صاحب‌خبر - آنچه دیگران می خوانند:

• قیمت پژو 206 سقوط کرد +جزئیات جدید

• پرویزپرستویی به حسن روحانی: برای مردم و هنرمندان کاری نکردید

• نقی معمولی در نقش «خواننده پرحاشیه»!+عکس داغ

• عکس جدید لاغری بیش از اندازه مهران غفوریان!

• عکس نوزادی امیر نوری با ته ریش جنجالی شد! +تصاویر

• قیمت سکه نیم‌ سکه و ربع سکه امروز ۱۳۹۹/۱۰/۲۵| سکه امامی ارزان شد

 

1. شناسنامه

نام تجاری: ایزوپروپیل الکل، ایزوپروپانول

شماره­ی شناسایی CAS: 67-63-0

نام­های رایج: 2- پروپانول، ایزو پروپانول، پروپان-2-ال

فرمول شیمیایی: C₃H₈O

ساختار شیمیایی سه بعدی:

 

 

 

1. ایزوپروپیل الکل چیست؟

ایزوپروپیل الکل یا ایزوپروپانول، یک الکل آلی کاملا بی­رنگ با بویی تیز نزدیک به استون است. شاخص­ترین خصوصیت این الکل، خاصیت ضد باکتری آن است. علت استفاده از این الکل در محدوده­ی وسیعی از ضدعفونی­کننده­ها و شوینده­ها این خاصیت ضد باکتریست. ایزوپروپیل الکل یک مایع بسیار آتش‌گیر است که در دماهای بسیار پایین با کوچکترین جرقه مشتعل می­شود. همچنین این الکل برای پلاستیک­ها و لاستیک­ها خاصیت خورنده دارد. از ایزوپروپیل الکل رقیق شده با آب با غلظت 70% در ضدعفونی­کننده­ها و محلو­های پزشکی استفاده می­شود. ایزوپروپیل الکل در تولید برخی از عطرها، صابون­ها و شوینده­ها نیز کاربرد دارد.

علی­رغم حل نشدن در محلول­های نمکی، ایزوپروپیل الکل بسیاری از ترکیبات غیر قطبی را حل می­کند و با آب نیز امتزاج­پذیر است. خوردن ایزوپروپیل الکل مسمومیت به همراه دارد و در صورت تماس با چشم باعث قرمزی و التهاب چشم شده و استنشاق بخارات آن، باعث تحریک گلو، بینی و به طور کلی دستگاه تنفسی می­شود. همچنین در صورت بروز علائمی مانند تنگی نفس یا سرفه باید فرد به بیمارستان مراجعه کند.

اهمیت مضاعف در دوران کرونا

   ایزوپروپیل الکل، با از بین بردن غشای چربی اطراف باکتری­ها و ویروس­ها باعث حل شدن تمام اجزای حیاتی سلول شده و در نهایت نابودی کامل سلول را به همراه دارد. با توجه به مکانیسم گفته شده، استفاده از ایزوپروپانول به عنوان ضد عفونی کننده، می­تواند در دوران همه­گیری ویروس کرونا برای کنترل میزان ابتلا و توقف زنجیره­ی شیوع بسیار موثر واقع شود. با توجه به اهمیت استفاده از این محصول در دوران کرونا و افزایش میزان تقاضا، تمامی شرکت­های تولیدکننده در سراسر جهان به سرعت در حال افزایش ظرفیت تولید خود هستند. پیش­بینی می­شود در آینده میزان این تقاضا برای استفاده در کاربردهای دارویی افزایش یابد.

   لازم به ذکر است از ایزوپروپیل الکل نباید به طور مستقیم برای ضدعفونی وسایل الکترونیکی مثل کامپیوتر یا موبایل استفاده کرد. همچنین استفاده از آن بر روی برخی پارچه­ها یا لوازم چوبی باعث پوسیدگی می­شود.

 

1. ایزوپروپیل الکل یا اتانول

      ایزوپروپیل الکل و متانول هر دو خاصیت ضد باکتری داشته و در تهیه­ی الکل پزشکی کاربرد دارند؛ ولی ایزوپروپیل الکل برای عمل و نابودی باکتری­ها به زمان کمتری نیاز نیاز دارد و موثرتر عمل می­کند. همچنین اتانول در صورت استفاده برای ضدعفونی پوست، باعث خشکی پوست می­شود ولی ایزوپروپیل الکل چنین اثری بر روی بافت پوست نداشته و انتخاب بهتری به شمار می­رود. دیگر مزیت مهم ایزوپروپیل الکل سمیت کمتر آن نسبت به اتانول است.

میزان درخواست ایزوپروپیل الکل در جهان در زمان همه­گیری کرونا

 

1. کاربردهای ایزوپروپیل الکل در صنایع مختلف

ایزوپروپیل الکل با غلظت 70%  در محلول­های پزشکی مثل ضدعفونی کننده­ها و ژل­ها ضدعفونی­کننده­ی دست کاربرد دارد. همچنین از کاربردهای آزمایشگاهی آن می­توان به محلول نگهدارنده­ی نمونه­های بیولوژیکی و کاربرد در استخراج DNA اشاره کرد. علاوه بر آن از این الکل در تولید کیسه­های یخ و محلول­های پانسمان نیز می­توان استفاده کرد.

از ایزوپروپیل الکل به عنوان ضدیخ، مایعات شستشو و همچنین از آن برای تمیزکردن آثار روغن ترمز استفاده می­شود. از این ماده به عنوان حلال در لوازم آرایشی، ضدعفونی کننده­ی سطوح، لوازم الکترونیک و کاتالیزور و معرف شیمیایی نیز استفاده می­شود.

ایزوپروپیل الکل در فرآیندهای استخراج، تولید روان کننده­ها، جوهرها و آفت­کش­ها نیز کاربرد دارد. علاوه بر آن این الکل در سنتز برخی مواد شیمیایی مانند متیل ایزو بوتیل کتون و استون در صنایع شیمیایی استفاده­ی وسیعی دارد.

 

1. نکات ایمنی

 

• باید از خوردن ایزوپزوپیل الکل به علت ایجاد مسمومیت شدید اجتناب شود.
• این ماده باید دور از دسترس کودکان قرار گیرد.
•  استفاده از ایزوپروپیل الکل بر روی زخم باز روند بهبود را به تاخیر می­اندازد. همچنین از استفاده از آن بر روی دیگر عارضه­ها پوستی مانند آفتاب سوختگی یا التهاب نیز باید اجتناب شود.
• از ایزوپروپیل الکل در مجاورت آتش و دود نباید استفاده کرد زیرا ممکن است باعث حریق شود
• به هیچ عنوان نباید ایزوپروپیل الکل را با سفیدکننده­ی خانگی ترکیب کرد؛ زیرا این دو با یکدیگر واکنش داده و گازهایی سمی تولید می­کنند که می­توانند باعث سردرد، سرگیجه، التهاب ریه­ها و در موارد حادتر باعث مشکلات کبدی و کلیوی و آسیب سیستم عصبی شوند.
• در صورت تماس مستقیم ایزوپروپیل الکل با چشم­ها، پس خارج کردن کردن لنزهای تماسی باید چشم­ها را با مقادیر زیادی آب شستشو داد.

 

1. برخی خصوصیات ایزوپروپیل الکل

مقدار	استاندارد	واحد	خاصیت
60.1	ASTM D6579-11	g/mol	وزن مولکولی
82.6	ASTM D5399-09		نقطه­ی جوش در 760 میلیمتر جیوه
89-	ASTM D5399-09		نقطه­ی ذوب در 760 میلیمتر جیوه
11.7	ASTM D93-18		نقطه­ی اشتعال
0.85	ASTM D854-14	-	20 وزن مخصوص در
1.96	ASTM D445-18	mPa.s	25 ویسکوزیته در
1000000	ASTM D2042-15	mg/L	25 حلالیت در آب در
45.42	ASTM E1194-17	mmHg	25 فشار بخار در
0.786	ASTM D792-13	gr/cm3	20 دانسیته در
1.7	ASTM D3539-11	-	نرخ تبخیر نسبت به بوتیل استات
400	ASTM D659-15		نقطه­ی اشتعال خود به خودی
20.93	ASTM D1331-14	mN/m	25 کشش سطحی در
45.39	ASTM E2071-00	KJ/mol	گرمای  نهان تبخیر
1.3852	ASTM D542	-	ضریب شکست در زاویه­ی 8 درجه

 

1. روش­های تجاری تولید

برای تولید ایزوپروپیل الکل معمولا از دو روش استفاده می­شود:

1. با هیدراته کردن پروپیلن به صورت غیر مستقیم با استفاده از اسید سولفوریک، ایزوپروپیل سولفات به دست می­آید. سپس با استفاده از بخار، ایزوپروپیل سولفات هیدرولیز می‌شود. محصول این واکنش اسید سولفوریک و ایزوپروپیل الکل خواهد بود. این روش در گذشته کاربرد بیشتری داشته است.

 

1. در روش مدرن، پروپیلن باخلوص بالای 90% به صورت مستقیم هیدراته می­شود. استفاده از اسیدسولفوریک در این روش نیاز نیست.

 

ایزوپروپیل الکل را می‌توانید از شرکت ایمن سبز وارد کننده مواد اولیه شیمیایی تهیه کنید.

 

∎​