مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه (۱۶ مرداد) با تأیید استعفای برایان هوک، او را عضوی ارزشمند در وزارت امور خارجه آمریکا توصیف کرد و گفت: «من از برایان هوک نماینده ویژه آمریکا به‌خاطر بیش از سه سال خدمت در وزارت خارجه تشکر می‌کنم.» با کناره‌گیری برایان هوک از نمایندگی ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، الیوت آبرامز جایگزین او می‌شود. آبرامز با چهار دهه حضور در سیاست خارجی آمریکا در رویدادهای مهمی چون رسوایی ایران-کنترا یا ماجرای مک‌فارلین و جنگ عراق نقش داشته است. به گزارش بی‌بی‌سی، الیوت آبرامز از دسته سیاستمداران آمریکایی است که به نومحافظه‌کاران یا نئوکان‌ها مشهورند و در سیاست خارجی به دنبال نقش فعال آمریکا در امور کشورهای دیگر هستند و تبلیغ دموکراسی و ارزش‌های لیبرال را در کنار نظامی‌گری دارند.
چرا هوک رفت؟
برایان هوک کارش را کمی پس‌ازآن شروع کرد که آمریکا با دستور دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد. یک «گروه کاری ویژه ایران» تشکیل شد و آقای هوک چهره اصلی سیاست «فشار حداکثری» بود که از حکومت ایران انتقاد می‌کرد و به دفاع از سیاست آمریکا درباره ایران می‌پرداخت. او در حالی از مقامش کنار رفت که به نظر می‌رسد بازگشت تحریم‌های آمریکا برخلاف خواسته دولت ترامپ نتوانسته ایران را برای توافقی دیگر به میز مذاکره بازگرداند. حال چند ماهی بیشتر به انتخابات ریاست جمهوری نمانده و روزنامه واشنگتن‌پست از قول منبعی آگاه نوشته کناره‌گیری آقای هوک به درخواست دولت بوده تا «شکست استراتژی در مورد ایران به گردن او بیفتد».
سابقه آبرامز در دولت
الیوت آبرامز که قرار است جانشین برایان هوک شود مسئول سیاست آمریکا در امور ونزوئلا بوده است، یک کشور دیگر که حکومتش مانند ایران در فهرست تحریم‌های آمریکا است. آقای آبرامز هرچند پرسابقه‌تر است و به سرسختی مشهور، عملاً در مورد ونزوئلا موفق‌تر از آقای هوک در مورد ایران نبوده است. نیکولاس مادورو همچنان در قدرت است و تحریم‌های پیاپی، به رسمیت شناختن و حتی تلاش‌های مخالفان برای سرنگونی دولت از طریق کودتا به‌جایی نرسیده است. درواقع اعزام نفت‌کش‌های ایرانی به ونزوئلا هرچند توان نجات اقتصاد دو کشور را ندارد، نمایشی سیاسی از این بوده که این دو می‌توانند همچنان خلاف سیاست‌های اعلام‌شده آمریکا عمل کنند. حال قرار است آقای آبرامز نماینده ویژه دولت آمریکا در امور هر دو کشور باشد. در آغاز کار دولت دونالد ترامپ گزارش‌ها حاکی از آن بود که رکس تیلرسون می‌خواست آقای آبرامز را به‌عنوان معاون وزیر خارجه انتخاب کند، اما به دلیل مخالفت آقای ترامپ نتوانست. آقای آبرامز پیش از انتخابات سال ۲۰۱۶ مقاله‌ای در نقد دونالد ترامپ نوشته بود که با مثالی تاریخی از حزب دموکرات در انتخابات ۱۹۷۲ آمریکا این‌طور شروع می‌شد: «حزب کسی را نامزد کرده که نمی‌تواند برنده شود و نباید رئیس‌جمهور ایالات‌متحده شود». خود رکس تیلرسون یکی از مقام‌های پرشماری بود که دولت ترامپ را ترک کردند، اما آقای آبرامز در سال آخر به دولت او پیوست.
آبرامز در دولت‌های قبل
الیوت آبرامز در دولت رونالد ریگان معاون وزیر خارجه در امور حقوق بشر و بعدتر معاون امور قاره آمریکا شد. هرچند که مقامش عنوان حقوق بشری را در خود داشت، گروه‌های حقوق بشری منتقدش بودند. عفو بین‌الملل و دیده‌بان حقوق بشر در دوران ریگان الیوت آبرامز را متهم می‌کردند که در لاپوشانی جنایت‌های حکومت‌های نظامی متحد آمریکا در آمریکای لاتین نقش داشته است. او گزارش‌ها از کشتار غیرنظامیان به دست نیروهای دیکتاتوری نظامی السالوادور را رد می‌کرد و حامی افراین ریوس مونت، دیکتاتور نظامی گواتمالا بود. الیوت آبرامز همچنین خواهان مداخله مستقیم آمریکا برای سرنگونی مانوئل نوریگا در پاناما شده بود؛ سرنوشتی که در واقعیت برای این عامل سابق سیا و دشمن بعدی آمریکا اتفاق افتاد. در پایان دوره ریگان آمریکای لاتین برای آقای آبرامز دردسرساز شد. ایران-کنترا یا آن‌طور که در ایران مشهور است «ماجرای مک‌فارلین» داستان فروش پنهانی سلاح به ایران بود که مقام‌های آمریکایی می‌خواستند با پول آن از شبه‌نظامیان دست راستی کنترا در نیکاراگوئه حمایت کنند؛ اما معامله مخفیانه دو طرف فاش شد و در آن رسوایی، الیوت آبرامز برای پنهان کردن اطلاعات از کنگره مجرم شناخته شد. البته جورج بوش پدر، که پس از ریاست سازمان سیا معاون رونالد ریگان شد، پس از رسیدن به ریاست جمهوری الیوت آبرامز را عفو کرد. چند سال بعد که پسر او به قدرت رسید آقای آبرامز دوباره به دولت آمریکا برگشت و مقام‌هایی ازجمله دستیار ویژه رئیس‌جمهور و جانشین مشاور امنیت ملی شد. در دوره جورج بوش پسر و جنگ عراق الیوت آبرامز در سیاست‌گذاری کاخ سفید برای خاورمیانه نقش داشت. در سال ۲۰۰۲ روزنامه گاردین گزارش کرد که آقای آبرامز در حمایت از کودتای نافرجامی علیه هوگو چاوز، رئیس‌جمهور وقت ونزوئلا، نقش داشته است.
موضع درباره ایران
این دیپلمات کهنه‌کار راست‌گرا که خوش‌بینی چندانی به دیپلماسی با ایران ندارد، در حالی عهده‌دار امور ایران در دولت دونالد ترامپ می‌شود که نظرسنجی‌ها حاکی از پیشتازی جو بایدن است. آیا الیوت آبرامز می‌تواند در رابطه با ایران معجزه‌ای بکند که آقای ترامپ را در انتخابات نجات دهد؟ باید منتظر ماند و دید.