دفتر سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه با صدور بیانیهای ترور محسن فخریزاده، دانشمند هستهای ایران را به شدت محکوم کرد.
در این بیانیه با اشاره به قتل محسن فخریزاده و چندین غیرنظامی دیگر آمده است: «این یک عمل جنایتکارانه بود و در تصاد با اصول احترام به حقوق بشر اتحادیه اروپا قرار داشت.»
این بیانیه از سوی سخنگوی دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا صادر شده است. براساس این بیانیه «[جوزپ بورل]مسئول عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا مراتب همدردی خود را با خانوادههای قربانیان ابراز و آرزو میکند که زخمیهای احتمالی این حمله بهبود یابند.»
اتحادیه اروپا از همه طرفها خواسته است تا در این «دوره عدم قطعیت» آرامش خود را حفظ کند و از ارتکاب اعمالی که منجر به افزایش تنش میشود، بهشدت حذر کنند.
سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد خواستار خویشتنداری شد
فرهان حق، سخنگوی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد شامگاه جمعه بدون اشاره به کشور خاصی، خواستار خویشتنداری برای جلوگیری از افزایش تنش در منطقه شد.
آقای حق در یک کنفرانس خبری در نیویورک گفت: «گزارشها درباره کشته شدن یک دانشمند هستهای ایران را دریافت کردیم. ما خواهان خویشتنداری هستیم. باید از هر اقدامی که میتواند به تشدید تنشها در منطقه شود، احتراز کرد.»
سخنگوی وزارت خارجه آلمان: باید چشمانداز مذاکرات هستهای را حفظ کرد
یک سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان روز شنبه از تمام طرفها خواست تا با حفظ خویشتنداری، مانع هرگونه تشدید تنش منجر به از بین رفتن امکان گفتوگو بر سر برنامه هستهای ایران شوند.
به گزارش رویترز این مقام دستگاه دیپلماسی آلمان با ارسال یک ایمیل به این خبرگزاری گفت: «باید چشمانداز گفتوگو با ایران درباره برنامه هستهای را چند هفته مانده به جابهجایی قدرت در ایالات متحده حفظ کرد. این [چالش] میتواند در قالب گفتوگو حل شود. به این ترتیب ما از همه طرفها میخواهیم که خویشتنداری خود را حفط کنند و از دست زدن به هر اقدامی که منجر به تشدید تنش شود، خودداری کنند.»
وزیر خارجه بریتانیا: نگران و منتظر شواهدیم
دومینیک راب، وزیر خارجه بریتانیا با بیان این که کشته شدن دانشمند هستهای او را نسبت به اوضاع ایران و فراتر از آن منطقه نگران کرده است گفت که کشورش خواهان تنشزدایی در منطقه است ولی برای پرداختن به آن چه که در ایران اتفاق افتاده، منتظر شواهد و مستندات کامل هستیم. وی افزود این که ما در مورد هدف قرار دادن غیرنظامیان باید به قوانین بشردوستانه بینالمللی پایبند باشیم، امری بدیهی به شمار میرود.
واکنش ترامپ و مقامهای آمریکایی
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا ساعتی پس از کشته شدن محسن فخریزاده، دانشمند هستهای ایران در روز جمعه ۷ آذر، اخباری را در مورد این رویداد همرسان کرد و این در حالی است که با گذشت یک روز از این واقعه، دولت آمریکا تا روز شنبه هنوز واکنش رسمی به آن نشان نداده است.
دونالد ترامپ که علاقه شدیدی به اظهار نظر و اعلام موضع در توییتر دارد و حتی برخی تصمیمات سیاسی مهم خود را هم در این شبکه اعلام میکند، روز جمعه ابتدا در صفحه خود خبر فوری ترور محسن فخریزاده را که نیویورکتایمز منتشر کرده بود، همرسان کرد.
وی سپس دو توییت پیدرپی از فردی به نام یوسی ملمن را در همین زمینه همرسان کرد که اولی به زبان عبری و دومی به زبان انگلیسی بود. در توییت عبری این فرد آمده است: «دولت ایران پس از چند بار تکذیب، رسماً اعتراف کرد که فخریزاده، دانشمند ارشد برنامه هستهای این کشور در حوالی تهران کشته شده است. سپاه پاسداران در بیانیهای رسمی [...] وعده انتقام "مانند گذشته" را داده است.»
یوسی ملمن در توییت دیگرش که به زبان انگلیسی است، نوشته است: «بر اساس گزارشها در ایران، محسن فخریزاده در دماوند در شرق تهران ترور شده است. او رئیس برنامه نظامی مخفی ایران بود و موساد سالها دنبالش بود. مرگ او یک ضربه بزرگ روانی و حرفهای برای ایران است.»
یوسی ملمن نویسنده، روزنامهنگار و کارشناس نظامی-امنیتی اسرائیلی است که در زمینه مسائل جاسوسی نیز تخصص دارد. او که کارشناس نظامی و امنیتی روزنامه چپگرای هاآرتص است، تا کنون چند کتاب در زمینههای امنیتی و جاسوسی و از جمله کتابی درباره ایران به نام «ابوالهول اتمی ایران» نوشته است.
محسن فخریزاده، رئیس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع ایران حوالی ساعت ۲ بعد از ظهر روز هفتم آذر در آبسرد دماوند کشته شد. هنوز هیچ کس مسئولیت حمله به این دانشمند هستهای پیشین ایران را بر عهده نگرفته است، اما مقامات ایرانی تلویحا اسرائیل را عامل این حمله دانستهاند.
رئیس سابق سیا: نقض آشکار مقررات بینالمللی است
جان برنان، مدیر پیشین سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) نیز روز جمعه در صفحه توئیتر خود در واکنش به ترور محسن فخریزاده از «اقدامی جنایی و بسیار بی پروا» سخن گفت.
وی که در دوره دوم ریاست جمهوری باراک اوباما هدایت سیا را برعهده داشت نوشت: «نمی دانم که آیا یک دولت خارجی مجوز قتل فخری زاده را صادر کرده یا آن را انجام داده است یا خیر. اقدامی این چنینی در راستای هدایت دولتی از تروریسم نقض آشکار مقررات بین المللی است و دولتهای بیشتری را به حمله به مقامات خارجی تشویق میکند.»
وی تاکید کرده است که ترورهایی مشابه ترور محسن فخری زاده با حمله به رهبران گروه هایی مانند القاعده یا داعش متفاوت است.
جان برنان در عین حال اظهار امیدواری کرده است که ایران به اندازهای «هوشمند» باشد که منتظر بازگشت دولتی «مسئول» در آمریکا بماند و به ترور محسن فخریزاده واکنش نشان ندهد.
ایلهان عمر، عضو مسلمان مجلس نمایندگان آمریکا نیز در واکنش به ترور فخریزاده با اشاره به گفتههای مدیر پیشین سیا نوشت که اعتراض به نقض مقررات بین المللی موضوعی جناحی نیست و به معنای هوادارای از ایران هم نیست. او در توئیتر نوشت که اعتراض به نقض مقررات بینالمللی به «موازنه» قوا و جلوگیری از «هرج و مرج» بیشتر در جهان برمیگردد.
ترکیه: محکوم میکنیم، اقدامی تروریستی بود
وزارت امورخارجه ترکیه با انتشار بیانیهای قتل محسن فخری زاده را «منفور» و «جنایت» خواند و محکوم کرد و به دولت ایران و خانواده وی تسلیت گفت. به گزارش خبرگزاری آناتولی در این بیانیه آمده است: «ترکیه با هر اقدامی علیه صلح و آرامش منطقه و هر گونه تروریسم فارغ از اینکه عامل یا هدف آن چه کسی باشد، مخالف است.»
دستگاه دیپلماسی ترکیه با فراخواندن طرفین به «عقل سلیم، خویشتنداری و اجتناب از اقدامات تنشزا در منطقه» اظهار امیدواری کرده است عاملان این حمله به زودی دستگیر و محاکمه شوند.
به گزارش خبرگزاری رسمی ترکیه، پیشتر، مصطفی شنتوپ، رئیس پارلمان این کشور در توییتی ترور دانشمند هستهای ایران را اقدامی تروریستی خوانده و نوشته بود: «ترور یک دانشمند ایرانی، فعالیتی تروریستی است. ترور توسط سازمان غیرقانونی و سازمان «قانونی» یا دولت، ماهیت امر را تغییر نمیدهد؛ تروریسم، تروریسم است و کسی که مرتکب آن میشود تروریست است. مخالف اقدامات غیرقانونی در صحنه بین الملل هستیم.»
∎