گروه اقتصای: اولین جلسه دستمزد شورای عالی کار در حالی امروز کار خود را شروع می‌کند که ماجرای افزایش قیمت کالاهای اساسی تمامی ندارد و نوسان و بی‌ثباتی در بازارها کار تعیین دقیق هزینه سبد معیشت اقشار ضعیف را به سختی کرده است.جلسات فعالان کارگری، دولتی و کارفرمایی در حالی از همین امروز آغاز به کار می‌کند که برآوردها حکایت از افزایش تورم در سال آینده را دارد و بر همین اساس بسیاری از فعالان کارگری بر این باورند که دستمزد باید به صورت ماهیانه و با تغییرات نرخ تورم، هماهنگ شود. هر چه که هست، بسیاری از کارشناسان، تحلیل‌گران و مقامات کارگری بر لزوم محاسبه دقیق هزینه‌های سبد معیشت و تورم کالاهای حیاتی و ضروری خانوارهای کارگری تاکید دارند.کمیته دستمزد شورای عالی کار همه ساله با هدف تعیین هزینه‌های سبد معیشت خانوارهای کارگری و بررسی وضعیت اقلام خوراکی و غیرخوراکی کارگران در طول یکسال برگزار‌ می‌شود و پس از بررسی و آنالیز قیمت کالاهای مصرفی کارگران با توافق میان اعضا رقم سبد معیشت اعلام و مبنای مذاکرات و تعیین دستمزد سال آینده کارگران قرار‌ می‌گیرد. هر کدام از گروه‌های کارگری و کارفرمایی گزارش محاسبه هزینه معیشت کارگران را جمع آوری و به کمیته مزد ارائه‌ می‌دهند و بر اساس آن محاسبات و معادلات و آمار و ارقام مربوط به هزینه‌های سبد معیشت کارگران در دستور کار قرار‌ می‌گیرد. در چند سال اخیر نوسان شدید نرخ ارز و تحت تاثیر قرار گرفتن بازارهای داخلی از جمله مسکن، باعث شد تا قدرت خرید کارگران نیز کاهش یابد و هزینه‌های بسیار از جمله افزایش سنگین اجاره بها به خانوارهای کارگری تحمیل شود.

در این بین اگرچه در برخی سال‌ها تلاش شد تا حداقل دستمزد کارگران بیش از نرخ تورم تعیین شود اما به دلیل آنکه شکاف بین دستمزد و سبد معیشت کارگران تحت تاثیر عقب افتادگی مزدی سالهای گذشته ترمیم نشده بود کارگران همچنان با مشکلات معیشتی و افت قدرت خرید روبه رو بودند. بر همین اساس مقامات کارگری و فعالان حوزه کار تعیین هزینه سبد معیشت کارگران را مهم‌ می‌دانند و بر لزوم محاسبه دقیق تورم اقلام مصرفی این سبد تاکید دارند. هادی ابوی ـ دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران در گفت وگو با ایسنا، محاسبه تورم اقلام حیاتی و اساسی سبد معیشت کارگران را در تعیین دستمزد خواستار شده و‌ می‌گوید: تا زمانی که دستمزد به کارگران قدرت خرید ندهد نمی تواند هزینه‌های زندگی آنها را جبران کند.او‌ می‌گوید: اگر در تعیین دستمزد تاکید داریم که تورم سبد معیشت کارگران محاسبه شود یعنی به طور مشخص به کالاهایی که نقش حیاتی و اساسی در زندگی کارگران دارند پرداخته شود نه کالاها و اقلامی که کارگران استفاده ای از آن ندارند و انتظار داریم رقم سبد معیشت و هرچه کارگران در بحث هزینه‌های زندگی اعم از خوراک، درمان و اجاره بها‌ می‌پردازند به شکل واقعی آنالیز و بررسی و مشخص شود. رحمت اله پورموسی ـ فعال کارگری نیز در این باره‌ می‌گوید:کمیته دستمزد هر سال هزینه‌های سبد معیشت خانوارهای کارگری را تعیین‌ می‌کند و اگر بررسی کنیم‌ می‌بینیم که ۸۰ قلم کالایی که جزو مایحتاج اولیه زندگی کارگران است از سال گذشته تا کنون چقدر افزایش داشته است.به اعتقاد وی مسکن به تنهایی بخش اعظمی از هزینه‌های سبد معیشت کارگران را تشکیل‌ می‌دهد و پوشاک، مواد خوراکی و لوازم بهداشتی و درمانی هرکدام در سبد معیشت کارگران اثرگذارند از این رو ارتقای قدرت خرید کارگران با جبران هزینه‌های زندگی صورت‌ می‌پذیرد. حمید نجف کارشناس حوزه کار در گفت وگو با ایسنا، محاسبه تورم واقعی سبد معیشت کارگران را خواستار شده و‌ می‌گوید: تعیین سبد معیشت کارگر سلیقه ای نیست که هنگام محاسبه هزینه آن، اقلام و کالاها را تغییر بدهیم یا با کالاهای دیگر جایگزین کنیم؛ چون با این کار تورم واقعی اقلام سبد معیشت کارگران نادیده گرفته‌ می‌شود.

وی افزود: امسال قیمت گوجه فرنگی و تخم مرغ تغییر قیمت داشت ولی ما نمی توانیم به این دلیل، هنگام تعیین هزینه سبد معیشت، این اقلام را از سبد غذایی حذف و با کالاهای دیگری که درصد کمی رشد داشته جایگزین کنیم و بگوییم تورم سبد معیشت کارگر با یکسری حذف و اضافه‌ها ۲۵ درصد‌ می‌شود و آن را ملاک افزایش حداقل مزد اعلام کنیم در حالی که اطلاعات حقیقی و شاخصهای روز فرضا افزایش ۶۰ درصدی را نشان بدهد. به گفته این کارشناس حوزه کار، امسال با توجه به نوسان شدید نرخ ارز، افزایش هزینه‌ها، اجاره بها و بسیاری از اقلام مصرفی و خوراکی اتفاق افتاد که همین ‌مسئله فشار زیادی به خانوارهای کارگری وارد کرد بنابر این لازم است کمیته دستمزد با درنظر گرفتن این ‌مسئله نسبت به تعیین هزینه ماهانه سبد معیشت اقدام کند.سال گذشته کمیته دستمزد رقم هزینه ماهانه سبد معیشت کارگران را ۴ میلیون و ۹۴۰ هزار تومان اعلام کرد و شورای عالی کار حداقل دستمزد کارگران برای سال ۹۹ را ۲۶ درصد تصویب کرد. بنا به گفته کارشناسان طی ماه‌های گذشته بانک مرکزی به عنوان مرجع رسمی آمار کشور، خط فقر را ۱۰ میلیون تومان اعلام کرده است از این رو تاثیر شاخصه‌های اقتصادی و مولفه خط فقر و تورم بر معیشت کارگران مقوله ای حایز اهمیت به شمار‌ می‌رود. به گزارش ایسنا، نوسان نرخ ارز و تغییر قیمت برخی اقلام اثرگذار در سبد معیشت کارگران از جمله نان و حامل‌های انرژی باعث شده هزینه‌های سبد معیشت خانوارهای کارگری با تغییراتی همراه باشد از این رو تاکید مقامات و فعالان کارگری این است که در جریان بررسی آمار و ارقام سبد معیشت، هزینه‌های واقعی زندگی کارگران و کاهش فاصله میان دستمزد و تورم مورد توجه قرار گیرد.محاسبه ارقام و هزینه‌های سبد معیشت کارگران همه ساله در کمیته دستمزد شورای عالی کار صورت‌ می‌پذیرد و آنچه به عنوان رقم سبد اعلام‌ می‌شود مبنای مذاکرات جلسات دستمزد قرار‌ می‌گیرد بر همین اساس نمایندگان کارگری از شورای عالی کار‌ می‌خواهند هر سه ماه یکبار اقلام مصرفی و هزینه‌های زندگی خانوارها رصد شود تا تصمیم گیری در خصوص حداقل دستمزد سال آینده کارگران با واقعیت‌های روز جامعه همخوانی داشته باشد.