گروه اقتصادی / باقی ماندن بیش از 8 میلیون تن کالای اساسی و مواد اولیه تولید در گمرکات کشور درحالی که بازار مصرف و تولیدکنندگان به آن نیاز شدیدی دارند، باعث شد تا در جلسه فوق‌العاده ستاد هماهنگی اقتصادی دولت در ششم آبان ماه، رئیس جمهوری سیاست‌های جدید ارزی را برای رفع مشکل رسوب کالا ابلاغ کند تا براساس آن امکان واردات با ارز متقاضی نیز به مجموعه تأمین ارز واردات اضافه شود. به دنبال آن محمد نهاوندیان معاون اقتصادی رئیس جمهوری در 15 آبان ماه در دستورالعملی 14 بندی جزئیات و نحوه ترخیص فوری کالاها را به دستگاه‌های ذیربط ابلاع کرد. پس از این مصوبات و ابلاغ‌ها، رکورد تاریخی ترخیص کالا از گمرک شکسته شد، به‌طوری که مهرداد جمال ارونقی معاون فنی گمرک در روز 21 آبان ماه جاری اعلام کرد درحالی که از ابتدای سال، ۱۵ میلیون تن کالای اساسی از گمرکات ترخیص شده، اما برای اولین بار، ظرف دو روز، بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن کالا اجازه ترخیص از گمرک گرفتند که این یک رکورد جدید است. حال با تداوم این روند به نظر می‌رسد تا چند روز آینده کل کالاهای باقیمانده در گمرک راهی بازار شود و اثرات مثبت خود را بگذارد.
ترخیص 3.8 میلیون تن کالای اساسی و مواد اولیه تولید
در همین خصوص رئیس کل گمرک از ترخیص 3.8 میلیون تن کالای اساسی و مواد اولیه تولید با مصوبه دولت خبر داد. مهدی میراشرفی یکشنبه شب در شبکه خبر با اشاره به روند ترخیص کالا از گمرکات اظهار داشت: درحال حاضر باید میان رسوب و موجودی کالا در بنادر و گمرکات تفکیک قائل شویم. معاون وزیر اقتصاد در‌خصوص کالاهای اساسی گفت: 3 میلیون تا ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تن موجودی کالا است و اگر بیش از ۴ میلیون تن باشد به عنوان رسوب تلقی می‌شود. رئیس کل گمرک ایران در مورد کالاهای اساسی و مواد اولیه تولید که تاکنون منتظر کد رهگیری بانک بودند، عنوان کرد: با مصوبه ستاد اقتصادی دولت کالاهایی که تا ۱۰ آبان ۹۹ قبض انبار گمرک گرفته باشند می‌‌توانند بدون کد رهگیری ترخیص شوند که در مقطع قبلی ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تن بود و در حال حاضر ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تن ترخیص شد.
ترخیص ۹۰ درصدی کالای اساسی مشروط شد
طبق اعلام معاون فنی گمرک ترخیص کالاهای اساسی تا سقف ۹۰ درصد بدون الزام به ارائه‌ کد رهگیری بانک با اخذ تعهد از صاحب کالا برای عرضه در چارچوب تعیین شده و با نرخ مصوب انجام می‌شود.
مهرداد جمال ارونقی در گفت‌وگو با ایسنا، جزئیات تکالیف گمرک بر اساس جلسه اخیر ستاد تنظیم بازار در رابطه با ترخیص کالاهای اساسی و غیراساسی طبق مصوبه اخیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت را تشریح کرد.
وی در رابطه با ترخیص درصدی کالاهای اساسی توضیح داد: این کالاها شامل روغن خام، دانه‌های روغنی، کنجاله سویا، جو و ذرت، قابل ترخیص به صورت درصدی تا سقف ۹۰ درصد بدون الزام به کد رهگیری را دارا هستند.
معاون فنی گمرک با اشاره به شرایط تعیین شده برای صاحبان این کالاهای اساسی بدون کد رهگیری بانک تأکید کرد: ترخیص درصدی کالاهای اساسی با درخواست و اخذ تعهد از صاحب کالا مبنی بر عرضه این کالاها با نرخ مصوب یا عرضه در سامانه‌ها از جمله بازارگاه و شبکه‌های توزیع تعیین شده انجام می‌شود.
تأثیر ترخیص میلیون‌ها تن کالا در بازار
درحالی که طی هفته‌های اخیر قیمت برخی محصولات با افزایش قیمت و برخی مواقع با کمبود مواجه شده بود، سرازیر شدن میلیون‌ها تن کالا که بخش عمده‌ای از آن را کالاهای اساسی و نهاده‌های تولید تشکیل می‌دهد، تأثیر بسیار مثبتی در بازار خواهد داشت. در همین‌باره معاون بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: اثرات ترخیص نهاده‌های دامی در بازار مرغ و تخم‌مرغ تا 45 روز دیگر مشخص می‌شود.
عباس قبادی در یک برنامه خبری در مورد وضعیت ترخیص کالاهای اساسی و مواد اولیه تولید از گمرکات کشور گفت: در شرایط فعلی که با جنگ اقتصادی مواجه هستیم، نمی‌توان با ضوابط و شرایط عادی و بوروکراسی‌های سخت کالا‌رسانی کرد، لذا ستاد هماهنگی اقتصادی برای تأمین کالاهای اساسی و سرعت بخشیدن برای ترخیص کالاهای اساسی و ضروری و مواد اولیه تولید اختیاراتی را به وزیر صمت داد.
وی با اشاره به 200 هزار تن برنج مانده در گمرکات کشور بیان داشت: از این برنج که ماندگاری آن در گمرکات به معضل تبدیل شده بود، تاکنون 40 درصد ترخیص شده است. قبادی بیان داشت: نتیجه ترخیص نهاده‌های دامی از گمرکات 45 روز دیگر روی مرغ و تخم مرغ تأثیر می‌گذارد. وی گفت: در زمینه تولید گوشت وضعیت خوبی داریم و مشکل روغن نیز حل شده است.
مشکل تأمین روغن کشور تا یک ماه دیگر حل می‌شود
همچنین معاون دفتر برنامه‌ریزی تأمین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صمت با بیان اینکه مشکل تأمین روغن کشور تا یک ماه دیگر حل می‌شود، گفت: 140 هزار تن روغن از محل ذخایر استراتژیک تأمین و توزیع می‌شود. به گزارش فارس، سعید صارمی گفت: ستاد تنظیم بازار به صورت ویژه موضوع تنظیم بازار روغن نباتی را در دستور کار قرار داده است و بر اساس تصمیم ستاد تنظیم بازار مقرر شد تا 70 هزار تن روغن از محل ذخایر استراتژیک در بخش خانوار به صورت مایع توزیع شود که کار توزیع از اول آبان ماه شروع شده است.