محمود تهی دست در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا در مورد تاثیر سد کمال خان بر اقتصاد شرق ایران اظهار کرد: آبگیری سد کمال خان قطعا تاثیر خود را در حوزه آبی و کشاورزی سیستان و بلوچستان میگذارد. امیدواریم افغانستان به تعهد خود عمل کند و حق آبه ایران را بدهد. دریاچه هامون الان دیگر خشک شده و یکی از علل گرد و خاک در استان هم است.ادامه این روند موجب مهاجرت جمعیت شده و استان خالی میشود. باید فکر اساسی شود و به سمت و سویی حرکت شود که این مشکل را برطرف کنند.
وی افزود: چندین سال است که منطقه سیستان با خشکسالی روبرو است، با این سدی هم که تاسیس شده دیگر حتی آبی هم که از طریق سیلابها میآمد؛ دیگر نمیآید و مشکل ایجاد خواهد کرد.
تهیدست با تاکید بر اینکه افغانستان نیز از جاری بودن آب در سیستان و بلوچستان نفع میبرد گفت: منطقه سیستان مناطق بزرگ کشاورزی داشته، با توجه به اینکه این منطقه یکی از مرزهای خروجی ما به افغانستان هم است این کشور هم از این منطقه بسیار منتفع میشود ولی افغانستان کملطفی میکند، رسم مهماننوازی این نیست.
این عضو اتاق بارزگانی یادآور شد: از زمانی که روسیه به افغانستان حمله کرد افغانستانیهای زیادی به ایران مهاجرت کردند و امروز بسیاری از آنها دارای سرمایه و زندگی هستند. در منطقه سیستان هم بسیاری از افغانستانیها حضور دارند. این سبک و سیاق رسم همسایگی و مهماننوازی نیست.
وی افزود: اگر سیستان آب و کشاورزی داشته باشد برای خود افغانستان هم مثبت خواهد بود. این موضوع روی اقتصاد، کشاورزی، دامداری و به خصوص نگهداری از دامهای سنگین تاثیر میگذارد. اگر آب به همین میزان هم وارد سیستان نشود قاعدتا بخش بزرگی از بافت جمعیتی این استان به خصوص روستاها خالی میشود.
عضو هیات رییسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و پاکستان خاطرنشان کرد: افغانستان اعلام کرده که میخواهد با افتتاح این سد کشاورزی مناطقی که در حاشیه این سد قرار گرفتهاند را رشد دهد. علاوه بر این اعلام کردهاند که آب را در قبال نفت میدهند. در حالیکه بخشی از برق افغانستان از ایران تامین میشود و حتی بخشی از آب شرب این کشور از سیستان تامین میشود.
وی افزود: به احتمال زیاد افغانستان هم بهرهبرداری اقتصادی و هم سیاسی از این سد دارد و هم اینکه میخواهد منابع آبی خود را کنترل کند تا برای کشور خود درآمدزایی کند. اینکه گفته میشود میخواهند مناطق حاشیه سد را سرسبز و آباد کنند بعد از این مسائل است؛ بیشتر میخواهد برای کشور خود درآمدزایی کند.
تهیدست با اشاره به اهمیت تاسیس چاههای عمیق در مرز گفت: اگر افغانستان نمیتواند حق آبه ما را بدهد، دولت از چاههای ژرفی که الان هم استفاده میکند، بهره بیشتری ببرد. با زدن چاههای عمیق در نزدیک مرز، آبهایی که به ما نمیدهند را مورد استفاده قرار دهیم تا بتوانیم با این روش مقداری از کمبودهای آبی در منطقه سیستان را کاهش دهیم.
∎