علی علیزاده - دبیر تحریریه خبر | کووید ۱۹ یا کرونا؛ این بلای ناشناخته معاصر، هر آنچه برای حکومت‌ها و مردم جهان بدبختی، نکبت و مرگ به همراه داشت، اما نباید از این نکته غافل شویم که برای عده‌ای هم ثمرات مالی کلان و ثروت بیشماری هدیه کرد.
اگر زندگی اقتصادی بشر در عصر معاصر را به دو بخش قبل و بعد از کرونا تقسیم کنیم، به وضوح خواهید دید در کنار کوچک شدن اقتصاد کشور‌ها و فقیر شدن میلیون‌ها نفر از مردم جهان، عده‌ای از صاحبان مشاغل و فعالان اقتصادی در حوزه‌های مختلف از جمله تولید کنندگان محصولات بهداشتی، کسب و کار‌های اینترنتی و فعالان حوزه آی تی، به سود کلان و شگفت انگیزی دست یافتند.
اما در این میان، در کشور‌های دارای فساد اقتصادی از جمله کشور‌های توسعه نیافته، فقیر و در حال توسعه، کرونا تبدیل به بلایی شد که شدت آسیب آن در این جوامع از کشور‌های پیشرفته بسیار قابل ملاحظه‌تر بود.
در ایران و از همان ابتدا، بجای اینکه مغز خلاق برخی تاجران به فکر استفاده بهینه از فضای پدید آمده در زیر سایه کرونا باشد تا هم به مردم خدمت بهتر و شایسته تری انجام داده و هم از این فرصت، سود کلان و حلال کسب کنند، متأسفانه «بهانه» شرایط بد اقتصادی و تحریم از یک سو و وجود فساد و میل به فساد از سویی دیگر باعث شد طمع غارت جیب مردم و دزدی جای خود را به تلاش بیشتر برای تولید ثروت از مسیر صحیح داده و نتیجه آن رشد قارچ گونه سرقت‌های سایبری تا احتکار و فروش کالا‌هایی با چند ده برابر ارزش واقعی شود که در ردیف اقلام اساسی مردم قرار نمی‌گیرند، اما صد‌ها هزار خانواده به آن نیاز حیاتی دارند.
به بهانه آغاز سال تحصیلی و بازگشایی موسسات آموزش عالی، سری به بازار و بورس اصلی فروش لوازم رایانه و متعلقات کامپیوتری و مخصوصاً آموزش از راه دور در تهران زدیم و در کمال حیرت با قیمت‌هایی مواجه شدیم که البته پیش بینی آن غیر ممکن نبود!
در میان گشت و گذار در بازار داغ کامپیوتر و لوازم جانبی، به قیمت‌هایی برخورد کردیم که باور آن قدری مشکل به نظر می‌رسید. در این بازار لوازم مربوط به برقراری ارتباط ویدیویی و هر آنچه که پیشنیاز است تا معلم، اساتید، دانش آموز و دانشجویان بتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، به شکل قابل توجهی با افزایش خیره کننده قیمت مواجه شده است.
گفته می‌شود این قیمت‌ها در بازار اصلی تهران به این شکل است و در شهرستان‌ها حتی به چند برابر قیمت تهران خرید و فروش می‌شود. بطور مثال لپ تاپ و تبلتی که در ابتدای بهار سال ۱۳۹۹ و در ابتدای بازگشایی مراکز تجاری با قیمت بین ۴ تا ۷ میلیون تومان عرضه می‌شد، اکنون چیزی بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان معامله می‌شود.
لپ تاپ‌هایی با برند قابل قبول با پردازنده Core i۳ که پیش از این و در محدوده دلار ۲۲ هزارتومان با مبلغ ۱۲ میلیون تومان عرضه می‌شد، اکنون حداقل از ۱۵ میلیون آغاز و تا بیش از یکصد میلیون تومان در پردازنده‌های قوی‌تر عرضه می‌شود.
همچنین لوازم و تجهیزات ارتقای سیستم‌های خانگی که پیش از این از قیمت متناسب با نوسان دلار در بازار برخوردار بوده و وابستگی آن به ارزش و کاهش ارزش ارز غیر قابل انکار بود، اکنون فراتر از نگاه به نوسانات ارزی، به شکل قابل توجهی هم کمیاب و هم با قیمت ده‌ها برابر قیمت عرف به مشتری عرضه می‌شود.
اما از میان تمام لوازم ذکر شده، بازار وب کم در نوع خود طوفانی به راه انداخته و شکی نیست بسیاری از دست اندرکاران واردات این محصول و یا کسانی که قبلاً در انبار‌های خود تعداد قابل توجهی وب کم و انواع دوربین‌های کامپیوتری دپو کرده بودند، در این روز‌ها میلیارد‌ها سود به جیب زده اند.
چیزی که بنظر می‌رسد، بازار تجهیزات رایانه‌ای و از جمله لوازم جانبی در دسته محصولاتی از جمله وب کم یا لپ تاپ، از حاشیه امنیتی برخوردار است و تصور نمی‌شود از سوی نهاد‌های متولی، نظارت دقیق و ممیزی قانونمندی شامل فروشندگان آن‌ها شود، از این رو در سایه احتکار و به بهانه‌های نخ نما شده، آنچنان جیب والدین و دانشجویان را می‌زنند که به شهادت برخی از خود همین فروشندگان، گاهی وجدانشان از این همه ظلم سِر و کلاً از کار می‌افتد!
از سوی دیگر بیشترین احتمالی که می‌شود دلیل این وضعیت نابسامان را در آن جستجو کرد، همان سرنوشتی است که بازار خودرو و مسکن به آن مبتلا شده و گویی مدیریت و نظارت بر بازار رایانه، محصولات و لوازم جانبی آن، همانند بازار بی صاحب خودرو و مسکن، به حال خود رها شده و یا به شکل اتو پایلوت به دست غول‌های قیمت ساز سپرده و در پناه خدا رها شده است!
حاصل این مدیریت نفیس و ذی قیمت چیزی جز ثروتمند شدن عده‌ای خون آشام و اجحاف در حق میلیون‌ها نفر مردم بحران زده‌ای است که دستشان برای اعتراض به جایی بند نیست!
∎
نظر شما