رویداد‌های مهم این روز در تقویم شمسی (۳ آبان) • ولادت شهید صدیف اسماعیل‌پور (استان مازندران، شهرستان بابل، روستای معلم کلا) (۱۳۴۴ ه.ش) • آزادی تعدادی از زندانیان سیاسی در پی گسترش نهضت اسلامی مردم (۱۳۵۷ ه.ش) • عملیات جاده ماهشهر به‌طور مشترک به فرماندهی ارتش (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید خلبان نصرالله اصیل ادب (استان تهران، شهرستان ورامین) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید محمدعلی پورسان (استان تهران، شهرستان ورامین) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید محمدعلی رمضانیان (استان خوزستان، شهرستان اندیکا، روستای جعفرآباد) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید نورمحمد رمضانی (استان خوزستان، شهرستان دزفول، روستای چغاسبز) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید رجب زالپولی (استان مازندران، شهرستان نوشهر) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید اسحاق احمدی گالشی (استان مازندران، شهرستان سوادکوه شمالی) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید مهدی صفری گرائیلی (استان مازندران، شهرستان نکا) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید بهمن آقابراری (استان مازندران، شهرستان تنکابن) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید مدد احمدی (استان مازندران، شهرستان ساری) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید حسین بخشیان فرح‌آبادی (استان مازندران، شهرستان ساری) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید ارسلان ریحان صفت مرکیه (استان مازندران، شهرستان رامسر) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید علی معظمی گودرزی (استان لرستان، شهرستان بروجرد) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید پرویز ساعی مشفق (استان اصفهان، شهرستان اصفهان) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید علی همتی (استان مرکزی، شهرستان ساوه) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید مرتضی احمدی (استان مرکزی، شهرستان اراک) (۱۳۶۱ ه.ش) • شهادت شهید محمد بوربور (استان تهران، شهرستان ورامین) (۱۳۶۱ ه.ش) • شهادت شهید سیداکبر کوه پیکری (استان مازندران، شهرستان نکا) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید مهدی رحمانی خلیلی (استان مازندران، شهرستان بهشهر) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید فتح‌الله شاکری جویباری (استان مازندران، شهرستان جویبار) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید محسن بابائی (استان تهران، شهرستان شمیرانات) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید عباس آران دشتی آرانی (استان اصفهان، شهرستان آران و بیدگل) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید محمدجعفر رنجبر (استان مرکزی، شهرستان ساوه) (۱۳۶۳ ه.ش) • شهادت شهید صفدرقلی انگورج تقوی (استان مازندران، شهرستان چالوس) (۱۳۶۴ ه.ش) • شهادت شهید دوست علی برومند (استان مازندران، شهرستان قائمشهر) (۱۳۶۴ ه.ش) • شهادت شهید منصور پنجه فولادی (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۶۶ ه.ش) • شهادت شهید پژمان شاهوند (استان خوزستان، شهرستان اندیمشک) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید محمد صادقی نژاد (استان خراسان رضوی، شهرستان قوچان، روستای شهر کهنه) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید احمد لنگری (استان خراسان شمالی، شهرستان بجنورد، روستای لنگر) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید امید پارداد (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید حامد عبدالهی شورچه (رضا فراتی) (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید حمید لزگی (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید محمد قرائی (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید امین ابارشی (استان خراسان رضوی، شهرستان سبزوار) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید سعید فسنقری (استان خراسان رضوی، شهرستان سبزوار، روستای فسنقر) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید مهدی عارفی (استان خراسان رضوی، روستای کندر) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید مهدی زبردست (استان خراسان رضوی، شهرستان تربت حیدریه، روستای عبدآباد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید مسعود معصومی اکبرآبادی (استان خراسان رضوی، شهرستان رشتخوار، روستای اکبرآباد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید محمد سلیمانی (استان خراسان رضوی، شهرستان نیشابور، روستای سلیمانی) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید سیدعلی سیادت (استان خراسان جنوبی، شهرستان بیرجند، روستای اسطرخ) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید مدافع حرم خان‌علی یوسفی (لشکر فاطمیون) (۱۳۹۴ ه.ش) • شهادت شهید مدافع حرم سردار مقدم (لشکر فاطمیون) (۱۳۹۴ ه.ش) • شهادت شهید مدافع حرم جبار عراقی (استان خوزستان، شهرستان کارون، کوت عبدالله) (۱۳۹۴ ه.ش) • شهادت شهید فرشید چیت بندی (استان سیستان و بلوچستان، شهرستان زهک) (۱۳۹۸ ه.ش)
به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، مهرماه سال 1357 اوج نارضایتی‌های مردم ایران از رژیم پهلوی بود. در این ایام تعداد زیادی از مردم کرمان به منظور بزرگداشت اربعین شهدای 17 شهریور تهران و نخستین سالگرد شهادت آیت‌اللَّه سیدمصطفی خمینی، مغازه‌ها را تعطیل کرده و در مسجد جامع کرمان اجتماع کردند که 300 نفر از عوامل رژیم پهلوی با لباس مبدل با در دست داشتن چوب و میله آهنی و با شعار جاوید شاه به مسجد حمله کرده و پس از ضرب و شتم مردم، مسجد جامع کرمان را به آتش کشیدند.
دانش‌آموزان شهر همدان در روز 29 مهر ماه 1357 در اعتراض به آتش زدن مسجد جامع کرمان تظاهراتی علیه رژیم شاه ترتیب دادند. در این روز و در پی تظاهراتی که در دبیرستان دخترانه پروین اعتصامی روی داد برخوردی میان مأموران امنیتی و تظاهرکنندگان به وجود آمد و ماموران با شدت با دختران دانش آموز برخورد کردند. یکی از خواهران مبارز توسط ساواک دستگیر شده و از سوی یکی از ماموران مورد هتک حرمت قرار گرفت که همین موضوع سبب شد وی پس از آزادی دست به خودکشی بزند.
در پی انتشار این خبر، حوالی ساعت 9 صبح دانش آموزان مدرسه پروین اعتصامی به همراه دانش آموزان چند مدرسه دیگر به همراه خانواده‌هایشان و خانواده آن بانوی دانش‌آموز با تجمع در مقابل مدرسه پروین اعتصامی به طور گروهی در مسیرهای منتهی به بازار و میدان مرکزی شهر به حرکت درآمدند و در خیابان شورین ـ شهدای فعلی ـ گرد هم آمدند. دانش‌آموزان معترض با شعار ایران شده فلسطین مردم چرا نشستین، مرگ برشاه و ... به حرکت درآمدند. این نوجوانان در مسیر حرکت خود برخی مشروب فروشی‌ها و بانک‌ها را به آتش کشیدند در همین حین تعداد زیادی از مردم به تظاهرکنندگان پیوستند که تعداد آنها را تا 15 هزار نفر نیز یاد کرده‌اند.
بعد از تجمع دانش‌آموزان و مردمی که به آنان پیوسته بودند، عوامل امنیتی با زدن گاز اشک‌آور و شلیک کردن از بلندی ساختمان هتل کاخ ـ یاس فعلی ـ سعی در متفرق کردن معترضین داشتند که سبب مجروحیت و شهادت چند تن از آنها از جمله شهید نصرت داوری مشهور به بابا قدرت شد. مجروحان به بیمارستان‌های همدان منتقل شدند. تظاهرات تا ساعت دو بعداز ظهر همان روز در گوشه و کنار شهر ادامه داشت. برخی نیز از مدرسه آیت آخوند ملاعلی همدانی در بین مردم مواد آتش زا توزیع می‌کردند و تعدادی هواداران شاه نیز که بر روی پشت بام‌ها کمین کرده بودند به طرف تظاهرکنندگان آجر پرت کردند.
با انتقال مجروحین به بیمارستان‌ها مردم برای اهدا خون به بیمارستان‌ها رفتتند و با اجتماع خود در مقابل درهای ورودی بیمارستان مانع ورود عوامل شاه شدند تا جایی که رئیس وقت بیمارستان اکباتان به آنان قول داد که هیچ نیروی نظامی وارد بیمارستان نشده و اجساد قربانیان نیز تحویل بستگان شود.
ماموران امنیتی به دنبال دفن پیکر شهدا بدون اطلاع خانواده ها بودند تا مانع ایجاد راهپیمایی در تشییع آنان شوند. پیکر یکی از شهدا توسط مردم به زور از دست کارکنان بیمارستان اکباتان گرفته شد اما مجوزی برای دفن صادر نشد. در اول آبان پیکر شهدا به باغ بهشت منتقل شد و تمام مدارس و بازار در خیابان شهدا به حالت تعطیل درآمد. شهر در کنترل نیروهای زرهی ارتش قرار گرفت. معترضین به سوی دادستانی همدان حرکت کرده و خواستار معرفی مسببین این کشتار شدند.
دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا نیز که قبل از این واقعه به برخی رویدادها در دانشگاه معترض بودند در اعتراض به کشتار و برقراری حکومت نظامی در همدان دست به اعتصاب غذا زدند و خواستار آزادی زندانیان سیاسی در کل کشور شدند و قطعنامه‌ای نیز در جمع شش هزار نفری متحصنین صادر شد.
فرهنگیان همدانی نیز با تجمع در مقابل محوطه آموزش و پرورش شهرستان همدان به مدت ۴۸ ساعت اعتصاب غذا کردند و خواستار معرفی مسببین این جنایت در شهر شدند. وکلا و قضات نیز از روز اول آبان دست به تحصن غذا در دادسرای همدان زدند و روحانیون نیز سه روز عزای عمومی در همدان اعلام شد.
به دنبال شکایات مختلف وزارت کشور هیأتی برای بررسی واقعه به همدان فرستاد که علی رغم تبلیغات فراوان نه تنها عاملان مجازات نشدند بلکه ترفیع نیز گرفتند.
حماسه 30 مهر سال 1357 در همدان اوج عزت و ایستادگی مردم همدان در برابر رژیم پهلوی است. این رویداد نه تنها در روند انقلاب در این استان که در در سطح ملی نیز تاثیرگذار بود. امام خمینی (ره) رهبر نهضت اسلامی ایران که در آن ایام در پاریس حضور داشتند، با ضمن صدور بیانیه‌ای از تظاهرکنندگان حمایت کردند. این رویداد برخاسته از روحیه انقلابی دانش‌آموزانی است که با جوشش خود به نوعی مقدمه تظاهرات 13 آبان سال 57 را ایجاد کردند.
انتهای پیام/ 161
∎
نظر شما