فرشید غضنفرپور| روز گذشته 213 نماینده مجلس از وزارت امور خارجه خواستند تا هرچه سریعتر فکت شیت (گزاره برگ) ایرانی را در پاسخ به فکت شیت یا برداشت مکتوب آمریکاییها از مذاکرات در لوزان سوییس منتشر کند. در طرف مقابل اما به نظر میرسد وزارت امور خارجه تمایلی به انجام چنین کاری ندارد. علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی اخیراً در اظهارنظری که به نظر میرسد خطاب به منتقدان تفاهم هستهای بیان شده باشد گفته است که اظهارات من، عراقچی و آقای ظریف فکتشیت ایرانی است. دکتر علی خرم، دیپلمات سابق دراینباره میگوید صدور فکت شیت از سوی ایران افتادن در بازی باطلی است که نهایتاً نتیجهای برای کشور ما به دنبال نخواهد داشت.
با وجود آنکه به نظر میرسید وزارت امور خارجه آمریکا در رسیدن به تفاهم هستهای موضع مثبت و نگاه عملگرایانهای داشته اما صدور فکت شیت آمریکایی که در داخل ایران انتقاد زیادی را برانگیخت که سبب فشار به دولت برای اقدام متقابل شده است. فکر میکنید چرا طرف آمریکایی از اساس اقدام به چنان کاری کرد؟
فکت شیتی که وزارت امور خارجه آمریکا صادر کرده برداشتهای خودش برای مصرف داخلی آمریکا بوده است که بیان شده و ما نباید آن را مبنای کار خود قرار بدهیم و فکر کنیم ملاک مذاکره این فکت شیت است. آن چیزی که باید مورد استناد قرار بگیرد و باید برای آن تلاش کرد در میدان مذاکره بدست میآید و طرف ایرانی هم نهایت تلاش خود را میکند تا موضوعات را پیش ببرد. ما اگر بخواهیم در بازی باطل آمریکاییها بیفتیم و مثل آنها فکتشیت صادر کنیم جز اینکه اختلافات را بالا ببریم کار دیگری انجام ندادهایم. ضمن اینکه درنهایت موضوع مذاکرات را به یک ناکامی برای دو طرف تبدیل کردهایم که البته این کار از سوی مخالفان مذاکرات بسیار هم مورد استقبال قرار میگیرد.
چرا وزارت امور خارجه به خواست منتقدان تن نمیدهد و فکت شیت ایرانی را منتشر نمیکند؟
وظیفه ما این است که مذاکرات را به موفقیت برسانیم نه آنکه آن را به شکست بکشانیم، بعضیها فراموش کردهاند که کدام طرف میز نشستهاند. نمیدانند که باید به موفقیت کار کمک کنند نه اینکه برای ناکامی مذاکرات مقدمهچینی کنند. توصیه من این است که این موضوع صدور فکت شیت از بیخ و بن اشتباه است و ما خصوصاً باید مراقب باشیم وارد این بازی نشویم.
منتقدان نگران هستند که در مذاکرات آتی آمریکایی هم از مواضعشان در همین فکت شیت دفاع کنند شما فکر میکنید در مذاکرات بر چه مبنایی عمل خواهد شد؟
آنچه در بیانیه سوییس آمده مبنای عمل مذاکرهکنندگان خواهد بود. حالا اینکه مدام بخواهیم موضوع را عوض کنیم و تغییر بدهیم برای ما سودی نخواهد داشت. شکی نیست که تندروهای آمریکا میخواهند این مذاکرات به نتیجه نرسد. اما ما چقدر باید سادهلوحانه رفتار کنیم که به آنها اجازه بدهیم برنامههای خود را به پیش ببرند! درحالیکه وظیفه ما این است که محورهای مورد موافقت را محترم بشماریم تا اینکه به امضاء برسد.
ارزش حقوقی فکت شیت آمریکاییها در مذاکرات چقدر است؟
صدور این فکت شیت به این معنا نیست که در مذاکرات هم بخواهند بر روی همان نکات تأکید کنند. قبلاً هم گفتهام که آمریکاییها آن فکت شیت را برای مصرف داخلی و راضی کردن منتقدانشان صادر کردند. ملاک حقوقی بیانیه مطبوعاتی لوزان است و هر شیتی را هم که آنها صادر کنند ملاک مذاکرات آمریکاییها نخواهد بود.
اما همین چند روز پیش آقای قشقاوی معاون پارلمانی وزارت امور خارجه هم به خبرنگاران وعده داده بود که فکت شیت ایرانی بهزودی منتشر میشود، اما بعداً گویا وزارت امور خارجه از این کار پشیمان شد دلیل این تغییر تصمیم چه بود؟
احتمالاً آنها هم به همین نکته رسیدهاند که دامن زدن این دعوا جز ضرر هیچ نتیجه دیگری برای ایران به دنبال نخواهد داشت. محل استناد در مذاکرات از نظر حقوقی بیانیهای است که در لوزان آقای ظریف و خانم موگرینی به دو زبان فارسی و انگلیسی قرائت کردند منتها به شرطی که خودمان به سادگی بیانیه لوزان را از محل اعتبار حقوقیاش ساقط کنیم. یعنی اگر مدام بگوییم بیانیه لوزان الزامآور نیست یعنی ما خودمان این بیانیه را دفن کردهایم. نباید به این سادگی نتیجه چندین ماه تلاش خودمان را از دست بدهیم و بفروشیم.
علی خرم:
نباید وارد بازی صدور فکتشیت شویم
صاحبخبر -