنید و به عنوان یک استاد روابط بینالملل چینی، چه دیدگاهی در خصوص آن دارید؟
احساس میکنم ایرانیها به معامله اعتماد ندارند و میخواهند بدانند که هدف چین از امضای این معامله چیست. در حقیقت، دولت ایران مدتها در خصوص این معامله تبلیغ میکرد و چین در ابتدای از امضای آن امتناع میورزید. فکر میکنید چین بخواهد از ایران برای افزایش نفوذ خود در خاورمیانه استفاده کند؟ در واقع منافع چین در کشورهای عربی در مقایسه با ایران بیشتر است. چین تقریبا با همه کشورها و نه فقط با ایران رابطه خوبی دارد. چین امیدوار است با استفاده از این معامله توسعه اقتصادی ایران و همچنین خود چین را به ارمغان بیاورد. توافقنامه فعلی در اصل یک معامله همکاری اقتصادی است و نه یک معامله نظامی یا یک پیمان اتحاد.
رسانههای غربی در هیاهوی رسانهای خود [پیرامون این تبلیغات] مدعی شدند که چین یک قرارداد 400 میلیارد دلاری با ایران امضا کرده است. اما این رقم کاملا اغراق شده است و حقیقت ندارد. در واقع، چنین رقمی در معامله وجود ندارد. غرب دروغ میگوید که فکر میکنم تأثیر بدی هم روی ایرانیها داشته است. من معتقدم که غرب در آینده این معامله را بیشتر تخریب خواهد کرد. مخربترین سلاح این است که بسیاری از ایرانیها به چین اعتماد ندارند.
ما بر این باوریم که چین اولویت اصلی ایالات متحده در آینده است و چین خود را برای این امر آماده کرده است. اما این بدان معنا نیست که ایران به مسئله دوم یا سوم تبدیل خواهد شد. خاورمیانه برای ایالات متحده بسیار حیاتی است. بیشتر پایگاههای نظامی برون مرزی ایالات متحده در خاورمیانه و در واقع در اطراف ایران واقع شدهاند.
بهترین راه این است که کمی صبور باشید؛ منتظر باشید و ببینید معامله ایران و چین در سالهای آینده چه نتایجی به دنبال خواهد داشت. من معتقدم این معامله مزایایی زیادی برای هر دو طرف به همراه خواهد داشت.
- آیا رسانههای چینی جزئیات قرارداد موسوم به «سند همکاری 25 ساله ایران و چین» را منتشر کردهاند. استقبال جامعه چین و به ویژه نخبگان سیاسی این کشور در قبال توافقنامه مذکور چطور بوده است؟
چین هنوز جزئیاتی از این معامله را منتشر نکرده است. من فکر میکنم دلیل اصلی ملاحظات امنیتی باشد؛ زیرا اکنون این امر، موضوع حساسی است. و حدس میزنم که تا کنون محتوای آن کاملا مشخص نشده باشد. به نظر میرسد در مورد این موضوع، بین ایران و دولت چین اتفاق نظر وجود دارد. دولت ایران نیز هنوز جزئیاتی از آن را منتشر نکرده است.
در واقع، واکنش چندان گستردهای در میان جامعه چین [در مورد این قرارداد] وجود ندارد. فقط برخی از اساتید و سیاستمداران نگرانیهای در مورد آن دارند. اکثر اساتید از جمله خود من، از امضای سریع معامله کمی متعجب هستیم اما در کل از آن استقبال میکنیم. برخی اساتید نگرانیهایی نسبت به واکنش عربها و اسرائیل دارند؛ زیرا آنها نیز شرکای چین هستند.
- همانطور که مستحضرید، ایران در حال مذاکره با 1 + 4 در وین بر سر احیای برجام است. موضع مقامات چینی در این زمینه چیست و آیا آنها در کنار ایران خواهند ایستاد؟
قطعا چین نه تنها از باب منصف بودن بلکه به دلیل منافع خود نیز از ایران در توافق هستهای حمایت میکند. شرکتهای چینی که در ایران حضور دارند، خواهان برداشته شدن تمام تحریمها هستند.
- به نظر شما دولت چین از امضای برنامه همکاری 25 ساله با ایران چه هدفی را دنبال میکند و آیا میتوان گفت که این اقدام بخشی از طرح توسعه حضور چین در خاورمیانه است؟
این معامله به معنای تمایل چین به افزایش نفوذ خود در خاورمیانه نیست. از نظر چین، خاورمیانه یک منطقه پر خطر است و مقامات چینی نمیخواهد زیاد در آن مداخله کند. اما از منظر رقابت با ایالات متحده، این اقدام چین فشارهایی را بر آمریکا وارد خواهد کرد.
- به نظر شما به عنوان یک کارشناس مسائل بینالملل، این توافقنامه چه تاثیری بر آینده روابط دو دولت و ملت خواهد داشت؟
اکنون برای ارزیابی آثار این معامله در روابط ایران و چین خیلی زود است. آثار این توافق، به تدریج همزمان با اجرای آن آشکار خواهد شد و بسیاری از متغیرها بر نتیجه معامله موثر خواهد بود.
- همانطور که میشد حدس زد، رسانههای غربی به تخریب و سیاهنمایی توافقنامه مذکور پرداختهاند. علت این رفتار رو چگونه ارزیابی میکنید؟
رسانههای غربی به کارشکنی خود در این رابطه ادامه خواهند داد؛ به ویژه تلاش خواهند کرد از طریق رسانههای ایرانی بر افکار عمومی ایرانیان تأثیر بگذارند. امیدوارم رسانههای ایرانی بتوانند نیت واقعی غرب را تشخیص دهند.
- بسیاری از تحلیلگران معتقدند که چین اولویت اصلی سیاست خارجی آمریکاست و از زمان روی کار آمدن دولت جدید این کشور بحث های زیادی پیرامون راهبرد به اصطلاح «مهار چین» مطرح می شود. موضع چین در قبال این موضوع چیست؟
چین مهمترین اولویت سیاست مهار ایالات متحده در آینده خواهد بود. این امر از طریق توازن قدرت در نظام جهانی تعیین کننده خواهد بود. ما آن را درک کرده و خودمان را برای مدت طولانی آماده کردهایم.
انتهای پیام/
نظر شما