به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری آریا به نقل از رویترز، نبردهای مرگبار میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان در ناگورنو-قرهباغ به روز دوم کشیده شده است. نیروهای قرهباغ بامداد دوشنبه از کشته شدن 15 نفر دیگر از افراد خود خبر دادند.
روز یکشنبه نیز نیروهای قرهباغ از کشته شدن دست کم 23 نظامی و غیرنظامی در این منطقه خبر داده و گفتند بیش از 100 نفر زخمی شدهاند.
دو کشور از سالها پیش بر سر منطقه قرهباغ کوهستانی با هم اختلاف دارند. این منطقه با اکثریت ارمنی بهطور رسمی بخشی از خاک جمهوری آذربایجان است اما از زمان پایان جنگ در سال 1994 در کنترل ارمنستان قرار دارد.
دو طرف در همان سال پیمان آتشبس امضا کردند اما این پیمان نیز به اختلافات میان دو کشور پایان نداد.
مناقشهای که مدتهاست در جنوب قفقاز بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر این منطقه در جریان است، روز یکشنبه به مرگبارترین درگیری نظامی بین دو کشور در چهار سال اخیر تبدیل شد و واکنش قدرتهای منطقهای و جهانی را بهدنبال داشت. روسیه و چین از هر دو طرف درگیر خواستهاند از خود خویشتنداری نشان دهند.
ارمنستان و ناگورنو-قرهباغ (قرهباغ کوهستانی) حکومت نظامی اعلام کرده و جمعیت مردان خود را بسیج کردهاند. جمهوری آذربایجان نیز که حکومت نظامی اعلام کرده، میگوید اقدام نیروهایش واکنشی به حملات ارمنستان بوده و در جریان حملات ارمنستان پنج عضو یک خانواده کشته شدهاند.
نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، نیز میگوید که جمهوری آذربایجان به اهداف غیرنظامی در منطقه مورد مناقشه ناگورنو قرهباغ حمله کرده است.
مقامهای ناگورنو قرهباغ میگویند نیروهای جمهوری آذربایجان بامداد یکشنبه در امتداد خط مقدم جبهه قرهباغ و از جمله شهر اصلی این منطقه یعنی استپاناکرت/خانکندی اقدام به «بمباران» اماکن نظامی کردهاند.
هر دو طرف در این نبرد جدید از بالگرد، پهپاد، تانک و توپخانه استفاده میکنند.
اعلام بسیج عمومی در جمهوری آذربایجان
رئیس جمهور آذربایجان با امضای دستوری در این کشور اعلام بسیج عمومی نسبی کرد.
دادستان کل جمهوری آذربایجان نیز اظهارداشت: ارمنستان 26 شهروند غیرنظامی جمهوری آذربایجان را زخمی کرده است.
ژنرال "ماییس برخوداراف" فرمانده واحد نظامی جمهوری آذربایجان نیز بیان کرد: عملیات ضد حمله ما ادامه دارد و درگیریهای شدید در جریان است. واحدهای ما تا آخرین قطره خون برای آزادسازی اراضی خود خواهند جنگید.
در این میان برنامههای درسی هفتگی 44 مدرسه فعال در شهرهای مرزی جمهوری آذربایجان که در منطقه درگیری قرار دارند با توجه به روند درگیریها تغییر یافت.
وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان با اشاره به گفتگوی تلفنی با وزیر امور خارجه ترکیه از وی به خاطر حمایت صریح او از جمهوری آذربایجان تشکر کرد.
مسئولان و فرماندهان ناظر بر اجرای وضعیت ویژه جنگی و مقررات رفت و آمد در این وضعیت از سوی وزیر کشور تعیین شدند.
با اعلام وضعیت ویژه جنگی در جمهوری آذربایجان، زمان فعالیت فرودگاه بین المللی "حیدر علی اف" در باکو به طور موقت محدود شد. در همین راستا تمامی پروازهای در نظر گرفته به نخجوان تا 30 سپتامبر متوقف شد، پروازهای باکو-لندن و باکو-برلین، پروازهای باکو-دبی و باکو-مسکو و باکو-مینسک هم برای اول تا چهارم اکتبر هم متوقف شد.
وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان افزود: تا کنون 6 غیرنظامی کشته و 26 نفر زخمی شده اند.
رئیس واحد مطبوعاتی وزارت دفاع جمهوری آذربایجان اظهارداشت: بر اساس اطلاعات به دست آمده در میان تلفات دشمن تعداد زیادی افراد مسلح مزدور ارمنی الاصل سوریه و خاورمیانه هم وجود دارد، اما ارمنستان این خسارت و تلفات را پنهان میکند، زیرا این این افراد در هیج جایی ثبت نشده اند.
در راستای اعلام وضعیت ویژه جنگی، اتوبوسهای بین شهری و وسایط نقلیه عمومی فقط تا ساعت 20 فعالیت خواهند کرد.
ایروان مدعی استقرار 4 هزار نیروی مسلح ترکیه در آذربایجان شد
ارمنستان برای مقابله با جمهوری آذربایجان پل راهبردی "ترتر" شهر جمهوری آذربایجان و پاسگاه پلیس این شهر را زیر آتش گرفته است.
در همین حال سفیر ارمنستان در روسیه مدعی شده ترکیه چهار هزار نیروی مسلح را به آذربایجان اعزام کرده است، این در حالی است که یکی از دستیاران رئیسجمهور آذربایجان گفت این ادعا کاملاً بیمعنی است.
سفیر ارمنستان در روسیه مدعی شده که ترکیه حدود چهار هزار نیروی مسلح را از شمال سوریه به آذربایجان اعزام کرده است.
«حکمت حاجییف»، یکی از دستیاران «الهام علیاف» رئیسجمهور آذربایجان امروز (دوشنبه) در این خصوص مدعی شد: «شایعات درباره نظامیانی که گفته میشود از سوریه به آذربایجان اعزام شدهاند، اقدام تحریکآمیز دیگری از طرف ارمنستان و کاملاً بیمعنی است.»
خبرنگار الجزیره نیز گزارش داده که پروازها از و به فرودگاه باکو در آذربایجان به دلیل اعلام وضعیت جنگی در این کشور متوقف شدهاند.
خبرگزاری اینترفکس به نقل از وزارت دفاع ارمنستان گزارش داده که 200 ارمنی در جریان این درگیریها مجروح شدهاند.
مقامات منطقه خودخوانده قرهباغ هم آخرین آمار تلفات نیروهای خود را 32 نفر اعلام کردهاند.
ارمنستان از ترکیه انتقاد کرد
ارمنستان از نقش ترکیه در دامن زدن به درگیری میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان انتقاد کرد.
وزارت امور خارجه ارمنستان اعلام کرد: نظامیان ترکیه از تسلیحات ساخت این کشور از جمله بالگردهای نظامی و پهپاد استفاده میکنند و در همین حال ترکیه گروههای تروریستی را از کشورهای مختلف از جمله سوریه به جمهوری آذربایجان منتقل میکند تا علیه نیروهای ارمنی بجنگند.
واکنش های بین المللی به درگیری های قره باغ
رئیس جمهور فرانسه ضمن تماس با رئیس جمهوری آذربایجان با بیان نگرانی پاریس از درگیریها، خواستار حل مناقشه از طرق مسالمت آمیز و پایان دادن به درگیریها شد.
وزارت امور خارجه روسیه از همه بازیگران داخلی و خارجی خواست در خصوص مناقشه قره باغ خویشتنداری نشان دهند.
وزیر امور خارجه چین ضمن فراخواندن جمهوری آذربایجان و ارمنستان به بازگشت بر سر میز مذاکره اعلام کرد: حفظ صلح و امنیت در منطقه تامین کننده منافع همه طرفها است.
دو روز پیش از آغاز درگیریها، سفارت آمریکا در باکو و ایروان از شهروندان آمریکایی خواسته بود وارد منطقه مورد مناقشه نشوند.
هشدار گورباچف
میخائیل گورباچف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی، دخالت خارجی در درگیری قرهباغ کوهستانی را دارای پیامدهای جدی بین المللی دانست.
بنابر گزارش رسانه های روسی گورباچف تصریح کرد: هر دو طرف (جمهوری های ارمنستان و آذربایجان) باید خود در مورد همکاری متقابل توافق کنند.
گورباچف اظهار داشت: دخالت خارجی در تشدید درگیری ها در اطراف قره باغ کوهستانی «بسیار خطرناک» خواهد بود. وی تصریح کرد: «این دخالت می تواند عواقب جدی در روابط بین الملل ایجاد کند و جامعه جهانی را مجبور به مداخله در این حوادث کند و سپس شما مجبور خواهید شد واکنش متفاوتی نشان دهید».
گورباچف گفت که نمایندگانی نگران از مردم ارمنستان و جمهوری آذربایجان که "در مورد چگونگی فرار از این وضعیت مشاوره می خواهند" به او مراجعه کرده اند. به نظر رئیس جمهوری اتحاد جماهیر شوروی، هر دو طرف باید شرایط را خود سر و سامان دهند و در مورد همکاری متقابل توافق کنند.
گورباچف هشدار داد: «اگر نیروها یا کشورهای خاصی در ارمنستان و جمهوری آذربایجان بخواهند به نوعی دخالت کنند این امر پایان بدی خواهد داشت». به گفته وی، اول از همه، باکو و ایروان «باید به دنبال راه هایی برای ایجاد همکاری» باشند. وی تاکید کرد که "تنها این راهکار آینده صلح آمیزی برای دو طرف رقم می زند».
پوتین خواستار توقف تنشها در قرهباغ شد
ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در گفت وگوی تلفنی نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان با وی، در خصوص درگیریهای اخیر میان نیروهای آذری و ارمنی در قرهباغ، خواستار توقف این تنشها شد.
دفتر مطبوعاتی کاخ کرملین اعلام کرد که این گفت وگوی تلفنی به ابتکار طرف ارمنی صورت گرفته و دو طرف درخصوص تشدید تنش ها در منطقه مناقشه قره باغ تبادل نظر کردند.
رئیس جمهوری روسیه در ارتباط با ازسرگیری درگیریهای گسترده در منطقه قره باغ ابراز نگرانی کرد.
در این گفت و گوی تلفنی خاطرنشان شد که هم اکنون باید تمام تلاش های ممکن برای جلوگیری از گسترش دامنه رویارویی ها بکار گرفته و اقدامات نظامی متوقف شود.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز روز یکشنبه در تماس های تلفنی با وزیران خارجه ترکیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان، در مورد امکان پایان دادن به درگیریهای بین نیروهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان رایزنی و گفت وگو کرد.
واکنش آمریکا
وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای اعلام کرد که دخالت طرفهای خارجی باعث تشدید تنش میان آذربایجان و ارمنستان میشود.
در بیانیه وزارت خارجه آمریکا آمده است: «آمریکا از گزارش درگیری گسترده نظامی در خط تماس در منطقه درگیری قره باغ مطلع شده که به تلفات چشمگیری از جمله غیرنظامیان منجر شده است.»
آمریکا در این بیانیه افزایش تنشها را به شدت محکوم کرده و اعلام کرد که مقامات این کشور با آذربایجان و ارمنستان در ارتباط بوده تا از هرگونه افزایش تنش خودداری شود.
وزارت خارجه آمریکا در این بیانیه اعلام کرده است: «آمریکا معتقد است که دخالت طرفهای خارجی در این تشدید تنش تنها باعث افزایش تنشهای منطقهای میشود و از طرفهای درگیر میخواهیم تا هر چه سریعتر به میز مذاکرات بازگردند.»