صاحب‌خبر - با روی کار آمدن «جو بایدن» رییس‌جمهور آمریکا، تیم وی که بازگشت به برجام را بدون پیش‌شرط و فوری تعبیر کرده بودند، این روزها پیش‌شرط‌های مختلفی را پیش پای ایران گذاشته‌اند و بازگشت واشنگتن به برجام را مشروط به پذیرفتن محدودیت‌های توافق هسته‌ای از سوی ایران دانسته‌اند. در همین رابطه، «جن ساکی» سخنگوی کاخ‌سفید جمعه گذشته در کنفرانس خبری بار دیگر موضع واشنگتن درباره برجام را تکرار کرد. وی در سخنان خود مدعی شد: اگر ایران به پایبندی کامل به توافق هسته‌ای بازگردد، واشنگتن نیز اقدام مشابه را انجام خواهد داد. همچنین یک مقام وزارت خارجه آمریکا اقدامات جبرانی ایران در واکنش به خروج یکجانبه آمریکا از برجام را «گام‌های خطرناک» توصیف کرده و گفته ایران باید آنها را به عقب برگرداند. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به پایگاه «واشنگتن‌فری‌بیکن» گفته که ایران باید گام‌های خطرناکی را که برداشته به عقب برگرداند و از برداشتن گام‌های تحریک‌آمیز بیشتر خودداری کند. برجام با تحریم، ارزشی برای ما ندارد این در حالی است که مقامات تهران با رد درخواست آمریکایی‌ها، تأکید دارند که این آمریکا بوده که ابتدا از برجام خارج شده و باید بدون پیش‌شرط و فورا به این توافق بازگردد. در همین رابطه، سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه در گفت‌وگویی با پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR در این‌باره، گفت: درخصوص برجام و بازگشت آمریکا به برجام، آنچه که برای ما اهمیت دارد، تعهداتی است که این کشورها در برجام به‌ طور مشخص برای رفع تحریم‌‌ها داشته‌ و دارند. برجام بر دو پایه قرار دارد؛ یک پایه اقدامات هسته‌‌ای ایران است که در یک دوره‌ زمانی مشخص صورت می‌‌گیرد و دیگری تحریم‌‌ها علیه ایران است که طرف مقابل باید برمی‌گرداند. طبیعتاً هر کدام از این دو پایه وجود نداشته باشد، برجام موضوعیت خودش را از دست می‌‌دهد. وی افزود: بازگشت آمریکا به برجام برای ما زمانی اهمیت دارد که منجر به رفع تحریم‌‌ها شود. وقتی می‌‌گوییم رفع تحریم‌‌ها، منظور همه‌ تحریم‌‌هایی است که هم در برجام پیش‌‌بینی شده و بعد از خروج آمریکا از برجام دوباره وضع شده و هم تحریم‌‌هایی که جدیداً وضع شده و عنوانش عوض شده است. این موضع کاملاً منطقی است. آنچه که ما الان داریم در کاهش تعهداتمان انجام می‌‌دهیم، عکس‌‌العمل به اقداماتی است که آمریکا انجام داده است. عراقچی ادامه داد: اگر آمریکا می‌‌خواهد که به برجام برگردد و برجام دوباره شکل اصلی خودش را پیدا بکند، طبیعی است که آن‌ها باید برگردند و تحریم‌‌های خودشان را بردارند. همان‌‌طوری که رهبر انقلاب هم فرمودند راستی‌‌آزمایی شود و ما مطمئن بشویم، بعد دوباره به تعهدات خودمان باز خواهیم گشت. معاون سیاسی وزیر خارجه در بخش دیگری از این گفت‌وگو تأکید کرد: اگر آمریکا بدون رفع تحریم‌‌ها بخواهد به برجام برگردد، اصلاً برای ما موضوعیتی ندارد. برجامی که رفع تحریم‌‌ها در آن نباشد، اصلاً برای ما هیچ ارزشی ندارد که آمریکا برگردد یا برنگردد. به‌طور طبیعی اگر آمریکا می‌‌خواهد دوباره عضوی از برجام باشد، این عضویت باید با همه‌ تعهداتش باشد؛ یعنی وقتی عضویتش معنا پیدا می‌‌کند که به تعهدات خودش به‌ عنوان یک عضو عمل بکند. اگر قرار باشد برگردد و به تعهداتش عمل نکند، از نظر ما اساساً برنگشته است و عضویتش محقق نشده است. وی افزود: اما رفع تحریم‌‌ها شامل همه‌ تحریم‌‌هایی است که اولاً در برجام پیش‌‌بینی شده و باید آمریکا برمی‌‌داشت، ثانیاً تحریم‌‌هایی است که بعد از خروج آمریکا از برجام جدیداً وضع شدند و ثالثاً تحریم‌‌هایی است که با ترفند حقوقی سعی کردند عناوینش را عوض کنند و شکل جدیدی بدهند. خب می‌‌دانید در توافق برجام تمامی تحریم‌‌هایی که (تحریم‌‌های شورای امنیت، اتحادیه‌ی اروپا، آمریکا، دستورات اجرایی رئیس‌‌جمهور و قوانین کنگره) به‌‌ خاطر برنامه‌ هسته‌‌ای علیه ما وضع شده بود باید برداشته می‌شد. این قانون برجام است و در توافقنامه هم پیش‌‌بینی شده است. بنابراین، همه‌ این تحریم‌ها باید برداشته شود؛ اما بعد از خروج آمریکا از برجام یکسری تحریم‌‌های جدید‌‌تری گذاشته شد که از نظر ما همه‌ این تحریم‌ها مشمول همین خواهد شد و باید برداشته شود. بند36 برجام را خوانده‌اید؟ از سوی دیگر، اروپایی‌ها هم برای این بازی آمریکا، زمین بازی طراحی کرده‌اند. در همین رابطه، سه کشور اروپایی امضاکننده توافق هسته‌ای ایران، جمعه گذشته با صدور یک بیانیه مشترک بار دیگر اتهام‌‎زنی به تهران در موضوع پایبندی به تعهدات توافق هسته‌ای برجام را تکرار کردند. این ادعای اروپایی‌ها با واکنش تهران روبرو شد. در همین رابطه، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه طی پیامی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی به بدعهدی سه کشور اروپایی در ایفای تعهدات خود بر اساس توافق برجام اشاره کرد. وی در ادامه افزود: آیا سه شریک اروپایی ما بند ۳۶ برجام و نامه‌های متعدد ایران بر این اساس را خوانده‌اند؟ وزیر امور خارجه اضافه کرد: طبق کدام منطق ایران موظف به متوقف کردن آن دسته از اقدامات اصلاحی است که یک سال تمام بعد از خروج آمریکا از برجام- که همچنان به نقض توافق ادامه می‌دهد- اتحاذ کرده‌ است؟ ظریف در پایان این پیام تاکید کرد: سه کشور اروپایی برای انجام وظایف خود چه کاری انجام داده‌اند؟ این ادعاهای غربی‌ها در حالی مطرح می‌شود که واشنگتن با خروج از توافق هسته‌ای در سال۱۳۹۷ این توافق را نقض کرده است. با این حال، مقامات دولت بایدن گفته ایران باید قبل از آنکه دولت جدید آمریکا بپذیرد به برجام برگردد به طور کامل عبور از محدودیت‌های مندرج در این توافق از جمله محدودیت ذخایر اورانیوم غنی‌شده را به عقب برگرداند. مقام‌های دولت آمریکا در روزهای گذشته اعلام کرده‌اند که قصد دارند آمریکا را به توافق هسته‌ای برجام بازگردانند. با وجود این، دولت جدید آمریکا هنوز سازوکار خود برای بازگشت به توافق هسته‌ای را مشخص نکرده‌اند. اعضای تیم بایدن در اظهاراتی مبهم می‌گویند قصد دارند از بازگشت به برجام به عنوان مبنایی برای «قوی‌تر و طولانی‌تر کردن» توافق هسته‌ای استفاده کنند. با آنکه واشنگتن طرفی بوده که توافق هسته‌ای را نقض کرده و از آن خارج شده دولت آمریکا می‌گویند بازگشت به برجام منوط به این است که جمهوری اسلامی ایران گام‌هایی را که در واکنش به نقض عهد آمریکا برداشته به عقب برگرداند.∎​