گروه اقتصادي |تا توافق نهايي گروه 1+5 با ايران بر سر موضع هسته‌اي سه ماه فرصت باقي است. زماني كه به نظر مي‌رسد براي شركت‌هاي تشنه براي ورود به بازار اقتصادي ايران زماني زياد و براي كشورهاي دوستي كه تاكنون بازار اقتصادي ايران را در چنبره خود داشتند زماني اندك براي تثبيت سهم‌گيري است.
تقريبا يك سال و اندي پيش بود كه دكتر حسن روحاني با حضور در داووس و سخنراني در اين اجلاس رسما از درهاي باز ايران به روي كشورهاي ديگر خبر داد و اعلام كرد كه شركت‌هاي مختلف غربي و شرقي مي‌توانند به ايران آمده و در قبال پروژه‌هاي مختلف اقتصادي با ايران همكاري كنند. هرچند كه حضور وي در داووس و سخنراني‌ها و رايزني‌هاي مختلف تيم ايراني منتج به رفت و آمدهاي متعدد تجار و شركت‌هاي غربي و شرقي به ايران شد اما تاكنون هيچ يك از اين رفت و آمدها زمينه‌ساز انعقاد قرارداد خاصي نشده است، اما طبق اظهارات تجار فرانسوي، امضاي توافق هسته‌اي مي‌تواند گره‌گشاي حضور شركت‌هاي بزرگ دنيا به ايران باشد.
شايد اين همان دليلي بود كه مسوولان دولتي بعد از دودلي غربي‌ها براي حضور در ايران، رسما اعلام كردند كه شرايط خود براي عقد هرگونه قرارداد بعد از توافق را تغيير خواهند داد و براي شركت‌هايي كه پيش از توافق به انعقاد قرارداد با ايران بپردازند تسهيلات خاصي خواهند داشت. در اين ميان چين به عنوان تنها كشوري كه در طي سال‌هاي سخت تحريم ايران توانسته بود سود خوبي را كسب كرده و بازار انحصاري براي خود ايجاد كند با جدي‌تر شدن توافق هسته‌اي احساس خطر كرده و به دنبال آن است تا در فرصت باقيمانده قراردادي بزرگ را با ايران منعقد كند تا شايد بعد از حصول كمتر متضرر شود.
بر اين اساس روز گذشته بيژن نامدار زنگنه، وزير نفت دولت يازدهم راهي پكن شد تا پيش از امضاي توافق هسته‌اي آخرين قراردادهاي خود با اين كشور را منعقد كند. كشوري كه در مذاكرات لوزان نقش خاصي در جهت ايجاد توافق بازي نكرد و در نهايت نيز با ترك لوزان و بازگشت وزير امور خارجه‌اش نشان داد كه توافق هسته‌اي مي‌تواند منابع اين كشور را به خطر بيندازد.
با اين حال زنگنه براي گفت‌وگوهاي دوجانبه با مقام‎هاي ارشد نفت و گاز به پكن رفت تا پيگير توافق‎هاي پيشين تهران و پكن باشد. زنگنه در اين سفر اميرحسين زماني‌نيا، معاون امور بين‎الملل‎‎ و بازرگاني وزير نفت؛ سيد محسن قمصري، مدير امور بين‎الملل‎‎ شركت ملي نفت ايران و گروهي از مديران ارشد نفت را نيز همراه خود برده است.
به نظر مي‌رسد علاوه بر توافق براي گسترش همكاري با چشم بادامي‌ها و افزايش سرمايه‌گذاري نفت و گاز، موضوع افزايش فروش نفت نيز مطرح خواهد بود
چين كه بزرگ‌ترين شريك تجاري و مشتري نفت ايران به شمار مي‎‎رود، در سال ٢٠١٢ ميلادي همزمان با افزايش تحريم‎ها‎‎ عليه تهران، حدود نيمي از مجموع صادرات نفت خام ايران را به خود اختصاص داد.
بر اين اساس پيش‎بيني مي‎‎شود كه مقام‎هاي شركت ملي نفت ايران و ديگر ارگان‎ها‎‎ با خريداران هميشگي نفت ايران يعني شركت يونيپك، شعبه تجاري سينوپك، بزرگ‌ترين شركت پالايشي نفت آسيا و همچنين شركت دولتي ژوهاي ژنرونگ ديدار كنند. اين شركت‎ها اواسط دهه ١٩٩٠ ميلادي واردات نفت از ايران را آغاز كردند.
ايران كه پنجمين توليدكننده بزرگ نفت در جهان به شمار مي‎‎رود، اميدوار است كه مجموع صادرات نفت خود را ظرف تنها دو ماه پس از لغو تحريم‎ها‎‎، حدود يك ميليون بشكه در روز افزايش دهد. محسن قمصري، مدير امور بين‎الملل‎‎ شركت ملي نفت ايران، درباره افزايش خريد چين گفت: اين امر نخست به تمايل چيني‎ها‎‎ براي خريد نفت ايران بستگي دارد و سپس همه‌چيز در جريان مذاكرات تجاري بررسي مي‎‎شود.
براساس آمارهاي گمرك چين، ايران سال گذشته پس از عربستان سعودي، آنگولا و ديگر كشورها، ششمين صادركننده بزرگ نفت به چين بود.

قرارداد در بخش فراساحل
بنا بر اين گزارش، شركت‎هاي انرژي چين نيز بزرگ‌ترين سرمايه‎گذار‎‎ان صنعت نفت ايران هستند. تهران براي كاهش نگراني‎ها‎‎ي ناشي از تحريم‎ها‎‎ و افت قيمت‎ها‎‎ي نفت، تغييراتي در شرايط قراردادهاي توسعه ايجاد كرده است. شركت‎هاي بزرگ انرژي چين از جمله شركت ملي نفت چين (CNPC)، سينوپك و شركت ملي فراساحلي نفت چين قراردادهاي اوليه‎اي ‎‎به ارزش ده‎ها ميليارد دلار با ايران امضا كرده‎اند. در همين حال، به دليل تحريم‎ها‎‎ي امريكا و در پي آن مسدود شدن دارايي‎ها‎‎ي تهران، مبلغ قابل توجهي از پول حاصل از مبادلات ايران در بانك كونلون چين ذخيره شده است. معاون وزير نفت ايران اعلام كرد كه مقام‎ها‎‎ي اين كشور براي حل‌وفصل مسائل مالي در چين حضور ندارند. زماني‌نيا با اشاره به سفر هيات ايراني به پكن، گفت: چين چند پروژه بزرگ در ايران دارد و ما در نظر داريم موضوعات مربوط به اين پروژه‎ها‎‎ را حل وفصل كنيم. مشكلات مالي تنها با لغو تحريم‎ها‎‎ برطرف مي‎‎شوند.
شركت‎هاي چيني با بيم تحت تاثير قرار گرفتن فعاليت‎ها‎‎ي تجاري آنها در امريكا به دليل تحريم‎ها‎‎ي همه‎جانبه واشنگتن عليه تهران، از سال ٢٠١٠ ميلادي تاكنون فعاليت‎ها‎‎ي خود را در ايران كاهش داده يا متوقف كرده‎اند.
براساس اين گزارش، سرمايه‎گذار‎‎ي‎ها‎‎ي احتمالي شامل پروژه‎ها‎‎يي از قبيل طرح توسعه 7/4 ميليارد دلاري فاز ١١ ميدان بزرگ گازي پارس جنوبي و ميدان نفتي آزادگان شمالي مي‎‎شود. يكي از مقام‎هاي ايراني اعلام كرد كه سفر اين هيات در پي دعوت مقام‎هاي بلندپايه انرژي چين در سازمان ملي انرژي اين كشور صورت مي‎‎گيرد.
در آستانه آغاز مذاكرات نفتي تهران – پكن، هفته جاري شركت ملي نفت ايران يك قرارداد جديد يك‌ساله صادرات ميعانات گازي با شركت دولتي ژوهاي ژنرونگ امضا كرد كه با امضاي اين قرارداد از مردادماه سال جاري به طور متوسط روزانه حدود ۱۰۰ هزار بشكه ميعانات گازي فازهاي پارس جنوبي تحويل اين شركت چيني خواهد شد.
مهم‌ترين محور سفر هيات ايراني به سرپرستي بيژن زنگنه به پكن نحوه وصول مطالبات معوق نفتي ايران از پالايشگرهاي چيني در ازاي بازگشايي فاينانس طرح‌ها و پروژه‌هاي صنايع نفت، گاز و پتروشيمي كشور است.
با اين وجود، اميرحسين زماني‌نيا معاون امور بين‌الملل و بازرگاني وزير نفت ايران در گفت‌وگو با رويترز، اجراي پروژه‌هاي نفت و گاز چين در ايران را مهم‌ترين محور مذاكرات پكن عنوان كرده و گفته است: مسوولان شركت ملي نفت ايران نيز در اين سفر با بزرگ‌ترين خريداران نفت خام چين ديدار خواهند داشت. اين ديپلمات وزارت نفت همچنين تاكيد كرده است مساله پرداخت پول نفت حل نخواهد شد مگر آنكه تحريم‌ها برداشته شود. سفر بيژن زنگنه، وزير نفت و هيات نفتي ايران به‌ دعوت اداره ملي انرژي چين كه عالي‌ترين نهاد انرژي اين كشور است، انجام گرفته است. هم‌اكنون شركت‌هاي چيني در طرح توسعه ميدان نفتي آزادگان شمالي و يادآوران با شركت ملي نفت ايران همكاري مي‌كنند و قراردادهايي هم براي بازگشايي فاينانس طرح‌هاي پتروشيمي
با چيني‌ها امضا شده است.