به گزارش ایکنا، نشست خبری حبیب‌الله مسعودی‌فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی، امروز 17 تیرماه، با محوریت وضعیت کودکان کار و خیابان برگزار شد.

در این نشست مسعودی‌فرید با اشاره به اینکه طرح‌های مختلفی برای کودکان خیابانی در کشور اجرا شده و اکنون نیز طرح ساماندهی آنها در حال انجام است، گفت: در سال‌های گذشته عمده کودکان خیابانی ما کودکان ایرانی بودند اما در سال‌های اخیر این روند تغییر کرده و در کل کشور 55 درصد کودکان غیرایرانی هستند و در تهران نیز این آمار بالای 80 درصد است.

وی با تأکید بر اینکه برای ساماندهی کودکان کار نمی‌توانیم نسخه یکسانی برای همه کودکان بپیچیم، گفت: این کودکان از خانواده‌های متنوعی هستند و به دلایل مختلفی در خیابان حضور دارند. ممکن است به دلیل فقر خانواده یا ازکارافتادگی پدر و یا سوء استفاده از کودک، قاچاق کودک و ... این کودکان در خیابان باشند. بدترین شکل کار کودک استفاده از آنان برای زباله‌گردی است. پس باید برای هر کودک نسخه خاص آن فرد را به کار ببریم.

مسعودی‌فرید ضمن هشدار درباره آسیب‌هایی که کودکان در خیابان می‌بینند، گفت: به طور کلی با هر گونه کار کودک زیر سن 15 سال مخالف هستیم، به خصوص کار در خیابان و زباله‌گردی؛ فردی که کودکی را تجربه نمی‌کند و علی‌رغم جثه کوچک و روحیه ظریف، وارد کار بزرگسالان می‌شود، آسیب‌های زیادی می‌بیند.

وجود کودک در خیابان به معنای کودک‌آزاری است

وی به چالش‌های موجود در ساماندهی کودکان کار خیابان نیز اشاره کرد و یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها را حضور گسترده کودکان اتباع غیرمجاز در ایران دانست و گفت: اگر از ورود کودکان برای کار در خیابان‌های ایران جلوگیری نکنیم، کودکان همچنان وارد ایران خواهند شد، در حالی که معتقدیم حضور کودک در خیابان به معنای کودک‌آزاری است. با توجه به اینکه ثبت مشخصات کودکان کار براساس اسم نتیجه نداد و اسامی مشابه و دروغ ارائه می‌شد، مقرر شده است از ثبت عنبیه برای شناسایی کودکان و ثبت مشخصات آنها استفاده شود. همچنین، حضور کودکان بدون خانواده، که از سوی گروه‌هایی برای کار در خیابان و زباله‌گردی به ایران آورده می‌شوند، مصداق بارز استثمار و بهره‌کشی از آنان است و سازمان‌های بین‌المللی از این مسئله به عنوان برده‌داری نوین نام می‌برند.

وی از مردم ایران خواست به این برده‌داری نوین کمک نکنند و افزود: از مردم خواهش می‌کنیم که به این بچه‌ها پول ندهند، چراکه این اقدام موجب تشدید حضور آنها در خیابان‌‌ها خواهد شد. البته دادن غذا به این کودکان اشکالی ندارد اما نباید به آنها توهین کرد. یکسری از باندهای سوء‌استفاده‌کننده از کودکان را شناسایی و به ناجا معرفی کرده‌ایم و آنها نیز قول داده‌اند که با این باندها برخورد کنند.

مسعودی‌فرید در خصوص کودکانی که از خارج از کشور برای کار در خیابان‌ها به ایران آورده می‌شوند نیز گفت: بررسی‌های ما نشان می‌دهد همه آنهایی که از خارج از کشور می‌آیند تماماً از خانواده‌های دچار مشکل، فقیر و اطراف شهرهایی مانند هرات هستند. در داخل کشور هم 40 درصد کودکان خیابانی ایرانی، خانواده فقیر دارند. ما به این خانواده‌ها در طرح ساماندهی کودکان کمک می‌کنیم؛ البته کمک‌های ما مشروط به این است که دیگر کودک آنها برای کار به خیابان نیاید. البته این خانواده‌ها نباید انتظار داشته باشند که به اندازه‌ای که کودکشان در خیابان درآمد کسب می‌کرد دولت به آنها پول پرداخت کند، بلکه این کمک‌ها در قالب توانمندسازی و به مقدار معقول خواهد بود. اگر اداره اتباع با سرعت اقدامات لازم برای ساماندهی کودکان غیرمجاز را نداشته باشد، برای ساماندهی آنها دچار مشکل خواهیم شد و افزود: تعداد و ظرفیت مرکز نگهداری این کودکان که یک تا سه هفته باید آنجا باشند، محدود است و اگر کودکان اتباع غیرمجاز زودتر تعیین تکلیف نشوند این مرکز نمی‌تواند بچه‌های دیگر را جذب کند. پس از غربالگری، خدمات توانمندسازی برای کودکان ایرانی و کودکان اتباع که مجوز حضور در ایران را دارند ارائه می‌شود و برای افراد غیر مجاز این خدمات ارائه نخواهد شد.

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی، با تأکید بر اینکه بهزیستی با روش‌های ضربتی جمع‌آوری کودکان موافق نیست، اعلام کرد: با ناجا و نهادهای امنیتی هماهنگی کرده‌ایم تا با باندهای استثمارکننده برخورد کنند و آنها نیز قبول کرده‌‌اند، اقدام کنند. سه مرکز برای غربالگری و سه مرکز برای نگهداری کودکان در تهران فراهم کرده‌ایم؛ ابتدا کودکان توسط سازمان‌های مردم‌نهاد شناسایی و جذب می‌شوند. سپس در این مراکز معاینه و اگر بیماری داشته باشند به پزشک ارجاع داده می‌شوند. برای کودکان ایرانی و غیرایرانی‌های مجاز با خانواده آنها تماس گرفته و برنامه مددکاری برای خانواده اجرا و با تعهد به اینکه کودک دیگر در خیابان نباشد به خانواده تحویل داده می‌شوند، برای کودکانی که بالای 15 سال باشند و در خانواده آنها فرد دیگری که بتواند کار کند، نباشد، براساس توافق با سازمان فنی و حرفه‌ای به این گروه از کودکان شغل آموزش داده می‌شود. غیرایرانی‌های بدون مجوز بعد از غربالگری به مرکز سازمان‌دهی موقت می‌روند که برای پسران زیر 12 سال و بالای 12 سال و دختران جداست. سه هفته آنجا هستند و اداره اتباع قول داده وضعیت این کودکان را پیگیری کند. با سفارت افغانستان نیز جلسات مختلفی داشته و برای تعیین تکلیف این کودکان هماهنگی کرده‌اند که امیدواریم از این پس شاهد ورود بدون مجوز این کودکان به کشور نباشیم.

سیاست‌های مهاجرتی کشور شفاف باشد

وی با تأکید بر اینکه باید سیاست‌های مهاجرتی کشور شفاف باشد، گفت: کشورها سعی می‌کنند ارزش افزوده‌ای در مهاجرت اتباع خارجی به داخل کشور برای کشورشان ایجاد کنند. البته این مسئله به بهزیستی ربطی ندارد اما اگر قرار باشد افراد با مجوز زیارت وارد کشور شوند، خارج نشوند و در خیابان‌ها کار کنند، بار آسیب آن بر دوش بهزیستی است.

مسعودی‌فرید از مردم خواست در این زمینه بهزیستی را همراهی کنند و افزود: مردم باید همکاری کنند، آنها به دلیل حس انسان دوستی به این کودکان کمک می‌کنند اما باید بدانند که افراد سوء استفاده‌کننده این کودکان را می‌آورند تا ترحم مردم را جلب کنند و هر قدر به این کودکان کمک کنیم هیچ تغییری در زندگی آنها ایجاد نمی‌شود و این پول‌هایی که بچه‌ها کسب می‌کنند به اربابان و پیمانکاران آنها می‌رسد؛ این کار برده‌داری است و نباید به رواج آن کمک کنیم. مردم جداً از دادن پول به این کودکان خودداری کنند؛ غذا دادن اشکالی ندارد اما دادن پول به این بچه‌ها موجب تشدید سوء استفاده از آنها می‌شود. مردم در صورتی که بخواهند واقعاً به این کودکان کمک کنند بهتر است وجوه خود را به سازمان‌های مردم نهاد حامی کودکان ارائه دهند.