شناسهٔ خبر: 4258925 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: میزان | لینک خبر

نگاهی استراتژیک به جغرافیا و تاریخ یمن

یمن، کشوری راهبردی در جغرافیای اسلامی

صاحب‌خبر -

خبرگزاری میزان:حمله عربستان با همراهی امریکا و حامیانش به کشور یمن، نگاهها را بسوی این کشور متوجه کرده است. آنچه باعث شده که عربستان هزینه‌های سنگین این جنگ، از جمله احتمال آغاز شورشهای داخلی در اعتراض به کشتار شیعیان یمن را به جان بخرد، تامین منافع این کشور در منطقه است که بشدت با منافع آمریکا و متحدان منطقه‌ای او گره خورده است.

رژیم صهیونیستی نیز نمی‌تواند نگرانی‌اش را از تغییرات اوضاع یمن پنهان کند. در حال حاضر این رژیم نگران عبور و تردد کشتی‌های خود از تنگه "باب المندب" و سواحل یمن است؛ تا جایی که به کشتی‌های خود دستور داده تا در زمان عبور از تنگه باب المندب احتیاط لازم را به خرج دهند.

به نوشته روزنامه لبنانی الاخبار، نهاد امنیتی رژیم صهیونیستی اخیرا به تمامی شرکت‌های کشتیرانی این رژیم دستور داده تا با سواحل یمن به عنوان سواحل کشوری دشمن برخورد و تدابیر شدیدی را در هنگام عبور از تنگه "باب المندب" اتخاذ کنند. همچنین در هنگام عبور از این تنگه در حالت آماده باش قرار بگیرند و احتیاط لازم را به خرج دهند. تنگه باب المندب یک مسیر دریایی اصلی برای ناو تجاری اسرائیل و دروازه ورود به دریای سرخ محسوب می‌شود که گذرگاه حیاتی کشتی‌ها در مسیرشان از شرق دور به بندر "ایلات" یا کانال سوئز است.

 

این روزنامه اعلام کرد: هشدار نهاد امنیتی اسرائیل به شرکت‌های کشتیرانی خود به این معناست که این کشتی‌ها برای تردد باید از مسیرهای خیلی دورتر از سواحل یمن استفاده کنند. با این اقدام وضعیت این سواحل مثل وضعیت سواحل دیگری همچون سودان و سومالی است که اسرائیل آن را سواحل کشورهای دشمن به حساب می‌آورد.

 

یدیعوت آحارونوت نوشت: سواحل یمن ویژگی‌ خاصی دارند که آن را از دیگر سواحل متمایز می‌کند. ویژگی‌ آن این است که مسافت وسیعی در داخل دریای سرخ وجود دارد که ساحل سودان و سومالی را از عمق دریا جدا می‌کند و این مساله به کشتی‌ها اجازه می‌دهد تا از آن دور شوند اما عرض تنگه آبی باب المندب در مقابل سواحل یمن در تنگ‌ترین نقطه به 25 کیلومتر می‌رسد و این مساله نشان می‌دهد که دور شدن از این سواحل بسیار محدود است.

 

به گزارش یدیعوت آحارونوت اسرائیل از زمان کنترل شیعیان حوثی (انصارالله) بر یمن، آن را دشمن خود می‌داند و نگران پیوستن حوثی‌ها به جبهه مقاومت است.

 

 

 

 

 

باب المندب تنگه آبی در قسمت جنوبی دریای سرخ به اقیانوس هند و آبراهی است بسیار استراتژیک که راه کشتی‌های تجارتی و مسافرتی در دوران قدیم را از دریای عرب و اقیانوس هند به درون دریای سرخ هدایت می‌دهد و سپس با گذر از کانال سوئز به دریای مدیترانه ادامه می‌دهد. این آبراهه بسیار مهم در فاصله 36 کیلومتری ناحیه جنوب روستای "ذباب" در کرانه خلیج عدن واقع شده است.

یَمَن کشوری عربی در جنوب غربی آسیا و در جنوب شبه جزیره عربستان واقع در خاورمیانه، و پایتخت آن شهر صنعا است. این کشور بالغ بر ۵۲۷٬۹۶۸ کیلومتر مربع گستردگی دارد و دارای دو ساحل مهم است: ساحلی غربی در کرانهٔ دریای سرخ و ساحلی جنوبی در کرانهٔ دریای عرب، همچنین دارای چند جزیره‌است که مهم‌ترین آنها جزیره سقطره در دریای عرب و جزیره حنیش در دریای سرخ است. یمن تا قبل از سال ۱۹۹۰ میلادی دو کشور همجوار را شامل می‌شده به نام‌های: جمهوری عربی یمن)یمن شمالی) و جمهوری دمکراتیک یمن)یمن جنوبی). در سال ۱۹۹۰ طی پیمانی این دو کشور با هم متحد شدند و جمهوری یمن بوجود آمد.

 اما در سال ۱۹۹۴ جنگ خونینی بین دو طرف رخ داد که سرانجام شمالی‌ها بر جنوبی‌ها چیره شدند و اتحاد پابرجا ماند.

 یمن از صدر اسلام از مهم‌ترین مناطق رشد شیعه بوده‌است. پایتخت یمن صنعاست. استان صعده، کوهستانی است و در ۲۴۳ کیلومتری شمال صنعا قرار دارد. بیشتر مردم صعده را شیعیان زیدی تشکیل می دهند.

 منطقه یمن در سال ۱۷۵۰ در قلمروی حکومت عثمانی قرار گرفت. با سقوط امپراتوری عثمانی در پایان جنگ جهانی اول یمن به سرپرستی بریتانیا درآمد و در سال ۱۹۲۲ به استقلال دست یافت. در گذشته حکومت یمن در دست امیری ملقب به «امام یمن» بود که شخصاً کشور را اداره می‌کرد. از سال ۱۹۶۲ حکومت یمن به جمهوری تبدیل شد .در این سال عبدالناصر با استقرار ۶۰٬۰۰۰ نیروی مصری در یمن، حکومت را از زیدی‌ها گرفت و به طرفداران خود سپرد. ژنرال علی عبدالله صالح الاحمر پس از کودتا رئیس جمهور یمن شد.

اعتراضات سراسری در یمن علیه حکومت یمن و رئیس‌جمهور آن، علی عبدالله صالح از ۱۴ ژانویه ۲۰۱۱ میلادی، جهت انجام اصلاحات در این کشور آغاز شد. در روزهای پایانی ژانویه ۲۰۱۱ میلادی (حدود ۲۷ ژانویه) مردم خواستار کناره‌گیری رئیس‌جمهوری این کشور از قدرت شدند. و در ۳ فوریه (روز خشم) اعتراضات به اوج رسید که با برخوردهای خونین و خشونت‌آمیز حاکمیت با مردم معترض روبرو شد. شدیدترین برخورد در ۱۸ مارس (جمعه خونین) بود که ۵۰ کشته و ۲۴۰ مجروح داشت. بدنبال آن افرادی از نیروهای دولتی و نظامی به مردم پیوستند و تعدادی از سفرای یمن در کشورهای مختلف استعفای خود را اعلام کردند و یکی از استانها یمن (السعده) به کنترل مردم درآمد. در ۲۲ مارس زمزمه درخواست پناهندگی علی عبدالله صالح به عربستان در خبرها بگوش رسید. مخالفان جمعه ۲۵ مارس را (روز سرنوشت) یمن اعلام کردند و علی عبدالله صالح مخالفین را به سرکوب شدید تهدید کرد جمعیت ده هزار نفری در "میدان تغییر" در روز قبل دست به تظاهرات زدند و خواهان برکتاری فوری او شدند.

 در ۱۴ خرداد ۱۳۹۰ برابر با ۴ ژوئن ۲۰۱۱علی عبدالله صالح پس از مجروح شدن با ۵ مقام بلندپایه روانه عربستان شد.

پس از برکناری علی عبدالله صالح، دولت یمن کوشید طی اصلاحاتی مردم را راضی نماید؛ اما این اتفاق نیفتاد و مردم یمن مجددا دست به اعتراض زدند. این اعتراضات که با رهبری حوثی های یمن پیگیری می‌شد، در تابستان ۱۳۹۳ به اوج خود رسید. مردم سه خواسته اساسی داشتند که عبارت بود از «سرنگونی دولت فاسد، لغو دستور آزادسازی حامل‌های سوخت و اجرای نتایج کنفرانس گفت‌وگوی ملی». سرانجام حوثی ها توانستند پس از تصرف بخش‌های مهمی در صنعا پایتخت یمن، دولت را به پای میز مذاکره بکشانند؛ اما خدعه عبدربه منصورهادی، رییس جمهوری که با رای خیابانی مردم یمن از مقام ریاست جمهوری خلع شده، باعث استمرار انقلاب و پیوستن ارتش به مردم و سرانجام فرار منصور هادی به عدن شد که با ورود انصارالله همراه با ارتش به این شهر، با اعلام جنگ عربستان سعودی با یمن همراه بود.