اردوغان دستان نخستوزیر عراق را به گرمی فشرد
یارگیری آنکارا از جهان عرب
در حالی که ترکیه در سوریه، لیبی و یمن با کشورهای عربی درگیر است با غنیمت شمردن سفر نخستوزیر عراق به آنکارا، از وی به گرمی استقبال کرد.
صاحبخبر - مصطفی الکاظمی نخستوزیر عراق با سفر به ترکیه در حوزه امنیت عراق و منطقه و مسائل اقتصادی و فرهنگی با رهبران آنکارا به تبادل نظر پرداخت. اگرچه رئیس جمهور ترکیه استقبال خوبی از نخستوزیر عراق کرده و سنگ تمام گذاشت، اما آن چه در دیدار طرفین، به طور جدی بر روی آن صحبت شده و جزئیات آن با رسانهها در میان گذاشته نشد، در روابط دو کشور در حال و آینده تاثیرگذار است. مصطفی الکاظمی نخستوزیر عراق شامگاه جمعه، پس از یک روز کاری سنگین و گفتگوهای مفصل با مقامات ترکیه، پایتخت این کشور را ترک کرد و به کشورش بازگشت. سفر مصطفی الکاظمی به آنکارا و دیدار او با رجب طیب اردوغان رئیسجمهور ترکیه، اتفاق مهمی در روابط عراق و ترکیه در ماههای اخیر بوده است. درگیری ترکیه در سوریه و لیبی باعث وخامت روابط با کشورهای عربی به ویژه عربستان و امارات شده بود اما این سفر وضعیت را به نفع اردوغان تغییر دارد. اگر چه در سالیان گذشته، دیگر نخستوزیران عراق هم به ترکیه سفر کرده و بارها چندین توافقنامه سیاسی، امنیتی و اقتصادی با ترکیه امضا کرده اند، اما شرایط سیاسی خاص عراق، موجب شده که بخشی از همکاریها، تحت تاثیر تغییر دولتها قرار بگیرد. با این وجود، حالا شرایطی فراهم شده که ترکیه، هم برای تقویت روابط اقتصادی و استفاده از بازار بزرگ عراق و هم در حوزه امنیتی، انتظارات بیشتری از عراق دارد. در نتیجه سفر الکاظمی به ترکیه میتواند موج انتقادات از ترکیه بخاطر حضور نظامی در کشورهای عربی را بکاهد. در کنفرانس خبری چه گذشت؟ در همین راستا، در کنفرانس مطبوعاتی مشترک اردوغان و الکاظمی، موضوع هماهنگیهای ترکیه و عراق برای مبارزه با ترور، به یک موضوع اصلی و برجسته تبدیل شد و اردوغان اعلام کرد: «با جناب کاظمی درباره مبارزه موثر با دشمنان مشترکمان یعنی داعش، پ.ک.ک و گروه گولن به توافق رسیدیم. تمام مردم عراق را بدون درنظر گرفتن مذهب و تعلق قومی، به عنوان برادران حقیقی خود میدانیم. ما برای حفظ اتحاد سیاسی و تمامیت ارضی عراق اهمیت قائل هستیم. آماده ارائه هرگونه کمک برای بازسازی این کشور هستیم. میتوانیم به راحتی به هدف حجم تجاری 20 میلیارد دلاری با عراق برسیم. انشاالله به زودی نشست شورای عالی راهبردی مشترک را در عراق برگزار خواهیم کرد». مصطفی الکاظمی نیز اعلام کرد: «موضع عراق در محکوم کردن و اجازه ندادن به گروههای تروریستی برای استفاده از سرزمینهای عراق به عنوان نقطه شروع حمله به همسایگان، روشن است و اقدامات مهمی در روزهای اخیر در منطقه سنجار و مرزهای عراق و سوریه انجام شده تا از ورود این سازمانها به خاک عراق جلوگیری کند و نتوانند به منطقه اقلیم کردستان عراق نفوذ کنند. ما از اقدامات ترکیه در کنفرانس اهدا کنندگان که در سال 2018 در کویت برگزار شد، برای ارائه کمک مالی برای بازسازی مناطق آسیب دیده از درگیری نظامی با گروه تروریستی داعش، قدردانی و تلاش می کنیم تدابیری را اتخاذ کنیم که سود حاصل از این حمایت، عاید ترکیه شود. همچنین از ترکیه به خاطر پذیرش قهرمانان مجروحمان در بیمارستان های این کشور، قدردانی می کنیم. دو طرف تفاهمنامههایی را نیز امضا کردند. موضوعاتی برای گفتگو پشت درهای بسته محتوای دو تفاهم نامه امضا شده بین عراق و ترکیه، محدود به حوزههای همکاری فرهنگی و برخی معافیت های مالیاتی است و احتمالاً جنبه راهبردی چندانی ندارد. اما آن چه در دیدار الکاظمی و اردوغان، به طور جدی بر روی آن صحبت شده و جزئیات آن با رسانه ها در میان گذاشته نشد، با دو موضوع مهم ارتباط دارند. اول، بین ترکیه و عراق در حوزه آب، اختلافاتی وجود دارد و نگرش ترکیه نسبت به موضوع سدسازی، انتقادات عراقیها را به دنبال آورده و آنها معتقدند اقدامات ترکها در ورود آب دجله و فرات به عراق موجب آن شده که به کشاورزی و زندگی ساکنان منطقه، آسیب برسد. اما ترکیه وعده داده که در هماهنگی با عراق، این مشکل را حل میکند و در عین حال آماده است تا به دولت عراق کمک کند که در حوزه مدیریت آب، تحولاتی ایجاد کند و اجازه ندهد که آب دو رود حیاتی دجله و فرات، هدر بروند. حالا مشخص نیست آیا آب در دست ترکیه همچون کارتی برای تداوم همکاریهای امنیتی مورد استفاده قرار می گیرد یا این که ترتیبات و توافقاتی بین آنکارا و بغداد در جریان است که تمایل به بیان جزئیات آن نیست. دوم، کمیت و کیفیت حضور نیروهای نظامی ترکیه در عراق است. مشخص نیست که اولاً شمار و کیفیت حضور نظامیان ترکیه در خاک عراق به چه شکلی خواهد بود و آیا حملات هوایی و زمینی ترکیه به عراق، بدون هماهنگی با دولت مرکزی ادامه پیدا می کند یا از این به بعد در این مورد، اتاق هماهنگی عملیاتی ایجاد خواهد شد.∎
نظر شما