خبرگزاری «آناتولی» ترکیه در گزارشی با اشاره به ضربالاجل جمهوری اسلامی ایران برای برداشته شدن تحریم‌های آمریکا تا تاریخ سوم اسفندماه سال جاری، بدعهدی « جو بایدن » رئیس‌جمهور آمریکا در خصوص بازگشت به برجام را عامل افزایش تنش‌ها در منطقه توصیف کرد.
این خبرگزاری ترکیه‌ای سپس در راستای این مطلب و مصوبه مجلس شورای اسلامی در خصوص توقف اجرای پروتکل الحاقی با «ابوالفضل عمویی» سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران مصاحبه کرد.
عمویی در ارتباط با مصوبه مجلس درباره توقف اجرای پروتکل الحاقی گفت که اگر تحریمها قبل از ضربالاجل ۲۱ فوریه (سوم اسفند)، برداشته نشود، این قانون اجرایی خواهد شد.
وی هشدار داد: «اگر ظرف دو هفته، هیچ‌گونه گشایشی در فروش نفت ایران و تقویت معاملات بانکی ایران صورت نگیرد، مطابق با ماده ۶ قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی توسط ایران متوقف خواهد شد».
این نماینده مجلس شورای اسلامی در بخش بعدی گفت‌وگوی خود در خصوص سیاست مجلس برای خنثی‌سازی تحریمها گفت: «ایران هیچ عجله‌ای برای احیای برجام ندارد اما پس از برداشته شدن مؤثر تحریمها، به تعهدات خود بازمی‌گردد. ما سیاست خنثی‌سازی تحریمها را اتخاذ کرده‌ایم».
عمویی سپس تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران بازرسی‌های آژانس را طبق توافقات پادمانی می‌پذیرد اما بعد از ضربالاجل ۲۱ فوریه (سوم اسفندماه) کارشناسان آژانس دیگر بر اساس پروتکل الحاقی را نخواهد پذیرفت.
وی در این زمینه توضیح داد: «ایران به صورت داوطلبانه اجرای پروتکل الحاقی را در چارچوب برجام در قبال لغو تحریمها پذیرفته است اما در صورت عدم برداشته شدن تحریمها، ایران در حال حاضر، دلیلی برای اجرای این پروتکل نمی‌بیند».
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی ایران، کاهش تعهدات برجامی جمهوری اسلامی را در راستای پاراگراف‌های ۲۶ و ۳۶ برجام توصیف و تأکید کرد در صورتیکه طرف‌های مقابل، خواستار احیای برجام هستند، می‌بایست در وهله اول به تعهدات برجامی خود عمل کنند.
وی همچنین سیاست‌های دولت قبلی آمریکا در قبال ایران را شکست‌خورده توصیف کرده و از دولت جدید آمریکا خواست با یک «ارزیابی اساسی از شکست سیاست فشار حداکثری دولت قبلی آمریکا در قبال ایران، این رویکرد را تغییر دهد».
آمریکا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ با نقض تعهداتش از این توافق مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد خارج شد. ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا به طور کامل تعهداتش در توافق هسته‌ای را اجرا کرد و به کشورهای اروپایی که وعده جبران آثار این خروج را می‌دادند برای عمل به تعهداتشان فرصت داد.
ایران از آن زمان اعلام کرده الزامی برای رعایت محدودیت‌های مندرج در برجام در زمینه غنی‌سازی، میزان ذخائر اورانیوم و تحقیق بر روی سانتریفیوژهای پیشرفته ندارد. تهران علاوه بر این، کار بر روی یک خط مونتاژ جهت ساخت اورانیوم فلزی را هم از سر گرفته است.با این حال همه این گام‌ها بازگشت‌پذیر هستند و چنانچه واشنگتن به برجام برگردد ایران نیز این اقدامات را به عقب برخواهد گرداند.
مقام‌های دولت بایدن تأکید کرده‌اند که در صورت بازگشت کامل ایران به تعهدات برجامی به این توافق بازمی‌گردند اما جمهوری اسلامی تأکید دارد که این آمریکا بوده که برجام را ترک کرده و بنابراین حق شرط‌گذاری برای تهران را ندارد و قبل از بازگشت به برجام باید تحریمها علیه جمهوری اسلامی را لغو کند.
∎