صاحب‌خبر - نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه با حضور ۳۵ کشور عضو این شورا در حالی آغاز به کار کرد که موضوع ایران و برجام در کانون توجه این نشست قرار دارد.
منابع خبری گزارش داده‌اند که دیپلمات های آمریکایی پنجشنبه گذشته پیش‌نویس قطعنامه ای را توزیع کردند که اعتراض آمریکا را علیه تصمیم ایران برای توقف اقدامات داوطلبانه تحت برجام تشریح می کند و از ایران می‌خواهد به طور کامل با بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند.
منابع دیپلماتیک می‌گویند که هنوز کشورهای اروپایی تصمیم قطعی درمورد ارائه قطعنامه به شورای حکام نگرفته‌اند، زیرا موضوع ایران، در روزهای آینده نشست که از طریق کنفرانس ویدیویی برگزار می‌شود، مورد بحث قرار خواهد گرفت.
با وجود این روسیه پیشاپیش مخالفت خود را با صدور قطعنامه احتمالی در انتقاد به ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده است. میخائیل اولیانوف، سفیر روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، در حساب توئیتر خود، صدور چنین قطعنامه‌ای را یک «اشتباه محاسباتی» خوانده است.
ایران ۲۷ بهمن ماه گذشته در چارچوب اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها نامه توقف اجرای اقدامات داوطلبانه تحت برجام را تحویل آژانس داد. بر اساس بند ۶ این قانون دولت موظف شد تا پنجم اسفند ماه، دسترسی‌های نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی تحت برجام را متوقف کند.
ایران طبق موعد مقرر اراده جدی خود را برای اجرای قانون اقدام راهبردی به نمایش گذاشت و اعلام کرد که تنها در صورت لغو تحریم‌ها، تدابیر جبرانی تحت برجام برگشت پذیر خواهد بود.
وزیر امور خارجه ایران پیش از آغاز نشست شورا، با بیان اینکه پیگیری قطعنامه علیه ایران در شورای حکام باعث بهم ریختگی شرایط کنونی می‌شود، تصریح کرد: توضیحات لازم را درباره این شرایط به همه اعضای شورای حکام داده‌ایم. امیدواریم عقل غلبه کند و اگر چنین نشود راهکارهایی داریم.
گروسی در ادامه گفت‌وگو با خبرنگاران شرایط موجود را پیچیده توصیف کرد و گفت: من باید کلماتم را با حساسیت انتخاب کنم. همانطور که گفتم موضع‌گیری اعضای شورای حکام مواضع ملی است. اما همه می دانیم که در شرایط جدی قرار داریم. لذا هر گام به جلو نباید به کار آژانس لطمه بزند.
مدیرکل آژانس درباره پیامدهای هرگونه قطعنامه ضدایرانی هشدار داد
مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی با بیان اینکه صدور هرگونه قطعنامه در حوزه تصمیم‌گیری اعضای شورای حکام است، تصریح کرد که هیچ اقدامی نباید کار بازرسان آژانس را تحت تاثیر قرار دهد و پرونده هسته‌ای ایران نباید قربانی بده‌بستان‌های سیاسی شود.
به گزارش ایرنا، رافائل گروسی این مطلب را روز دوشنبه و در نشست خبری روز نخست نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در واکنش به احتمال صدور هرگونه قطعنامه ضدایرانی در نشست این شورا مطرح کرد.
گروسی در نشستی با خبرنگاران درباره اخبار منتشر شده پیرامون برنامه آمریکا برای صدور قطعنامه ضد ایرانی توضیح داد که این مساله در حوزه کاری اعضای شورا است و مدیر کل آژانس بی طرف است.
اعضا به گفته او درباره گزارش‌هایی که آژانس منتشر می‌کند با صدور بیانیه اعلام نظر می‌کنند. مدیرکل آژانس با این حال تصریح کرد: من از تمام اعضا می‌خواهم گفت‌وگوهای سازنده‌ای را داشته و کار آژانس را حفظ کنند. برای من این مساله مهم است.
وی با بیان اینکه پرونده ایران پیچیده و دارای جنبه‌های متفاوتی است، ابراز امیدواری کرد که به رغم دیدگاه‌های مختلف اعضای شورای حکام، کار بازرسی آژانس لطمه‌ای نبیند. «این مهم است».
پرونده هسته‌ای ایران نباید قربانی بده‌بستان‌های سیاسی شود
گروسی در ادامه گفت‌وگو با خبرنگاران تصریح کرد که پرونده هسته‌ای ایران نباید قربانی بده‌بستان‌های سیاسی شود.
وی افزود: همه می دانیم که در شرایط جدی قرار داریم و هر گام به جلو نباید به کار آژانس لطمه بزند. به همین خاطر است که به اعضای شورای حکام اعلام کردم فعالیت‌های نظارتی آژانس باید حفظ شود.
فعالیت‌های نظارتی آژانس نباید به عنوان اهرم فشار دیده شود
مدیرکل آژانس تصریح کرد: فعالیت‌های نظارتی آژانس نباید به عنوان اهرم فشار مورد مذاکره قرار گیرد. دیگران می‌توانند درباره مواضع خودشان بحث و بررسی کنند اما چیزی که ما می‌گوییم این است که بازرسی های آژانس نه پاداش و نه جریمه است و هرگونه تدابیر سیاسی که صورت می‌گیرد نباید به فعالیت‌های آژانس لطمه‌ای وارد کند.
وی در بخش دیگری از این نشست خبری گفت که در پی تصمیم ایران در خصوص توقف اقدامات داوطلبانه تحت برجام، «اجرای پروتکل الحاقی را از دست دادیم و این یک خسارت بزرگی است».
گروسی درباره اهمیت پروتکل الحاقی هم توضیح داد که از ابتدای برجام ۱۷۰ دسترسی تکمیلی در چارچوب این پروتکل صورت گرفته است.
ظریف: شرایط کنونی به هم می‌ریزد
وزیر امور خارجه با بیان اینکه پیگیری قطعنامه علیه ایران در شورای حکام باعث بهم ریختگی شرایط کنونی می‌شود، گفت: توضیحات لازم را درباره این شرایط به همه اعضای شورای حکام داده‌ایم. امیدواریم عقل غلبه کند و اگر چنین نشود راهکارهایی داریم.
محمدجواد ظریف در حاشیه نشست روز دوشنبه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به تلاش برای صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس گفت: «اروپایی‌ها حرکت غلطی را با حمایت از آمریکا در شورای حکام شروع کرده اند، فکر می‌کنیم این حرکت باعث بهم ریخته شدن شرایط خواهد شد.»
ظریف تاکید کرد: به هم ریختگی شرایط کنونی را از طریق سفیر ایران در وین به همه اعضای شورای حکام شرایط توضیح داده‌ایم، امیدواریم عقل غلبه کند و اگر چنین نشود راهکارهایی داریم.
رسانه‌های غربی خبر داده‌اند آمریکا درصدد است قطعنامه‌ای ضدایرانی در نشست پیش روی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران ارائه کند.
این در حالی است که روز گذشته علی اکبر صالحی گفت: «درصورتی که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نسبت به اقدام ایران مبنی بر توقف پروتکل الحاقی قطعنامه‌ای را علیه کشورمان صادر کنند، ایران واکنش مناسبی را خواهد داشت و در این راستا نامه‌ای هم ارسال شده است.»
گروسی در سفر هفته قبل به ایران با سازمان انرژی اتمی توافقی داشت مبنی بر اینکه آژانس به مدت سه ماه به اسناد دوربین‌های نصب شده در تاسیسات ایران دسترسی نخواهد داشت در صورتی که در این مدت تحریم‌ها لغو شود دسترسی بازرسان به این تصاویر فراهم می‌شود و درصورتی که این اتفاق نیفتد تصاویر برای همیشه حذف خواهند شد.
رد پیشنهاد جلسه با آمریکا
شب گذشته ایران پیشنهاد اروپا برای جلسه غیر رسمی مشترک با آمریکا را رد کرد. به گزارش وال استریت ژورنال ایران شرط گذاشته که باید برخی از تحریم‌های رفع شود تا جلسه مورد نظر را بپذیرد. همچنین سخنگوی وزارت خارجه شب گذشته اعلام کرد زمان برای جلسه غیر رسمی مناسب نیست.
خطیب زاده در نشست خبری دراین‌باره گفت: «پیشنهاد بدون زمان خاصی مطرح شده بود ولی گفته بودیم مسیر روشنی است اگر آمریکا می‌خواهد در میز برجام جایی داشته باشد، باید اعلام بازگشت به برجام کرده و تعهداتش را اجرا و تحریم‌ها را بردارد. این مسئله نیاز به بده بستان ندارد.»
او درباره احتمال تصویب قطعنامه ضد ایران در شورای حکام و احتمال صدور قطعنامه علیه ایران و قطع همکاری با آژانس عنوان کرد: اینکه آمریکا در مسیر غلطی گام برداشته است، روشن است. دولت بایدن آغاز ناامیدکننده‌ای در عمل به تعهدات آمریکا داشته است. مسیر همکاری ایران با آژانس در مسیر پادمان روشن بوده و ادامه می‌یابد.
واکنش سخنگوی کاخ سفید به رد دعوت اتحادیه اروپا از سوی ایران
یک سخنگوی کاخ سفید موضع این کشور را درباره رد شدن دعوت اتحادیه اروپا برای شرکت کردن در نشستی با اعضای توافق هسته ای و آمریکا از سوی ایران، بیان کرد.
به گزارش ایسنا، روزنامه فایننشال تایمز پس از رد شدن دعوت اتحادیه اروپا برای مشارکت در نشستی با حضور اعضای اصلی توافق هسته ای و آمریکا از سوی ایران، به نقل از یک مقام ارشد ناشناس آمریکایی نوشت: ما فکر نمی‌کنیم که باید اقدامی برای بازگرداندن ایران به میز مذاکره انجام دهیم.
فایننشال تایمز افزود که این مقام آمریکایی رد کردن این دعوت از سوی ایران را بخشی از «یک رقص دیپلماتیک» تلقی کرده و گفته است: من فکر نمی‌کنم که در (مذاکره) بسته است.
این روزنامه در ادامه مطرح کرد: یک دیپلمات اتحادیه اروپا از رد شدن این دعوت از سوی ایران ابراز ناامیدی کرده و گفت که «من بر این عقیده ام که این بسیار جدی است».
روزنامه صهیونیستی اورشلیم پست نیز در این باره نوشت که یک سخنگوی کاخ سفید گفته است واشنگتن مشتاق رسیدن به «بازگشت دوجانبه با پایبندی» به توافق هسته ای است.
اورشلیم پست ادامه داد: او گفت آمریکا در این باره با قدرت های جهانی عضو توافق هسته‌ای، یعنی روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان درباره بهتری مسیر برای پیش رفتن رایزنی خواهد کرد.
عراقچی: تلاش برای تصویب قطعنامه در شورای حکام تهدیدکننده دیپلماسی است
معاون سیاسی وزارت خارجه هرگونه تلاش برای تصویب قطعنامه در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را غیرسازنده و تهدیدکننده فضای ایجاد شده برای دیپلماسی، به ویژه بعد از توافق اخیر ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارزیابی کرد.
به گزارش ایرنا، چهارمین دور رایزنی‌های سیاسی ایران و اتریش امروز دوشنبه به صورت مجازی با حضور «سیدعباس عراقچی» معاون سیاسی وزارت خارجه ایران و «پیتر لااونسکی» قائم مقام وزارت امور اروپایی و بین‌الملل اتریش برگزار شد.
در این نشست طرفین ضمن تاکید بر مناسبات تاریخی و دوستانه دو کشور، آخرین تحولات مربوط به برجام را به تفصیل مورد بررسی قرار دادند.
سید عباس عراقچی در این نشست، لغو کامل تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه را شرط اساسی بازگشت کامل جمهوری ایران به اجرای تعهدات برجامی دانست.
وی ضمن انتقاد شدید از عدم اقدام موثر طرف‌های اروپایی در زمینه اجرای تعهدات‌شان، هرگونه تلاش برای تصویب قطعنامه در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را غیرسازنده و تهدیدکننده فضای ایجاد شده برای دیپلماسی، به ویژه بعد از توافق اخیر ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارزیابی کرد.
قائم مقام وزارت امور اروپایی و بین‌الملل اتریش نیز با یادآوری مواضع کشورش در حمایت از برجام، از توافق اخیر در جریان سفر «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران استقبال و آن را فرصتی برای دیپلماسی خواند.
«پیتر لااونسکی» آمادگی اتریش را برای هرگونه کمک به تقویت دیپلماسی در این مسیر اعلام کرد.∎