ندا انتظامی
دبیر گروه فرهنگی
در تازه‌ترین نظرسنجی مرکز تحقیقات صدا و سیما، ادعا شده که تلویزیون محبوب‌تر از شبکه‌های اجتماعی است. روایت مرکز تحقیقات صداوسیما مدعی است که 45.9 درصد مردم در فصل تابستان تلویزیون دیده‌اند و پس از آن اینترنت با حدود 25 درصد، شبکه‌های اجتماعی 14 درصد، رادیو 6 درصد و روزنامه و مجلات با حدود 1٫5 درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
تابستان امسال محمدرضا طلایی، رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات اتاق بازرگانی، آماری را اعلام کرد که حاکی از استقبال مخاطبان از فضای مجازی بود. او در دهمین جلسه کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق ایران ‌گفت‌ که طبق آمار از میان جمعیت ۸۴ میلیون نفری کشور، حدود ۵۹ میلیون کاربر اینترنت وجود دارد که ۳۳ میلیون نفرشان کاربر شبکه‌های اجتماعی هستند و رشد کاربران نسبت به دوره مشابه در سال ۲۰۱۹ حدود ۲٫۵ درصد است. او این آمار را نشان‌دهنده پتانسیل بسیار بالای توسعه فضای مجازی خواند. پارسال هم ایسپا، مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران، اعلام کرد که طبق نظرسنجی تلفنی ۷۰ درصد مردم ایران، حداقل از یکی از شبکه‌های اجتماعی مجازی استفاده می‌کنند.
مقایسه این آمارها نشان می‌دهد که مرکز نظر سنجی صدا و سیما با مخاطب خود را نمی‌شناسند و به همین دلیل مردم به سمت شبکه‌های مجازی یا پلتفرم‌هایی راهنمایی می‌شوند که توانسته‌اند بخوبی مخاطبان خود را جلب کنند.
طبق نظرسنجی مرکز تحقیقات صداوسیما در پاسخ به اینکه «اگر قرار باشد فقط یک شبکه سیما را انتخاب کنید کدام شبکه را انتخاب می‌کنید» 25٫4 درصد شبکه سه سیما را انتخاب کرده‌اند. این در حالی است که چندی پیش مدیر گروه فیلم و سریال شبکه سه اعلام کرد برخلاف تلاش‌هایش رضا عطاران حاضر به بازگشت به تلویزیون نشده است. عطاران که سریال‌های محبوب و پرتماشاگر «متهم گریخت»، «خانه به دوش» و «بزنگاه» را ساخته حالا حاضر نیست به شبکه سه برگردد. و البته این همان شبکه‌ای است که خود را از حضور عادل فردوسی‌پور و برنامه بسیار پرمخاطبش محروم کرده است. عطاران و فردوسی‌پور از برنامه‌ساز‌های موفق تلویزیون بودند و عدم پخش آثارشان ریزش چشمگیر مخاطب را به‌دنبال داشته است. همان‌طور که از برخورد مسئولان سازمان با این دو چهره مشهود است، صداوسیما یا از میزان و نوع علاقه‌مندی مخاطبان بی‌خبر است یا اساساً مسأله‌اش جلب رضایت مخاطب نیست!
طبق این نظرسنجی مرکز تحقیقات صداوسیما در تابستان که کرونا مردم را خانه‌نشین کرده بود و انتظار می‌رفت مخاطب تلویزیون هم افزایش یابد، 33.7 درصد مردم به اخبار صداوسیما را دنبال کردند و از میان این مخاطبان، در بین بخش‌های مختلف خبری سیما، بخش خبری 20:30 شبکه دو با 34.7 درصد مخاطب، بیشترین میزان بیننده پیگیر را داشته است. حالا اگر به بودجه‌ای که امسال برای صداوسیما تصویب شده نگاهی بینداریم شاهد خواهیم بود که سهم سازمان صداوسیما در بودجه 1400 برای تولید برنامه‌های صوتی و تصویری 2 هزار و 619 میلیارد تومان است که نسبت به سال گذشته حدود 50 درصد افزایش داشته است. پارسال بودجه سازمان ۱۷۴۵میلیارد تومان بوده است.
رقم بودجه سازمان در سال 1398، 1842 میلیارد تومان، سال 1397، 1646 میلیارد تومان و سال 1396، 1598 میلیارد تومان بوده است. به عبارت دیگر تنها سال 99 بودجه صداوسیما میزان بسیار ناچیزی کم شده، در حالی که هر سال بودجه این نهاد افزایش یافته است.
باید گفت که شیب افزایش بودجه سازمان با نظر مردم هم گرایی ندارد و عملکرد صدا و سیما باعث نشده است که میزان علاقه مردم به تلویزیون بیشتر شود. تا وقتی استاندارهای حرفه‌ای رسانه‌ای در صداو سیما رعایت نشود و رضایت عموم مردم هدف تصمیم‌گیرندگان اصلی سازمان نباشد طبیعی است که مردم از تلویزیون دور و دورتر می‌شوند و بودجه این نهاد هدر می‌رود.