شناسهٔ خبر: 45039402 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: جهان صنعت | لینک خبر

دوراهی متمم ۲۵ یا استیضاح

به دنبال آشوب و یورش به ساختمان کنگره در ششم ژانویه، در حالی که بحث بر سر استیضاح دونالد ترامپ در میان دو حزب جمهوریخواه و دموکرات بالا گرفته، مایک پنس فعال‌سازی متمم ۲۵ قانون اساسی که امکان برکناری رییس‌جمهور به معاون او با داشتن رای اکثریت کابینه را می‌دهد، منتفی ندانسته است.

صاحب‌خبر -

به گزارش جهان صنعت نیوز:  معاون رییس‌جمهور آمریکا همزمان اعلام کرده که در صورتی که بی‌پروایی رییس‌جمهور افزایش یابد چه‌بسا به این اقدام متوسل شود. این در حالی است که نانسی پلوسی رییس مجلس نمایندگان آمریکا گفته که اگر مایک پنس و کابینه او با استناد به متمم ۲۵ قانون اساسی برای اخراج ترامپ اقدام نکنند، خود کنگره، دونالد ترامپ را به دلیل ترغیب هواداران به ایجاد آشوب و هجوم به ساختمان کنگره استیضاح خواهد کرد. در تاریخ ایالات‌ متحده آمریکا، هیچ رییس‌جمهوری در نتیجه مستقیم استیضاح از سمتش برکنار نشده است.

رخدادهای روزهای اخیر نشان داده که این گزینه روی میز است. همزمان آنها امیدوار به یک انتقال قدرت صلح‌آمیز و کمک به جو بایدن رییس‌جمهور منتخب در مبارزه با همه‌گیری بیماری هستند.

مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و استیون منوچین وزیر خزانه‌داری آمریکا با سازمان‌های مربوط به خود درباره به کارگیری متمم ۲۵ قانون اساسی برای برکنار کردن ترامپ از ریاست‌جمهوری بحث کرده و به این نتیجه رسیده‌اند که این پروسه طولانی‌تر از زمان باقی مانده از ریاست‌جمهوری ترامپ تا قبل از تحلیف جو بایدن می‌شود و نباید از آن انتظار اجرای فوری را داشت.

متمم ۲۵ قانون اساسی آمریکا اجازه انتقال قدرت دائمی یا موقت از رییس‌جمهور آمریکا به معاون رییس‌جمهور در صورتی که اکثریت اعضای کابینه به کنگره عدم توانایی رییس‌جمهور در اجرای وظایفش را تصدیق کنند می‌دهد.

چاک شومر رهبر اقلیت دموکرات سنا و نانسی پلوسی رییس مجلس نمایندگان آمریکا هر دو از مایک پنس خواسته‌اند تا متمم ۲۵ قانون اساسی آمریکا را برای برکنار کردن ترامپ از ریاست‌جمهوری به کار بگیرد و تاکید کرده‌اند که در غیر این صورت باید فرآیند استیضاح برای برکناری ترامپ به جریان بیفتد.

در همین حال، منابع مطلع اعلام کردند، مایک پنس، معاون دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا قصد دارد در مراسم تحلیف  بایدن رییس‌جمهور منتخب این کشور در تاریخ بیستم ژانویه شرکت کند. شبکه ان‌بی‌سی‌نیوز به نقل از یک مقام ارشد دولت آمریکا گزارش داد، بعد از ابراز تمایل بایدن برای حضور پنس در مراسم تحلیف خود، معاون رییس‌جمهور آمریکا نیز در این مراسم شرکت خواهد کرد.

ترامپ گفته بود: خطاب به همه کسانی که پرسیده‌اند من روز ۲۰ ژانویه به مراسم تحلیف نخواهم رفت. بایدن نیز در واکنش به این تصمیم گفت اینکه ترامپ قصد دارد در مراسم تحلیف شرکت نکند اتفاق خوبی است.

کنگره آمریکا روز چهارشنبه در حال شمارش آرای الکترال کالج برای تایید نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری سوم نوامبر بود که حامیان ترامپ،  به کنگره حمله کرده و بعد از درگیر شدن با نیروهای امنیتی، راه خود را به درون ساختمان و اتاق‌های مختلف آن باز کردند.

از زمان آشوب‌های کنگره که منجر به تخلیه این ساختمان و کشته شدن پنج تن شد، انتقادها روی ترامپ متمرکز شده است. مقام‌های دولتی از جمله دو تن از اعضای کابینه استعفا داده‌اند. قانونگذارانی از جمله در درون جمهوریخواهان از او خواسته‌اند تا استعفا بدهد. همچنین دموکرات‌های مجلس نمایندگان و نانسی پلوسی رییس این مجلس کنگره به استیضاح او تهدید کرده‌اند. براساس گزارش نیویورک‌تایمز، اما ترامپ از استعفا امتناع می‌کند.

با این حال نیویورک‌تایمز در گزارشی آورده است: در کاخ سفید، ترامپ لحن قاطع خود را دارد و تاکید می‌کند که همچنان یک نیروی بالقوه در سیاست آمریکا باقی خواهد ماند و این در حالی است که مشاوران و متحدانش او را رها کردند و چشم‌انداز پساریاست‌جمهوری او به شدت مبهم شده است. او در پشت درهای بسته به وضوح گفت که استعفا نخواهد داد و از انتشار ویدئویی در پنجشنبه گذشته که در آن به انتقال مسالمت‌آمیز قدرت متعهد شده و خشونت در کنگره را محکوم کرده بود، پشیمان شده است.

کنگره آمریکا روز چهارشنبه در حال شمارش آرای مجمع گزینندگان (الکترال کالج) برای تایید نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری سوم نوامبر بود که بعد از اعتراض چند قانونگذار آمریکایی به نتیجه رای‌گیری در ایالت آریزونا، ترامپ از هوادارانش خواست تظاهرات به اصطلاح مسالمت‌آمیز برگزار کنند. حامیان ترامپ، اما در جمعیت بسیار گسترده به کنگره حمله کرده و بعد از درگیر شدن با نیرو‌های امنیتی، راه خود را به درون ساختمان و اتاق‌های مختلف آن باز کردند.

تشکیل تیم حقوقی برای دفاع از ترامپ مقابل استیضاح

این در حالی است که شبکه خبری سی‌ان‌ان با استناد به منابع گزارش داد، در صورتی که ترامپ با دادگاه استیضاح مواجه شود، رودی جولیانی وکیل شخصی ترامپ و الن درشوویتس از وکلای آمریکایی احتمالا تیم حقوقی او را تشکیل می‌دهند.

دنبال هرج و مرج در کنگره آمریکا در زمان حمله هواداران ترامپ به این ساختمان که قانونگذاران را مجبور کرد راهی پناهگاه شوند، دموکرات‌های مجلس نمایندگان آمریکا اکنون خواستار برکناری او هستند، از جمله از طریق یک فرآیند استیضاح.

الن درشوویتس پیش‌تر به پایگاه خبری پولیتیکو گفت که دفاع از ترامپ مایه افتخار اوست. قانونگذاران آمریکایی مفاد استیضاح که ترامپ را به تحریک شورش و سوءاستفاده از قدرت متهم می‌کرد، منتشر کردند، در حالی که دیگران خواستار استفاده از متمم ۲۵ قانون اساسی آمریکا هستند که یک مکانیسم برای حذف رییس‌جمهوری از قدرت است که قادر به انجام وظایفش نیست.

مفاد این استیضاح رسما امروز ارائه می‌شوند. ترامپ همچنین در رسانه‌های اجتماعی همچون توئیتر، فیس‌بوک، یوتیوب و اینستاگرام با انتقاد مواجه شده و حساب‌های کاربری او بعد از آشوب ششم ژانویه در کنگره بسته شدند. این شبکه‌ها به سخنرانی جنجالی ترامپ به عنوان عامل تحریک معترضان اشاره دارند. او از حامیانش خواست برای تغییر نتیجه آنچه انتخابات آلوده به تقلب خواند، مبارزه کنند.

بایدن: رییس‌جمهور ما بالاتر از قانون نیست

جو بایدن به برخی خبرها مبنی بر احتمال دستور دونالد ترامپ به عفو خود، واکنش نشان داد. بایدن بامداد دیروز در صفحه توئیتر خود نوشت: رییس‌جمهور ما بالاتر از قانون نیست. عدالت در خدمت مردم است و از قدرتمندان محافظت نمی‌کند.

روزنامه نیویورک‌تایمز بامداد شنبه گذشته خبر داده بود که ترامپ به دستیارانش گفته قصد دارد در روزهای واپسین ریاست جمهوری،‌ فرمان عفو خود را صادر کند.  هنوز مشخص نیست با توجه به تحولات روز چهارشنبه و حمله طرفداران رییس‌جمهور به کنگره، آیا ترامپ باز هم قصد دارد این موضوع را مطرح کند یا خیر.

تا کنون هیچ‌کدام از روسای جمهور آمریکا فرمان عفو خود را صادر نکرده بنابراین مشروعیت این اقدام در سیستم قضایی آمریکا تاکنون سنجیده نشده و کارشناسان امور حقوقی درباره این موضوع که آیا سیستم قضایی آمریکا این بخشش را به رسمیت خواهد شناخت اختلاف دارند اما همه کارشناسان بر این موضوع اتفاق نظر دارند که اقدام رییس‌جمهور در بخشش خود، سابقه جدید خطرناکی را برای ریاست‌جمهوری ایجاد خواهد کرد تا وی خود را فراتر از قانون دانسته و خود را از تحت محاسبه قرار گرفتن برای هر جنایتی که در دوران فعالیت خود داشته مصون بدارد. این در حالی است که نظرسنجی مشترک خبرگزاری رویترز و موسسه ایپسوس نشان داد ۵۷ درصد از آمریکایی‌ها معتقدند در پی حمله هواداران ترامپ به کنگره آمریکا، وی باید هرچه سریع‌تر از مقام خود برکنار شود.

ترکیب احزاب در کنگره آمریکا

هیچ رییس‌جمهوری در تاریخ ایالات‌ متحده در نتیجه مستقیم استیضاح از سمتش برکنار نشده و مجلس سنا، اتهامات اندرو جانسون، بیل کلینتون و دونالد ترامپ، سه رییس‌جمهوری را که توسط مجلس نمایندگان استیضاح شدند، رد کرد. از استیضاح دونالد ترامپ در سنای آمریکا تنها یک سال می‌گذرد. اگر استیضاح و دادگاه برگزار و ترامپ محکوم شود، او تنها چند روز مانده به اتمام دوره ریاست‌جمهوری‌اش از کار برکنار خواهد شد اما این مساله او را از شرکت مجدد در انتخابات ریاست‌جمهوری محروم خواهد کرد.

دموکرات‌ها کنترل مجلس نمایندگان را در دست دارند. در حال حاضر، مجلس نمایندگان ۴۳۳ عضو دارد (دو کرسی خالی هستند) که ۲۲۲ نفر آنها دموکرات‌ هستند. در نتیجه، دموکرات‌ها می‌توانند بدون حمایت نمایندگان جمهوریخواه روند استیضاح دونالد ترامپ را آغاز کنند.  در سال ۲۰۲۰ مجلس نمایندگان به پیروی از سیاست حزب به استیضاح ترامپ رای داد. همین اقدام در سال ۱۹۹۸ در مورد استیضاح بیل کلینتون رخ داد که مجلس نمایندگان تحت کنترل حزب جمهوریخواه بود.

پیش از انتخابات ۲۰۲۰ مجلس سنا ۵۳ عضو از حزب جمهوریخواه و ۴۵ عضو از حزب دموکرات و دو سناتور مستقل داشت که معمولا سیاست‌های حزب دموکرات را دنبال می‌کردند. تایید اتهامات و اخراج رییس‌جمهور مستلزم دوسوم آرای اکثریت در سناست. با توجه به ترکیب کنونی مجلس سنا، بعید به نظر می‌رسد که دست‌کم ۲۰ سناتور جمهوریخواه و تمام دموکرات‌ها و دو سناتور مستقل همگی علیه او رای دهند.

اما آنچه اوضاع را قدری مبهم می‌کند دور دوم انتخابات سنا در ایالت جورجیاست. زمانی که دو سناتور منتخب، جان اوساف و رافائل وارناک که هر دو دموکرات هستند جایگزین سناتورهای جمهوریخواه، دیوید پردو و کلی لوفلر شوند، ترکیب سنا به تساوی میان دموکرات‌ها و جمهوریخواهان تقسیم خواهد شد که در آن صورت رای معاون رییس‌جمهور تصمیمات سنا را رد یا تایید می‌کند.

بسته به تایید نتایج آرای دور دوم انتخابات جورجیا -که نباید زودتر از ۱۵ ژانویه و دیرتر از ۲۲ ژانویه باشد- هر چند این امر به دموکرات‌ها در سنا اکثریت خواهد داد اما این اکثریت از دوسومی که برای محکومیت دونالد ترامپ الزامی است، کمتر خواهد بود.

حرکات بسیاری باید در مدت زمان کوتاهی انجام شود. پیش‌نویس سند استیضاح هم‌اکنون نوشته و در میان مجلس نمایندگان توزیع شده است. گزارش‌ها حاکی از آن است که اکثریت مجلس با ادامه روند استیضاح موافق‌ هستند. یک مشکل این است که مجلس نمایندگان در حال حاضر تعطیل است و در نتیجه تایید این لایحه مستلزم فراخواندن نمایندگان به واشنگتن خواهد بود.

مجلس نمایندگان ظهر روز هشتم ژانویه تشکیل جلسه دادند. گفته می‌شود در این اجلاس روند تشکیل کمیته‌های استیضاح دور زده خواهد شد و ازسرگیری آن ظرف تنها دو روز، به رای نمایندگان گذاشته خواهد شد. اگر این رای تایید شود، ترامپ نخستین رییس‌جمهور در تاریخ ایالات‌ متحده خواهد بود که دو بار استیضاح شده است.

هرچند برای بررسی پرونده استیضاح چارچوب زمانی خاصی وجود ندارد، اما بسیار بعید است که حتی اگر پرونده بلافاصله به سنا ارجاع شود، وقت کافی برای تسریع جریان بحث درباره محتوای آن، دادرسی یا تغییرات لازم در مقررات وجود داشته باشد.

ترامپ هنوز هم متحدانی در سنا دارد که دستیابی به دوسوم اکثریت را غیرمحتمل می‌کند. این احتمال وجود دارد که دموکرات‌های مجلس نمایندگان بی‌توجه به سرانجام پرونده استیضاح ترامپ در مجلس سنا، همچنان به‌عنوان اقدامی نمادین به آغاز این روند رای دهند.

اگر قرار باشد ترامپ پیش از روز ۲۰ ژانویه از کاخ سفید اخراج شود، محتمل‌ترین راه استناد به متمم ۲۵ قانون اساسی (برکناری رییس‌جمهور توسط معاون و کابینه) یا استعفای اوست. هیچ‌یک از این سناریوها محتمل به نظر نمی‌رسد اما با توجه به فضای حاکم بر واشنگتن نمی‌توان آنها را کاملا نادیده گرفت.

در صورت بعیدی که سنا ترامپ را محکوم کند (یا استعفا بدهد یا توسط کابینه‌اش برکنار شود) مایک پنس معاون ریاست‌جمهوری برای مدت باقیمانده از ریاست‌جمهوری ترامپ – تنها چند روز – تا روز ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ در این سمت قرار خواهد گرفت. در این صورت پنس رکورد کوتاه‌ترین دوره ریاست‌جمهوری در تاریخ ایالات‌متحده را از آن خود خواهد کرد و از ویلیام هنری هریسون که در آوریل سال ۱۸۴۱ تنها به مدت ۳۱ روز در مقام ریاست‌جمهوری ماند، پیشی خواهد گرفت.

برچسب‌ها:

نظر شما