خون، اکسیری برای نجات جان بیماران نیازمند به خون و فراورده‌های آن است؛ اکسیری که با همه پیشرفت‌های پزشکی، هنوز جایگزینی برای آن نیامده است. جان بسیاری از بیماران مانند هموفیلی، تالاسمی و سرطانی که مصرف‌کنندگان همیشگی خون هستند، به این ماده وابسته است؛ بنابراین، خون نیاز همیشگی است و همه باید اهدای خون را در اولویت برنامه‌های زندگی خود قرار دهند. به‌گزارش ایرنا؛ ۱۴ ژوئن برابر با ۲۴ خردادماه؛ روز جهانی اهدای خون است. دراین‌روز در سراسر جهان از همت والا و فعالیت انسان‌دوستانه تمام تلاشگران اهدا و انتقال خون، قدردانی می‌شود. ۱۴ ژوئن روز تولد «کارل لندشتاینر»؛ زیست‌شناس اتریشی برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۹۳۰ به‌خاطر کشف گروه‌های خونی‌ست و این‌روز را به‌پاسداشت این مرد علم و زندگی، «روز جهانی اهدای خون» نام‌گذاری کرده‌اند. اهدای خون، اهدای زندگی و حیات‌بخشیدن به همنوع است که بدون هیچ چشم‌داشتی با رضایت کامل و در حرکتی انسان‌دوستانه و خیرخواهانه انجام می‌شود و اهداکننده را سرشار از حس زیبای نوع‌دوستی می‌کند و خدا را سپاس می‌گوید به‌شکرانه سلامت و اینکه با قطره‌های خون خود حیات را در رگ‌های بیمار نیازمند به خون جاری می‌کند؛ حرکتی که هیچ ارجی جز رضایت خالق و سلامتی یک انسان را به‌همراه ندارد.
بشیر حاجی‌بیگی؛ سخنگوی «سازمان انتقال خون ایران» گفت: «سالانه در ایران بیش از دومیلیون و ۱۰۰هزارنفر خون اهدا می‌کنند. خون سالم، نجات‌دهنده زندگی‌ست و همه‌روزه، در سراسر جهان بسیاری از افراد به خون و فراورده‌های خونی نیاز دارند؛ به‌طوری‌که از هر سه‌نفر از مردم دنیا، یک‌نفر طی زندگی احتیاج به تزریق خون و فراورده‌های خونی دارد؛ بارزترین مثال برای موقعیت‌هایی که در آن نیاز مبرم به خون پیدا می‌شود، عبارت از زمان بروز حوادث و سوانح؛ ازجمله تصادفات رانندگی، سوختگی‌ها و اعمال جراحی‌ست». او افزود: «همچنین زنان باردار حین زایمان، نوزادان و به‌خصوص نوزادان نارسی که به زردی دچار می‌شوند، نیازمند خون هستند و ازطرفی، بیماران مبتلا به سرطان که تحت شیمی‌درمانی یا اشعه‌درمانی هستند نیز از مصرف‌کنندگان خون و فراورده‌های خون به‌شمار می‌روند». او گفت: «بسیاری از دیگر بیماران مانند بیماران تالاسمی و هموفیلی نیز ناگزیرند برای بهره‌مندی از زندگی به‌نسبت طبیعی، برای تمام عمر به‌شکل منظم خون یا فراورده‌های خون دریافت کنند». او بابیان‌اینکه در سراسر جهان هرسال ۶۰۰هزار مادر براثر پیامدهای حاصل از بارداری جان خود را از دست می‌دهند، افزود: «حدود ۲۵درصد از این مرگ‌ها به‌خاطر ازدست‌دادن خون است و بسیاری از این زنان اگر خون سالم در اختیارشان قرار می‌گرفت، زنده می‌ماندند». او ادامه داد: «جالب‌اینکه در هرثانیه، یک‌نفر از ساکنان کره زمین از همه سنین و تمام نژادها برای ادامه حیات به انتقال خون نیاز دارند». او بااشاره‌به‌اینکه دلایل نیاز برای انتقال خون متفاوت است، گفت: «نیاز به خون و فراورده‌های خون به‌صورت مداوم وجود دارد و مرتباً هم درحال‌افزایش است؛ آن‌چنان‌که کشورهای درحال‌توسعه امکانات تشخیصی و درمانی خود را درمورد درمان بیماری‌های گوناگون، مانند انواع سرطان‌ها گسترش می‌دهند، بیشتر به تزریق خون احتیاج پیدا کرده‌اند و این نیاز هم مستمراً افزایش می‌یابد». او تأکید کرد: «همین‌طور پیشرفت‌های فناوری در کشورهای صنعتی و پیشرفته باعث می‌شود که اقدامات درمانی جدید ابداع و به‌تبع‌آن نیاز به خون و فراورده‌های خون بیشتر شود». او گفت: «با اهدای یک واحد خون می‌توان جان سه‌نفر را نجات داد؛ از یک واحد خون، گلبول خون فشرده گرفته می‌شود که در جراحی‌ها کاربرد دارد. پس‌ازآن، پلاکت گرفته می‌شود که به مصرف بیماران سرطانی می‌رسد. پلاسمای خون نیز در بیماران کبدی و سوختگی استفاده می‌شود». او گفت: «حداقل سن قابل‌قبول برای اهدای خون ۱۸سال تمام و حداکثر سن ۶۰سال تمام است. حداکثر سن برای اولین اهدای خون ۶۰سال است و برای دفعات بعد، سن اهداکننده مستمر (با سابقه حداقل دوبار اهدای خون در سال) حداکثر ۶۵سال است». او گفت: «کمبودهای خون که در کشور اتفاق می‌افتد، در گروه‌های خونی منفی‌ست؛ چراکه تعداد اهداکنندگان آن کم است و فقط ۱۰درصد مردم ایران دارای گروه‌های خونی منفی هستند و وقتی میزان مراجعه کم می‌شود، ذخایر خون منفی نیز پائین می‌آید». او افزود: «افراد دارای گروه خونی O منفی در کشور سه تا چهاردرصد، A منفی دو تا سه‌درصد، B منفی دودرصد و AB منفی یک‌درصد است که کمترین گروه خونی در کشور است». او گفت: «گروه خونی O می‌تواند به همه گروه‌ها، خون اهدا کند و در جراحی‌های عمومی و مواقع بحران، مصرف بالایی دارد». او بابیان‌اینکه افراد دارای گروه خون منفی فقط می‌توانند از گروه O منفی، خون دریافت کنند، افزود: «گاه، برخی از جراحی‌ها مانند جراحی قلب باز، نیاز به پنج تا شش‌واحد خون دارد، تصادفات و شکستگی‌های استخوان و پارگی عروق نیز گاه نیاز به ۱۰ تا ۱۵واحد خون دارد. در برخی دیگر از جراحی‌ها مانند جراحی پیوند کبد نیز نزدیک به ۶۰واحد خون و فراورده نظیر پلاکت و پلاسما و گلبول قرمز فشرده‌شده مصرف می‌شود؛ ازاین‌رو، باید بانک‌های خون بیمارستان‌ها خون و فراورده‌های آن‌را همیشه به‌حد کفایت و به‌ویژه از نوع گروه خون‌های منفی داشته باشند». او باتأکیدبراینکه به‌دلیل نیاز همیشگی به گروه‌های خون منفی، افراد دارای این گروه‌های خونی همیشه باید در دسترس باشند، تأکید کرد: «یکی از توصیه‌های ما این‌است‌که مردم و به‌ویژه افراد دارای گروه‌های خونی منفی، گروه خونی خود و نزدیکان خود را به‌خاطر داشته باشند و آن‌را یادداشت کنند؛ زیرا این‌مسئله وقتی هرگونه اتفاقی برای فرد رخ دهد، اهمیت می‌یابد». او تأکید کرد: «هر واحد خون اهدایی حدود ۴۵۰میلی‌لیتر و معادل فقط ۱۰درصد حجم کل خون بدن است. پلاسما و گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها، ظرف مدت چندروز به‌طور طبیعی توسط سیستم خون‌ساز بدن جایگزین می‌شوند و بدن با افزایش جذب آهن از دستگاه گوارش، آهن ازدست‌رفته را به‌مرور و طی حدود یک‌ماه جایگزین خواهد کرد؛ پس گلبول‌های قرمز خون حداکثر در سه تا چهارهفته در بدن بازسازی می‌شود». او افزود: «علاوه‌بر دقت سازمان انتقال خون ایران در مرحله مشاوره پزشکی قبل از اهدای خون، نتیجه چهار آزمایش، سلامت خون اهدایی را تائید می‌کنند و در این آزمایش‌ها، علاوه‌بر تعیین گروه خونی، چهار آزمایش تشخیصی ویروس‌های هپاتیت بی (HBV)؛ اچ.آی.وی (HIV)، هپاتیت سی (HCV) و سفلیس روی خون‌های اهدایی انجام می‌شود». گرچه درحال‌حاضر پلاسمادرمانی روشی درحال‌تحقیق و در مرحله کارآزمایی بالینی درخصوص بیماران مبتلا ویروس کروناست؛ اما به‌دلیل وجود پادتن می‌تواند یکی از اقدامات درجهت کاهش آلام مبتلایان به این ویروس باشد. پلاسمادرمانی در ایران هم روشی درحال‌تحقیق و در مرحله کارآزمایی بالینی‌ست. درواقع، نمی‌توان این‌روش را قطعی و اختصاصی به‌عنوان اقدام مؤثر درمانی برای مبتلایان به ویروس کرونا جدید دانست. همان‌طورکه روش‌های مختلف برای درمان بیماری «کووید-۱۹» در جهان درحال‌بررسی‌ست، پلاسمادرمانی نیز از اقدامات موردتحقیق محسوب می‌شود. او گفت: «پلاسمادرمانی سابقه صدساله دارد و درمورد بیماری‌های مختلفی استفاده می‌شود. از آبله‌مرغان تا آنفلوآنزاها و بیماری‌های تنفسی و سارس و مرس، از این‌روش استفاده و البته نتیجه‌های خوبی کسب شده است». او افزود: «وقتی ویروس کرونا جدید آمد، ابتدا چین از این‌روش استفاده کرد و سپس ایران. مطالعه در کشور ما دراین‌زمینه تمام شده و به‌زودی منتشر می‌شود. هرچه پلاسما زودتر به بیماران رسیده، نتیجه بهتری کسب شده و از مرگ‌ومیر و ورود بیمار به آی‌سی‌یو جلوگیری شده است. در جهان نیز هنوز کارآزمایی بالینی منتشرشده نمی‌بینیم. البته گزارش‌های موردی دراین‌زمینه منتشر شده که امیدوارکننده بوده است. اصلاً به‌دلیل همین نتایج خوب بوده که کشورهای مختلفی؛ ازجمله آمریکا و کانادا وارد کارآزمایی بالینی پلاسمادرمانی شده‌اند». او ادامه داد: «بعد از بحران، از بهبودیافتگانی که یک‌ماه از بیماری آن‌ها می‌گذرد، دعوت کردیم تا برای اهدای پلاسما و نجات جان مبتلایان به مراکز انتقال خون مراجعه کنند. اهدای خون و پلاسما باید داوطلبانه باشد. بااین‌حال، سازمان انتقال خون هزینه رفت‌وبرگشت و زمان صرف‌شده اهداکنندگان پلاسما را به این افراد پرداخت می‌کند». او درمورد میانگین سنی اهداکنندگان پلاسما نیز گفت: «میانگین سنی این افراد نیز از ۳۵ تا ۴۵سال بوده است و ازطرفی، مراجعه بانوان برای اهدای پلاسما بیشتر از مراجعه برای اهدای خون بوده است. البته از پلاسمای خانم‌هایی که سابقه زایمان دارند نمی‌توانیم مستقیماً برای تزریق بیماران مبتلا به کرونا استفاده کنیم. پلاسمای اهداشده توسط خانم‌هایی که سابقه بارداری دارند، نگهداری و اگر تهیه دارو از پلاسما مقدور شد، از آن برای تهیه داروی کرونا استفاده می‌شود».