صاحب‌خبر - در پی نشست وین، برخی منابع خبری مدعی شدند که توافقی بین ایران و 1+4 صورت گرفته تا طی آن، ایران ضمن راستی‌آزمایی لغو تحریم‌های واشنگتن، به تعهدات برجامی خود بازگردد. این رسانه‌ها ادعا کردند که این راستی‌آزمایی تقریبا در طول 24ساعت صورت خواهد گرفت. این موضوع با واکنش مقامات و نهادهای کشورمان روبرو شد. در همین رابطه، سفارت ایران در مقر سازمان ملل روز گذشته طی پیامی در فضای مجازی، نوشت: منظور ایران از تمامی تحریم‌های آمریکا باید برداشته شوند، چیست؟ ترامپ سیلی از ۱۶۰۰تحریم علیه ایران اعمال کرد(مطابق با گزارش نیویورک‌تایمز). هدف اساسی هر تحریم جدیدی، از بین بردن برجام و وادار کردن ایران به مذاکره مجدد بود. سفارت ایران ادامه داد: پس تمامی تحریم‌ها پس از تحریم ۸مه۲۰۱۸ هسته‌ای هستند و برچسب آنها نامرتبط است. از آنها یک بار برای پایان دادن به توافق استفاده شد و حال از آنها برای احیای توافق استفاده می‌شود. تمامی این تحریم‌ها به همراهی تحریم‌هایی که می‌بایست مطابق با برجام لغو شوند، باید برداشته شوند. سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه هم با تاکید بر اینکه مواضع جمهوری اسلامی ایران درخصوص موضوع برجام و مذاکرات صرفا از سوی مقامات وزارت امور خارجه اعلام می‌شود، گفت: هر گونه نقل‌قول‌ یا اخبار منتشرشده منتسب به منابع آگاه یا منابع نزدیک به هیات مذاکره‌کننده و امثال آن فاقد اعتبار است. شاخصه‌های حیله جدید آمریکا همچنین مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به این سوال پاسخ داد که راستی‌آزمایی انتفاع اقتصادی ایران از محل رفع تحریم‌ها باید براساس چه معیارها و شاخص‌هایی انجام شود. براساس ماده(6) قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» مصوب1399 مجلس شورای اسلامی در موضوع رفع تحریم و انتفاع اقتصاد ایران از محل آن، چند شاخص کلی مطرح شده که این شاخص‌ها عبارتند از: عادی شدن روابط کامل بانکی، رفع کامل موانع صادرات، فروش کامل نفت و فراورده‌های نفتی ایران و برگشت کامل و سریع ارز منابع حاصل از فروش. همچنین در ماده(7) این قانون، دولت موظف شده گزارش اقدام‌های انجام شده در موضوع رفع تحریم‌ها را به مجلس گزارش کرده و پس از آن، کمیسیون‌های منتخب مجلس، ارزیابی خود را در رابطه با گزارش دولت تدوین کنند. تجمیع محتوای این دو ماده، دلالت بر آن دارد که رفع تحریم‌های ایران باید همراه با انتفاع اقتصادی باشد و این انتفاع باید به‌صورت دقیق و سنجش‌پذیر مورد راستی‌آزمایی قرار گیرد. در این گزارش آمده است که حال این سؤال مطرح است که راستی‌آزمایی انتفاع اقتصادی ایران از محل رفع تحریم‌ها باید براساس چه معیارها و شاخص‌هایی انجام شود. در گزارش «تدبیر اقتصاد کشور در شرایط تحریم: 1. ضرورت برنامه‌ریزی اقتصاد ملی با فرض ماندگاری تحریم‌ها» به تفصیل و در گزارش حاضر، به اختصار توضیح داده شده که آمریکا، ابزارهای اقتصادی، سیاسی و حقوقی متعددی را به‌کار می‌گیرد که حتی در صورت رفع حقوقی تحریم‌ها، باز هم بتواند مانع از انتفاع اقتصاد ایران شود. نکته مهم آن است که در شرایط حاضر، کاربست رویکرد حقوقیِ صرف و تلاش برای رفع حقوقی تحریم‌ها(رویکرد سلبی) در شرایطی که واشنگتن به‌دلیل عدم اراده جدی در رفع تحریم‌ها تلاش می‌کند با ابزارهای مختلف ریسک همکاری اقتصادی با ایران را افزایش دهد، یک خطای راهبردی بوده و به هیج وجه، اتخاذ این رویکرد، نمی‌تواند زمینه انتفاع اقتصاد ایران از ناحیه رفع تحریم‌ها را فراهم کند. تدوین فهرست‌های عریض و طویل از تحریم‌های وضع شده ازسوی آمریکا علیه اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی و پافشاری صِرف بر رفع حقوقی این تحریم‌ها، نشانه‌هایی از اتخاد رویکرد سلبی نادرست است. برخی از دلایل عدم موفقیت و خطا بودن کاربست رویکرد حقوقی صِرف در رفع تحریم‌ها عبارتست از: الف) سنگ‌اندازی‌ها و بهانه‌جویی‌های حقوقی ایالات متحده در مسیر رفع واقعی تحریم‌ها و ب) ممانعت ایالات متحده از انتفاع اقتصادی ایران از ناحیه رفع تحریم‌ها. این گزارش افزود: درمجموع کاربست نگاه صرفاً حقوقی در شرایط فعلی، به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند زمینه را برای راستی‌آزمایی واقعی رفع تحریم‌ها و انتفاع اقتصاد ایران در عمل فراهم نماید. لذا به‌صورت مشخص، علاوه‌بر پافشاری بر روی رفع حقوقی تحریم، باید شاخص‌های عملیاتی و سنجش‌پذیر (رویکرد ایجابی) نیز در موضوع انتفاع از رفع تحریم‌ها طراحی شده و به‌عنوان شرط پایبندی به مفاد تعهدات و پیش‌شرط اجرای اقدامات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران معرفی شوند؛ مواردی نظیر مطالبه و اطمینان از انجام صادرات سطح مشخصی از نفت و فراورده و امکان تراکنش آزادانه بر منابع مالی حاصل، تحقق سطح مشخصی از تراکنش ماهیانه و عملیات بانکی توسط بانک‌های خارجی هدف و بازنگری عملیاتی در قواعد مرتبط با تعامل اقتصادی بین‌المللی با اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی که در گزارش به تفصیل بررسی شده است. بدیهی است که راستی‌آزمایی واقعی رفع تحریم‌ها و تحقق شاخص‌های سنجش‌پذیر ارائه شده از طرف ایران، در چند ساعت و چند روز ممکن نبوده و حداقل 3 تا 6ماه زمان نیاز دارد. همچنین ضروری است تداوم انتفاع اقتصاد ایران از محل رفع تحریم‌ها در بازه‌های زمانی معین(برای مثال هر 6 ماه یکبار) مورد راستی‌آزمایی قرار گیرد. این در حالی است که شبکه «پرس تی‌وی» به نقل از یک منبع نزدیک به تیم ایرانی در گفت‌وگوهای وین گزارش داد: حداقل زمان مورد نیاز برای راستی‌آزمایی لغو تحریم‌های آمریکا علیه ایران، سه تا شش ماه است. شکست سیاست فشار حداکثری اما از سوی دیگر، اتکای آمریکا به سیاست فشار حداکثری ترامپ، با واکنش‌هایی روبرو شده است. شکست پروژه فشار حداکثری در شرایطی است که همگان به آن اذعان دارند. در همین رابطه، «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، گام‌های ایران در جهت کاهش تعهدات برجامی را نتیجه سیاست‌های «فشار حداکثری» دولت آمریکا علیه جمهوری اسلامی اعلام کرد. وی طی پیامی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی، در پاسخ به یادداشت رسانه سعودی «عرب‌نیوز» که مدعی شده بود که احتمال توسعه‌طلبی ایران در صورت کاهش تحریم‌های آمریکا این کشور وجود دارد، نوشت: تعداد زیادی از مخالفان برجام وجود داردند که مطلقاً قادر به ارائه جایگزین مناسب برای احیای آن نیستند. به گزارش تسنیم، اولیانوف سپس با انتقاد از سیاست‌های فشار حداکثری آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: تداوم سیاست فشار حداکثری به پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران فراتر از محدودیت‌های برجام و افزایش تنش‌ها در منطقه خلیج‌فارس منجر شد. همچنین روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» با اشاره به اینکه سیاست فشار حداکثری علیه ایران شکست خورده است، تاکید کرد که دولت بایدن باید به توافق هسته‌ای با ایران بازگردد.∎​