منابع غربی از جمله روزنامه نیویورک تایمز امروز اعلام کرده اند یکی از مسائلی که دو طرف درباره آن اختلاف دارند نحوه اعلام نتیجه مذاکرات است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس هم گفته است دو طرف پس از صدور یک بیانیه مطبوعاتی وارد فاز جدید مذاکرات خواهند شد.
ظاهرا تیم ایرانی معتقد است باید به صدور یک بیانیه اکتفا کرده و از انتشار جزئیات خودداری کرد ولی آمریکایی ها می گویند جزئیات باید در قالب یک سند رسمی تعهد آور منتشر شود.
تیم ایرانی نگران است که انتشار اصول توافق که دربرگیرنده تعهدات بلند مدت ایران در قالب یک جدول زمانی درباره همه مسائل مورد مذاکره است، آن را در داخل متهم به توافق دو مرحله ای بکند که پیش تر توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی منع شده است.
از سوی دیگر، امریکایی ها می گویند برای بازداشتن کنگره از دست زدن به هرگونه اقدام خرابکارانه به یک تعهد رسمی از سوی ایران نیاز دارند.
کارشناسان در تهران هشدار می دهند به نتیجه رسیدن مذاکرات لوزان و انتقال به فاز مذاکره درباره جزئیات، حتما باید با انتشار کامل مفاد توافق سیاسی انجام شده روی چارچوب باشد.
یک کارشناس ارشد مرتبط با موضوع به «ایران هستهای» گفت: «اگر امشب شنیدید که مذاکرات تمدید شده یا مذاکرات آنطور که آسوشیتدپرس گزارش داده به فاز گفت و گو درباره جزئیات منتقل شده، شک نکنید که توافق سیاسی حاصل شده است. بدون توافق سیاسی چنین انتقالی غیر ممکن است و اگر توافق سیاسی حاصل شد باید متن آن به طور کامل منتشر شود».
وی ادامه داد: «آنچه امشب حاصل خواهد شد – اگر چنین اتفاقی رخ بدهد- همان توافق نهایی است. بازی با کلمات مشکلی را حل نمی کند. فرقی نمی کند نام آن را توافق، تفاهم یا بیانیه بگذارند. فرقی نمی کند که یک متن مکتوب رسما امضا شود یا شفاها در قالب یک بیانیه اعلام شود. مهم این است که تکلیف همه مسائل مورد اختلاف در این توافق روشن شده و ایران بدون اینکه امکان تجدید نظر داشته باشد، به آن متعهد شده است. آنچه هم که در فاز بعدی مذاکرات رخ می دهد مذاکره برای تبدیل این اصول به پیوست های اجرایی تفصیلی است. تیم مذاکره کننده باید متن کامل و مشروح آنچه را که توافق می کند منتشر کند».
وی تاکید کرد این توافقات باید منتشر شود تا بتوان درباره انطباق آن با خطوط قرمز خصوصا در حوزه تحریم ها داوری کرد.
این هشدار را به این سبب باید جدی تلقی کرد که ممکن است تداوم مذاکره درباره جزئیات و پیوست های اجرایی به عنوان توجیهی برای محرمانه نگه داشتن توافقات لوزان مورد استفاده قرار گیرد.
کارشناسان می گویند درست است که توافق نهایی به صورت کامل در پایان ماه ژوئن تدوین خواهد شد، ولی آن توافق در واقع صورت بسط یافته توافق لوزان خواهد بود و بنابراین توافق اصلی همان است که احتمالا در لوزان امضا می شود.
جزئیات تفاهم احتمالی
به گزارش مشرق، اطلاعات موجود نشان دهنده این است که 1+5 پیشنهاد کرده است که تحریمهای شورای امنیت و همچنین محدودیتهای اعمال شده بر برنامه تحقیق و توسعه را 4 تا 6 سال پس از آغاز اجرای توافق نهایی تعلیق کند.
طرف غربی نام این زمان را «دوره پایبندی» یا «دوره تمکین» گذاشته و معتقد است در زمانی کوتاه تر از این نمیتواند متقاعد شود که ایران واقعا به تعهداتش پای بند است.
غربی ها برای دوره گام نهایی دوره زمانی 13-15 ساله را پیشنهاد داده اند.
این در حالی است که ایران خواهان لغو کلیه تحریم ها بلافاصله پس از آغاز اجرای توافق نهایی و همچنین عدم اعمال هرگونه محدودیت بر برنامه تحقیق و توسعه خود است.
دیپلمات ها در تهران می گویند علت اینکه موضوع تحقیق و توسعه تا این حد مهم شده، فشار اسراییل است.
یووال اشتاینتیز وزیر امور راهبردی و اطلاعاتی کابینه نتانیاهو که مسئول پرونده ایران در رژیم اشغالگر قدس نیز هست دو روز قبل گفته بود از نظر اسراییل تحقیق و توسعه از همه مسائل روی میز مهم تر است.
برخی منابع غربی از جمله خبرگزاری بلومبرگ این موضوع را تایید کرده اند.
منبع: ایران هستهای