عبدالرضا فرجی راد
9 دلیل بی‌میلی مصر برای مشارکت در جنگ یمن
حوادث کنونی یمن و حمله عربستان سعودی و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به جز عمان به این کشور، با حمایت جدی ترکیه، پاکستان، سودان و مصر همراه شد اما پس از مدتی شاهد کمرنگ شدن حمایت برخی از این کشورها از جمله مصر بودیم که دلایل متعددی دارد.
نخست؛ مصری‌ها پیش‌بینی کرده بودند غائله یمن به سرعت و ظرف چند روز با شکست حوثی‌ها به پایان می‌رسد. بنابراین در ابتدا حمایت خود را از عربستان اعلام کردند تا روابط خود را با عربستان حفظ کنند اما با طولانی شدن جنگ، مسائل گوناگونی ذهن مقامات مصری را مشغول کرد و همین مسائل باعث کمرنگ شدن حمایت دولت قاهره از عربستان شد. دوم؛ هرچند عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر حاکمیت خود را مدیون عربستان است و با پول و حمایت‌های عربستان، قطر و امارات توانست اخوان‌المسلمین را شکست دهد اما پس از مرگ ملک عبدالله، عربستان، قطر و دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس به سوی اخوانی‌ها گرایش پیدا کردند و این مسأله خوشایند دولت مصر نبود و اکنون مصری‌ها دچار تردید هستند که چگونه باید با عربستان و کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس همکاری کنند. سوم؛ مصری‌ها خواهان پایان بحران یمن در سریع‌ترین زمان ممکن هستند زیرا بخش عمده‌ای از تجارت جهانی از باب‌المندب می‌گذرد و وارد کانال سوئز می‌شود و مصری‌ها سود سرشاری از این تجارت جهانی می‌برند و طولانی شدن جنگ یمن به نگرانی‌های اقتصادی در مصر دامن زده است. چهارم، در روزهای اخیر تظاهرات گسترده‌ای در مصر علیه حمله عربستان به یمن به راه افتاده و مردم مصر با دولت این کشور درباره حمله هوایی عربستان به یمن همصدا نیستند و همین مسأله باعث می‌شود دولت قاهره محتاطانه‌تر عمل کند. پنجم، تجربه تاریخی مصری‌ها از جنگ در یمن بسیار ناخوشایند است. زمانی که مصر به رهبری جمال عبدالناصر با 30 هزار نیروی پیاده‌نظام به جنگ دولت زیدی‌های یمن رفت بنابر روایتی، 10 هزار نیرو و بنابر روایتی دیگر، 27 هزار نیروی مصری کشته شدند. در نتیجه مصری‌ها مایل به ورود در جنگ زمینی علیه یمن نیستند. ششم؛ هرچند روابط مصر و ایران هنوز به سطح دلخواه نرسیده است اما مصر نمی‌خواهد با مداخله جدی در جنگ یمن، روابطش با ایران آسیب ببیند. هفتم؛ غرب به طور تمام و کمال از عربستان در حمله به یمن حمایت نکرده است. پیش از حمله نیز که برخی کشورهای غربی سفارتخانه‌های خود را از صنعا به عدن منتقل کردند، امریکا این کار را نکرد. اروپا نیز در قبال تحولات یمن سکوت اختیار کرده است حوثی‌ها را تروریست نمی‌داند زیرا حوثی‌ها با القاعده می‌جنگند. هشتم، دولت قاهره هنوز در حال ارزیابی سود و زیان مداخله در غائله یمن است و اگر به این نتیجه برسد که کمک به عربستان سود سرشاری را برایش دارد، شاید رویه خود را به نفع عربستان تغییر دهد. نهم، مصر توجه جدی به روابط خود با روسیه دارد. مصری‌ها به غرب اعتماد ندارند زیرا اروپا و امریکا معتقد بودند که باید با اخوانی‌ها کنار آمد. بنابراین مصر به روسیه که از حوثی‌ها حمایت می‌کند، تمایل بیشتری دارد و کمک‌هایی هم از مسکو دریافت کرده است.
در درگیری‌های مرزی یمن - عربستان که در قالب حملات تلافی جویانه نیروهای مردمی یمن انجام شد، ده‌ها تن از نیروهای عربستانی کشته شدند و یمنی‌ها موفق به در اختیار گرفتن کنترل یک پایگاه مرزی سعودی شدند. این در حالی است که عربستان مدعی شده، در درگیری‌های مرزی دو کشور 500 نفر از نیروهای مردمی یمن کشته شده‌اند.
به گزارش پرس‌تی‌وی، سعودی‌ها که از ابتدای تجاوز نظامی خود به کوچکترین پیشرفت میدانی نرسیده‌اند روز گذشته با اقدام تلافی‌جویانه گروه‌های مختلف مردمی مواجه شدند. در این حملات 21 نظامی سعودی جان باختند این در حالی است که نیروهای سعودی انتظار داشتند نیروهای مردمی یمن و در رأس آنها انصارالله به دلیل حملات هوایی ارتش عربستان ضعیف شده باشند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شبکه العالم به نقل از پایگاه «یمنی برس»، منابع امنیتی یمن اعلام کردند اعضای قبیله «طخیه» در شمال این کشور، با حمله به پایگاه نظامی سعودی «المناره» در منطقه باقم در استان صعده واقع درمرز یمن با عربستان، 18 نظامیان سعودی را کشته و مجروح کردند اما هنوز آمار دقیق کشته شدگان سعودی در این حمله مشخص نشده است. بر اساس این گزارش، اعضای قبیله طخیه، این پایگاه را که همه روزه نظامیان سعودی از آنجا به یمنی‌ها حمله می‌کردند، تحت کنترل خود درآورده‌اند و شماری از نظامیان عربستان را نیز به اسارت گرفتند.
منابع امنیتی همچنین اعلام کردند نیروهای سعودی با از دست دادن پایگاه نظامی المناره، شوکه شده‌اند. حمله نیروهای مردمی قبیله طخیه به این پایگاه سعودی، بعد از کشتار وحشیانه چهار جوان این قبیله از سوی نظامیان سعودی صورت گرفت. منابع یمنی با اعلام این خبر تصریح کردند، ده‌ها تن از نظامیان سعودی در این حمله کشته و سایر نظامیان نیز پا به فرار گذاشتند و این مرکز نظامی ساعت‌ها تحت کنترل قبیله طخیه بود. بنا بر اعلام این منابع، تعدادی از فرزندان این قبیله نیز در حمله به مرکز نظامی المناره عربستان به دست نظامیان سعودی به شهادت رسیدند.
همزمان خبرگزاری رسمی عربستان سعودی نیز اعلام کرده بود، در حمله خمپاره‌ای انصارالله به یکی از مراکز مرزی این کشور با یمن در منطقه نجران، سه تن از افسران سعودی کشته و دو نفر دیگر زخمی شده‌اند. آمارها نشان می‌دهد تا پیش از حمله قبیله طخیه به پایگاه المناره که هنوز آمار دقیقی از تلفات آن در دست نیست، 6 نظامی سعودی در درگیری‌های مرزی کشته شدند. با شدت گرفتن حملات موفقیت‌آمیز یمنی‌ها، عربستان سعودی با هدف روحیه بخشیدن به نظامیان خود مدعی شد، از آغاز درگیری‌های مرزی این کشور که یک هفته از آن می‌گذرد، در مناطق «جازان» و «نجران» 500 تن از عناصر انصارالله را کشته است. عربستان از 5 فروردین، پس از شکست تمام طرح‌ها و سیاست‌هایش در یمن، به گزینه نظامی روی آورد و مناطق مختلف یمن را آماج حملات هوایی خود قرار داد، در تازه‌ترین حملات ائتلاف عربی به منطقه ماویه در استان تعز یمن 11 تن از شهروندان یمنی به شهادت رسیده و 20 تن دیگر نیز مجروح شدند.
احمد عسیری، سخنگوی ائتلاف عربی موسوم به «طوفان قاطع» به شبکه خبری الجزیره گفت، این ائتلاف تحت رهبری عربستان تاکنون 1200 حمله هوایی به یمن داشته است. در همین حال وزارت خارجه دولت مستعفی یمن نیز اعلام کرد، تمامی آب‌های منطقه‌ای یمن محدوده ممنوعه اعلام شده است و تنها پس از کسب مجوز قبلی از سوی دولت مستعفی امکان ورود به این آب‌ها فراهم می‌شود.