به گزارش خبرنگار ایکنا؛ سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که شنبه‌شب ۱۱ بهمن مهمان برنامه نگاه یک بود، درباره برنامه‌های وزارت ارشاد در دهه فجر گفت: شرایط کرونا اقتضائات خاص خود را دارد و همانطور که اجرای آیین‌های مذهبی در فرم خاصی برگزار شد و فضای مجازی بستری برای آنها شد، برنامه‌های دهه فجر نیز با همین شرایط برگزار خواهد شد و پاره‌ای از اجتماعات که هر سال ممکن بود، امسال ممکن نیست.
وی افزود: یکی از برنامه‌های قابل توجه دهه فجر برگزاری جشنواره‌های فجر است که امسال سهم برنامه‌های مجازی جشنواره فجر، قابل‌توجه است. از جمله در هنر‌های نمایشی این تمهید انجام شده و از ۱۰۷ گروه نمایشی همه برنامه‌ها ضبط حرفه‌ای شده و سپس از طریق ایران تئاتر و پلتفرم‌های دیگر پخش خواهد شد. در جشنواره موسیقی نیز، اجرا‌ها ضبط شده و از طریق سامانه بامک پخش خواهد شد و عملاً فرصت جدیدی را به فضای جشنواره موسیقی می‌دهد. در سایر جشنواره‌ها نیز فضای مجازی به عنوان فضای مکمل درنظر گرفته شده است.
صالحی در ادامه درباره سهم نامتناسب فرهنگ و هنر در استفاده از ظرفیت‌های انقلاب بیان کرد: این قابل تصویر است که ما شرایط متوازن نداریم و علت‌های مختلفی دارد. به نظر می‌آید یکی از علت‌ها این است که در فضای ساخت و ساز محتوا در فضای مجازی، هم جریان ملی یعنی کسانی که قدری با انقلاب فاصله دارند، اما به ایرانی بودن خود وفادارند و اخلاق و فرهنگ ایرانی را دارند و هم جریان انقلابی یعنی کسانی که علاوه بر این وفاداری‌ها به فرهنگ اسلامی هم متعهد هستند، ورودشان به فضای مجازی با قدری تأخیر زمانی همراه بوده است. در چند سال اخیر هر دو مجموعه در این بستر فعال‌تر شدند و بالطبع وقتی دیرتر شروع کردیم برای رسیدن به توازن زمان می‌برد. شاید یکی از نکته‌های مهم تشویق افراد علاقه‌مند و وفادار به فرهنگ ایرانی است که فضای مجازی را جدی بگیرند و این تأخیر زمانی را با کار مضاعف جبران کنند.
تسهیلگری در تولید محتوای مجازی
وزیر ارشاد ادامه داد: اینکه ما برای گروه‌هایی که به فرهنگ اسلامی، انقلابی و ملی وفادارند، سیاست پرهیز را پیشنهاد کنیم نتیجه معلوم است. این تأخیر را دورتر و دورتر خواهد کرد و آینده فضای مجازی را بیشتر در اختیار گروه‌هایی قرار خواهد داد که تناسب هنجاری با فرهنگ ما ندارند.
وی درباره تسهیلگری در زمینه تولید محتوا در فضای مجازی بیان کرد: یکی از نکته‌های مهم این است که جریان تولید محتوا در کشور حس کند که در کنار تولید محتوای کلاسیک تولید محتوا در فضای مجازی کم‌اهمیت نیست. شاید از سال گذشته بود که این اتفاق افتاد و معاونت‌های مختلف موظف شدند درصدی را به فضای مجازی اختصاص دهند.
صالحی تصریح کرد: طی یک برنامه تحول در وزارت ارشاد از هفتاد اقدام، حدود ۳۰ اقدام عملیاتی شده است و در موضوعات مختلف به تولید محتوا در فضای مجازی مربوط می‌شود. یکی از این حوزه‌ها سواد رسانه‌ای است که در کنار تولید محتوای سالم، کسی که در اقیانوس فضای مجازی حرکت می‌کند قدرت شنا کردن و مقابله کردن با مسائل تهدیدکننده در فضای زیست بوم مجازی را داشته باشد.
عدالت آمایشی پس از انقلاب
وزیر ارشاد در ادامه به دستاورد‌های انقلاب اسلامی در عرصه فرهنگ و هنر بیان کرد: اگر نگاه واقع‌بینانه به این حوزه داشته باشیم، اتفاقات مهمی رخ داده است که نکته اول در حوزه فضای ساخت‌وساز هنرمندان و خروجی منابع انسانی در حوزه آمایش سرزمینی است که تا پیش از انقلاب هنر مرکزگرا بود، اما پس از پیروزی انقلاب هر چه جلوتر می‌آییم، از مرکز فاصله می‌گیریم و تعداد هنرمندان استان‌های نه چندان برخوردار قابل‌توجه است و این در راستای به هم ریختن طبقات اجتماعی بوده است و ما عدالت آمایشی بهتری را پیدا کردیم. نکته دوم این است که بخشی از هنر‌ها مربوط به طبقات اجتماعی بالا بود در حالی که پس از انقلاب هنر به طبقات پایین اجتماعی نیز سرایت کرد. نمی‌خواهم بگویم قبلاً هم نبوده است، اما به عنوان میانگین عمدتاً هنرمندان برخی از شاخه‌ها از طبقات مرفه بودند.
صالحی ادامه داد: در حوزه جنسیت نیز همینطور بوده و تا پیش از انقلاب تعداد زنان هنرمند در شاخه‌های مختلف نسبت به مردان بسیار اندک است، اما در حال حاضر زنان در حوزه‌های مختلف ادبی و هنری و فرهنگی افزایش قابل‌توجهی دارند. وقتی شاهد جهش قابل‌توجه هستیم بنابراین انقلاب در این زمینه بسیار مؤثر بوده است؛ بنابراین اگر بخواهم به یک نکته اصلی اشاره کنم انقلاب نسبت هنر و عدالت را عمیق‌تر کرد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به لزوم بازنمایی هنرمندانه و ابعاد مختلف شخصیت شهید سلیمانی اشاره کرد و گفت: سردار سلیمانی یک پدیده بود و هنوز وجوه مختلفی از شخصیت وی مکتوم است و اجزاء و ابعادی از زندگی ایشان می‌تواند بازتر شود. طبیعی است که نسبت هنر با این پدیده نسبت‌های جدیدی را می‌یابد. شاید دو سال قبل درباره شهید سلیمانی بسیار کم می‌دانستیم، اما شهید سلیمانی با شهادتش باب جدیدی را نسبت به معرفت خود باز کرد.
تولید اثر درباره شهید سلیمانی سفارش‌پذیر نیست
وزیر ارشاد افزود: شهید سلیمانی هنوز چشمه جوشان برای معرفت‌های تازه است و قرار نیست در فضای هنر سفارش داده شود. هنرمندان باید در معرض ابعاد شخصیتی شهید سلیمانی قرار بگیرند تا اثری درباره ایشان خلق کنند؛ بنابراین لازم نیست کاری انجام دهیم، وقتی جان هنرمند به شهید سلیمانی وصل شود، شاهد اتفاقات مهمی در عرصه فرهنگ و هنر و ادبیات برای معرفی شخصیت شهید سلیمانی خواهیم بود. امسال در جشنواره‌های تئاتر حدود ۱۰ نمایش درباره شهید سلیمانی داریم و الزامی در این زمینه نبود و هنرمندان خودشان این ضرورت را حس کرده و در این زمینه اقدام کردند.
وی درباره سفارش اثر به هنرمندان گفت: این بحث همواره پرمناقشه بوده است، اما به نظرم هر مجموعه اولویت‌های موضوعی دارد، ما نمی‌گوییم برای شهید سلیمانی کار انجام بدهید، اما محور کلان و یک مسئله بزرگ همبستگی اجتماعی داریم که باید به آن افزود و از فاصله‌ها کم کرد بنابراین اقتدار اجتماعی در این زیرشاخه قرار می‌گیرد.
صالحی درباره تطهیر رژیم پهلوی در سال‌های اخیر و اقدام وزارت ارشاد در این زمینه گفت: همه ایران با هم انقلاب کردند، فقط مراکز استان‌ها نبودند. وقتی همه یک جامعه وارد یک پروسه می‌شوند همگان اشتباه نمی‌کنند و جامعه ۳۵ میلیونی که علیه رژیم به پا خاستند اتفاقی نبود. رژیم پهلوی کاری کرد که اجماع ملی را علیه خود به ستیز درآورد. از این رو دامنه اتفاقات و کار‌های نادرست آنقدر عمیق بوده که توانسته چنین اجماعی را به وجود آورد.
وی ادامه داد: یکی از کارهایی که باید انجام شود از این زاویه است که سال‌های ۵۶ و ۵۷ را به خوبی نشان دهیم و در این زمینه تصاویر و عکس‌های متعددی وجود دارد که باید به نمایش گذاشته شود. به نظر می‌آید این یکی از حوزه‌هایی است که در سال‌های اخیر ورود بیشتری داشتیم. البته از طریق رمان، فیلم و... نیز می‌توان اقدام کرد.
مزایا و معایب نمایشگاه مجازی کتاب
وزیر ارشاد در ادامه درباره نمایشگاه کتاب گفت: نمایشگاه مجازی کتاب با حضور ۱۷۰۰ ناشر داخلی شرایط نسبتاً مساعدی بود و از نظر مزیت‌هایی که این نمایشگاه داشت، نکته اول عدالت فرهنگی است. درست است که از شهر‌های مختلف به نمایشگاه کتاب تهران مراجعه می‌کردند، اما این امکان برای همه وجود نداشت؛ بنابراین عدالت فرهنگی در گستره فرهنگی قابل توجه بود. نکته بعد کاهش هزینه‌های بالاسری نمایشگاه بود که در سال گذشته، ۱۷ میلیارد تومان هزینه داشت. علاوه بر آن هزینه‌هایی که ناشران برای غرفه‌سازی می‌کردند. همچنین بحث دست یافتن به اطلاعات قابل اعتماد در حوزه مکتوب است. در سال‌های گذشته بسیاری از اطلاعات مانند فروش کتاب چندان دقیق نبود و با تخمین حساب می‌کردیم. اما امسال ۶۴ میلیارد تومان فروش نمایشگاه مجازی بوده است.
وی ادامه داد: این نمایشگاه حوزه تبادلات فرهنگی را نیز سهل‌تر کرد. به نظر می‌آید نمایشگاه مجازی کتاب فرصت‌های قابل‌توجهی را ایجاد کرده است. امسال نواقصی داشت که بخشی از آن به پیش‌بینی نشدن حجم زیاد مراجعات مربوط بود و یا اشکالات فنی وجود داشت. یکی از ایرادهای این نمایشگاه نبود ارتباط رودررو در نمایشگاه مجازی است.
صالحی با بیان اینکه با برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب می‌توان چشم‌اندازی را برای اقتصاد فرهنگ متصور شد، گفت: ناشران برای حضور در نمایشگاه کتاب حقیقی از چند ماه قبل به تولید کتاب می‌پرداختند و تولید انبوهی داشتند؛ اما این امکان برای نمایشگاه مجازی وجود نداشت و چشم‌اندازی هم نداشتند؛ از این رو تعدادی از کتاب‌ها در روز‌های اول به پایان رسید و فرصتی برای چاپ مجدد آنها نبود. همچنین مدت برگزاری کمتر از نمایشگاه بین‌المللی کتاب و تبلیغات خاصی هم برای آن انجام نشده بود.
وزیر ارشاد در ادامه درباره تمهید برای نشر الکترونیک گفت: یکی از فواید کرونا این بود که ناشران کلاسیک را متوجه‌تر کرده که نشر الکترونیک می‌تواند مکمل نشر کاغذی باشد. از این رو در ابتدای قرنطینه حمایت‌هایی را از این نشر انجام شد و یارانه‌هایی نشر هم تخصیص یافت. البته این ناشران در نمایشگاه مجازی هم امکان حضور داشتند. بنابراین این نشر را نمی‌توان طرد کرد و کنار گذاشت. پیمایش‌های جدید هم نشان می‌دهد مطالعه کتاب الکترونیک بیش از کتاب‌های کاغذی بوده و میزان مصرف بیشتری داشته است. در واقع آینده خوانش ما به این سمت می‌رود.
سبدمصرف فرهنگی متعادل نیست
صالحی درباره مصرف فرهنگی نیز گفت: مصرف فرهنگی ما بسیار پایین است و این برای جامعه فرهنگی ما که هویت خود را از فرهنگ می‌گیرد خوب نیست. بحث‌های معیشتی در این زمینه مؤثر است، اما تنها دلیل نیست. ما در سبد مصرف شرایط متعادلی نداریم. یکی از نکته‌های اصلی که می‌تواند به کمک بیاید بحث گسترش فضاهای فرهنگی است و این امر ذائقه مصرف فرهنگی را گسترش خواهد داد.
وی افزود: ما در حوزه فضای فرهنگی عقب‌افتادگی فراوانی داریم و باید در شبکه توزیع کشور اعم از شهر و روستا نیز به مسئله فضاهای فرهنگی توجه کنیم. این نیازمند یک اقدام پرشتاب و پرجهش است. در حال حاضر صد‌ها پروژه فرهنگی نیمه‌کاره رها شده است، با وجود تکمیل این پروژه‌ها باز هم با استاندارد حداقلی فاصله داریم و از این جهت ما به عنوان یک پیشنهاد روشن و جدی تأکید داریم که دولت و مجلس فضای فرهنگی را جدی بگیرد.
وزیر ارشاد در ادامه گفت: خوشبختانه بودجه اختصاص‌یافته به این بخش افزایش یافته اما کافی نیست، از جمله عوامل موثر در مصرف فرهنگی پایین کشور می‌توان به عوامل اقتصادی اشاره کرد علاوه بر آن باید فضاهای فرهنگی را گسترش داد این مسئله باعث افزایش فروش در بخش سینما و تئاتر نسبت به سال‌های قبل شد.
وزیر ارشاد در پایان گفت: نصف کارگردان‌های راه یافته به جشنواره فیلم فجر از کارگردان‌های اولی هستند و این جشنواره فرصتی برای نسل تازه است. از این رو قرار شد این رویداد فرهنگی برگزار شود و فیلم‌ها با استفاده از سی درصد ظرفیت سالن‌های سینمایی اکران می‌شوند.
انتهای پیام
نظر شما