به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، 53 سال بعد از اشغال کرانه باختری، اسراییل بیش‌ازپیش به الحاق بخش‌هایی از این منطقه که نقطه عطفی تاریخی در مسیر توسعه سرزمین‌های اشغالی محسوب می‌شود نزدیک می‌شود.
بنیامین نتانیاهو اوایل ماه خرداد دولت جدید خود را در ائتلاف با بنی گانتز رهبر حزب آبی و سفید تشکیل داد تا به حدود 500 روز بی‌ثباتی سیاسی در اسراییل که به برگزاری سه انتخابات پارلمانی منجر شد پایان دهد.
بند 39 توافق ائتلاف بین نتانیاهو و گانتز می‌گوید نخست‌وزیر با هماهنگی کاخ سفید طرحی برای «اعمال حاکمیت» اسراییل بر منطقه دره اردن و شهرک‌های صهیونیست‌نشین کرانه باختری به دولت و پارلمان صهیونیستی ارائه خواهد کرد. البته نتانیاهو از سپتامبر سال گذشته سخن از الحاق این مناطق به میان آورده بود و گنجاندن آن در توافق ائتلاف در چهارچوب توافق طرفین تنها به این وعده انتخاباتی رسمیت داد.
نتانیاهو چندی پیش تاریخ رسمی شروع «اعمال حاکمیت» اسراییل بر این منطقه که عملاً به معنی الحاق آن‌هاست را یکم جولای یعنی یازدهم تیر تعیین کرده بود. اما الحاق دره اردن و شهرک‌های صهیونیست‌نشین کرانه باختری به خاک اسراییل چیزی فراتر از یک وعده انتخاباتی معمولی است، تا جایی که نتانیاهو خود آن را «فصل شکوه انگیز دیگری در تاریخ صهیونیسم» توصیف کرده است.
تصویری از بنر تبلیغاتی نتانیاهو در انتخابات کنست
رژیم اسراییل از دهه‌ها پیش به‌صورت تدریجی طرح خود برای الحاق کرانه باختری را پیش می‌برده است، مسئله‌ای که در شهرک‌سازی‌های بی‌وقفه پس از اشغال کرانه باختری در جنگ 6 روزه 1967 نمایان بوده است. به‌طور خاص در سه دهه اخیر توسعه شهرک‌ها آن‌قدر شدت گرفته که عملاً شهرهای فلسطینی به جزایری دور از هم تبدیل‌شده‌اند و شانس اجرای راهکار موسوم به دودولتی کمتر و کمتر شده است. دره اردن حدود 30 درصد مساحت کرانه باختری را تشکیل می‌دهد اما تنها 65 هزار فلسطینی از بیش از 2 میلیون ساکن کرانه باختری در آن زندگی می‌کنند، به همراه 11 هزار شهرک‌نشین صهیونیست.
بیشتر بخوانید:
هشدار امارات به رژیم صهیونیستی درباره الحاق کرانه باختری به سرزمین‌های اشغالی
هشدار نجباء به رژیم صهیونیستی در خاک فلسطین + تصاویر
اتحادیه عرب: اقدام صهیونیست‌ها در الحاق کرانه باختری جنایت جنگی است
ناظران، الحاق دره اردن را میخ دیگری بر تابوت طرح دودولتی می‌دانند، چون اگر کرانه باختری را یک سرزمین اشغال‌شده فرض کنیم مطابق قوانین بین‌المللی طرف اشغالگر نمی‌تواند این سرزمین را به خاک خود ضمیمه کند. اما با وجود هشدارهای دولت‌های اروپایی، سازمان ملل، کشورهای مسلمان و فلسطینیان، نتانیاهو مصمم به اجرای این طرح است که نقض فاحش حقوق بین‌الملل به شمار می‌رود. احتمالاً پشتیبانی محکم دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده و شیوع کرونا که دولت‌ها را مشغول مسائل بهداشتی کرده انگیزه نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی برای اجرای این طرح را دوچندان کرده است.
تهدیدات توخالی؟
آمریکا پشتیبانی خود از این طرح را اعلام کرده است. واقعیت این است که این طرح در تطابق با طرح معامله قرن است که بر اساس آن 30 تا 40 درصد کرانه باختری و تمام اورشلیم شرقی به رژیم صهیونیستی داده می‌شود تا در عوض فلسطینیان بتوانند چیزی شبیه یک کشور داشته باشند. اما اتحادیه اروپا که از دیرباز حامی راهکار دودولتی بوده وعده داده از تمام ظرفیت دیپلماتیک خود برای جلوگیری از اجرای طرح نتانیاهو استفاده کند. بعضی دولت‌های اروپایی حتی تل‌آویو را تهدید کرده‌اند در صورت اجرای این طرح به اعمال تحریم و دیگر اقدامات تنبیهی روی خواهند آورد. اما اعمال تحریم و دیگر اقدامات جدی ضد اسراییل نیازمند اجماع تمام اعضای اتحادیه اروپاست و این عملاً کار را غیرممکن می‌کند.
اتحادیه اروپا مخالف الحاق کرانه باختری به رژیم صهیونیستی به شمار می‌رود اما در عمل، اقدام تأثیرگذاری انجام نداده است.
اوایل این ماه اتحادیه اروپا که 27 عضو دارد نتوانست روی یک بیانیه ساده که از اسراییل درخواست می‌کرد اجرای طرح را متوقف کند به اجماع برسد و اتریش و مجارستان از امضای بیانیه خودداری کردند.
از 25 عضوی که بیانیه را امضا کردند هم خیلی‌ها پشتیبان جدی صهیونیست‌ها هستند. این مسئله منجر به بروز گمانه‌زنی‌هایی شده که موضع تند اروپا صرفاً برای حفظ ظاهر اتخاذشده و خبری از اقدام جدی برای جلوگیری از الحاق کرانه باختری نخواهد بود. درنهایت به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا به اعلام نگرانی در خصوص این طرح اکتفا کند، درست همان‌طور که به شناسایی قدس توسط آمریکا به‌عنوان پایتخت اسراییل واکنش نشان داد.
سازمان ملل نیز فاقد اهرم اجرایی لازم برای فشار بر اسراییل است و تاکنون نتوانسته هیچ گامی برای توقف شهرک‌سازی‌ها بردارد، با وجود اینکه قطعنامه‌های شورای امنیت و مجمع عمومی بارها خواستار توقف شهرک‌سازی‌ها شده‌اند. بنابراین احتمالاً سازمان ملل این بار نیز مانند قبل به اعلام درخواست برای عدم اجرای این طرح اکتفا خواهد کرد.
افزون بر این، این احتمال وجود دارد که شورای امنیت تلاش کند قطعنامه‌ای برای مخالفت با طرح اسراییل تصویب کند، اما به‌احتمال‌زیاد آمریکا چنین طرحی را وتو خواهد کرد.
انتفاضه در راه است؟
بسیاری از دولت‌های مسلمان مخالفت جدی خود با الحاق دره اردن به خاک اسراییل را اعلام کرده‌اند و بعضی حتی از گام‌های عملی برای توقف آن سخن گفته‌اند. رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه در سخنرانی روز عید فطر گفت ترکیه به نتانیاهو اجازه نخواهد داد طرح الحاق دره اردن را به‌پیش ببرد.
ایران نیز سال‌هاست خواهان مقابله مسلحانه با اسراییل است و آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی روز قدس خود مجدداً بر لزوم اتحاد فلسطینیان و مقابله مسلحانه با اشغالگری اسراییل در کرانه باختری تأکید کردند.
بااین‌حال، احتمال کمی وجود دارد که کشورهای مسلمان طرحی عملی برای جلوگیری از الحاق کرانه باختری در دست اجرا داشته باشند.
تظاهرات علیه الحاق کرانه باختری می‌تواند به وقوع انتفاضه سوم منتهی شود.
اردن که در دهه 1990 توافق صلحی با اسراییل امضا کرده بود اعلام کرده اگر اسراییل این طرح را به‌پیش ببرد «بحرانی بزرگ» رخ خواهد داد. اما اردن در شرایط فعلی ضعیف‌تر از آن است که اقدامات مستقیم ضد اشغالگران بتواند اتخاذ کند.
تشکیلات خودگردان فلسطین نیز اوایل خردادماه اعلام کرد توافقات دوجانبه با اسراییل را رها خواهد کرد چون طرح الحاق، یک تخلف بزرگ از توافق اسلو است که دهه 1990 بین طرفین امضا شد. بر اساس توافق اسلو قرار بود وضعیت شهرک‌های کرانه باختری با مذاکره بین اسراییل و فلسطینیان مشخص شود.
اما در این خصوص تردید وجود دارد که محمود عباس رهبر تشکیلات خودگردان واقعاً خواهان پایان همکاری با اسراییل شود. تشکیلات خودگردان از زمان قطع مذاکرات با اسراییل در سال 2014 چندین بار تهدید به قطع همکاری با رژیم صهیونیستی کرده و حتی سال 2018 اجرای این تصمیم قطعی اعلام و زمان انجام آن به محمود عباس واگذار شد.
درهرصورت طرح الحاق بار دیگر ثابت می‌کند که سال‌ها مذاکره دیپلماتیک برای حل‌وفصل بحران 70 ساله فلسطین بی‌نتیجه بوده و این ممکن است طرفداران مسیر مذاکره را به سمت طرفداران مسیر مقاومت ببرد.
حماس، جهاد اسلامی و دیگر گروه‌های مقاومت فلسطینی خواهان قیام مردم کرانه باختری شده‌اند.
اما رژیم جعلی اسرائیل از سال 2005 که انتفاضه دوم فلسطینیان تمام شد، مشغول تلاش برای جلوگیری از تشکیل هسته‌های مقاومت در کرانه باختری بوده است.
این در حالی است که طرح الحاق، چنانچه اردن را متقاعد کند که چشم خود را بر هزاران فلسطینی که خواهان کمک به هم‌وطنان خود در کرانه باختری هستند ببندد و تشکیلات خودگردان نیز همکاری امنیتی با اسراییل را متوقف کند، شاید شانس جدی برای احیای مقاومت در کرانه باختری وجود داشته باشد. ولی با توجه به شیوع کرونا و مشکلات مالی عدیده‌ای که کرانه باختری با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند، ممکن است مقابله جدی با طرح اسراییل زمان‌بر باشد.
در پایان باید گفت حتی بدون طرح الحاق دره اردن نیز راهکار دودولتی چیزی بیش از یک خیال خام نبود.
در هفته‌های آینده نیز مشخص خواهد شد که آیا فلسطینیان کرانه باختری آماده پیگیری مسیر مقاومت و تلاش برای تحقق راهکار تک دولتی هستند یا خیر.
انتهای پیام/4106/