روز گذشته را میتوان روز اعلام طرحهای مختلف برای حل بحران یمن دانست. از علی عبدالله صالح، دیکتاتور سابق این کشور گرفته تا منصور هادی و احزاب سیاسی یمن، و همچنین کشورهای اسلامی منطقه، همه به دنبال ارائه طرحهای جدیدی برای توقف حملات عربستان به یمن و رسیدگی به بحران انسانی به وجود آمده در مناطق مختلف این کشور هستند.
روز گذشته منابع آگاه یمنی اعلام کردند که علی عبدالله صالح درصدد ارائه طرحی برای توقف درگیریها در یمن است که عقبنشینی انصارالله از صنعاء و عدن و خلع سلاح موردی حوثیها را شامل میشود.
به نوشته روزنامه فرامنطقهای الشرق الاوسط، ابوبکر القربی، وزیر خارجه سابق یمن و معاون دبیر کل حزب کنگره ملی با هدف مطرح کردن این پیشنهاد یمن را ترک کرده و قرار است در سفر به چند کشور منطقهای درباره این طرح به گفتوگو بپردازد. رهبری حزب کنگره ملی را علی عبدالله صالح، رئیسجمهور مخلوع یمن برعهده دارد و ابوبکر القربی یکی از نزدیکترین سیاستمداران به وی محسوب میشود.
این طرح شامل توقف عملیات نظامی و خروج شبهنظامیان انصارالله از وزارتخانهها و نهادهای دولتی در صنعاء و عدن و تحویل سلاحها به یگانهای نظامی که در درگیریها شرکت نکردهاند است و در آن آغاز مذاکرات بر اساس طرح شورای همکاری خلیج فارس نیز گنجانده شده است.
علی عبد الله صالح در تنشهای یمن نیروهای وفادار خود را به جنگ با نیروهای عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهور مستعفی یمن فرستاده و به همین دلیل پایگاههای نظامی وابسته به او بارها از سوی جنگندههای ائتلاف بمباران شده است. عبدالله صالح به دلیل برکناری از قدرت توسط شورای همکاری خلیج فارس از این شورا و منصورهادی ناخرسند است.
ریاض یاسین، وزیر خارجه دولت مستعفی یمن نیز در تایید خبر فوق اعلام کرد: طرفهای ذیربط در یمن شرایط خروج القربی از کشور و رفتن وی به جیبوتی را به شرط پایبندی به مشروعیت قانون در یمن و در پیش گرفتن سکوت و عدم انجام فعالیت سیاسی علیه کشور تسهیل کردند.
وی افزود: القربی به محض خروج از یمن تعهدات خود را فراموش کرده و تصمیم گرفت تا برای تکمیل اقدامات علی عبدالله صالح سفری دورهای به برخی کشورهای منطقه انجام دهد.
یاسین تاکید کرد: به تمامی نمایندگیهای دیپلماتیک یمن در خارج دستور داده شده تا از کسانی که حامی صالح هستند، استقبال نکنند.
از سوی دیگر این منصور هادی رییس جمهور مستعفی یمن بود که روز گذشته با انتشار مقاله ای در روزنامه نیویورک تایمز، پیشنهاد داد که حوثیها باید بر سر میز مذاکره بنشینند و هدفشان باید ایجاد یک یمن باثبات و ایمن باشد. وی در این مقاله نوشت: یمنیها را نباید از اجرای قانون اساسی کشور و تحقق نتایج مذاکره ملی که به ایجاد پارلمان منجر میشود، باز داشت که در آن هم شمال و هم جنوب یمن به صورت عادلانه حضور یابند و طرح شورای همکاری خلیج فارس که مورد حمایت سازمان ملل نیز است این گذار سیاسی را تکمیل میکند.
منصور هادی که پیش از تحولات اخیر در این کشور یکبار از مقامش استعفا و زمینه بروز ناآرامیها را فراهم کرد حالا به دنبال متهم میگردد و علاوه بر حوثیها، علی عبدالله صالح، رئیس جمهوری پیشین یمن را نیز مقصر میداند: «علی عبدالله صالح باید مسوولیت این ناآرامی را در یمن برعهده بگیرد و خواستار توقف این خونریزی غیرضروری شود.»
وی در ادامه این مقالهاش نوشته است: عملیات «طوفان قاطعیت» که کمپینی از ائتلاف چند کشور به رهبری عربستان سعودی است برای کمک به یمن و به درخواست دولت من صورت میگیرد. اگر حوثیها عقبنشینی نکنند، سلاح بر زمین نگذارند و به مذاکره سیاسی نپیوندند، ما به تاکید خود به ائتلاف نظامی برای تداوم عملیات نظامی علیه حوثیها ادامه میدهیم.
طرح احزاب یمن و کشورهای اسلامی
منابع سیاسی یمن نیز روز گذشته از طرح احزاب و شخصیتهای سیاسی این کشور به منظور حل بحران موجود و مقدمهسازی برای آغاز مرحله انتقالی جدید در یمن خبر دادند. به گفته این منابع در یکی از بندهای این طرح پیشنهادی که پیشنویس آن آماده است، آمده که خالد بحاح، نخست وزیر مستعفی یمن به عنوان معاون رئیسجمهوری کشور تعیین شود و این پیشنهاد پیش از آن مطرح شد که منصور هادی، رئیسجمهور مستعفی یمن بحاح را به عنوان معاون خود انتخاب کند. منابع یمنی اعلام کردند که طبق این طرح خالد بحاح پس از گذشت 90 روز از تصدی پست معاونت منصور هادی، به عنوان رئیسجمهور یمن انتخاب خواهد شد. این منابع اعلام کردند که طرفهای داخلی یمن با این طرح موافقت کردهاند و مذاکرات برای بررسی دیگر بندهای این طرح از جمله توقف درگیریها و پایان محاصره یمن ادامه دارد.
در همین حال کشورهای منطقهای و بینالمللی مشغول بررسی نتایج مستقیم پیامدهای جنگ کنونی هستند تا بتوانند طرح دیپلماتیکی را به اجرا درآورند که هم انصارالله آن را بپذیرد و هم آبروی ریاض حفظ شود. به گزارش منابع خبری ، در حال حاضر از طرحی سخن میرود که بر پایه مذاکرات یمنی - یمنی باشد و یک کشور بیطرف میزبانی آن را برعهده بگیرد، همچنین موجب توقف جنگ کنونی باشد و تمامی گروهها را به صنعاء بازگرداند تا شورای ملی را متشکل از تمامی گروهها و احزاب تشکیل دهند.
این شورا با تشکیل شورای ریاستجمهوری اجرایی میشود که منصور هادی نیز یکی از اعضای آن باشد و به تشکیل دولت انتقالی با داشتن اختیارات و انجام اصلاحات در قانون اساسی از سوی کمیتهای ملی بینجامد. از این طریق نیز مقدماتی برای انتخابات پارلمانی و ریاستجمهوری انجام میشود.
در همین راستا یک دیپلمات الجزایری اعلام کرد که کشور وی به نقش خود برای ایجاد طرحی جدید عمل میکند که مهمترین بندهای آن مذاکرات مستقیم میان طرفهای اصلی بحران یمن یعنی منصور هادی و انصارالله است.
رایزنیهای عربستان با کشورهای عربی برای جلب حمایت آنها از ادامه حملات به یمن همچنان ادامه دارد. در حالیکه یکی از وزرای سعودی روز دوشنبه به پاکستان سفر کرده بود تا مسئولان این کشور را برای تدارک حمله زمینی و تسلیحات لازم در حمله به یمن، قانع سازد، در همان روز پسر شاه سعودی هم در سفر به منامه با شاه بحرین درباره تحولات منطقه به ویژه حملات ائتلاف متجاوزان به یمن بحث و گفتوگو کرد. با گذشت 20 روز از آغاز حملات ائتلاف سعودی علیه ملت یمن و کشته شدن بیش از 2500 تن از مردم بیگناه این کشور، ریاض به فکر چاره جویی برای پایان آبرومندانه بحران یمن افتاده و رایزنیهایی را با برخی کشورهای شرکت کننده در این ائتلاف از جمله بحرین آغاز کرد.
شاهزاده «محمد بن سلمان» وزیر دفاع و فرزند شاه سعودی با «حمد بن عیسی» شاه بحرین در منامه دیدار و درباره تحولات منطقه به ویژه تحولات یمن بحث و گفتوگو کرد. این دیدار با حضور ولیعهد بحرین صورت گرفت. بر اساس این گزارش، مشاور ویژه شاه سعودی و شاه بحرین درباره همکاری و هماهنگی مشترک بین دو کشور به ویژه درباره تحولات یمن و سیر عملیات «طوفان قاطعیت» رایزنی کردند. این دیدار و گفت و گوها در حالی صورت میگیرد که منابع یمنی روز دوشنبه اعلام کردند در جریان درگیریهای مربوط به حمله عربستان به این کشور، یک شاهزاده عربستانی نیز کشته شده است و رسانه های سعودی از بازتاب این خبر به شدت منع شدهاند. پایگاه خبری «الیمن الیوم»، اعلام کرد که سایت «سبتمبر نت» وابسته به وزارت دفاع یمن اعلام کرد که سرتیپ «فهد بن ترکی بن عبدالعزیز آل سعود» شنبه شب در جریان بازدید از پایگاههای نظامی سعودی در مناطق مرزی این کشور با یمن، در روستای «مجدعه» کشته شد. این سایت خاطرنشان کرد که شاهزاده فهد بن ترکی در جریان درگیریهایی کشته شده که وزارت دفاع عربستان نیز به کشته شدن 3 افسر ارشد خود اعتراف کرده است. بر اساس گزارش پایگاه خبری «العالم»، شماری از شاهزادگان در حال رفت و آمد به خانه ترکی بن عبدالعزیز آل سعود هستند تا به خانواده او تسلیت بگویند.