سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: جشنواره سی‌و‌نهم فیلم فجر متقاضی زیاد دارد، اما فیلم تازه کم دارد، فیلم‌هایی هم هستند که تولید شده‌اند، اما سازندگان آن‌ها دوست ندارند در جشنواره فجر حاضر شوند، در این شرایط برخی فیلم‌ها هستند که به هر نحوی تمایل دارند در فجر باشند، اما جشنواره به لحاظ محتوایی نمی‌تواند میزبان نسخه ممیزی نشده آن‌ها باشد، اینکه این فیلم‌ها تن به اصلاح خواهند داد یا نه، مسئله این روز‌های جشنواره است.
حضور بدون پروانه!
از میان فیلم‌های مطرح متقاضی حضور در جشنواره فجر تا به حال دو فیلم از نظر اخذ پروانه نمایش با مشکل روبه‌رو شده‌اند. یکی از الزامات حضور فیلم‌ها در جشنواره فیلم فجر اخذ پروانه نمایش است و فیلم‌ها باید تا پیش از اکران در جشنواره بتوانند پروانه نمایش را اخذ کنند.
محمدرضا فرجی، مدیرکل نظارت بر عرضه و نمایش سازمان سینمایی درباره دو فیلم «شیشلیک» و «قاتل و وحشی» که هنوز موفق به کسب پروانه نمایش نشده‌اند، می‌گوید: سازندگان این دو فیلم مواردی را که برای اصلاح مدنظر شورا بود، پذیرفته‌اند و فقط مشکل زمان را داشتند که قول داده‌اند طی یکی دو روز آینده فیلم را به ما برسانند. پیگیری‌ها حاکی از این است که اصلاحات واردشده به فیلم «شیشلیک» در بخشی از دیالوگ‌هاست، اما در فیلم نعمت‌الله مسئله بر سر موی تراشیده‌شده بازیگر زن است که احتمالاً دچار تغییراتی می‌شود تا مجوز نمایش آن صادر شود. این فیلم‌ها باید در روز‌های اوایل این هفته به سازمان سینمایی برسند چراکه جدول نمایش فیلم‌های جشنواره باید بسته شود.
«قاتل و وحشی» ساخته حمید نعمت‌الله فیلمی است که برای حضور در فجر ۹۸، تولید شده بود، اما به دلایلی از جمله مشکلات کارگردان و تهیه‌کننده فیلم، این اتفاق رخ نداد. نام «قاتل و وحشی» امسال و با اعلام فهرست اولیه فجر ۳۹ دوباره بر سر زبان‌ها افتاد. این فیلم از سال پیش تاکنون موفق به کسب پروانه نمایش نشده است و حتی امکان حذف آن از جشنواره نیز وجود دارد.
موضع دبیر جشنواره
سیدمهدی طباطبایی‌نژاد درباره شرایط دو فیلم «شیشلیک» و «قاتل و وحشی» می‌گوید: «هر فیلمی که در جشنواره به نمایش دربیاید و داوران آن را ببینند، حتماً پروانه نمایش خواهد داشت. فیلمِ بدون پروانه نمایش نه در جشنواره به نمایش گذاشته می‌شود و نه داوران آن را می‌بینند. ممکن است قبل از پروانه نمایش فیلم‌ها را ببینیم ولی استعلام می‌کنیم و اعضای شورای پروانه نمایش درباره آن‌ها پاسخ می‌دهند.»
وی ادامه می‌دهد: «روال جشنواره همیشه بر این بوده که فیلمی بدون پروانه نمایش سازمان سینمایی در جشنواره نه داوری شده و نه نمایش داده می‌شود، این قانون همیشه بوده و ما هم رعایت می‌کنیم.»
طباطبایی‌نژاد می‌گوید: «تفاوت جشنواره امسال با سال‌های گذشته این است که آن زمان هیئت انتخاب فیلم‌ها را می‌دیدند، ۲۲ فیلم را انتخاب می‌کردند و در این فاصله جشنواره ۲۲ فیلم را برای اخذ پروانه نمایش به این شورا می‌فرستاد، ممکن بود مجوز موقت یا دائم به فیلم داده شود، فیلم با آن مجوز به شورای داوری و نمایش عمومی می‌رفت، امسال، چون ما هیئت انتخاب نداشتیم، همزمان فیلم‌ها را می‌بینیم، یعنی هم داوران ما و هم شورای پروانه نمایش آثار را می‌بینند. اگر فیلمی نکته‌ای یا اصلاحیه‌ای داشته باشد، شورا به ما اعلام می‌کند، دوستان وقتی اصلاحات را انجام دادند ما فیلم‌ها را می‌بینیم یا به نحوی دیگر.»
دبیر سیونهمین جشنواره فیلم فجر درباره زمزمه‌های مطرح شده پیرامون احتمال ممیزی فیلم‌های شاخص، توضیح می‌دهد: «تاکنون نکته‌ای درباره فیلم‌ها وجود نداشته است، تنها دو فیلم «قاتل و وحشی» و «شیشلیک» نکاتی داشته‌اند که مراحل صدور پروانه نمایش آن‌ها هم در حال انجام است. ممکن است اصلاحیه‌هایی به آن‌ها وارد شود. نظر نهایی تا یک‌شنبه اعلام می‌شود.»
با این موضع، گویا تنها راه باقی مانده برای دو فیلم حاشیه‌دار این است که تن به ممیزی بدهند تا فرصت دیده شدن در فجر را از دست ندهند، به خصوص در خصوص «قاتل و وحشی» که شاید امسال تنها به دلیل اینکه تولید فیلم‌های جدید به دلیل کرونا کاهش پیدا کرده بود، فرصت عرض اندام مجدد را به دست آورد.
فهرست بلند انصرافی‌ها
تا امروز، تعدادی از فیلم‌هایی که در ابتدا متقاضی حضور در جشنواره فیلم فجر بودند، هر کدام بنا به دلایلی درخواست خود را پس گرفته و از حضور در سیونهمین دوره جشنواره فجر کنار کشیده‌اند. برخی از فیلم‌های شاخص که انصراف خود را رسانه‌ای کرده‌اند عبارتند از: «ترانه‌های پدری»، «روشنایی»، «لاک‌پشت و حلزون»، «بانک‌زده‌ها»، «بابا سیبیلو»، «کوسه»، «پسر دلفینی» و «موافقت اصولی».
«کوسه» به کارگردانی علی عطشانی در شرایط کرونا ساخته شد و بخشی از فیلم در ترکیه جلوی دوربین رفته است. این فیلم کمدی است و به بهانه اینکه جشنواره به کمدی‌ها بی‌تفاوت است از تقاضای اولیه خود عقب‌نشینی کرده است. فیلم «موافقت اصولی» ساخته امیر پورکیان هم دیگر فیلم کمدی است که از جشنواره کنار کشیده است. سیدضیاء هاشمی تهیه‌کننده اعلام کرده که دوست دارد مردم در سینما‌ها این فیلم را ببینند نه در جشنواره! انیمیشن «پسر دلفینی» برای گروه سنی کودک و نوجوان ساخته شده است. محمدامین ابراهیمی تهیه‌کننده «پسر دلفینی» کنار کشیدن از جشنواره را به دلیل قوانین جشنواره اعلام کرده که باعث می‌شود انیمیشن‌ها نتوانند در رقابت حضور پیدا کنند. فیلم «بابا سیبیلو» دیگر اثر گروه سنی کودک و نوجوان، به دلیل آماده نشدن نسخه نهایی از رقابت در فجر انصراف داد. فیلم‌های «لاک‌پشت و حلزون» و «ترانه‌های پدری» هم به همین دلیل نمی‌توانند در فجر حاضر شوند. فیلم‌های نام برده شده هر کدام دلیلی برای کنار کشیدن از فجر داشته‌اند، اما فیلمسازانی مانند اصغر فرهادی و داریوش مهرجویی که فیلم‌های تازه‌ای تولید کرده‌اند، از ابتدا سیاست خود را حضور نداشتن در جشنواره فجر قرار دادند. به احتمال زیاد فیلم فرهادی در یک جشنواره خارجی رونمایی خواهد شد و مهرجویی هم فیلمش را برای اکران در سینما‌ها کنار بگذارد.
نظر شما