دکتر حمید سوری استاد اپیدمیولوژی با تاکید بر این که میانگین مرگ ناشی از کرونا در کشور حدود ۲.۵ برابر میانگین جهانی به ازای یک میلیون نفر جمعیت است، گفت: ایران یکی از ۱۰ کشوری است که هفته هاست رتبه های بالای مرگ و میر را ثبت می کند.

وی، فقدان تعادل منطقی بین بیم و امید در پاندمی ها را مهم ترین عامل شعله ور تر شدن آتش اپیدمی دانست و خواستار ارایه راهکارهای موثر برای مهار ویروس کرونا را از سوی سیاست گذاران و متولیان بهداشت و درمان کشور شد.

سوری با یادآوری این که وضعیت شیوع کرونا، به چالش پیچیده ای در جهان مبدل شده است، اظهار داشت: برخی کشورها با تدابیری که اتخاذ کرده در مهار این اپیدمی موفق بوده اند.

شیوع کرونا در کشور بحرانی است

این اپیدمیولوژیست با بیان این که وضعیت کشور به لحاظ گسترش اپیدمی، در  شرایط بحرانی است، توضیح داد: این نگرانی وجود دارد که تغییرات آماری همچنان ادامه داشته باشد، چرا که در اپیدمی ها تغییرات حتی اگر هیچ اقدام مداخله ای انجام نشود به صورت طبیعی ایجاد می شود.

سوری یادآور شد: اپیدمی ها در طول تاریخ همواره دستخوش نوساناتی بوده اند، به این شکل که در گذشته ها و زمانی هم  که بشر توانایی مداخلات جدی را در اپیدمی ها نداشت همچنان و به صورت طبیعی با نوساناتی کنترل یا بیشتر می شدند.

وی افزود: بخشی از این تغییرات به طبیعت بیولوژیک بیماری و بخش دیگری به رفتارهای مردم وابسته است.

سوری، ترس از سرعت انتشار بیماری در اپیدمی ها را یکی از مهم ترین عوامل رفتارهای  بازدارند مردم دانست و خاطرنشان کرد: زمانی که آمار مبتلایان و مرگ و میرها بالامی روند ترس افراد بیشتر می شود و مردم بیشتر ملاحظات بهداشتی را رعایت می کنند و متاسفانه به محض کاهش آمارها مردم دچار خوش خیالی کاذب می شوند و رفتارهای پرخطر انجام می دهند.    

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد خوش خیالی در پاندمی ها به مراتب وضعیت را در خطرناک ترین حالت موجود قرار خواهد داد.

ترس بی اندازه و خوش خیالی کاذب در اپیدمی ها دو روی یک سکه

این اپیدمیولوژیست ترس و اضطراب بی اندازه و در عین حال خوش خیالی کاذب را در پاندمی ها دو روی یک سکه توصیف کرد و گفت: هرکدام از این رفتارها درصورتی که باعث وسواس، اضطراب و یا خوش خیالی کاذب و در نهایت انجام رفتارهای پرخطر باشد آسیب زننده و مشکل آفرین است.

دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی روز سه شنبه به نقل از سوری اعلام کرد: ایجاد تعادل منطقی بین بیم و امید در پاندمی ها را مهمترین عامل شعله ور تر شدن آتش اپیدمی ذکرکرد و ارایه راهکارهای موثر تر برای مهار بیماری را از سوی سیاستگذاران و متولیان این حوزه خواستار شد.

وی با بیان این که کشور ما همچنان در موج اول اپیدمی کووید ۱۹ قرار داد، افزود: ایران در موج اول کرونا و وارد پیک سوم بیماری شده است.

تفاوت بین موج و پیک چیست؟

این استاد دانشگاه با یادآوری این که واژه های موج و پیک، دو معنای کاملا متفاوت دارند گفت: زمانی که اعلام می شود به موج دوم یا سوم بیماری رسیده ایم، یعنی این که که توانسته ایم اپیدمی را در مرحله ای خاموش و یا به مهار کامل بیماری برسانیم و در بازه زمانی دیگری دوباره شاهد پیدایش نمونه های دیگر بیماری باشیم ولی از زمان شیوع کرونا تا به امروز چنین تجربه ای نداشته ایم که بیماری به مرحله خاموشی برسد بنابراین ایران همچنان در موج اول بیماری کرونا قرار دارد.

سوری ادامه داد: نوسانات کاهش و یا افزایش موارد بیماری نیز پیک نامیده می شود، در ماههایی که گذشت دو مرتبه شاهد طغیان بیماری بوده ایم و طبق شواهد و مطالعات در حال حاضر پیک سوم کرونا هم در کشور شکل گرفته است، برای مثال در آنفلوآنزا فصلی هر ساله موج های مکرری بدنبال هم ایجاد می شوند به این شکل که یک یا دوهفته موارد حاد بیماری را شاهد هستیم و پس از رسیدن بیماری به قله یا پیک، نهایتا بیماری کنترل شده و در ادامه ممکن است یک یا دوماه بعد مجددا موج های دیگری بیماری را داشته باشیم.

ایران با موج اول کرونا دست و پنجه نرم می کند

وی گفت: کشورهایی همانند استرالیا، نیوزلند، ایسلند و هنگ کنگ وارد پبک دوم شده اند ولی ایران و آمریکا با توجه به آمار همچنان درگیر پبک اول هستند.

سوری ادامه داد: در اپیدمی ها کلماتی همانند مهار، موج، پیک، کنترل و یا خاموشی هر کدام معنایی خاص خود را دارند، بنابراین صرفا نمی توان با کلمات  بازی کرد چرا که برای هر مرحله ای از اپیدمی باید اقدمات خاصی صورت گیرد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی همچنین درباره کاربرد رنگ هایی که در توصیف وضعیت کرونا در مناطق مختلف کشور استفاده می شود، توضیح داد: در مورد وضعیت شهرها هم همین موضوع است به این شکل که ما شهرها را با عناوین مختلف رنگبندی می کنیم همانند قرمز، نارنجی، زرد، سبز و غیره، این موارد تعاریف استانداردی دارند و به این شکل نیست که هر مسئول محلی و یا استانداری برای نشان دادن حاد بودن وضعیت ادعا کند قرمز تیره هستیم یا به سیاهی می رویم.

همه نقاط کشور قرمز است

سوری با یادآوری این که در حال حاضر هیچ منطقه  سبزی در کشور وجود ندارد، گفت: اگر چنانچه دو هفته از دوره بیماری بگذرد و هیچ مورد جدیدی مشاهده و یا گزارش نشده باشد اصطلاحا به این منطقه، منطقه سبز می گوییم، ضمن اینکه این منطقه می تواند در حد یک روستا، شهر، استان و یا کل کشور باشد.

وی با تاکید براین که از آغاز اپیدمی تا به امروز هیچ استانی و یا منطقه سبزی در کشور نداشته ایم خاطرنشان کرد: مجامع بین المللی با اهدف و مزامین خاصی مناطق را رنگ بندی می کنند و این شاخص های عمومی با رنگ های سبز، زرد، نارنجی و قرمز تفکیک می شوند.

سوری ضمن تشریح وضعیت کشور به لحاظ شیوع گفت: زمانی که بیش از ۲۵ مورد بیمار جدیدی طی دوهفته تایید شود در تعاریف قرمز نامگذاری می شود بنابراین در حال حاضر تمامی نقاط کشور قرمز است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم بپزشکی شهید بهشتی در ادامه در مورد زمان توزیع واکسن کرونا نیز توضیح داد: سازمان ها و موسسات علمی معتبر در دنیا در حال انجام کارآزمایی های علمی برای تولید واکسن هستند ولی تا به امروز واکسنی که برای استفاده عمومی عرضه شده باشد، در شلف داروخانه ها قرار نگرفته است.

سوری خاطرنشان کرد: به طور معمول و در شریط عادی تولید واکسن موثر و جدید از زمان تحقیقات تا عرضه بین ۱۰ تا ۱۵ سال زمان می برد ولی امید داریم  با توجه به شرایط اورژانسی و بحرانی ویروس کووید ۱۹ این تحقیقات با تلاش شبانه روزی شرکت های دارویی در سطح دنیا به حداقل زمان ممکن تقلیل یابد.

ایمنی و اثربخشی مهمترین فاکتور تولید واکسن

وی ایمنی و اثربخشی واکسن کرونا را از جمله مهم ترین نکات اساسی در تولید واکسن ذکر کرد و افزود: ممکن است واکسنی که در اختیار عموم قرار می گیرد اثر بخشی لازم را داشته باشد ولی به میزان کافی ایمن نداشته باشد، به این معنی که افراد را در مقابل کرونا ایمن کند ولی عوارض دیگری را برای افراد ایجاد کند بنابراین باید تمامی جوانب با دربالاترین سطح ایمنی و اثربخشی اعمال شود.

سوری تایید سازمان بهداشت جهانی را برای استفاده عموم از واکسن کرونا ضروری ذکر کرد و گفت: زمانی که واکسن و یا دارویی به تایید سازمان بهداشت جهانی می رسد به این معنی است که از فیلترهای جهانی عبور کرده و اثر بخشی و ایمنی لازم را دارد. تنها در این مورد است که بازار های جهانی و مصرف کنندگان اطمینان بیشتری نسبت به این داروها و یا واکسن ها پیدا می کنند.

این استاد دانشگاه در ادامه در باره ضرورت استفاده از واکسن آنفلوآنزا نیز توضیح داد: اولویت استفاده از واکسن آنفولانزا صرفا برای افراد و گروه های آسیب پذیر است و هرگز نباید تقاضای کاذب برای تزریق واکسن بصورت عمومی ایجاد شود.

به گفته سوری سلاح‌های قدرتمند، مانند ماسک و فاصله اجتماعی می‌توانند به کاهش بار بیماری ها و در عین حال فشار کاری سیستم بهداشت و درمان کمک کنند.

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: پیام قطعی و درست برای تزریق یا تزریق نکردن واکسن این است که گروههای پرخطر مثل بیماران کلیوی مبتلایان به فشار خون و افرادی که دارای بیماری دیابت و افراد بالای ۶۰ سال از واکسن آنفلوآنزا استفاده کنند.  

سوری درباره ضرورت استفاده از واکسن آنفلوآنزا در زنان باردار نیز توضیح داد: تزریق این واکسن در زنان باردار نیزصرفا بسته به ماه بارداری و شرایط به نظر پزشک متخصص وابسته است.

وی در ادامه توصیه کرد: اگر چنانچه کسی نیاز به تزریق واکسن آنفلوآنزا ندارند، نباید خودخواهانه این امکان را از فرد نیازمند دیگری بگیرد چرا که با اینکار به سایرگروه ها ظلم کرده است.