سرویس بین الملل جوان آنلاین: سه کشور اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان که در روزهای اخیر همسو با امریکا، به دنبال تصویب قطعنامهای علیه برنامه هستهای ایران بودند، به یکباره موضع خود را تغییر دادند و از اقدام مخربانه خود عقب نشستند. به گزارش یورونیوز، تروئیکای اروپا روز پنجشنبه در بیانیهای که یک نسخه آن در تارنمای وزارت امور خارجه انگلیس منتشر شد، اعلام کردند: «ما در نظر داشتیم در نشست شورای حکام قطعنامهای را صادر کنیم، اما تصمیم گرفتیم اکنون این اقدام را به رغم حمایت روشن شورای حکام- متوقف کنیم و به مدیرکل آژانس برای تلاشهای جدیدی که اوایل هفته در خصوص خروج از بنبست و حل و فصل مسائل [با ایران]به شورا اعلام کرد زمان دهیم.» انگلیس، آلمان و فرانسه بدون اشاره به تعلل خود در اجرای تعهدات برجامی، شرایط را جدی توصیف و عنوان کردند: «ما تروئیکای اروپایی به طور کامل به برجام که اگر اجرا شود به سود منافع امنیتی همه ما خواهد بود، متعهد میمانیم.» این بیانیه از تدابیر جبرانی ایران تحت برجام و توقف اجرای پروتکل الحاقی ابراز نگرانی و ادعا کرده که اقدام ایران کار را برای جامعه بینالمللی برای اطمینان از اینکه فعالیتهای ایران صلحآمیز است، دشوار میکند. در بیانیه تروئیکای اروپایی ادعا شده است: «برخی از گامهای ایران پیامدهای غیرقابل بازگشتی را در زمینه ظرفیتهای اتمی ایران به همراه دارد. اقدامات ایران به طور جدی مزایای عدم اشاعه [تسلیحات اتمی]تحت برجام را تضعیف و احیای آن را دشوارتر میکند.» عقبنشینی غربیها از صدور قطعنامه علیه ایران در حالی است که در روزهای اخیر مقامات تهران مکرر هشدار دادند در صورت تصویب آن، توافق اخیر تهران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی کان لم یکن خواهد بود و ایران گامهای بعدی را برای کاهش تعهداتش در ذیل برجام برخواهد داشت. اروپاییها در حالی از کاهش تعهدات ایران در برجام ابراز نگرانی میکنند که در پنج سال گذشته از زمان اجرای برجام، هیچ اقدامی در راستای عمل به تعهداتشان انجام نداده و همسو با امریکا، در مسیر تخریب توافق هستهای گام برداشتهاند.
هموار شدن مسیر مذاکره!
هر چند اروپاییها از طرح ضدایرانی خود عقبنشینی کردهاند، اما در قبال این امتیاز توخالی، اهداف دیگری را دنبال میکنند که سرانجام آن آوردن ایران به پای میز مذاکره است. دیروز برخی منابع در عراق خبر از آزادشدن پولهای بلوکهشده ایران منتشر کردند تا یک سیگنال دیگر برای وارد کردن ایران پای میز مذاکره مخابره شود. همزمان خبرگزاری رویترز روز جمعه به نقل از منابع دیپلماتیک غربی گزارش داد که ایران در مورد شرکت در گفتگوهای غیررسمی با امریکا و اروپا در خصوص توافق هستهای طی روزهای اخیر «علامتهای دلگرمکنندهای» فرستاده است. یک منبع دیپلماتیک فرانسوی روز پنجشنبه به رویترز گفت: «اوضاع در مسیر درست پیش میرود و ما هم علامتهای مثبتی در این هفته و به خصوص در چند روز گذشته دریافت کردهایم.» این مقام فرانسوی ناشناس گفت: «هدف این است که همه طرفین تا پیش از فرا رسیدن نوروز در ۲۰ مارس گفتگوها را شروع کنند. او گفت: «همه تلاش خود را به کار میگیریم که این نشست ظرف روزها یا هفتههای آینده انجام شود.» تلاش برای مذاکره مجدد با ایران به صراحت از سوی سخنگوی وزارت خارجه امریکا اعلام شده است. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، ند پرایس با حمایت خود از تصمیم اروپاییها برای پس گرفتن قطعنامه خود علیه ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: «ما قویاً امیدواریم ایرانیان گفتگو را بپذیرند تا به پیشرفتی ملموس و معتبر برسیم.» ند پرایس در خصوص موضع واشنگتن در قبال گفتگوهای احتمالی میان ایران و امریکا ظرف هفتههای آینده گفت: «چیزی که همواره گفتهایم این است که ما نه خوشبین هستیم و نه بدبین. ما در عرصه دیپلماسی، هوشیار هستیم و میدانیم که با شرکایمان یعنی سه کشور اروپایی در این خصوص تعامل داریم.» وی اضافه کرد: «ما یک طرح راهبردی موسوم به پایبندی در برابر پایبندی پیشنهاد کردهایم. اگر ایران به پایبندی کامل به برجام برگردد، ایالات متحده آماده انجام اقدامی مشابه خواهد بود.»
اروپاییها و امریکا با عقبنشینی از صدور قطعنامه ضدایرانی به نوعی توپ را به زمین ایران انداختهاند تا با موجسواری روی این اقدام نشان دهند که یک گام به سمت تعامل با تهران نزدیک شدهاند تا ایران نیز گامهایی برای رفع موانع مذاکره بردارد. با وجود ادعای اروپاییها و امریکا مبنی بر فرستادن پالسهای مثبت ایران به مذاکرات با ۱+۵، اما محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران دیروز در پیام توئیتری نوشت: «برجام قابل مذاکره مجدد نیست.» ظریف همچنین با بیان اینکه دولت جو بایدن هم فشار حداکثری شکستخورده علیه ایران را ادامه میدهد، نوشت: «آیا زمان آن نرسیده که گزینهای را امتحان کند که شاید واقعاً کارساز باشد؟»
امریکا اخیراً اعلام کرد که حاضر به شرکت در گفتگوهای هستهای با ایران به میزبانی اتحادیه اروپاست. ایران که ابتدا خواهان رفع تحریمهاست، پیشنهاد واشنگتن را رد کرد. ایران بارها تأکید کرده که دولت امریکا اگر در بازگشت به برجام جدی است حسن نیت خود را با لغو همه تحریمهای ظالمانه نشان دهد. مقامات اروپایی و امریکا در ماههای اخیر بارها از توافق طولانیمدت و قویتر از برجام سخن گفتهاند که برنامه موشکی ایران نیز در آن گنجانده شود؛ ادعایی که به شدت از سوی مقامات ایرانی رد شده است.
همراه کردن روسیه با اروپا
اروپاییها با خودداری از صدور قطعنامه، علاوه بر اینکه در پی گرفتن امتیازاتی از ایران در میز مذاکرات احتمالی هستند، گوشهچشمی هم به متحد کردن دیگر اعضای برجام به ویژه روسیه با غرب دارند. به گزارش خبرگزاری تاس، میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین روز جمعه در حساب کاربری خود در فیس بوک نوشت: «انگلیس، آلمان و فرانسه، رسماً در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کردند که پیشنویس قطعنامه خود درباره ایران را به رأیگیری نمیگذارند. صدور قطعنامه ممکن بود به تشدید غیرقابل کنترل تنشها منجر شود، اما اکنون میدان برای تلاشهای دیپلماتیک گشوده شده است.» همچنین سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز پنجشنبه در مصاحبه با نشریه «راشِن مایند» با بیان اینکه همه چیز در احیای برجام به روسیه یا کشورهای اروپایی وابسته نیست، اظهار داشت: «مسئله اصلی، موضع دولت جو بایدن درباره توافق هستهای است. به زعم ما، خارج کردن وضعیت حول ایران و برنامه هستهایاش از بنبست، با گامهایی از سوی واشنگتن همراه خواهد بود که این پیام را به ایران بدهد که امریکا واقعاً در بازگشت به برجام جدی است.» اروپاییها در سالهای اخیر به شدت تلاش کردهاند روسیه را در افزایش فشارها بر ایران با خود همراه کنند، اما موفقیتی در این زمینه کسب نکردهاند.