سعیده علیپور
در حالی که اخبار مربوط به کندی سرعت واکسیناسیون کرونا، بسیاری را از بهبود شرایط در ماهها و حتی یک سال آتی در کشور ناامید کرده است، بالا رفتن افسارگسیخته آمار شیوع و بستریها، از امروز کشور را به حالت فوقالعاده برده است. هر چند گروهی معتقدند این حالت فوقالعاده، نوشدارویی پس از مرگ سهراب است و زورش به پیشروی موج جدید نمیرسد.
هرچند برخی معتقدند، آنچه امروز در افزایش شیوع کرونا شاهد هستیم ناشی از عدم اجرای محدودیت از سوی ستاد مقابله با کرونا برای سفرهای نورزی 1400 است، سعید نمکی، وزیر بهداشت، خیز اخیر کرونا را ناشی از بیتوجهیهای قبل از سفرها، به خصوص بازارهای شلوغ، صفهای طولانی و درهم فشرده مرغ و غیره میداند که این بدان معنی است که باید منتظر افزایش بیشتر آمار در روزهای اخیر در نتیجه سفرهای نوروزی بود.
تعطیلی 10 روزه
روز پنجشنبه سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرد ۸۰ درصد شهرهای کشور قرمز و نارنجی هستند و از روز شنبه ۲۱ فروردین سراسر کشور به مدت ۱۰ روز تعطیل میشود و در صورت تداوم وضعیت خطر، امکان دارد این تعطیلی تمدید شود. هر چند این تعطیلی مشاغل سطح یک که در هیچیک از وضعیتهای سهگانه تعطیل نمیشوند را دربرنمیگیرد.
دیروز اما علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران، هفته آینده را هفتهای سخت برای تهران پیشبینی کرده و اصرار بر تعطیلی کامل شهر داشت. موضوعی که هیچ گاه از سوی ستاد مقابله با کرونا تایید و اجرا نشده است.
آن طور که مدیران نظام سلامت در کلانشهر تهران عنوان میکنند، هر روز بر تعداد بیماران کرونایی افزوده میشود و شرایط به گونهای شده است که بیمارستانهای درگیر بیماران کرونایی، تخت خالی ندارند.
شرایط قرمز در همه شهرها
اما تنها تهران نیست که به شکل ترسناکی با کرونا دست و پنجه نرم میکند. دیروز سخنگوی وزارت بهداشت وضعیت اغلب نقاط کشور را وخیم توصیف کرد و با بیان اینکه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۵۵ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند، گفت که ۲۲ هزار و ۴۷۸ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی و ۲۵۶۷ نفر از آنان بستری شدند. به گفته او ۴۲۷۸ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در بخشهای مراقبتهای ویژه بیمارستانها تحت مراقبت قرار دارند. بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت در حال حاضر ۲۵۷ شهرستان قرمز و ۱۲۹ شهرستان نارنجی هستند. دیروز معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان بوشهر گفت: «از یک ماه گذشته روند افزایشی شیوع ویروس کرونا در استان بوشهر شدت گرفته و متاسفانه این روند صعودی همچنان ادامه دارد».
رئیس کل سازمان نظام پرستاری روز جمعه از توزیع ناعادلانه واکسن در کشور انتقاد کرد و گفت: «واکسن کرونا در کشور کم است. ما هم قبول داریم ولی همین میزان کم باید عادلانه توزیع شود».
عبدالمحمد خواجهئیان با اشاره به شیوع انفجاری ویروس کرونا در استان بوشهر بر اساس آمار به دست آمده در سه هفته نخست فروردین ماه سال جاری گفت: «در خصوص موارد ابتلا در هفته سوم فروردین ۱۴۰۰ شاهد افزایش ۱۰۹ درصدی بودهایم».
همچنین دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان اعلام کرده که بهزودی شهرستانهای هرمزگان قرمز خواهند شد. رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان نیز سرایت کرونا در گیلان بسیار گستردهتر از موجهای پیشین دانست و گفت: «در حال حاضر ۱۳ شهرستان استان قرمز، چهار شهرستان در وضعیت نارنجی قرار دارد و احتمال قرمز شدن کامل استان، دور از ذهن نیست».
ارسلان سالاری، افزود: «اگر شیوع بیماری و افزایش بیماران بستری در استان به همین منوال ادامه داشته باشد، در تامین فضای فیزیکی و تخت کافی برای ارائه خدمات درمانی به مبتلایان با مشکل جدی مواجه خواهیم شد».
از سوی دیگر محمد کریمیان، رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایلام نیز وضعیت استان ایلام را «نگرانکننده» خواند. در استان ایلام، ۹ شهرستان ایلام، آبدانان، دهلران، درهشهر، ایوان، چرداول، چوار، مهران و بدره در وضعیت قرمز و شهرستانهای ملکشاهی، سیروان و هلیلان در وضعیت نارنجی قرار دارند. محمد فتحی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی البرز هم اعلام کرد که طی ۲۴ ساعت گذشته کوویدـ۱۹ سبب مرگ ۱۳ بیمار و انتقال ۱۴۳ نفر دیگر به تختهای بیمارستانی استان شد. استان البرز از ابتدای هفته جاری وارد موج چهارم و وضعیت قرمز کرونایی شده و شمار مجموع جانباختگان این بیماری در این استان به دو هزار و ۹۸۰ نفر رسیده است. سیدمحمد هاشمیشهری، رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان نیز گفته است با افزوده شدن ۸۷ مورد جدید در ۲۴ ساعت گذشته شمار مبتلایان کرونا در سیستان و بلوچستان به ۲۹ هزار و ۱۸۷ نفر رسید. شمار درگذشتگان این ویروس در این استان با افزودن یک نفر دیگر تا کنون به یکهزار و ۲۰۳ نفر رسیده است. بهگفته هاشمیشهری، موارد مثبت کرونای جهشیافته انگلیسی در استان سیستان و بلوچستان نیز در حال افزایش است و ۷۰ درصد موارد ابتلا در سطح استان را شامل میشود.
تعداد مبتلایان کرونا در استان اردبیل نیز همچنان به سرعت در حال افزایش است و شمار بستریها در مراکز درمانی این استان به ۴۱۷ نفر افزایش یافت.
در شبانهروز گذشته ۸۲ نفر مبتلای جدید به ویروس کرونا در بیمارستانهای استان اردبیل بستری شدند و چهار نفر جان خود را از دست دادند که مجموع جانباختگان در این استان به ۴۸۱ نفر رسید.
نیازمند آرایش جنگی هستیم
در این میان آنچه بیش از همه در موج چهارم کرونا سیستم درمان و مردم را درگیر کرده است سرعت بالای شیوع بیماری است. سخنگوی وزارت بهداشت با بیان اینکه سرعت موارد بستری بیماران در موج جدید بیماری حدود ۳.۷ برابر مدت مشابه در موجهای دوم و سوم بیماری است، گفت: «امیدواریم با همکاری جدی دستگاههای اجرایی کشور در اعمال محدودیتها و نظارت بر اجرای آنها و البته همراهی مسئولانه مردم در عمل به توصیههای بهداشتی، شاهد توقف روند افسارگسیخته شیوع بیماری کووید-۱۹ در کشور باشیم».
وی افزود: «بر این اساس با توجه به شرایط بسیار خطرناک کنونی بیماری در کشورمان، تمامی دستگاههای اجرایی و نهادهای حاکمیتی باید با آرایشی تمام جنگی و با حداکثر توان در میدان نبرد با ویروس حاضر شوند».
فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران، اصرار دارد که برای کنترل بیماری در تهران راهکار دیگری به غیر از «تعطیلی» شهر وجود ندارد. موضوعی که هیچ گاه از سوی ستاد مقابله با کرونا تایید و اجرا نشده است
حمید عمادی، عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا نیز دیروز از افزایش بیماران بدحال در بیمارستانها خبر داد و پیشبینی کرد که سه هفته سخت و پر مرگومیر در پیش داریم. عمادی گفت که این شرایط باعث میشود که بیمارستانها زودتر به ظرفیت اشباع برسند و نتوانند بیمار بپذیرند و چنین وضعیتی نگرانکننده است.
سرعت لاکپشتوار و نگرانکننده واکسیناسیون
در حالی که براساس آخرین آمار افرادی که دوز اول و دوم واکسن کرونا را در سراسر جهان دریافت کردهاند، به بیش از 710 میلیون نفر رسیدهاند، تاکنون ۲۵۰ هزار نفر از شهروندان ایران یک دوز واکسن کرونا دریافت کردهاند. موضوعی که نگرانیهای زیادی در پی داشته است.
دیروز پیام طبرسی، رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری و عضو کمیته علمی واکسن کوویران به خبرآنلاین گفت: «خیلی امیدوار بودم که با درست بودن همه اقدامات تا مهر و آبان واکسیناسیون عمومی تمام میشد، اما با این وضعیت کنونی به نظر نمیرسد که تا شش ماه اول ۱۴۰۱ هم بتوانیم واکسیناسیون را تمام کنیم». این در حالی است که از ۱۶ میلیون دوز واکسن کوواکس خریداریشده قرار بود در هفتههای اخیر ۷۸۰ هزار دوز به ایران ارسال شود، هر چند هنوز خبر دریافت این واکسنها رسانهای نشده است. رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری، البته معتقد است: «مقداری از این موضوع به این ربط دارد که برای تزریق واکسنهایی که میآوریم هم سرعت نداریم. بالاخره امید بود که اگر حدود ۸۰۰هزار واکسن وارد کشور شده تا الان همه کادر درمان واکسن تزریق کرده باشند، اما این اتفاق رخ نداده است».
ابتلای ۸۰ هزار پرستار به کرونا
در این میان قشر پرستار بیش از گروههای دیگر در کادر درمان، از وضعیت واکسیناسیون شکایت دارد و معتقد است عدالت در این امر رعایت نمیشود. در حال حاضر ۱۴۰ هزار پرستار در ایران مشغول خدمت به بیماران مبتلا به کرونا هستند و تاکنون ۱۱۰ نفر از آنها در این راه جان خود را از دست دادهاند. محمد میرزابیگی، رئیس کل سازمان نظام پرستاری نیز روز جمعه از توزیع ناعادلانه واکسن در کشور انتقاد کرد و گفت: «واکسن کرونا در کشور کم است. ما هم قبول داریم ولی همین میزان کم باید عادلانه توزیع شود. دلیل ندارد وزارت بهداشت ۴۵ هزار واکسن را از حدود ۱۰۰ هزار واکسن به یک سازمان به نام نظام پزشکی بدهد در حالی که پرستاران در بخش مراقبت در منزل در حال فدا شدن هستند». در ۱۴ ماه گذشته حدود ۸۰ هزار پرستار به کرونا مبتلا و بالغ بر ۸۰۰۰ نفر نیز به دلایل مختلفی اعم از بستری، قرنطینه و مسائل مربوط به آن از خدمت منفک شدهاند. در چنین شرایطی آیا روا است عدهای از مبتلایان قطعی به کرونا آزادانه به مسافرت بروند؟