سرویس جامعه جوان آنلاین: آسمان آبی و ابر‌های سفید که پرندگان در آن می‌چرخند و آواز سر می‌دهند، کوه‌های از برف پوشیده شده که از فاصله چند ده کیلومتری به وضوح دیده می‌شود، هوایی پاک که هر کس با نفس کشیدن در آن، جان دوباره‌می‌گیرد. آنقدر هوا خوب است که هیچ کس دلش نمی‌خواهد پنجره را ببندد و آن را از دست بدهد! این‌ها تصاویری است که همه پایتخت‌نشینان، دلتنگش هستند، اما مدت‌هاست که آن را ندیده‌اند و برایشان تبدیل به یک آرزو شده‌است. متأسفانه مدت‌هاست که تهران و چندین کلانشهر دیگر پر از دود و سیاهی شده و نفس به نفس، آلودگی به ریه‌شهروندان می‌رود. حالا هم خبر رسیده‌است که تعطیلی پایتخت به خاطر آلودگی هوا به دولت رسیده‌است.

با وجود هشدار مکرر کارشناسان، مسئولان اقدامی برای کاهش آلودگی هوا نکرده‌اند، طوری که گویا اراده‌ای برای رفع آلودگی هوا وجود ندارد. علیرضا زالی، فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در تهران نیز نسبت به بی‌توجهی مسئولان به آلودگی هوا هشدار داده و گفته‌است: «در شرایط وارونگی و آلودگی هوا ماندگاری کرونا در هوا بیشتر است.» آنطور که کارشناسان اعلام کرده‌اند، آلودگی هوا به بخشی از سیستم تنفسی آسیب می‌زند و این شرایط فرد را در برابر کرونا ضعیف‌تر می‌کند! این در حالی است که تهران، کرج، قم و اهواز در شرایط بحرانی آلودگی هوا هستند و اصفهان، تبریز، اراک و مشهد نیز در وضعیت هشدار قرار دارند. البته آلودگی هوای هشت کلانشهر از آبان‌ماه پیش‌بینی شده‌بود، اما مسئولان هیچ اقدام مؤثری برای کنترل این وضعیت انجام ندادند!

آماده باش اورژانس کشور و پیشنهاد تعطیلی ۲ روزه

این روز‌ها ذرات معلق راه تنفس تهرانی‌ها را تنگ کرده، آلاینده ذرات معلق برای چهارمین روز پیاپی شاخص‌ترین آلاینده هوای تهران است و تنفس برای شهروندان سخت شده‌است. به همین دلیل روز گذشته سخنگوی سازمان اورژانس کشور اعلام کرد: «در پی آلودگی هوا ۱۲ دستگاه آمبولانس مستقر و مراکز درمانی و بهداشتی در تهران آماده‌باش هستند.» وی افزود: «اورژانس‌های ۱۱۵ در برخی استان‌ها به منظور خدمات‌رسانی اورژانسی به بیماران قلبی و ریوی، زنان باردار، کودکان و سالمندان هوای ناسالم در حال انجام جلسه اضطراری هستند.»

پس از گذشت چند روز آلوده بودن هوا و انتقادات بسیاری که خطاب به مسئولان مربوطه مطرح شد. بالاخره جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوا در استانداری تهران و آن هم پشت در‌های بسته تشکیل شد! پس از آن انوشیروان بندپی، استاندار تهران که ریاست این جلسه را به عهده داشت، گفت: «پیشنهاد دو روز تعطیلی دستگاه‌های اداری استان تهران به هیئت دولت ارائه شد که این تعطیلی را برای همه دستگاه‌های اداری، فعالیت‌های عمرانی و دستگاه‌های خصوصی درنظر گرفته‌ایم.»

استاندار تهران به گزارش اداره کل هواشناسی این استان مبنی بر پایداری جو طی روز‌های آینده اشاره کرد و گفت: «طبق این گزارش، تنها باد ملایمی در جنوب استان تهران خواهیم داشت و به غیر از این باد، ناپایداری نداریم که نسبت به جابه‌جایی آلاینده‌ها اقدام شود.»

مازوت یا گازوئیل؟ مسئله این است!

محسنی بندپی از توقف موتورسیکلت‌های فاقد معاینه فنی خبر داد و گفت: «همه دستگاه‌های عضو کمیته وظیفه دارند، بر اجرا، نظارت و پیگیری مصوبات اقدام کنند، باید تدابیر لازم برای یک درجه آلودگی بیشتر اتخاذ شود، یعنی اگر ما شاخص بالای ۱۵۰ را داشته باشیم، بر اساس مصوبه هیئت وزیران باید تدابیر سخت‌تری اتخاذ شود، تا سلامت شهروندان حفظ شود.»

استاندار تهران در بخش دیگری از اظهاراتش از عدم مازوت‌سوزی در صنایع استان تهران خبر داده و این در حالی است که مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در این‌باره گفت: «آلودگی هوای فعلی تهران نشان می‌دهد که منابع ثابت آلاینده از جمله نیروگاه‌ها و صنایع از سوخت غیراستانداردی استفاده می‌کنند که گوگرد زیادی دارد، مانند گازوئیل پر گوگرد یا سوخت مازوت.»

معاون محیط‌زیست نیز پیش از این درباره استفاده از سوخت مازوت در تهران توضیح داده و گفته‌است: «ممکن است برخی از صنایع در اطراف تهران از مازوت استفاده کنند. برای مثال هفته گذشته مشاهده شد که در دماوند یکی از صنایع حدود روزانه ۲ میلیون لیتر از مازوت استفاده می‌کرد، اما صنایع و نیروگاه‌های مهمی که تأثیر زیادی بر کیفیت هوای تهران دارند، تاکنون از سوخت مازوت استفاده نکرده‌اند.»

البته مسئله استفاده از سوخت مازوت در دیگر شهر‌های کشور و تأثیر آن بر آلودگی هوای کلانشهر‌ها همچنان مطرح است و مسعود تجریشی، معاون محیط‌زیست هم در این باره در جریان یک مصاحبه واکنش نشان داده و گفته است: «نیروگاه شازند اراک با استفاده از سوخت مازوت آلودگی بسیار زیادی تولید می‌کند، بنابراین سازمان حفاظت محیط‌زیست در این زمینه به وزیر نفت و هیئت دولت تذکر داده‌است.»

تعطیلی ۲ روزه تهران بی‌فایده‌است!

اسماعیل کهرم، فعال محیط‌زیست درباره پیشنهاد استاندار تهران مبنی بر تعطیلی دو روزه تهران به «جوان» می‌گوید: «مسئولان نگاه می‌کنند، اما نمی‌بینند! آن‌ها نمی‌بینند که در تعطیلات نوروز هوا هیچ تغییری نمی‌کند و از شش روز بعد از تعطیلات است که هوا پاک می‌شود؟ این تصمیم که تنها دو روز تهران تعطیل شود کارشناسانه نیست، زیرا که در این مدت هیچ اتفاق خاصی نمی‌افتد و فقط ضرر اقتصادی به کشور وارد می‌شود.»

او می‌افزاید: «یا تهران را تعطیل نکنید یا اگر تصمیم به این کار دارید حتماً باید یک هفته تعطیلات را در نظر بگیرید. در غیر این صورت در شرایط ایستایی هوا که نه باد می‌آید و نه بارانی، آلودگی هوا کمتر نخواهد شد. آن‌وقت است که مسئولان پشت تریبون می‌روند و می‌گویند که دیدید؟ تعطیل هم کردیم، اما آلودگی هوا کمتر نشد!» این فعال محیط‌زیست با اشاره به اینکه برای حل معضل آلودگی هوا در تهران و سایر کلانشهر‌ها باید ریشه‌ای عیب‌یابی و فکری اساسی برای آن شود، اظهار می‌دارد: «در کشور فرانسه با وجود اینکه خودروها، استاندارد ساخته شده‌است و از سوخت استاندارد نیز استفاده می‌کنند باز هم طرح زوج و فرد دارند، آن وقت در کشور ما خودرو‌ها و سوخت غیراستاندارد است و ما در همین مرحله اول درجا می‌زنیم!»

سیاست‌های یک بام و دو هوای حل مشکل آلودگی هوا

کهرم با انتقاد از سیاست‌های یک بام و دو هوای مسئولان برای حل مشکل آلودگی هوا می‌گوید: «خودرو‌های تک سرنشین بسیار زیادی در سطح شهر تردد می‌کنند، واگن قطار مترو به اندازه کافی نیست، وسایل حمل و نقل عمومی که خودش دود می‌کند، درختان زیادی از بین رفته‌و به جای آن ساختمان‌سازی شده است، تا جایی که از دست مسئولان برمی‌آمد خودرو و موتورسیکلت در شهر ریخته‌اند و در کنار همه این‌ها مازوت‌سوزی هم می‌کنند! آن وقت کمیته اضطرار آلودگی هوا تشکیل می‌شود تا مشکل را حل کنند.»

به گفته این فعال محیط‌زیست، مازوت از ذغال‌سنگ هم آلاینده‌تر است و این سوخت که به آن نفت دریا نیز گفته می‌شود، اغلب برای کشتی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، زیرا که آلاینده آن دودزا و سرطان‌زاست و باید از شهر دور باشد. اما متأسفانه با وجود بخشنامه سازمان حفاظت محیط‌زیست مبنی بر ممنوع بودن مازوت‌سوزی در نیروگاه‌ها، مازوت سوزی در نزدیکی شهر انجام می‌شود، گویا جان شهروندان هیچ اهمیتی ندارد!

آلودگی هوا این روز‌ها سلامت شهروندان را به خطر انداخته و موجی از انتقادات نسبت به بی‌تدبیری مسئولان برای حل این مشکل در شبکه‌های اجتماعی هم به راه افتاده است. مجید رادمنش در این باره در صفحه توئیتر خود نوشته است: «آسم دارم، هوا آلوده و محل کارم مرکز شهر است، تنفس برایم سخت شده و کلافه شده‌ام. از اتومبیل شخصی هم استفاده نمی‌کنم. لعنت بر باعث و بانی تشدید آلودگی هوا.»

حمیدرضا میرزاده نیز در این باره در صفحه توئیتر خود نوشت: «یک نفر به آقای استاندار تهران بگوید که تعطیلی شهر به دلیل آلودگی هوا «پیشنهادی» نیست و بر اساس دستورالعمل شرایط اضطرار (اصلاح آیین‌نامه اجرایی تبصره ۳ ماده ۳ قانون هوای پاک، مصوب تیر ۹۸) به عهده کارگروه استانی و لازم‌الاجراست؛ نیازی به اجازه گرفتن از بزرگ‌تر نیست!»